iiii*s<ni
AST.
1*84.
T. 224.
MAANDAG 22 SEPTEMBER.
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
De Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars f 1.50, franco p. p. f 2.
tfionderlijke nommers zijn verkrijgbaar voor 5 cents.
De prijs der Advertentién is van 14 regels 1.iedere regel meer 25 cents, groote letters berekend naar plaatsruimte.
Alll
By deze Courant behoort een Bijvoegsel.
LEIDEN. 20 September.
Heden morgen, te ongeveer 6 uren, is uit den Rjjn, achter een erf
beneden de spoorbrug, onder de gemeente Voorschoten, het lijk opgehaald
?an den student v. d. V., die Maandag 11. op zoo noodlottige wjjze aldaar
is te water geraakt.
- Tegen een manspersoon, genaamd J. F., is proces-verbaal opgemaakt
ter zake het ontvreemden van een baalzak, zoomede tegen den 15-jarigen
jongen C. v. d. B., die zich heeft schuldig gemaakt aan het ontvreemden
Tan een jas.
- Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 44 tot 66 volwassen personen en 7 tot 11 kinderen.
- Deze week werden op Rhijnzigt genomen 634 zwembaden door heeren
tn 6 door dames. Temperatuur van het water 19» Celsius.
Alweer een vervroegde onthulling. Voor de ramen van boekwinkels
alhier hangt reeds het welgelijkende en op groote schaal in print gebrachte
»Gedenkteeken van Leidens ontzet, onthuld 3 October 1884". Deze prent
komt nog veertien dagen vroeger in 't licht, dan ooit maskerai'eprenten
deel vielen, en als de aardigheid van een gedenkteeken er nu nog niet
al is, dan verstaat men in Leiden moeielijk de kunst om zijn ongeduld te
verbergen naar het uur dat het omhulsel «op geheimzinnige wjjze" in rook
zal opgaan. Dies zou het volk reeds kunnen uitroepen: Nu mogen wij
aldrogenons lang bekreten oogen, want Leiden is ontzet, maar zoo oneer
biedig is het niet. De prent kost 15 centen, en zou aan niet een school-
wand mogen ontbreken.
- Ten vervolge op hetgeen gisteren in 't kort door ons is medegedeeld
in zake den eisch van de R. C. Armen-instelling te Leiden tegen J. Van
Gils en het R. C. parochiaal armbestuur aldaar deelen wij nog het vol
gende mede:
De vraag, welke aanleiding gaf tot dit proces en partyen verdeeld houdt,
is welke dezer twee instellingen van liefdadigheid, die nevens en tegenover
elkander staan, zijn gerechtigd tot het legaat. Het R. C. parochiaal arm
bestuur beweert alleen gerechtigd te zijn tot hel legaat, omdat armenzorg
eene zaak is van de kerk, waardoor andere instellingen van armbestuur
«I verzorging wegvallen. Daarentegen wordt van wege de gemeentelijke
instelling van weldadigheid de volle uitkeering van het legaat gevorderd.
M'. Van Stipriaan Luïscius, advocaat te 'sGravenhage, die namens eische-
resse de vordering toelichtte, herinnerde in den aanvang van zijn pleidooi,
dat door intervenient reeds vroeger eene actie was ingesteld, hiertoe strek
kende, dat het R. C. armbestuur ten onrechte verklaard was eene gemeente
instelling te zijn met dit gevolg evenwel, dat de rechtbank bij vonnis van
V Januari 1882 het bestaan en de bestaanbaarheid van twee instellingen
van armenzorg te Leiden, erkend had. Het kanonieke recht moge, gelijk
bet R, C. parochiaal armbestuur beweert, geen R. C. armenzorg erkennen
dan alleen uitgaande van de kerk, het is, betoogde pleiter, onvoldoende
om eischeres te doen vervallen van de lijst der weldadige instellingen.
Komende tot de vraag wie van de twee instellingen recht heelt op het
Ifgaat, ontwikkelde pl., dat, waar geljjk hier, gelegateerd is aan de R. C.
armen van Leiden, daaronder niet begrepen kunnen worden de R. C. paro
chiale armen of de parochie te Leidenmaar alleen de R. C. armen door
eischeres gealimenteerd. Verschillende argumenten tot staving van de recht-
matigheid der vordering deed pl. vooral gelden en wel: 1». dat de testateur
sedert 1868 voortdurend in relatie is geweest met de eischende instelling
door leverantiên, waardoor hij de instelling leerde kennen in haar werk-
bring, zoodat daarin voor den erflater aanleiding kon bestaan haar te ge
denken; 2°. dat op 2 Sept. 1876, dagleekening van het testament, nog
geen parochiaal armbestuur was gecreeerd, maar eerst 12 October 1876 in
gesteld is, zoodat het niet voor de hand ligt, dat de overledene eene instel
ling heelt willen beneficieeren, die nog niet bestond; 3". dat er, krachtens
waarschuwingen in de Courant, te Leiden, wel degelijk onderscheid tusschen
bride instellingen gemaakt wordt; 4". dat het legaat niet kan worden toe
gekend aan hen wier armenzorg zich buiten Leiden uitstrekt, daar de
parochie ook plaatsen buiten Leiden omvat.
