LEIDSCHE
COURANT.
1882.
WOENSDAG 25 JANUARIJ.
BINNÜNLANDSCHË BERIGTEN.
fedai Gisteren avond werd in den schouwburg alhier het bekende tooueel-
ak Anne-Mie van Rosier Faassenvoor eene zeer volle zaalopgevoerd,
adauks het feit, dat het in de laatste drie jaren hier drie- of meermalen
olineerd ten tooneele gebragt, bleek de belangstelling in deze schets uit het
jeuwsche volksleven onverflaauwd en vielen den verlooners, die zich over
it algemeen uitnemend van hunne laak kweten, levendige toejuichingen
n deel. Zells werd mevrouw Beersmans een bloemruiker en den heer
>sier Faassen een lauwerkrans aangeboden. Onder de tooneelen, waarin
«e*
in.
P Man
«•hurt
en deg
21.
or op
bekeo
i
(ujl„ De Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars ƒ1.50, franco p. p. f2.
van Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar voor 5 cents.
lag dei De prijs der Advcrtenliën is van 1—4 regels 1.iedere regel meer 25 cents.
LEIDEN, 24 January.
tders
hoendit
werki
•e 5
ik anderen dan die twee grootheden zeer voordeelig uitkwamen, behooren
aiêt'niP gesPrek van Uirksen met Valkwaard, waarbij de heer Schramade zich
s een veelbelovend acteur deed kennen, en de ontmoeting aan het venster
Iw-itseP Koenraad Deel en Lize. dat de heer Poolman en mejufvrouw Jeanne de
nllusirro°t tot een j"wre''je maakten, zooals de schilderstukken van Israels of
es dat door het penseel te aanschouwen geven.
De minister van binnenlandsche zaken, overwegende dat de heer
1 "PIJ,
api Seret heeft opgehouden lid te zijn van de tweede kamer der staten-gene-
ucA (al. en dat alzoo, ter vervulling der daardoor opengevallen plaats, eene
rkiezing behoort plaats te hebben in het kiesdistrict Gorinchem, heeft
®®®paald, dat die verkiezing zal plaats hebben Dingsdag 14 Februarij 1882.
(herstemming, is die noodig, Dingsdag 28 Februarij daaraanvolgende.
Een hij de tweede kamer ingekomen ontwerp, aanwijzende gestichten
t, K het ondfrgaan van gevangenisstraf of hechtenis, onderscheidt de gevan-
ifsUue^'5Sen <lrie som',en: 1" strafgevangenissen (voor burgerlijke en militaire
aten vavangenisstral); 2° huizen van bewaring (voor hechtenis, militaire detentie,
hestc
eventieve gevangenisstraf, doortrekkende gevangenen of aangehoudenen);
I 3° passantenhuizen (alleen voor doortrekkeuden). In ieder arrondisse-
ent eener hoofdplaats zal eene strafgevangenis en een huis van bewaring
____orden gevestigd. Bovendien kan de koning op andere plaatsen gestichten
stigen. Voorts zal de koning aanwijzen bijzondere strafgevangenissen
ior levenslange of meer dan 5-jarige gevangenisstraf, voor gevangenisstral
in 3 maanden tot 5 jaar en voor jeugdige veroordeelden; allen slechts
pCiirsonen van ée'n sekse opnemende, en voorts rijkswerk- en opvoedingsge-
ichten. De kosten der nieuwe celinrigtingen zijn geraamd op 23 ton.
bestaande gevangenissen zullen benuttigd worden voor tol hechtenis ver-
irdeclden. De kosten worden gedekt door den verkoop van Ommerschans
i Vcenhuizen. De wet zal te gelijk met hel strafwetboek in werking
j'eden.
Door het bestuur over de prot. kerken in Ned.-Indië is een voorstel
lts--., n de regering gedaan om het aantal predikanten met vier Ie vermeerderen.
Het stoomschip Prins van Oranje, van Amsterdam naar Batavia, is
M 22 Jan. van Suez vertrokken.
