SOEVEREIN ELIXIR.
Nederlandsch Bijbelgenootschap
burgerlijke 5>tanb.
ADV ËKTE 1» T 1 K N.
(AFDEELING LEIDEN).
Het door mij in 1835 in algemeen gebruik gestelde
Prijs per Flacon f 150 en 30 Cents.
Leiden, E. NOOK DIJK, Bicêstraat,
derheden te beschouwen. We hopen en vertrouwen hierbjj dat we nog
jeugdige denkbeelden hebben en dat de bezadigdheid van den ouderdom
alt hans ons nog niet in den weg staat om met den nieuwen tijd mee
te gaan.
De vraag dan werd gedaan of eene telephonische geleiding in onze stad
zou kunnen slagen; hoe die aanleg, onder ol boven den grond, zou bedoeld
zjjn en, evenals in andere gemeenten, met leelijke palen op de straten en
gevaarlijke draden over de daken, ooi daarna de kosten in aanmerking te
nemen, en of deze zaak (met een voor dezen nieuwen tijd gebruikelijk woord)
levensvatbaarheid zou hebben.
Op hel voetspoor van Amsterdam hebben zich andere steden van telephoon-
geleidiug voorzien, znoals Rotterdam en 's Graven lias e, waarop ook weder
minder voorname sleden gevolgd zijn. Is het den voorstanders van lelepho-
nen bekend ol de onderneming in deze steden rekening geelt, want daarop
dient gelet; over het leeljjke van den aanleg spreken wij te zijner plaatse.
Aangenomen dal deze steden, met inbegrip van 's Gravenhage, zich er best
bjj bevinden, hetgeen twijfelachtig is. welke gril. want zoo noemen wij het
plan, bewoog dan Leiden zich met den aanleg van lelephonen te gaan bezig I
houden? Naar onzen dunk niets anders dan de zucht om met de hootdste-
den des rijks mee te doen; naijver om voor deze niet onder te doen liet
is ons echter niet onbekend hoeveel naijver bedrogen is uitgekomen, zacht
genomen, hoe weinig voordeel wij met onzen naijver hebben verkregen.
Toen ons nog een stoombrandspuit ontbrak, want andere steden toch
hadden er reeds zoo lang en meer dan een zooals Amsterdam, kwam dat
meubel ook in den gemeenteraad ter sprake en van dat ter sprake, ont
stonden de voorstanders, die gesteund werden en Leiden kocht in Engeland
ook een stoombrandspuit. Deze spuit, waarvoor eene afzonderlijke woning
werd gebouwd, deed daarop dienst of geen dienst, naar men het noemen
wil. want ingeval van brand waren de weesburgers van de llooglaudsche
kerkgracht doorgaans de eerste, die den brand blnscnten, terwijl de paarden
van onze stoombrandspuit werden opgetuigd of tie vuring nog een weinig
moest worden opgepookt.
Nadat onze gemeente dan met een stoombrandspuit verrijkt was, deden
we onzen trots uitkomen ter zake van den spoorweg Leiden - Woerden,
waarmede de Rijnstreek uitermate zou gebaat worden en natuurlijk onze
gemeente ook, daarom beloofden wij een tonne gouds aan de onderneming
als zij op een vastgestelden dag in werking kwam. liet kan niet genoeg
herhaald worden, die honderd duizend gulden was en is een bloot geschenk
gebleven. Nu moesten we een Tram hebben, geen paardentram in Leiden,
terwjjl andere sleden zelfs het zooveel kleiner Haarlem wel op trams kon
den bogen; geen tram in Leiden en onze gemeente zóó uitgebreid van de
lloogewoerds- naar de Witiepoirt en van de Zijlpoort naar den Stations
weg, kon niet meer worden beloopen. Er werden berekeningen gemaakt:
zooveel ritten per dag, zooveel personen per rit, geeft zooveel en dat
volgt, zooveel rente voor de aandeelhouders. Langs dien weg kwam de
tram wel niet, maar dat ook al zoo dringend vereischte en zeer toegejuichte
middel, kwam er toch, om, toen de jubeltonen over al dat personenvervoer
begonnen te verslommen, voor buitrnlandsche rekening te worden voortge
zet, Welke oulzachelijke voordeelen de aandeelhouders bij deze onschatbare
onderneming behaald hebben mogen dezulken uitmaken, die zich in deze
opgeschroefde zaak gestoken hebben. Intusschen wachten de bewoners langs
de Haarlemmerstraat de eene maand na de andere dat de rails zullen opge
broken worden van eene doode lijn, terwijl de bewoners van de Rreeslraat
kunnen getuigen hoeveel ledige wagens dienst doen als bewjjs van den
teringachiigen toestand waarin hel zoo hoog gewaardeerd tramvervoer te
dezer stede verkeert. Over de N -Z.-llollandsche stoomtramweg maatschappij
kan het stilzwijgen worden bewaard, omdat deze onderneming met onze
gemeente in geen verband staat wegens de te behalen procenten. Dai dt
duiuwatrilridiugmaatschappij in onze gemeente mocht slagen, bewijst voor
Leiden dat wij behoefte hadden aan gezond drinkwater en dat water tevens
geen artikel van weelde is. Wat bet Liernurstelsel betrelt. daarvan kent
men algemeen de gunstige uitkomst en de groote voordeelen van den ver
koop der larcaliën. Dit stelsel loopt opuit.
