PER TELEGRAAF.
INdEXCHYVEIir.
rezaiiil
lier ij
dooi
n den
Haag.
haald.
en d(
Jtnaii.
jeggen van spoorwegen, en is gesloten door de Petersburgsche Discontobank
en S. Bleichröder, benevens andere aanzienlijke bankiers. Volgens genoemd
Had zal dc inschrijving op 10 millioen eerstdaags opengesteld worden.
Te Weitersweiler, in Beieren, heelt een krankzinnige, Blnni genaamd,
in de synagoge tijdens de godsdienstoefening eenige revolverschoten gelost,
waardoor drie personen gekwetst werden.
T In den nacht van 9 op 10 April vervoegden eenige mannen, als politie-
agenten verkleed, zich aan den Zwitserschen molen bij Peplatz. Zij som-
I meerden de molenaar hun al zijn waarden en portefeuille af te geven, aan
gezien rij een rechterlijk mandaat hadden tegen den molenaar, die verdacht
werd socialist te zijn en effecten te hebben gefabriceerd. De molenaar gal
voor 40,000 bl. aan obligatiën en 2000 fl. in specie af. Ue dieven verwij
derde zich daarop met hnn buitna vooraf al de dienstboden in een kamer
te hebben opgesloten.
PETERSBURG, 15 April. Naar men met zekerheid verneemt is eene 5 pCts.
Jgeconsolideerde spoorwegleening van 15,000.000 pd. st. gesloten met de Dis-
I contobank alhier en het bankiershuis Bleichröder te Berlijn. he. ft Bleich-
ï»gett.f röc|er tevens gehandeld als gemachtigde van het hoofdbestuur der maatschappij
LSeebandlung" te Berlijn.
BRESLAU, 15 April. Volgens de Schlesische V olkszeitung heeft de aarts
bisschop Ledochowski voor het aartsbisdom Polen—Gnesen bedankt en heeft
den Paus zijn ontslag aangenomen.
SHANGHAI. 15 April. Prins Kong werd beschuldigd dat hij zich had laten
omkoopen, zich tegen de wettige Chineesche regeering had verzet en ge
poogd had het opperste gezag in handen te krijgen. Kong zal zijn erfelijke
rechten behouden, maar hij verliest de waardigheden en de emolumenten
die aan zijn post zijn verbonden. Prins Lin-Schou. Ching-Lien, Wen-Yti en
Sin-Ching zijn in plaats van de afgezette leden tot lieden van den geheimen
raad benoemd.
NEW-YORK. 15 April. Een dépêche uit Libertad van den 14'lt0 meldt,
dat daags te voren eene poging lot moord op den president van de republiek
Guatemala gepleegd werd en de president eene lichte verwonding bekomen
heelt.
en toi|
et
et bo
e mo-
ii oeie-
alleen
sjeiki
tsl dei
rtcem
et In
eerin;]
lande-
Goanl --
is eet
edooi
er vat
koms
nd t«:
schei
ppe et
stent
lissen,
«kmi»,
d. [Ii|
van
:r b
ischiec
lieu et|
tar he:
zijkei,
.d.
Metl
irtogit
,geet
opet
wijiet
kunde
echtet
De ui.
duur-
nd te
e vólt
r eeiti'
en.
Rivittj
veldfl|
lat ij
ra-0i'|
e
ntrect
onge
ng it
eran-
irdeo.
ie rei-
cbe
•chief
i aaa-
Zij wandelden in eigene raadslagen voort.
Psalm LXXXI.
