1.1:1 i»s« ii i:
1884.
rJ
in I
MAANDAG 15 SEPTEMBER.
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
e I,
N\ 218.
I)e Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars 1.50, franco p. p, f 2.
ifionderlijke nommers zijn verkrijgbaar voor 5 cents.
De prys der Advertenliën is van 14 regels 1,iedere regel meer 25 cents, groote letters berekend naar plaatsruimte.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
Vi
mat
itOl
.11
li;
.'ïi
,ii
M
/I
at
Lhi
LEIDEN, 13 September.
Bij gelegenheid van den verjaardag van H. K. 11. prinses Hendrik zal
morgen te 12 uren op het Schuttersveld door het garnizoen eene parade
worden gehouden, bij welke gelegenheid de troepen zullen worden gekom-
mandeerd door den majoor Ypey, van het 3' reg. huzaren. De schutterij
tal worden vertegenwoordigd door het corps officieren en onderofficieren.
Wij achtten het niet ondienstig nog met een enkel woord te wijzen
op het concert door de kon. militaire kapel Dinsdag aaust. op Zomerzorg te
geren. Een keurig programma belooft een genotvollen avond, zoodat wij
tertrouwen, dat velen zich derwaarts zullen begeven, daar de gelegenheid
om dit corps in zijn geheel tc hooren, hier zelden voorkomt en nog temeer
daar het geldt een ofler te brengen aan haar fonds bestemd om de leden die
door ziekte o( anderzins geteisterd worden, (e ondersteunen.
Velen zullen voorzeker met genoegen kennis nemen van de hierachter
toorkomende annonce van wege de commissie voor de volksbijeenkomsten.
Die commissie toch, steeds onvermoeid in het trachten om den werkenden
stand genoegen te verschaffenheelt ook nu weder niet stilgezeten, liet is
Daar mogen gelukken een man te vinden, die bereid is, ter voorbereiding
ran het leest der onthulling vau het gedenkteeken van Leidens ontzet, in
een tweetal lezingen datgene te behandelen, wat in het nauwste verband
staat met de geschiedenis onzer stad en daaraan toe te voegen eene korte
toelichting van den op 3 October te houden optocht. Wij vertrouwen, dat
door velen gretig van de gelegenheid, hun aangeboden zich een toegangs-
tc verschaffen, zal worden gebruik gemaakt. Moge deze bijeenkom
sten, waar, naar wij vernemen, den bezoekers nog andere genietingen
wachten, zich kenmerken door bijzondere aandacht en gepaste orde; voor
zeker zullen commissarissen en spreker zich dan ruimschoots voor hunne
moeite beloond zjjn.
Wij vestigen de aandacht op een bij den heer B. Blankenberg uitge
komen muziekstuk, getiteld: Het liedeke van Doesa, marsch uit de dagen
van Leidens ontzei, in eene oude verzameling teruggevonden en met andere
wijzen uit dien tijd voor klavier bewerkt door D. J. v. D. Voorzeker zal
ook dit niet weiuig bijbrengen om de aanstaande feestvreugde te verhoogen.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 47 tot 67 volwassen personen en 9 tot 12 kinderen.
Deze week werden op Rhijnzigt genomen 257 zwembaden door heeren
14 door dames. Temperatuur van het water 17° Celsius.
In de Vereenigde Staten is het sedert den 10dïn buitengewoon warm,
zooals gemeld wordt. Te New-York stond de thermometer 100° in de scha
duw en er waren personen door zonnesteek getroffen. Met een noordoosten
wind en heldere lucht, die anders in September reeds zoo koud kunnen zijn,
klimt dezer dagen op den middag de thermometer tot 75° Fahr. en de ba
rometer, die 770 Mm. wijst, verkondigt nog geen stoornis. Na den zomer
van 1868 was er geen zoo rijk aan zonneschijn.
Het rooien der vroege aardappelen, schrijft men ons, heeft de volgende
uitkomsten opgeleverd. Bij eene uitgebreide teelteen ruim beschotgeen
of enkele zieke knollen, geen handel dan voor het binnenland, lage prijzen
en weinig verdiensten bij hooge landhuur. Engeland had geen behoefte en
zal het in vervolg van tijd wel toonen zonder Nederland aardappelen te
kunnen verbouwen, die best voldoen, misschien nog beter, dan Nederland
voorgaf te kunnen leveren. Frankrijk was zelden van ons gediend, waarbij
de Franschen dan ook op verre na niet zulke //aardappelenbuiken" zijn en
Duitschland, dat altoos nog al in den aardappel zit zou gaarne wel van
zijne groote knollen willen overdoen, als wij maar behoefte toonden. Dat
gebeurt echter in geval de ziekte zooveel overmacht heeft gekregen op den
oogst dat wjj bij onze naburen ter markt moeten gaan, tot eerder Hessen,
Saksers en Wurtenbergers zij het gezegd, meestal met goed gevolg.
Hoe nu de Zeeuwsche boeren omtrent hun beroemde Briclsche jammen
zullen te spreken zijn, zal de volgende maand leeren. Door den laatslen
togen is er wel wat ziekte in den laten aardappel ontstaan, de prijzen
zullen derhalve wel stijgenen dat maakt de boer vasthoudend. Als hij
nu maar geleerd had dat vasthoudendheid doorgaans op schade uitloopt.