Het spreekt van zelf dat de heeren ondernemers van lelephonen met
vreugde het woord aanvaardden in die vergadeiing van »'t Nut", inzonder
heid om te betoogen welk een toekomst voor Leiden was weggelegd, indien
het zich bjj zulk een plan kon aansluitenen het spreekt ook van zelf dit
terstond eene tabel werd gevormd met berekeningen, niet te vergelen de
de daaruit voortspruitende rente. Hierop volgde algemecne toejuiching en
luide bijvalsbetuigingen, geljjk zulks gebruikelijk is indien er met warmte
over iets gesproken wordt. Rij veel bewijsvoering mocht het echter nog
ontbreken aan te toonen hoeveel fabrieken zich reeds van den telephonn
hadden voorzien. Er zijn alhier katoenfabriekener is een zoutkeet, elders
heeft men suiker-, mcekraplabrieken, branderijen, welke haar beslaan zon
der telepboon hebben gehandhaafd en ongetw'ijleld nog geen reden hebben
kunnen vinden om zieli van dat middel te bedienen. Waarschijnlijk zjjn zjj
er zelf nog niet eens op bedacht geweest dat een zóó gezocht spreekmiddel
met personen op een afstand van ons en zeker met die uit buitengemeenten,
zóóveel gemak zou opleviren en voor vele zaken allernuttigst kon wezen.
Behoorde de aanleg van lelephonen alhier, niet met allen ernst te worden
opgevat, want er is eene te verwachten rente aan verbonden, mits aandeel
houders toetreden, men zou ook hel middel kunnen aanprijzen om allerge
noegelijkst met elkander te keuvelen. Eu konden we dat dan nog maar met
eenig succes doen. maar in onzen beperkten kring van gegoede ingezetenen
zijn we spoedig uitgepraat. De alsiand naar onzen vischkooper is kort. in
Amsterdam soms zeer uitgestrekt. De Mijlelaar aldaar ontvangt pertelephoou
orders op krimplong. versche kabeljauw, sinolpaling. levende schelvisch
en krimpznlm. Wanneer, behalve stoolpaling, deze artikelen in Leiden
mochten verkrijgbaar zijn, beijverd men zich ze ons langs een korteren
draad dan de telephonn te bezorgen, want de knecht van den ijverigen
vischkooper kent de klanten, die bij op zijne vingers voor zalm en kabel
jauw kan optellen; in een ommezien is hij op weg en op de Langt gracht
behoeft hij niet aan te schellen. Desgelijks is het gelegen met den slachters-
jongen en met meer andere jongens en mannen, die met allerlei artikelen
dagelijks de stad in allerlei richtingen doorkruisen, zoodal bet aan onze
deuren niet stilstaat. Ingeval van brand is men spoedig genoeg op de been
en de brandspuit van het Hervormde weeshuis bevindt zich op de plaats des
onheils toch voordal men elkander langs het zóo gezochte s|ireekmiddel be
grepen heelt.
Onwillekeurig hebben wjj bjj dezen betoogtrant, tot ons leedwezen de ern
stige zijde der telephoononderneming alhier uil het oog verloren, waartoe
de directeur der stedelijke gasfabriek die al dadelijk de vrijheid nam voor
de onderneming te pleiten, aanleiding gal. Een telephoougeleiding onder
den grond of een grondp an had oneindig meer bezwaren dan een luchiplan.
