lilTEi en fortuin
INKOBHEN WAN 4O°/0
PER TELEGRAAF.
RECLAMES.
Ieder ka pil al isi. die in liet bezit is van goede en ter beurze genoteerde effecten (actiCa
of obligation) kan zich op mathematische en zekere wijze een
verschaffen, door eenvoudige operatien bestaande in den verkoop van premién. Dit goed
bekende en sedert lang in verschillende landen beproefde systeem, verzekert een jaarlijks
inkomen van f. 2,000 niet een kapitaal (in geld of in effectenvan V 5,000;
f. 4,000 met f. 2,500f. 500 met f. 4,200, enz. De fondsen zijn altijd besc? ikbaar. D®
winst wordi maandelijks per postwissel opgezonden. Duidelijk uitleggende brochuren
worden, op daartoe gedane aanvraag, franco en kosteloos toegezoi ien door
den fleer Directeur der Algemeene Belgische Bank (BA^NQUE
GÉNERALE DE BELGIÖUE), 5. Ru© du Congrós, BRUSSEL.
bel kanaal te overwegen. Het plan is, niet om een tweede kanaal te gra
ven, maar het bestaande Ie verruimen, zoodat de schepen elkaar zonder
gevaar kunnen kruisen en levens om eene elecirische verlichting aan le
brengen ten einde de vaart des nachts mogelijk te maken.
Volgens eene mededeeling in de Fransche akademie van wetenschappen
beeft de heer Domingo Frère, hoogleeraar aan de m.-diichc faculteit te Rio
Janeiro, de bacterie ontdekt, die de gele koorts veroorzaakt. Voortgezette
onderzoekingen hebben hem een middel doen vinden door inenting voor de
besmetting te vrijwaren, dat reeds vele en heilzame resultaten heelt gegeven,
De regeering van het Zwitsersch kanton Tessin heeft den gemeenteraad
van Lugano met eene boete van 2500 fr. gestraft, omdat hij geweigerd had
op de kiezerslijsten eenige namen van personen door le halen, die het slem-
recht hadden verloren en anderen er op te plaatsenofschoon zij stembevoegd
waren. Daar de gemeenteraad ook weigerde de boete te betalen, is thans
bet raadhuis door militairen bezet en de stad in staat van beleg verklaard.
DIITICHLAVD.
Tot dusver is de uilslag van 44 herstemmingen voor den rijksdag be
kend. Gekozen zijn: 7 conservatieven, 3 van de centrumpartij, 3 van de
rijkspartij6 nationaal liberalen14 vrijzinnigen, 8 socialisten, 2 van de
volkspartij, 1 Deen.
-- Naar men mededeelt schijnt Duitschiand niet van plan te zijn als voor
zitter der conferentie met een uitgewerkt program le verschijnen. Hel
standpunt van Duitschiand is reeds voldoende aangegeven door de nota van
21 October, waarin de mogendheden mededeeling werd gedaan van de lei
dende beginselen der koloniale overeenkomst tusschen Duitschiand en Frank-
ryk. Onder deze omstandigheden zal Duitschiand als voorzitter tegenover
de voorstellen der andere mogendheden een volkomen objectief standpunt
innemen.
Volgens het Berliner Tageblatt ontkent het gerechtshof van Bruns-
wjjk de rechtsgeldigheid van het testament van den overleden hertog, we
gens een gebrek in den vorm, en zal het een curator benoemen.
Naar men uit Moskau bericht, wordt het nu als zeker beschouwd, dat
de groote brand aldaar, in de Solodownikow-passage, het werk der Nihi
listen geweest is. Er is eene commissie benoemd om een onderzoek daar
omtrent in te stellen.
o o i t-i ar d i e.
BATAVIA, 7 October.
Naar de Javabode verneemt, gaat de oud-gouverneur van Atjeh, de
heer Laging Tobias, gedurende zijn wachigeldtijd zich te Soekaboemie ves
tigen. Wanneer h(j binnen het jaar niet geplaatst wordt, dan denkt de
heer Tobias voor twee jaren met verlof naar Europa te gaan, zoo wordt
verzekerd.
