LE1D8CIIË
CRURA
1883.
280.
WOENSDAG 28 NOVEMBER.
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
Ve Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars 1.50, franco p. p. f 2.—.
a/zonderlyke nommers zijn verkrijgbaar voor 5 cents.
De prijs der Advertentiën is van 14 regels f 1.iedere regel meer 26 cents, groote letters berekend naar plaatsruimte.
LEIDEN, 27 November.
Het Rotterdamsch tooneelgezelschap onder directie van den beer Willem
Van Zuylen trad gisterenavond in onzen schouwburg op met hulp van Vic
tor üriessens als gast, die reeds bij zjjn verschijnen met twee lauwerkransen
werd verblijd. Het deed ons goed den grijzen acteur, die bij ons zulke
aangename berinneringen achterliet, nog eens weder te zien. Met onver
zwakte kracht deed hij zijn talent uitkomen, zoowel in Uitgaanvan
Glanor, waarbij hjj Kolonel Van der Degen voorstelde, als in rÈene partij
piket", waarin hij den Ridder De la Rocheferrier vertoonde. Ook Willem
Van Zuylen was in beide stukken als Eduard Valkenburg en de Koopman
Mercier recht op zijne plaats. Mevrouw De Graef - Verstraete en Mejuffrouw
Vink verdienden de bouquelten welke, de eerstgemelde in hei eerste stuk
de laatstgenoemde in het tweede, werden aangeboden. Mevrouw Bruyn-
Sablairolles had er ook wel een verdiend voor de uitnemende wijze waarop
zij de oude getrouwe Mina in «Uitgaan" wedergaf. Wat Mevrouw De Graef
betreft verklaren wij met genoegen dat zij .Uitgaan" opluisterde door eene
prachtige vervulling der rol van Marie. De beide opgevoerde stukken zijn
algemeen bekend en gunstig beoordeeld, zoodat eene meer uitgebreide be
spreking daarvan onnoodig mag geacht worden. In hoeverre hel nu juist
op den weg der tooneeldirectie lag ze ter gelegenheid van Driessens optre
den te vertoonen, laten wjj aan anderen over te beslissen. Ons dunkt dat
er dramatische producten zijn waarin de zeer gewaarde acteur meer uit
sluitend op zijne plaats is. Ditmaal was de schouwburg nu eens goed bezet.
In het lokaal «Ephraim" werd gisterenavond door de Israelielische
looneelvereeniging «Eendracht" eene uilvoering gegeven. De praeses
opende deze bijeenkomst en heette de aanwezigen welkom; was tot hun
leedwezen hel voornemen, om eene uitvoering te geven ten voordeele van
Krakatau-ramp, door te geringe deelneming verijdeld, toch had het be
stuur gemeend den leden en een aantal genoodigden een aangenamen avond
te verschaften. In de vaste overtuiging dat de werkende leden hunne beste
krachten zouden inspannen tot het welslagen dezer uitvoeringriep hij de
toegeeflijkheid in voor mogelijke leilen. Alsnu werd ten gehoore gebracht
bet oorspronkelijk blijspel «De geneesheer of dat heeft mijn commencaal ge
daan". Op eene wijze, dilettanten overwaardig, kweeten de vertooners zich
tan hunne taak, waartoe niet weinig bijdroeg de medewerking van een
drietal dames. Mevrouw Krol, als echtgenoote van den bezorgden rentenier
toor zjjne beide «vaatjes zuur bier", eu de bewuste «vaatjes", die. naar onze
meening, nog al zoo erg «zuur" niet waren en zich zelf zeer smakelijk voor
deden. in 't kort, men bejjverde zich over het algemeen dit stukje goed
te doen slagen; dat dit was gelukt bewezen de uitbundige toejuichingen
die den vertooners ten deel vielen. Dit was niet minder het geval na
de opvoering van het nastukje «Het spreekuur van den doctor", dat mede
'lug en aardig werd afgespeeld en de lachspieren gedurig in beweging bracht.
Nog eenigen tjjd bleef men gezellig bijeen, zich verlustigende in den dans.
üok hier meende men dat het noodig was het aangename aan het nuttige
te pa'en en, wjjl men feestelijk bijeen was, ook te gedenken aan den nood
van ongelukkige natuurgenooten; van daar dat op initiatief van den voor-
litter eene collecte werd gehouden ten bate van een gezin hier ter stede
dat in zeer behoeftige omstandigheden verkeert. Die inzameling bracht ruim
f 12 op.
