lit:
€01) RAMT.
1884
N«0.
DINSDAG 11 MAART.
mm
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
De Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars 1.50, franco p. p. f 2.
afzonderlijke rummers zijn verkrijgbaar voor 5 cents.
De prijs der Advertentiën is van 14 regels f 1.iedere regel meer 25 cents, groote letters berekend naar plaatsruimte.
LEIDEN. 10 Maart.
Zooals wij Zaterdag reeds mededeelden en ook blijkt uit achterstaande
annonce, bestaat het voornemen de Transvaalsche deputatie bij hare komst
hier ter stede een déjeuner aan te bieden. Het plan der commissie verdient
voorzeker toejuiching en wij vertrouwen dat velen van de gelegenheid hun
aangeboden zullen gebruik maken en alzoo op die wijze een blijk vau sym
pathie te geven voor die natie, waaraan wij zoo nauw verwant zijn. Met
welgevallen toch moeten wij, wier voorvaderen zooveel hebben geleden en
gestreden tot het verkrijgen dier vrijheid, waarvan wrj tot nu de gezegende
vruchten plukken, nederzien op de mannen van Transvaal, die met een
hoopje volks een machtig leger durfden tegengaan eu steeds strevende naar
onafhankelijkheid de zege behaalden.
- Naar wij vernemen zal het Leidsch studenten-corps op Donderdag aanst.
hare gasten uit Transvaal, bij aankomst hier ter stede, feestelijk ontvangen
en begeleid door eene cerewacht van 20 personen, voorafgegaan door mu
ziek, het driemanschap stadwaarts geleiden.
- In de afgeloopen week werden 105 personen door mazelen aangetast
en zijn er 3 aan die ziekte overleden. Het aantal aangetasten is alweder
minder dan de voorgaande week. Eén persoon werd door pokken aange
tast en is aan die ziekte overleden, terwijl één geval van diphtherites
is voorgekomen.
- Bjj de op heden gehouden openbare verkooping van cokes, bij partijen
van 100 50, 10 en 5 hectoliters, waren de hoogste prijzen 35,
17.50, ƒ3.70 en ƒ1.90, de laagste ƒ34, 17.50, ƒ3.60 en ƒ1.80.
- Heden werd alhier gehouden de gewone algemeene vergadering der
vennooten in de Leidsche broodfabriek. Uit het daarop in het Nut uitge
brachte verslag bleek, dat het debiet over 1883 in totaal bedroeg 1.84991
kilogr., zijnde 164964 kilogr. meer dan in het vorig jaar. De gemiddelde
broodprijzen over 1883 warengebuild brood 16.82 ets.ongebuild brood
13 ets. per kilogr. en roggebrood 13 ets. per iy2 kilogr.
- In weerwil gisteren het weder niet van dien aard was om een koud
bad te nemen, was toch een persoon, die wel wat veel aan Bachns had
geofferd, van een ander gevoelen en aarzelde niet van de brug aan de voor
malige Wittepoort in de Singelgracht te springen en in tegenwoordigheid
van een aantal nieuwsgierigen zijne bedrevenheid in het zwemmen te too
ien. Die grap ware hem misschien duur te staan gekomen, zoo hij niet
spoedig door eenige personen op het drooge was gebracht, waarna hij door
ie politie huiswaarts werd geleid.
- Gisterenavond is, tijdens de bewoners afwezig waren, door eene onbe
kendeoorzaak brand ontstaan in de woning van den winkelier \V., aan de
Beestenmarkt, welke brand spoedig door de politie en andere personen,
onder toezicht van eenige autoriteiten der brandweer is gebluscht, zonder
iat de aangerukte spuiten water behoefden te geven.
- Door de politie is heden morgen aangehouden een persoon, genaamd
P. T., een oude bekende der justitie, die zich aan diefstal van een paar
bottines ten nadeele van een winkelier alhier had schuldig gemaakt.
- Proces-verbaal is door de politie opgemaakt tegen vier personen, die
tich gisteren legen de politie hadden verzetbij gelegenheid dat deze een
beschonken persoon wilde arresteeren. Nog is heden morgen door de politie
aangehouden zekere J. v. T., die zich aan bedelarij heeft schuldig gemaakt.
- Tot onderwijzer aan eene Christelijke school te Rotterdam is benoemd
Je heer C. J. Verduin alhier.
- De scheepskok Nelten, thans aan de Kweekschool voor Zeevaart alhier
gedetacheerd, zal, voor de vierde maal in zijn leven, den Noordpooltocht
®et de Willem Barents meemaken.
- Men schrijft ons: Onlangs kwam in de groote bladen Martinet Cate
chismus der Natuur ter sprake, waar deze voorschrijft op 9 Maart de
molshoopen te slechten, wanneer men het geheele jaar geen last meer van
nollen zal hebben. Een Geldersch landman had er de proef van genomen
ei warempel met goed gevolg, waarom hij haar dan ook aanbeval. Ten'
gevolge nu van den zachten winter hebben de mollen op wei- en bouwland
terdege huis gehouden, zoo dat naar molshoopen niet behoeft gezocht te
worden. Maar niet een boer is Sabbatsschender. Niet dan in het uiterste
getal, als het water aan de lippen komt bij den hooibouw na aanhouden-
regen, zou een boer op Zondag de hark opvatten om, als de zon
«Mint, zjjn doorweekt hooi te keeren. Nog minder neemt hij op Zondag
vork of riek op om molshoopen te slechten. Hoe het nu te stellen daar
9 Maart dit jaar op 'Zondag viel, terwijl Martinet waarschijnlijk hieraan
niet gedacht heeft, althans geen vrijheid heeft gegeven, dat in zulk geval
het werk met even gunstigen uitslag een dag vóór ol na den 9<n kan plaats
hebben? Er bestaat dus alle kans dat de mollen dit jaar zullen zegevieren
en blijven wroeten met het opwerpen van eene menigte hoopen. De bestrij
ding van zulk eene bedrijvigheid is dan hopeloos.