M'. Van Berckel, advocaat te Amsterdam, grondde daartegenover de stel-
'iig. dat aan het R. C. parochiaal armbestuur met uitsluiting van elke
"dere instelling, het legaat moet worden uitgekeerd, hierop: 1°. dat inter
venient is ingesteld rechtstreeks door het in de R. C. kerk bevoegd gezag
tot instelling van armenverzorging; 2". dat in de R. C. kerk van de vroegste
tjjden af lot heden de armenzorg onder de leiding en het toezicht stond
van de bisschoppen; en 3'. dat de Nederlandsche wet die beginselen sanc-
tionneert. Bij de ontwikkeling der beide eerste stellingen gaf pl. eene schets
van de christelijke armenzorg, beriep hij zich op de besluiten van de con
cilies tot bevestiging van de macht der armenverzorgers, wees hjj er op,
dat liefdadige instellingen, die het bisschoppelijk gezag over de armenzorg
niet erkennen, geen deel uitmaken van het R. C. armwezen en deed hjj
vooral uitkomen, dat onafhankelijkverklaring van de bisschoppen, het
recht om R. C. armenverzorgers te zjjn doet verbeuren. Van een kanoniek
standpunt leed het bij hem geen twijfel of het legaat behoorde aan inter
venient uitgekeerd. De staat erkent z. i. dat de R. C. kerk recht heeft zich
in Nederland te organiseeren en te regeeren overeenkomstig hare eigene
verordeningen, welke erkentenis van zelf insluit, dat de staat alleen die
verhoudingen en toestanden in den boezem van het kerkgenootschap als
rechtmatig erkent welke in overeenstemming zjjn met de leer van het
kerkgenootschap en door zjjn gezag zal handhaven de instellingen niet in
strijd met de wet of de leer van eenig kerkgenootschap. Hieruit concludeerde
hij, dat de staat het recht erkent van de R. C. kerk om in eigen boezem
de armenzorg volgens hare verordeningen te regelen. De opmerking der
tegenpartij, dat op het tijdstip van het vermaken van het legaat het paro
chiaal armbestuur nog niet bestond, beantwoordde pl. met er op te wjjzen,
ds' 4e oprichting van die instelling geruimen tjjd te voren bekend was en
ook in de kerken was afgekondigd, dat oflergelden niet aan de R. C. armen-
mstelling ten goede zouden komen. Vermits de eischeresse heeft verklaard
zich niet te onderwerpen aan de reglementen, die alleen recht geven tot
uitoefening der liefdadigheid in de R. C. kerk, kan zij, pleitte mr. Van
Berckel, dientengevolge niet nalevende de verplichtingen, ook niet genieten
de voordeelen. Een legaat, vermaakt aan de R. C. armen, kan alzoo niet
te beurt vallen aan een college dat zich niet houdt aan de reglementen van
den bisschop. Mitsdien behoort het legaat aan het R. C. parochiaal armbe
stuur te worden uitgekeerd ais het eenige college in Leiden dat R. G.
armen verzorgt overeenkomstig de voorschriften en bedeelingswjjze der
R. C. kerk.
De officier van justitie mr. Van der Kemp zal in deze zaak nader zjjne
conclusie nemen.
Hebben de heeren meteorologen bij geval een //Almanak", of, om on
verbloemd te spreken, eksteroogen, die steken' dus vraagt men ons. De
Amsterdammers toch verkondigden gisteren avond in het Hbld niets meer
of minder dan: aanwakkerenden N. W. wind, guur, buiig weder. Uit de
zeer nauwkeurige beschrijving van eene depressie blijkt dat er eene nu niet
uit het Zuiden, maar uit het Noorden kon verwacht worden, met zulke
schrikbaarljjke gegevens, en de laagste barometerstand bedroeg o. a. in Lap
land 755 Mm. Bij deze tijding is Nederland een rilling door de leden ge
gaan, dat zich echter heden koesterde in een blakenden zonneschijn met in
't geheel geen wind, 70° F. en 768 Mm. barometerstand.
Rijnsburg zal, naar ons gemeld wordt, een 50.000-tal heet. aardappe
len gehad hebbenwaarvoor geen kooplust bestond bij zooveel overvloed van
allerlei, en deze voorraad is verkocht geworden aan siroopfabrieken voor
90 cents de heet.; dus de teelt van aardappelen was schade voor de hand.
Van de bloemkool wordt nogal gesneden versch of voor den inmaak, maar
vlug gaat de handel niet. Over het algemeen heeft de bloemkool het kwaad
gehad met den straffen zonneschijn. Het is jammer voor een zoo knap dorp
als Rijnsburg dat het op de vele plaatsen waar kool gesneden en ingemaakt
wordt, zoo vreeselijk stinkt naar mesthoopen van verrotte koolsbladeren.
Blijkens eene mededeeling van de Fransche postadministratie zullen de
Fransche pakketbooten van Marseille naar Indië voorloopig Napels niet
aandoen. De met die booten over te brengen brievenmalen voor Ned.-Indiö
zullen dientengevolge tijdelijk te Marseille worden ingescheept, waartoe zjj,
te beginnen met Vrijdag 26 dezer, des Vrijdags om de veertien dagen zullen
verzonden worden met den trein van 5.20 a. in plaats van des Zaterdags,
met den trein van 11,55 m. uit Amsterdam n. Antwerpen. St.-Ct
Het stoomschip Jacatra, van Java naar Amsterdam, laatst van Jeddah,
arriveerde hedenmorgen te Suez. De Prins van Oranje, van Amsterdam
naar Batavia, vertrok van Nisida (de quarantaineplaats voor Napels) 19Sept.
De Zeeland, van Java naar Rotterdam, passeerde 19 dezer Gibraltar.
Ter herinnering aan het feit, dat eene eeuw geleden de eerste uitvoer
van boomwol uit Amerika plaats had, zal in December van dit jaar te New-