De goede, oude Burgervader zou, mocht hij nog eens opzien, het man
gedrag, een gedenkteeken te stichten aan Leidens ontzet, waarbij
ook hij betrokken was, hoogelijk prijzen, doch, in aanmerking genomen de
troebelen, die deze stichting vergezellen, waarschijnlijk besluiten voor de eer
te bedanken en beleefdelijk verzoeken, wat hem aangaat, buiten aanmerking
Ie blijven. Die eerzame stad Leiden heeft dan ook al wat ondergaan. Strijd
hoe liet wezen moest: Haec religionis ergoof. om roomsch en onroomscll
beiden te bevredigen: Haec libertatis ergowat Coolhaes deed zeggen:
i'l schijnt dat de almogende Godt de sladt Leyden insonderlieit voor allen
anderen steden in gants Hollanl verordineert heeft, dat sy vee! sonde moe
ten lyden fan baren eygenen kerckcndienaerenpredicanlen, ende ouderlin
gen, hun selfs den naem van eenen Raet der kerken geveilde", hetgeen
tevens herinnert aan de roemruchtige Huiszittenhuis-quaestie en nu weer
aan een geval dat van niet minder gewicht ontbloot is.
De Raad eerst ten einde raad wal men met de Ruïne zou beginnen nu er
toch geen uitzicht op een nieuw akademiegebouw bestond, ging te rade
met de commissie voor het gedenkteeken om het te plaatsen op de Ruïne,
hetgeen dc commissie voor het gedenkteeken waarlijk goedvond en hetwelk
dan ook door den Raad werd bekrachtigd, doch waartegen de ontwerpers
van het gedenkteeken nadrukkelijk opkwamen, niet allen omdat zij de
Ruïne als plein voor een gedenkteeken ongeschikt achtten, maar omdat het
front, bijgevolg het standbeeld zou behooren gericht te zijn naar de stad,
betgeen zoo klaar is als van der Werd met zijn gezicht naar liet noorden
te zetten in altijddurende duisternis gehuld blijlt. Toen kwam men in over
leg het voetstuk te bouwen op de Ruïne en toen men tot de plaatsing der
opschriften en bas-reliefs was overgegaan, werd de frontzijde zuidwaarts
gericht, want de kunstenaars-ontwerpers hadden met den genieente-archi-
lect gesproken en dat kwam ilit, en hoe in strijd met het besluit van den
Raad gehandeld was, kwam ook uit. Nu gaat het gedenkteeken weer naar
den Raad terug om er over te beraadslagennaar welke hemelstreek van
der WerH hel oog zal wenden, waarbij de vrees wordt gekoesterd dat als
bet beeld met zijn rug naar de stad zal gekeerd staan, dit den spotlust
tal opwekken.
Tot mijn onuitsprekelijk leedwezen werd ik altijd gepasseerd ergens zit
ting te nemen (tact, weet u, mijne heeren, tact moet men dan ook daartoe
hebben), maar als ik in deze beklageiijke zaak de hand had gehad, zou ik
reeds lang mijn biezen gepakt hebben Had ik dan ook geen bezwaar ge
maakt om, terwijl in het voetstok opschriften en bas-reliefs reeds geplaatst
waren overeenkomstig eene zuidwaartsche richting van het beeld die op-
sclirileu enz. denkelijk wel zóó konden blijven, nu het plan om het beeld
out te draaien weer aan de orde kwam, ik had verdiend wat mij in mijn
jeugd op school zoo telkens te beurt viel omdat ik zoo hardleersch was, te
pronk te worden gezet met een papier op mijn frontzijde waarop "domkop"
te lezen stond; een maatregel, die echter uooit genoeg kan worden aanbe
volen om een knaap tot plichtbesef te brengen.
Dat heeft men er nu van. Door het monument naar de Ruïne te ver
dringen, in spijt van herhaalde waarschuwingen, van zooveel beter plaatsen,
die zelis door personen van elders bekend door kunstsmaak en kunstzin
werden aangewezen, een ziekelijk plan, een plan van opbouwen, afbreken
eo weer opbouwen op een naargeestige plek, ook uil het oogpunt van kunst,
een geruïneerd plan, en, het raar is er al heelemaal af, zegt het volk.