Onder de enorme voorraad artikelen die ons wordt aangeboden bij ge
legenheid van het St. Nicolaasfeest, neemt voorzeker de naaimaciiine eene
toomame plaats in. Het nut van dit artikel aan te toonen is, dunkt ons,
onnoodig en zou ons te ver voeren. De firma A. Lewenstein Haarlemmerstraat
221, heelt dan ook gemeend eene étalage daar te moeten stellen, welke zich
teer netjes voordoet. In eene grot ziet men tusschen groen en bloemen
tlle mogelijke voorwerpen verspreid welke in verband staan met genoemd
werktuig. Voorzien van alle mogelijke soorten naaimachines voor allerlei
bedrijven, vleit die firma zich met een druk bezoek te worden vereerd, zich
verzekerd houdende dat eene zoodanige surprise velen meer dan aangenaam
il zijn.
In het hooge noorden is het nog geen winter, maar zacht weer. Hapa-
auda, Zweedsche zeeplaats aan de golf van Bothnië, maakte in October
[ewag van ijs en sneeuw, waaruil de vrees ontstond voor een vroegen win
ti", doch hij week. Dat bij ons de Chrysanthemum bloeit is geen wonder,
och de Lobelia heeft hare laatste bloemen nog niet gegeven. Ware de lem-
eratuur iels hooger, de zwellende knoppen, waarmede de weelderige loten
Itr rozen nog beladen zijn. zouden uitkomen. Bloeiende rozen van het veld
lerwijl December voor de deur staat, zou dat niet zeldzaam zrjn? Innemend
teker.
Men meldt ons uit Katwijk aan Zee: Van 19 tot 25 dezer zijn weder
1 schuiten aangekomen met 65 tot 205 kantjes pekelharing en met 5000
ot 60000 stuks steurharing, gezamenlijk 2297 kantjes pekelharing en
56.000 stuks steurharing. Er werd besteed voor pekelharing ƒ24.25 a 23.60 per
volle steurharing 23.85 a ƒ19 per 1000. ijle steurharing 16 a 14 per
^=000; makreel 19 a 17.50 per ton. 20 bommen worden nog lerug-
trwacht.
De minister van binnenlaudsche zaken brengt ter algemeene kennis,
dat in den loop der maanden Januari, Februari, Maart, April, Mei en Juni
e. k. gelegenheid zal worden gegeven tot het afleggen van de practische
examens van arts en tandmeester, vermeld in de artt. 2 en 8 der wet van
25 December 1878 Staatsblad n°. 222), Verdere bijzonderheden vermeld de
Staatscourant.
In bijvoegsels tot het nommer der Slct. van heden zjjn opgenomen de
verslagen van de in 1883 gehouden eindexamens van de hoogere burgerscholen
met vijfjarigen cursus, voorafgegaan door een overzicht van de zamenstelling
der examen-commissiën, van den duur en van den uitslag der examens.
De Stct. bevat het rapport der commissie, belast met het afnemen van
hel eindexamen der afdeeling B van de rijkslandbouwschool in 1883, uitge
bracht aan den commissaris des konings in Gelderland.
De minister van financiën maakt bekend, dat het saldo van 's rjjks
schatkist op 24 dezer bedroeg bij de Nederlandsche bank /3.788,235 02%
en bij de betaalmeesters ƒ4,215,142.16%te zamen 8,003,377.19.
Bij het gisteren te 's Hage gehouden acte-examen voor middelbaar
onderwijs zijn geëxamineerd 2 candidaten voor boekhouden, 1 toegelaten,
de heer J. A. W. Hack, te 'sGravenhage, 1 afgewezen.
Bjj het te Delft gehouden examen voor civiel-landmeter slaagden dehh.
A. H. Blaeser, A. Ph. Furné, Th. J. Hondius, adsp. landm. v. h. kadaster,
J. W. v. Marie, civ.-ing.en P. Van Vleuten.
Eene uit en door gedep. staten van Zuidholland benoemde commissie,
bijgestaan door den hoofdingenieur van den prov. waterstaat, bezocht Zater
dag de gemeente Veur, tot het instellen van een plaatselijk onderzoek in
verband met eene aanvraag der IJsel-stoomtramwegmaatschappij om vergun
ning voor het leggen van rails van Veur naar 's Gravenhage voor een stoom
tram. Men mag gegronde hoop koesteren, zoo schrijft men aan het D. v.