Iljj was voor een aanleg boven de daken der huizen en hij vreesde geenszins
de zw arte profetie, die men daar wel eens humoristisch, itonischsarcastisch
van gemaakt bad. Men went aait alles, zeide de geachte spreker, ook aan een
Aeolus haak in de lucht boven zijne woning. De snedigheid van dezen onzen
geachien spreker en bel schermen met vreemde woorden daargelaten, nemen
wij de vrijheid te vragen ol zulk redeneeren niet reeds eene kritiek op de
zaak insluit? Ook meenet) wij dat de geachte spreker moeielijk uitlegging
zou kunnen geven wat een Aeolus-haak is, vermits zulk een ding tot dusver
niet was uitgevonden. Zoodra deze onze geachte spreker derhalve weer
eens een losse greep mocht doen in de fabelleer, dan zou bjj kunnen ont
dekken dat Aeolus met alle winden woei, in een zak zelfs de winden had
opgevangen en bewaarde; dat Aeolus, om kort te gaan, een windbuil was.
Wjj voor ons nemen aan dat een telephoononderneming voor deze onze
gemeente geen nnt zal doen, omdat de behoefte daartoe volstrekt nog niet
is aangetoond, geen kans van slagen heeft, een artikel van weelde is en geen
rente zal opleveren. Wordt hieraan getwijfeldhet is den voorstanders ver
gund te juichen bij hun geniaal ontwerp, dat, hoe men het ook beschouwt
door zijn aanleg met palen en draden stuitend leelijk is en zonder onder
scheid iedere gemeente ontsiert waar lelephonie werd aangelegd. Zon elders
zulk een hoogst wansmakelijke aanleg verschooning verdienen omdat er den
handel mede gebaat is, bier hebben blijkbaar bouwkundigen en hoofdop
zichters, zonder in verzet te komen met hun schoonheidsgevoel, zich kunnen
nederleggen bjj een aanlokkelijk plan, duideljjk genoeg; omdat men aau
alles gewent.
A n.
Van 19 November tot en met 2tt November 1881,
BEVALLEN: T. Fridsma. geb. De Groot, I). M. J. Driessen, geb. v. d. Klugt,
Z. E. Vetthuyzen, geb. Bavelaar, D. W. Haasbeek, gen. Clioufoer, Z. ti. J.
F. Monyman, geb. Boguetleau, D. -- P. M. Holtz, geb. Alt. D. M. v. Leeuwen,
geb. Lodeesen. D. J. M. Tegelaar. geb. Tegelaar, Z. J. Schuuring, geb. Star,
Z. J. v. d. Hurk. geb. Felix, D. P. v. d. Meyden. geb. v. d. Burg. D. - E. Brug
man, geb. Stikkeloriim, D. M. C. Brantsma. geb barones Van Asbeck, D. H.
v. d. Horst, geb. Cliaudron, D. - C. Segaar, geb. De Zwjjger. Z. S. M. v. Koope
ren, geb. Lauian, Z. C. M. Duyster, geb. v. Leeuwen, Z. A. Koevoet, geb.
Scliaapis, D. P. G. v. ISeijeren Bergen en Henegouwen, geb. Nieuwboer, D - A.
J. v. Egmnnd, geb. v. Egmoud. 2 D. J. E. De Ridder, geb. Wassenaar, D. - A. C.
Waasdorp, geb. Schuls, D. P. Erades, geb. Neuteboom, Z. E. v. d. Worm,geb.
lVreiii, D. B. Aniba. geb. Karreman. Z. 11. M. Klein, geb. v. Ovost, Z C. C.
II. Siljee, geb. Janssen, P Somerwil, geb. v. Kan. Z. 11. Cliaudron, geb.
Kramp, Z. C. Roem. geb. v. Rbijn. D R. II. Meijer, geb. Oostveen, E.
Koei. gel». Spek, D. G. Fleur, geb. v. Beek, Z. C Crama, geb. Lalerveer, D.
OVERLEDEN: A. J C. Domis, geb. Nobel. w. 76 j. C. Zuurdeeg. D. 1 m. J.
Palm. geb. DijkgraaT, 36 j. M. v. d. Linden, geb. Turenhout, D levenl. J.
