ziel, dan die welke slechts hun oorsprong vinden in het lustige, boertige,
helaas dikwijls ontaardende in triviale scherts, kortom boven het blijspel
staat m het oog van den toeschouwer het drama. En. het zij gezegd met
alle achting en eerbied voor den heer van Zuylen, het gezelschap dat onder
zijn bestuur zulke rassche en buitengewone vorderingen heeft gemaakt is op
het oogenblik echter nog niet in staat een drama weer te geven op een
wijze zooals het Nederlandsch tooneel zulks kan doen. De bij uitstek
geestige komiek van Zuylen moge in een meer ernstig stuk een goed de
heer Moor een beschaafd acteur zijn, zij zijn echter in geenen deele opge
wassen tegen een Rosier Faassen, tegen een D. Haspels; wat de marqué-
rollen aangaat door den heer J. Haspels steeds zoo uitstekend weergege
ven, daarvoor vinden wij in voornoemd gezelschap in het geheel geen ver
tegenwoordiger. Ook een père noble als de heer Le Gras zal men er te
vergeefs zoeken; men zal toch niet den heer Spoor als zoodanig
willen laten optreden. Ook de mindere rollen zjjn over het algemeen, zoo
dra het slechts geen blijspel geldt, in betere handen toevertrouwd. En
wat het dames-personeel aangaat, in deze kan de jongere vereeniging nog
in veel mindere mate de toets van vergelijking doorstaan met hare oudere
zuster (als ik het zoo noemen mag). Noch op een mevrouw Catharina
Beersmans, op het oogenblik ongetwijfeld de eerste tragédienne van ons
land, noch op een mevrouw Burlage-Verwoertkan zij zich beroemen. In
tegendeel enkele aan het gezelschap van den heer van Zuylen verbonden
aetrices, zooals mevrouw de firuin-Sablairolles en juffrouw de Rijk, zouden
wij gerust den raad durven geven niet meer voor bet voetlicht te treden en
ongetwijfeld ben ik hierin de tolk van verreweg de meeste tooneelbezoekers.
Mocht derhalve het besluit van de schouwburg-commissie nog geen definitief
besluit zgn, dan geeft schrijver haar in overweging de abonnés van het
vorige seizoen hij stemming te laten besluiten, aan welk der beide gezel
schappen de eer zal te beurt vallen de winter-voorstellingen hier te mogen
geven.
Een ijverig tooneelbezoeker.
LEIDSGHE TRAM.
Mijnheer de Redacteur!
Eenige inwoners van deze gemeente, die belang hebben bij de Ilavenlijn
van den Leidschen Tramweg, hebben gezien dat door de directie der ge
noemde onderneming aan den Raad is verzocht de winlerdienst van genoemde
lijn op te heffen, op grond van verliezen welke die lijn oplevert.
Zij meenen, dat door de inwilliging van dit verzoek eene groole onbillijk
heid zou worden begaan tegenover de inwoners van het noorder gedeelte
dezer gemeente, en wel om de volgende reden.
Toen de aanvrage om concessie is gedaanheeft men als hoofddoel op het
oog gehad, om voor het reizend publiek het verkeer van en naar het spoor
zoo gemakkelijk mogelijk le maken, en daar in deze gemeente de Haarlem
merstraat en Breêstraat de rechtste lijnen opleverden en als zoodanig kon
den worden aangemerkt de minste bezwaren te bevatten, werd bij hel ver-
leenen van de concessie als uitdrukkelijke voorwaarde bepaald, dat beide
Ijjnen tegelijkertijd zouden worden gelegd en in werking gesteld. Deze
voorwaarde was gesteld na de overweging, dat zoowel de bewoners van
het noordelijk deel der gemeente als van het zuidelijk deel gebruik zouden
kunnen maken van het gemak, dat de Tram-onderneming voor het reizend
publiek zou kunnen aanbieden.
Dat de lijn Plantage beter aan de verwachting voldoet dan de Havenlijn,
is waarlijk de schuld niet van de inwoners die bij de Havenlijn belang heb
ben. Maar om die bewoners daarvoor te straffen, door de dienst van die
lijn op te heffen des winters, als er door slecht weer en vuile straten de
meeste behoefte aan beslaat, dat zou inderdaad de grootste onbillijkheid
zijn, die men tegen hel burger gedeelte der gemeente zou kunnen begaan;
ja, het zou zelfs den schijn hebben, alsof de nijvere burgerstand werd ge
negeerd en achtergesteld bij het zoogenaamde aristocratische gedeelte der
gemeente. Kan dat en mag dat in eene gemeente, waar het liberalisme den
boventoon voert? De strengste conservatieven zouden tegen een dergelijke
inwilliging stemmen.
Moet de onderneming, die nu eenmaal burgerrecht heeft gekregen en met
ondergang wordt bedreigd, dan niet worden geholpen? Wel zeker! Maar
niet door onbillijkheid tegen den nijveren burgerstand, maar door afschaf
fing der weelde-ritten.
Dat de Plantage-lijn voordeeliger voor de Tram-onderneming is lijdt geen
twijfel; dat was trouwens reeds van te voren te berekenen. Maar het
is de vraag, of de slechte rekening van de onderneming alleen is toe te
schrijven aan de Haven-lijn, en of die niet veeleer moet worden gezocht
in de overtollige en noodelooze ritten, die op de Plantage-lijn worden
gereden.