Z. en 's Gr.datwanneer eenmaal die vergunning is verleenddeze ver
binding per stoomtram (van zulk een groot belang voor den Leidschendam)
spoedig zal tot stand komen.
Naar het D. verneemt, is den heer mr S. Muller Frz., archivaris
van de provincie en van de gemeente Utrecht, door curatoren van de Gro-
ningsche rijks-universiteit gevraagdof hij zich de benoeming tot hoogleeraar
in de algemeene en vaderlandsche geschiedenis zou laten welgevallen, doch
is door hem voor de toegedachte eer bedankt.
De heer J. H. Krelage, door de keizerlijk Russische tuinbouwmaat-
schappij tot haar vertegenwoordiger voor Nederland benoemd, bericht, dat
hem door de administratieve afdeeling is medegedeeld, dat de internationale
tuinbouw-tentoonstelling te Petersburg van 1883, is verdaagd tot den 17/28
Mei 1884 en dat het oorspronkelijk programma geheel en al van waarde
blijft voor de tentoonstelling van 1884. De inschrijvingsformulieren voor de
exposanten, het programma van het congres, zoowel als de kaarten, die toe
gang geven tot het congres en de tentoonstelling, als ook de bewijzen, recht
gevende op de vrachtverminderingzoo voor reizigers als voor goederen, zul
len te zijner lijd aan belanghebbenden worden toegezonden. Daar het te
verwachten is, dat er in het voorjaar vaa 1884 geene andere groote tuin
bouw-tentoonstelling zal plaats hebbenhoopt de tentoonsteliings-commissie
niet alleen, dat de gedane toezeggingen, om deel te nemen aan de tentoon
stelling, de jury en het congres zullen gehandhaafd worden, maar dat er
bovendien nog vele nieuwe aanvragen van toelating zullen bijkomen.
Naar de /V. R. Ct. verneemt, is het des heer J. M. Ledeboer, te Borne,
gelukt een automatisclien wissel uit te vinden, waardoor het onmogelijk wordt
dat een spoortrein, die een voorgeschreven weg moet volgen, op verkeerde
rails komt. Voor de sneltreinen is deze uitvinding van het grootste belang,
daar, al liggen al de wissels verkeerd, de trein toch op de goede rails moet
blijven. De toestel is buiten bereik van het dienstpersoneel, zoodat dit niets
aan den loop van den trein kan veranderen, hetgeen wel het geval was met
den vroeger beproefden rectificateur. De heer Ledeboer is bezig patent voor
zijne uitvinding in het buitenland te nemen.
Omtrent het ongeluk op het meer van Genève schrijft de Geneefsche
correspondent der /V. R. Ct., onder dagteekening van 24 dezer: Onze stad is
in beweging wegens de verschrikkelijke ramp, die gisterenavond tusschen
Evian en Lausanne, maar dichter bjj laatstgenoemde stad, dus nagenoeg op
het midden van .het meer, heelt plaats gehad. Het was te ongeveer 6 uren.
De stoomboot Cygne was van Ouchy, het station van Lausanna, afgevaren,
terwijl de Rhóne, die te 2 uren van hier was vertrokken, in de richting van
Ouchy uit Evian terugkwam. De lucht was zeer donker, en er hing een vrij
dikke mist op het water. Misschien zijn de beide stoombooten tengevolge
daarvan uit hare gewone route afgeweken; althans zij zijn met elkaar in
aanvaring gekomen, zoodanig dat de Cygne met haren voorsteven in de zijde
der Rhóne vastraakte, met het gevolg, dat laatstgenoemde binnen 2 minuten
zonk. Zes der aldaar aan boord aanwezige personen, waaronder de kapitein
en de machinist, hebben zich kunnen redden door op de Cygne over te
springen. Volgens de laatste berichten zijn er ongeveer 20 personen verdron
ken. Daartoe behoorden o. a. eenige Savooische vrouwen, die naar de markt
te Lausanne waren geweest. De ware oorzaak van de ramp is nog niet be
kend. Onze wateren zjjn veilig; er was wel eensklaps wind opgekomen,
maar toch niet in die mate dat het voor de vaart hinderlijk was; het per
soneel van dienst op beide booten bestond uit eene ervaren en hoogst voor
zichtige bemanning; men kan dus alleen vermoeden dat de oorzaak der ramp
moet worden gezocht in den mist.