Gijzenii. w. 77 j, C P. v Schooien, geb. Verstraaten, 56 j. L. F. Servaas, 48
j. C. Dirksen. geb. Cassor, w. 69 j. M Lut, geb. Files, w. 90 j. - G. Ansem,
62 j. A. J. De llaas, geb. Iloogeveen. 63 j. L. Spierenburg, 55 j. J. Van
Weizen, 57 j. II. Vlasveld. 77 j. S. C. Wassenbtng, D. 63 j. M. Henzen, D.
lij. A. De Geus, geb Goedwalt, w. 74 j. C. Siljee, D. 4 w. R. G. Nouiën,
70 j. - C. Cornet, geb. De Jong, levenl. A. v. Ulden, geb. De Haas, w. 77 j.
C. J. v. d. Linden, geb. v. Leeiiwerden. 27 j.
GEHUWD: W. v. Wijk, jm. en E. Hunziker, jd. J. Schroef, jm. en L. v.Steyn,
jd. 11 Crama, wed', en 51. Guley. wed. 11 T. E. v. Aarsen.jm. en A.Schalken,
Jd. P. Eikerbout, wed', en C. Frankbuyzrn. jd. P. J. J. Zaalberg, jm. en C. v.
d. Tuin. jd. C. v. Wetten, jm. en W. A. Kalmejjer, jd. P. C. Keltenis, jm. en
C. v. Dam, jd. F. 51arqueuir, jm. en E. v. d. Bljj, jd. J. Zwanenburg, jm. en K.
Reen, jd.
Getrouwd: C. G. L. VAN WENSEN
en
Jours, 26 November 1884. J. E. DE JONG.
De Heer en Slevrouw VAN WENSEN l)E JONG betuigen, ook namens
wederzijdsche l et rekkingenhunnen welgemeenden dank voor de vele be-
wjjzen van belangstelling bjj hun huweljjk ondervonden.
OPENBAAR VERSLAG op Vrijdag 29 November, des avonds te
7 uren, in het Kerkgebouw der Luthersche Gemeente.
VOORGANGER: Ds. EVELEIN.
Na afloop van liet Verslag Vergadering van Leden en Begunstigers
der Afdeeling, in de Consistoriekamer van bovengenoemd Kerkgebouw.
W. SCIIEFFER.
Het voorschrift van dit middel is gevondrn onder denagelaten papieren
van den beroemden Zwccdschen Geneesheer YERNET, die in den hoogen
ouderdom van honderd en vier jaren is overleden, terwijldeszelfs vader en
grootvader den leefljjd van honderd twaalf en honderd dertig jaren hebben
bereikt. Het was een familiegeheim, waarover hij zich in dezer voege uit
laat: Aan het dagelijksch gebruik van dit Likeur wordt het lang leven van
dit geslacht met regt toegeschreven Dit middel onderhoudt voortdurend de
gezondheid, zonder dat men eenig ander geneesmiddel noch aderlating be
hoeft. Het herstelt de kracht, wekt de levensgeesten op, neemt bevingen
en aandoeningen der zenuwen weg, benevens alle onreine en slijmachtige
stollen uit de maag, welke oorzaak zijn van slechte spijsvertering, alsook
zuur, scheele hoofdpijn en oprispingen; liet doet de misselijkheid bedaren,
doodt de wormen en maden, verlicht de walerzuchtigen en bevordert de
maandelijksche zuivering der vrouwen, geneest de witte vloeden geeft de
gezonde gelaatskleur en bij vermagering het verloren vleesch weder en pur
geert onmerkbaar en dal wel zonder snijding in het Ijjf, en is alzoo van
groot nut voor obstruction of verstopping van den onderbuik. Het neemt
alle tusschenpoozende of afwisselende koortsen weg. Alle hoedanigheden
van dit middel op te geven is overbodig, want in één woord: het is de
Herstelling der menscheljjke natuur, omdat het tegen alle kwalen meer of
min nuttig werkt.
5let gebruiksaanwijzing alleen echt verkrijgbaar: te
's IJage, SNABILIE, Apotheker, Buitenhof; Gouda, A. WOLFF Drogist,
Grootemarkt, eu meer bekende Dépots in andere steden.
J. P. Ct. GELACFF, Genuthter
Corresp. Lid van het Genootschap ter bevordering der Genees-
Ileel-, Verlos-, Schei- en Natuurkundo, te Nieuwtr-Amtltl.