Want och, die wandeldreven en parken zijn er ook nog niet, en de heer
lijke boomen groeien nog niet met de takken waarop de vogeltjes zich
tullen nederzetten en zingenen zij dragen nog geen dicht lommer om al
thans de achterzijde van de stelselmatig opgetrokken Ruine-scliolen met
hare Iraate uilgelande schuttingen, aan liet vorscliend oog van den lusligen
wandelaar te onttrekken. Voordat de gevederde kruinen van liet houtge
was, dat het monument zal behooren te omstuwen, teneinde het als hoofd
groep, als voornaamste deel op dat plein, tegen een bezielenden achtergrond
te doen uitkomen, zich verheden, zal er reeds menige kruin gebogen en
den weg van alle vleesch gegaan zijn. Gelooft mij, liet booze lot heeft al
tijd de Ruinc vervolgd.
Hetzij nu onze brave Burgervader met den rug naar de stad zal gekeerd
staan en daarbij in het volle zonlicht zal prijken, of wel met zijn rug naar
Zoeterwoude zal gewend worden en daarbij blijk zal geven dat hij de duis
ternis meer bemind heeft dan het licht, heigeen hem, eerlijk gezegd, door
zijne negentietide-eeuwsche vrienden berokkend is, die met de eischen der
kunst geen vergelijk konden treffen ik weet dat er zijn die den rug toe-
keeren naar het gedenkteeken, niet omdat de kunst hun onverschillig is, maar
omdat zij den Raad zoo gaarne laten beraadslagen hoe het zijn moet. Nu
maar de kaarten gewasschen, gecoupeerd en gegeven; zullen de Noordelijke
op de Zuidelijke de zege behalen, of omgekeerd?
Op het gebied van bouwkunde, van "burgerlijke bouwkunde" gelukt het
Leiden toch nog niet de zege te behalen. De eene nieuwe winkel volgt den
anderenmaar ik zoek telkens te vergeefs nog naar iets dat trekt door vorm
afmeting- of gedachte. Het is koekoek een zang, neen, er komt wel eens
een kwinkslag onder, maar die toch koekoeks-leelijk is. Hoe lang zou het
geleden zijn dat de voormalige winkel van Sinkel gebouwd werd, vijftig jaar?
De flinke onderpui doet mij -altijd nog genoegen te zien, hoe forsch opgevat
zonder overlading van allerlei zinledige dingetjes. Verlangt maar niet dat
de schutting zal worden weggeruimd voor een nieuwe onderpui; het is tel
kens mis, schijnschoon en schijnglans. een bouwconstructie, die niet bevre
digd en onverdedigbaar is Onlangs nog werd een houten onderpui door een
liardsteenen vervangen. Hardsteen volgens eene zuivere houtconstructie en
triglyfen in de fries met andere hoekjes en lijstjes. Hoe misplaatst de tri-
glyf aan zulk een lijst, als men maar bedacht dat zij in den Dorischen stijl
bestemd was om de koppen der balkeu uit te drukken, die op de architraaf
liggen, terwijl hier van geen stijl kan sprake zijn. Hoe eng de ingang en
hoe angstig dun de beide stijlen, die de winkelkasten schragen. Menschen
wees toch maar voorzichtig, die stijlen houden het niet uit, straks breken
zij. Was de houten onderpui gebleven, zij behaagde meer dan dezesteenen,
die tevens door haar samenstel uitdrukt ieder oogenblik als eene wafelkraam
uit elkander te kunnen worden genomen.
Een andere prachtige winkelkast //moderne stijl" met indrukwekkende
spiegelruiten, ook al kort geleden aan den volke vertoont, wordt in het
midden gedeeld door een stijl als een draadnagel. Nooitjwerd dunner stijl
of stut aanschouwd bij zulk eene afmeting. Wat zij draagt? Wel, de fries,
die op hare beurt weer verrijkt is met een soort van frontespiesje, waarvan
aan heide einden een consol (leeljjke jongejuflrouwentronies) afhangt. Doen
dan die consols niets, zijn zij niet tegen een wand bevestigd, hebben zij
geen draagkracht? Wel neen menschen, die consols doen net andersom,
wat men altoos van ordentelijke consols placht te eischen; als deze van bo
ven niet werden vastgehouden vielen zij naar beneden. Hoe aardig, men is
het zwakst in het midden van zulk een gevel of onderpui. in strijd met de
schoonheidsleer, in strijd met de evenredigheidswetterwijl in de natuur de
kracht in het midden heerscht, die naar buiten uitstraalt.