Zooals de dienst nu is geregeld, loopen er van de Plantage naar het Sta
tion alle dagen ongeveer 90 ritten en even zooveel terug. Waarvoor dient
dat, terwijl men om het verkeer naar het spoor te bedienen met 24 ritten
kan volstaan? Er worden dus meer dan 60 ritten gedaan die strikt geno
men niet noodig zijn en als ritten van weelde kunnen worden aangemerkt.
Als men nu in aanmerking neemt dat volgens globale berekening voor elke
4 ritten een paard benoodigd is, dan zouden er door de afschaffing der
weelde-ritten 15 a 16 paarden met den aankleve van dien minder benoodigd
zijn. Dat zou toch nog eene andere besparing wezen.
Het eenige en radicale middel om het voortdurend bestaan van de Tram
onderneming te verzekeren is, om wéér terug te keeren tot het oorsponke-
lijk doel, waartoe de concessie is verleend, nam. zooveel mogelijk het ge
makkelijk en spoedig verkeer voor het reizend publiek van en naar de
spoorwegen te bevorderen. Dit is de hoofdzaak en die moet nooit uit het
oog worden verloren. Wat verdere ritten betreft, dat is bijwerk en onder
steunt een dergelijke onderneming in plaatsen van weelde of druk verkeer,
artikels waarop Leiden geen aanspraak kan maken, hoe welvarend de ge
meente betrekkelijk ook is.
Wil men evenwel de meer gefortuneerde inwoners bevoorrechten boven den
nijveren burgerstanddat men dan geen halve maatregelen neme, en de
Havenlijn geheel opheffe. Daardoor komen de bewoners die langs die lijn
wonen ten minste weder in het genot van fatsoenlijke straten; genieten zij
dan de lusten van den Tram niet, dan behoeven zij ook de lasten niet
te dragen.
Ten slotte, de inwilliging van het verzoek zon toch niet baten; het zou
slechts zijn een palliatief, of anders gezegd een uilstel van executie, die
nooit kan uitblijven.
PROGRAMMA VAST MliïIEKYTITVOERIlVGKA.
Zomerzorg. Dingsdag 8 Augustus, des avonds ten zeven ure, door
de Kapel van het Muziekcorps der Grenadiers, onder directie van den heer
J. H. Völlmar. lc Afd.1.//Welkomst-Groet", Marsch, Völlmar; 2. Ouverture
»La chasse du jeune Henri", Méhul; 3. Souvenir de I'opéra d'Offenbach //La
fille du Tambour-major", Buot; 4. //Freuet Euch des Lebens", Walzer,Strauss;
5. //Hommage a Grétry", fantaisie, van Calck. 2de Afd.: 6. Ouverture
//Rienzi", Rich. Wagner; 7. Souvenir de //Préciosa", melodrama von C. M.
von Weber, Dunkier (Solo's voor verschillende instrumenten); 8. a. //Barca
rolle", b. //Ungarische Tanze", n°. 6, arr. Dunkier, Rubinstein en Brahms;
9. Fantaisie uit //Faust", opera van Gounod, Dunkier; 10. //Lachtaubchen",
PolkaBehrens.
ZWOLLE, 4 Augustus. Tarwe ƒ9.75 a ƒ10.25 rogge 7.25 k ƒ8; gerst 6.50
k 7.25; boekweit 6.75 k ƒ7, paardeboonen ƒ8.50 k ƒ9; aardappelen ƒ2.25 k
ƒ3, alles per HL. Boter. Aanvoer 675/8, 525/16 vaten en 940/2 KG. stuk
goed. Totale aanvoer 38440/2 KG. Middenmarkt 1.05 per KG. Handelswaarde
20181. Notitie van heden: per KG. ƒ0 95 k ƒ1.30; per 20 KG. of 4 vat prima
kwal. 23 k 24.50; afwijkende soort 21 k ƒ22; tweede soort ƒ16 k ƒ18.
Eijeren: 2.75 k ƒ3.50 per 100 stuks.
Vee. De Zwollerkerspel voormarkt, de stalhandel en de markt van heden waren
deze week bij een totalen aanvoer van ruim 1850 stuks vrij levendig. Vette koeijen
en ossen 824 k 85 ets; dito stieren 55 k 60 ets; dito kalveren 85 k 95 ets; dito
schapen 65 k 70 ets; alles per KG. schoon. Ander vee met vaste prijzen. Lam
meren duur ƒ15 k 25.
Varkens. Aanvoer en prijzen als vorige week. Vette varkens 24. ets per KG.
lager.
Huiden. Voor de maand Augustus zal 1 ct per KG. meer op de diverse soorten
worden uitbetaald.
Wild en gevogelte. Aanvoer, handel en prijzen als vorige week.
Russchen. Aanvoer p. m. 9000 bossen. Handel flaauw. De prijzen liepen heden
van 7 tot ƒ14 de 100 bossen.
MASTENBROEK, 4 Augustus. Hooi en stroo. De eerste marktprijs van 16
is reeds tot ƒ20 de 1000 halve KG. hooi gestegen. Stroo ƒ15 k ƒ17.
NIEUWKUYK4 Augustus. Hop. Het gewas heeft door den regen geleden.
Op voorkoop wordt druk gekocht tot ƒ50.
De aardappelenziekte vertoont zich in deze streek algemeen.
Te Leiden ter Boekdrukkerij van J. C. DRABBE.