Onwillig om legen eene, naar zijne meening, te lage markt te leveren,
bedenkt hij dat het voorjaar nog ver af is, houdt zich doof, kuilt zijn
voorraad en, nu zal Jan en alleman wel op zjjn jammen aanvallen. Mis
gerekend. In het geheel zweert niet iedereen zoo meer bij den Brielschen
jam, dat was den boer door het hoofd gegaan. Het voorjaar komt, aard
appelen in overvloedpakhuizen vol maar de kuilen belmoren toch wel
eens losgemaakt te worden. Zoo gezegd, zoo gedaan en ziedaar de voorraad
verrot of juist nog geschikt om voor de zwijnen te worden geworpen.
Het is te wenschen dat de late aardappelen door deugdelijkheid en smaak
zullen uitmunten. Wat den vroegen aardappel betreft, hij is zonder onder
scheid goedmaar hooger lof komt hem niet toe. Of men zich bepaalt bij
Stegerhoekjes, Bergsche gelen, Graafjes, "Roodpetten en Blauwpetten"
("Blauwjassen" zijn er nog niet onder deze aardvrucht), duinzandaardappelen
die ook weer hun afzonderlijke benamingen zullen hebben, er liepen heel
wat knollen onder, die van binnen vochtig zjjn en op den schotel niet
brekentot groote verbazing van den verhandelaar en zulks te meer omdat
de vroege aardappelen zooveel droogte gehad hebben.
Blijkens een heden aan het departement van koloniën ontvangen telegram
van den gouverneur-generaal van Ned.-lndië is van de bemanning der Nisero
één Italiaan door den radjah van Tenom uitgeleverd en wordt de uitlevering
van de overigen verwacht.
Blijkens mededeeling van den consul-generaal der Nederlanden te
Atheneheeft de Grieksche regeering den invoer verboden van onbereide ge
zouten en gedroogde huiden uit alle vreemde havens, die beschouwd worden
als besmet met cholera.
Het stoomschip Batavia, van Java naar Rotterdam, passeerde 12Sept.,
des middags 12 uur, Dover. De Prinses Amalia, van Java naar Amster
dam, passeerde gisterenmiddag te 12 uur Whight.
Uit het koloniaal verslag over 1883, thans openbaar gemaakt, blijkt,
dat de bevolking van Suriname op uit0 December 1882 bedroeg 54783 zie
len. Het aantal Europeanen bedroeg 620 hoofden. Het eiland Curasao telde
op die datum eene bevolking van 44153 zielen.
Den 11 October zal een detachement troepen naar Indie vertrekken
per stoomschip Batavia, commandant de kapitein der infanterie Mauren-
brecher, geleiders de 2« luit. der genie Fischer, en die der inf. Van de Meer Morh
en Heldering.
Een te Berlijn tijdelijk vertoevend landgenoot had de welwillendheid
onderstaande waarschuwing te zenden, die ongetwijfeld voor de Ilollandsche
reizigers naar die stad waarde heeft. Hij schryft: Nederlandsche reizigers
mogen wel zorg dragen wanneer zij Berljjn bezoeken een pas (binnenland-
sche is voldoende) bij zich te hebben. In het hötel, waar de berichtgever
logeert, bevond zich ook een Hongaar, die geen pas bezat en kon overleg
gen. Ofschoon hg dadelijk doorreisde na een nachtverblijf, was toch den
volgenden ochtend reeds vroeg een "Criminal Schutzmann" aan het hötel
om hem op te halen, ten einde zich op het naastbijzijnde "Polizei Revier
Bureau" te legitimeeren. De bepalingen op vreemdelingen worden zeer ge
streng toegepast. De "Passzwang" is in vollen gang.
In de omstreken van Den Haag worden zooveel aardappelen gerooid,
dat de prijzen zeer laag zijn en men ze met wagens per mud aan de huizen
uitvent, iets wat in geen jaren plaats had. De prijzen zijn van 2.50 tot 3
per mud. Op de overdekte markt in de Wagenstraat worden zelfs halve
mudden voor ƒ0,65 a ƒ1 verkocht.
Voor het gebouw der Maatschappij Insulinde aan de Handelskade te
Amsterdam heeft eergisteren eene verzakking plaats gehad. Eenige dagen
geleden had men reeds de noodzakelijkheid ingezien het perron aan de binnen
zijde te stutten. Gebouwen bekwamen geene schade.
Gisterennamiddag is te Amsterdam een 6-jarig meisje, dat heimelijk
lucifers had weggenomen en zich daarmede achter het huis had begeven in
brand geraakt. De vader en eenige baren, op het angstgeschrei ter hulp
gesneld, hebben de vlammen gedoofd, doch het kind is aan amen en aan
gezicht deerlijk verwond geraakt, terwijl de vader belangrijke brandwonden
aan beide handen heelt bekomen. De toestand van het kind moet zeer zorg
wekkend zijn.
Gistercnnamiddag bood eene commissie uit zijne oud-leerlingen en leer
lingen aan professor Beets een huldeblijk aan eene fraaie gepolijst koperen
gaskroon, benevens een album met de namen der 150 deelnemers. Woord
voerders bij de aanbieding waren de heeren dr. Schot, predikant te Tolen,
en Botermans, theolog. candidaat te Rotterdam, die hem vooral huldigden
als Christen en leeraar. Beets dankte hartelijk en sprak de hoop uit, wat
hij verder nog te leven heeft, niet te vergeefs te zullen leven. Luide toejui
chingen begroetten deze toespraak. [D. v. Z. en 'sGr.
Hedenmorgen tien uren verbeidde te Utrecht in de groote zaal van