Wjj vernemen dat kolonel Demmeni, die, voordat hjj naar Atjeh ging,
commandant in de Molukken was, daar eene gunstige opinie opgeval heeft,
van den destijds op Banka verbannen Toekoe Moeda Baid, welke, onlangs
naar hier lertigebracht, niet op allen, met wie hij in aanraking kwam, een
even gunstigen indruk gemaakt had. Het schjjnt echter, dat kolonel Dem
meni bjj zijn gevoelen blijft, en vertrouwt nuttige diensten van Toekoe Baid
te kunnen hebben. Deze gaat nu terug naar Kotla-Radja. waarmede ook de
onderstand van ƒ200 'smaands, hem gedurende zjjn gedwongen verblijf
buiten zjjn land toegekend, zal vervallen. Toekoe Moeda Baid zal morgen
per Gouverneur Generaals Jacob naar Atjeh vertrekken. Voor hem en
zijne vrouw is van wege het gouvernement passage 1"« klasse genomen, [d. D.)
Men verneemt, dat de mjjnbouwkundige onderzoekingen van de maat
schappij "Salida" aigeloopen noch gestaakt zijn; de werkzaamheden worden
op kleiner schaal voortgezet zonder stoommachines, in afwachting van na
dere regelingen van financiëelen aard, ter bespreking waarvan de ijverige
en volhardende directeur, de heer R. D. Verbeeck, eerstdaags naar Europa
vertrekt.
Op het landgoed Gesangan te Salatiga had een paar dagen geleden een
treurig ongeluk plaats. De heer M. aldaar zat in een bendie, waarvan het
paard, dat van het een of ander schrikte, plotseling op hol sloeg. De heer
M. sprong uit het rijtuig, vlak bjj eene brug, doch geraakte met zijn eene
been tusschen een der wielen en de brugleuning beklemd. Zijn been werd
geheel verbrijzeld en zal denkelijk geamputeerd moeten worden. Algemeen
is de deelneming met de geachte familie. Java-Bode
Door den gouverneur-generaal van Ned.-Indië zjjn de volgende be
schikkingen genomen:
Civiel Departement. Verleend: een tweej. verlof naar Europa, wegens
ziekte, aan de onderwijzeres 2e kl. M. Koopal. Benoemd: tot onderwijzeres
2' kl. M. Nauta, thans op non-act.; tot werkmeester van de houtbewerking
by de Staatsspoorwegen op Javade baas van de wagenmakerij en de hout
bewerking A. Rousel.
Departement van oorlog. Bevorderd: bij het wapen der inf., tot kapt.,
de lsle luit. I. Burg; tot 1«» luit., de 2' luit. S. A. Rissink. Vergund: aan
den van het leger in Nederland bij dat in Ned.-Indië gedet. kapt. der inf.
D. N. Dietz, op zjjn verzoek, naar Nederland terug te keeren.
NEW-YORK, 12 Nov. Uit ofïicieele rapporten van 46 districten in den
slaat New-York blijkt dat de niet officieel opgegeven cijfers, op zeer onbe
duidende verschillen na, juist zjjn. De meerderheid van stemmen voor Cle- j
veland zou zijn 1276.
WASHINGTON, 13 Nov. In het rapport over den katoen-oogst wordt er
op gewezen dat tengevolge van de aanhoudende droogte de productie zeer
klein is. In verschillende streken aan den goil van Mexico houdt de droogte
nog steeds aan.
I NO E Z <4 Hf I» E JT.
M. de R.i
Indien de, in uwe courant van 11 Nov. aangehaalde, woorden in eenig
ander artikel van mijne hand voorkwamen, ik zou de aanmerking daarop
slechts een minachtend schouderophalen waardig keuren. Nu men echter mjj
aanvalt naar aanleiding van mijn levensbericht van den heer Dee, van een
opstel dus, dat ik niet lichtvaardig maar met piëteit heb geschreven, nu
wensch ik mij daaromtrent te verantwoorden. Ik doe het ter mijner recht
vaardiging voor de burgers van Leiden, onder wie Dee (zooals de bericht
gever, die immers een vriend van Dee, en misschien ook wel van de Leide-
naren in 't algemeen was, zeer goed zal welen) bjj zijn henengaan een
goede reputatie heelt achtergelaten.
Gewag makende van Dee's benoeming tot lid van Letterkunde, verzekerde
ik, dat door deze benoeming de ingewanden der heiligen (d. i. van Dee's
vrienden) bovenmate werden verkwikt. De volzin, waarin deze woorden
voorkomen, wordt in uw blad geciteerd, en dan volgt:
«Bij deze gewenschte verklaring, is dat over de ingewanden even geestig
als smaakvol, voegt onze berichtgever, die een vriend van Dee was, er bjj."