Dezer dagen moet in de maatschappij tot bevordering van nijverheid op
het schitterendst zijn aangetoond wat men met het gas doen kan, ook als
verwarmingsmiddel, ook als middel tot bereiding van spijzen, toen er een
wolk over de zon ging. Het was reeds voor jaren bekend dat er potdeksels
werden gemaakt uit opgehaalde planken van; doodkisten en de werkende
stand liet er zich den aardappel niet minder om smaken, terwijl het voedsel
goed bekwam. Maar wat nu te denken als er verhaald wordt dat de houten
deksels afkomstig zijn van verrotte planken van lijkkisten? Welk een won
derdadig hout; had ik het niet gelezen, ik zou het niet gelooven. Mij dunkt
zulk een ingelascht tafreel zou wei gescnikt zijn alle appetijt te benemen voor
schildpadsoep, ossenhaas en andere gerechten die op gas bereid, na afloop
van de voordracht werden toegediend. Dat geheele geval van verrotte pot
deksels om er ijzeren polten mee te dekken, nog wel gemaakt uit ver
rotte planken, had ik maar in den doofpot gestopt. Men ziet intusschen,
niet alle hout is timmerhout ook niet voor argumenten.
12 April 1884. A. J. K.
imrtjcrli jjKc Sfanb.
ONDERTROUWD; E. W. J. Wilde, jm. 32 j. en J. C. T. üriessen, jd. 20 j. - J.
v. Reen, jm. en C. Lut, wed. H. J. v. Kerkhof, jm. 20 j. en J. Polane. jd. 18
j. N. Huntelman wed1-. 32 j. en .1. A. Plan je, jd. 29 j. J. A. A. v. Geffen, jm.
29 ,j. enP. T. M. Cornelissen, jd. 28 j. M B. Dekker, jm. 27 j. en C. v. d. Sleet,
jd. 30 j P. v. Rossen, welt. gesch 33 j. en A. P. Kockx jd. 34 j. P. J. v.
Kessel, jm. 29 j.enB.J.M Hazes, jd. 33 j. H. N. v. Schaikjm. 27 j. en A. C.
Zwetsloot, jd. 28 j. A. 0. Anderson, jm. 25 j. en C. W. Eggers, jd.'25 j. J.
Dissel, jm. 23 j. en E. M. De Schotjd. 19 j. - A. Yosa, jm. 28 j. en J. C. A. Dirkse,
wed. 33 i.
behouden Verkoopiitg van onroerende goederen,
in het Heeren-Logement aan den Burg, Zaterdag 12 April.
Notaris Mr. J. A. F. Coebergh.
Het Huis, ingericht tot Meubelmagazijn en Woonhuis, met daarachter ge
legen Pakhuis, aan de zuidzijde van de Haarlemmerstraat, N°. 163, Sectie
11. N». 589. Kooper B. Raumann 11000. Het Winkelhuis, waarin de
handel in groenten is uitgeoefend, aan de zuidzijde van de GroenesteegN®.
37, Sectie J, N®. 743. Kooper 0. Ossevoort ƒ3000. Het Huis en Erf,
naast het voorgaande, N°. 35, Sectie J, N°. 744. Kooper J. W. J. Gans
1050. Hel Huis en Erf, met afzonderlijke Bovenwoning, beneden inge
richt tot Timmermanswinkel, aan den Oitdeu Singel, hoek ZandstraatN».
166 en 1, Sectie li, N®. 2093. Kooper J. Strag 4000. Het Huis en Erf
met Tuin. aan de zuidzijde van de Hoogewoerd, aan den hoek der Koene-
steeg, N°. 65, Sectie I), N°. 358. In bod f 2900. Niet verkocht. Het Pak
huis en Erf, met alzondeiTijke Bovenwoning, aan de oostzijde van de Para
dijssteeg, N°. 42, Sectie H, N». 2482. Kooper F. J. Van Lujjken 1506.