Blijkens mededecling van V. Ms. gezant te Berlijn, heeft de Duitsche
regeering, bij een in den Reichsanzeiger geplaatst besluit, de tolkantoren
te Bremerhaven en Bremen opgenomen onder de kantoren aangewezen voor
den invoer in üuitschland van niet tot den wijnstok behoorende gewassen,
afkomstig uit kweekerijen, tuinen of broeikassen.
Volgens ingekomen ambtsberichten zijn in de maand Februari jl. geen
gevallen van mond- of klauwzeer in het rijk waargenomen.
Bij koninklijk besluit van 23 Februari jl., Staatsblad n". 35) is be
paald, dat de lichting der nationale militie voor het jaar 1884 zal bedragen
11.000 man, waarvan 600 voor den dienst ter zee. Blijkens een bij dat be
sluit gevoegden staat is de verdeeling voor de verschillende provinciën aldus:
Noord-Brabant 1174, Gelderland 1329, Zuid-Holland 2158, Noord-Holland
1847, Zeeland 544. Utrecht 519, Friesland 981, Overijsel 739, Groningen
702, Drenthe 338, Limburg 669.
Door het hoofdbestuur van den Nederlandschen Protestantenbond is. in
zake de dezer dagen zooveel besproken eedsqua
der staten-generaal een adres ingediend, van den
Hebben wij reeds vóór twee jaren onze bezv
Z. M. den koning kenbaar gemaakt, de toesta
bleven.
Inmiddels zijn de uit dien toestand voortvloeit t.1
aan het licht getreden; met name in dit opzicht, jat, a,.: beU..:
schil van uitlegging en toepassing der wet, een af te leggen ambtseed, als
mede een eed tot bevestiging eener aangifte voor de successie-belasting, hier
geëischt wordt, terwijl men er elders wegens persoonlijk bezwaar van wordt
vrijgesteld, en dat eveneens het weigeren van den getuigen-eed bij het eene
rechterlijke college veroordeeling na zich sleept en bij het andere vrijspraak
verwerft.
Dat reeds deze onzekerheid en ongelijkmatigheid in de rechtspraak drin
gend voorziening vordert, behoeft geen betoog. Intusschen zal die voorzie
ning dan eerst bevredigend mogen heelen, wanneer de dwang, die, volgens
de meest voor de hand liggende en nog onlangs door het hoogste rechtscol
lege bevestigde wetsinterpretatie, nog telkens wordt uitgeoefend, door wij
ziging van de hierop betrekking hebbende wetsbepalingen op de meest
ondubbelzinnige^bvijze wordt opgeheven.
Zal de vrijheid van belijdenis, die in zake van godsdienst aan eiken Neder
lander gewaarborgd heet te zijn, geen bedrieglijke klank wezen, dan behoort
de verplichting tot eene aanroeping van God, zooals de eed die behelst, on
verwijld ter zijde gesteld te worden; dan moet een einde gemaakt worden
aan hel onrecht: dat sommigen weliswaar van die verplichting vrijstelling
erlangen, doch men slechts zeker kan zijn dit privilegie deelachtig te zullen
worden door zich aan te sluiten bjj eene bepaalde kerkelijke gezindte,
aansluiting, die toch klaarblijkelijk zoozeer tot het gebied der persoonlijke
overtuiging behoort, dat elke staatsbemoeiing hierbij geheel en al moet zjjn
buitengesloten.
Wat de adressanten beweegt tegen de van staatswege opgelegde verplich
ting tot den eed nadrukkelijk op te komen, is in geenen deele klein-
achting of mindere waardeering van het godsdienstig geloof en den hierdoor
gekweekten eerbied voor waarheid en goede trouw; maar integendeel de
vaste overtuiging, dat de eerbied voor hel heilige slechts schade kan lijden,
waar en zoovaak men hetgeen alleen als vrucht van persoonlijke gemoeds
gesteldheid waarde en bestand heeft, door wettelijken dwang wil teweeg
brengen en zoo doende juist de lengen in de hand werkt.
Wij wenschen te eerder thans op dit hoogst gewichtig belang uwe aan
dacht te vestigen en er uwe medewerking voor in te roepen, met het oog
op de aanstaande herziening van onze grondwet. Terwijl mede en in de
eerste plaats de artikelen 83, 86 en 125 dier grondwet voorschriften behelzen,
die. in de verdere wetgeving herhaald, telkens aanleiding geven tot een
onbehoorlijken dwang, dringen wij er met den mcesten nadruk op aan, dat
de bedoelde aanleiding zoowel uit dgrondwet als uil alle andere wetten
geheel en voorgoed worde verwijderd.
De Nederlandsche volksvertegenwoordiging moge toonen, dat zjj evenmin