Treilend bijvoegsel, indedaad! Laat, M. d. R.! uw berichtgever er nog twee
van die kracht leveren, en hjj wordt, als 't wat meevalt, zelf lid van Let
terkunde.
In afwachting van die gewenschte benoeming, gevoel ik nu reeds, dat ik
oud begin te worden, ten minste oud genoeg, om mee te prateR over vroe
gere tijden en om dat nu en dan te doen met weemoed. Zoo bjj 't lezen
van het bijvoegsel uws berichtgevers. Onwillekeurig toch moest ik, bjj 't
lezen daarvan, zeggen: Dergelijke aanmerking zou in mijne jeugd niet ge
maakt, althans niet gedrukt zijn. Een dertig jaren geleden toch wist iedere
beschaalde lezer, dat de uitdrukking: «de ingewanden der heiligen verkwik
ken", een geijkte Bijbelsche term is. In den brief aan Filemon komt zjj
herhaaldelijk voor. Ieder, die zich de moeite getroost dat kleine briefje in
onzen Staten-Bijbel in te zien, zal erkennen, dal ik geen ongepast gebruik
van die zegswijze heb gemaakt.
Doch aangenomen, dal de beeldspraak eigen vinding was, behoefde zjj dan
nog wel als zoo smakeloos gekenschetst? Mij dunkt, als men zelfs in ver
heven stijl mag gewagen van een volk, dat wroet in eigen ingewand, als
de dichter van een kerklied, in onze eeuw gedicht en aangenomen, getuigt,
dat in Jezus' ingewand Gods wetten waren geschreven*) dan is 't, zeg
ik, nog zoo bar niet.
inmiddels, dat ik niet te oud ben om te leeren, dat gevoel ik ook weer
bij 't lezen van het bewuste bijvoegsel. Dit ni. leerde ik daaruit, dat men
tegenwoordig rekening moet houden met de onkunde van het gros der cou
rantenlezers, en vooral met die der berichtgeversnatuurlijk bedoel ik
niet onkunde in 't algemeen beware, neen! maar wat aangaat Bijbel
taal. Dit leerde ik dus, dat ik voortaan aanhalingsleekens moet gebruiken.
Of zouden die teekens voor uwen berichtgever toch niet gebaat hebben?
Ik weet het niet. Wel weet ik, dat de man, die zich een vriend van Dee
noemt, zich althans bjj deze gelegenheid niet gedraagt als een vriend van
den waardigen afgestorvene. Een ware vriend waardeert de pogingen van
hem, die aan zijn vriend een eenvoudige hulde tracht te brengen: hjj doet
het zelfs dan, als die pogingen, hoe welgemeend ook, mislukken. Van die
waardeering vinden wjj bjj uw berichtgever zweem noch schaduw. Het
tegendeel is waar.
Met beleefde dankzegging voor de opname dezer regelen, heb ik de eer
mij te noemen:
Uwen Dw. Dienaar,
Leiden, 12 Nov. 1884. R. KOOPMANS VAN BOEKEREN.
Ev. Gez. 46: 14.
I
ALGEMEENE POLITIEVERORDENING,
Mijnheer de Redacteur!
Het is zeer beleefd van de politie, om de ingezetenen opmerkzaam te
maken op art. 207, al. 10, der Algemeene Politieverordening voor Leiden,
alwaar o. a. te lezen staat: Het is verboden binnen gebouwen haardasch
te bewaren of te storten, anders dan in metalen of steenen voorwerpen",
wordende de overtreding daarvan gestraft met eene boete van twee tot vijf
entwintig gulden.
Wij waardeeren die beleefdheid ten hoogste, en in dank daarvoor meenen
wij de politie ook opmerkzaam te moeten maken op een artikel der Alge
meene Politieverordening te Leiden, dal geheel schijnt te zjjn vergeten (ten
minste niet meer wordt nageleeld en waarvan veie ingezetenen en voorna
melijk winkeliers overlast hebben, namelijk art. 14, alinea 2, alwaar te
lezen staat: //Asch mag niet verzameld of vervoerd worden dan in geheel
j «gesloten karren, aan de achlerzijde voorzien van deuren of zeilen, of
«in overdekte vaartuigen, zoodat geen verstuiving kan plaats hebben."
Leiden, 12 November 1884. EENIGE WINKELIERS.