- Men verneemt het overlijden van den heer J. van de Poll, directeur
r inrigting //Bethesda" bij Laag Soeren. Hij was slechts 57 jaar oud.
De officieren van gezondheid le kl. dr. J. H. Gentis en jhr. IJ. G. de
- dte, van het garnizoens-hospitaal en van het 2' regiment veld-artillerie te
Hage, worden met den. l,n Maart a. s. overgeplaatst, eerstgenoemde naar
iden, laatstgenoemde naar Utrecht.
DJ. H. W. van Loon pred. te Meppelheeft voor het op hem uitge-
agt beroep naar Leiderdorp bedankt.
.Aand— Te Amsterdam heeft zich gisteren voor het eerst eene schoenpoctsers-
Aandigade op straat in functie vertoond. De knapen dragen petten met gou-
rjn band, roode Garibaldi-hemden en blaattwe broeken; hun bak ziet er
ide goed uit.
p<; "7 Te Hilversum is de politie op het spoor gekomen eener reeks van ver-
lillende groote en kleinere diefstallen, waarvan eenige met verzwarende
tstandigheden. Niet minder dan 2(5 diefstallen, meestal van konijnen,
PPen enz., behalve nog van kleinigheden, zijn bedreven door eenige jon-
ns, waarvan er twee, beide van 15 jaar, als de hoofddaders moeten wor-
n beschouwd.
■iche 1 n'euwc 'ij" tusschen Helenaveen en Helmond werd Zaturdug voor
latnb.l* eersl gebruik genomendoch de eerste goederentrein zakte juist op
enl. l' kruispunt te Helenaveen in den grond en de rails braken. Persoon-
te ongelukken hebben niet plaats gehad.
=-===i~ Te Leeuwarden werden' gedurende de laatste maanden bij een aantal
nkeiiers door een net gekleed meisje goederen gehaald op naam van ge
achte ingezetenen, hetgeen later bleek opliglerij te zijn. Na lang zoeken
mogt het de politic gelukken dit jufiertje in handen te krijgen en bleek het
een burgermeisje uit eene naburige gemeente te zijn, die om haar snoeplust
te voldoen deze daden bedreef. Zij heelt bekend reeds geruimen lijd dit vak
bjj de hand te hebben gehad.
Eenige landverhuizers-agenten in Friesland bieden in dagbladen der
noordelijke provinciën te koop aan: "duizenden hectaren uitmuntend prai-
rieland, zeer. geschikt voor eene Nederlandsche volkplanting, waarvoor de
aansluiting is geopend, tegen slechts ƒ62 50 de 100 hectare; vijf honderd
arbeiders en ambachtslieden kunnen er tegen f 3.75 a f 5 daags werk be
komen. De overtogl kost (met 50 kilo bagage) van Amsterdam naar New-
York 45, van daar naar Chicago ƒ13.50 en is verder voor rekening der
werkgevers.
Terwijl een herbergier te Reijen dezer dagen bezig was de courant te
lezen en zijne vrouw zich even had verwijderd, greep zijn kindje van on
geveer 2 jaar een doosje met lucifers en likte aan de koppen. Alhoewel bij
ontdekking dadelijk geneeskundige hulp weid ingeroepen, is het kindje den
volgenden morgen overleden.
Uit het voorloopig verslag der commissie van rapporteurs van de eerste
kamer over hel ontwerp van wel tot vaststelling van hoof&luk V der
slaatsbegrooting voor 1882 (Dep. van binnenl. zaken) blijkt, dat eenige
leden bezwaar hadden tegen de toenemende uilgavenwaartoe de toepassing
der onderwijswet van 1878 leidt. Het Iaat zich naar hunne meeuing aan
zien, dat wanneer over eenige jaren het tjjdstip van de volledige uitvoering
der wet van 17 Augustus 1878 zal zijn aangebrokende gemeentelijke uit
geven, waarvan 30 pCt. door het rjjk wordt vergoed, zullen bedragen 16
d 17 millioen, en dat mitsdien alsdan de daarvan door het rijk verschul
digde vergoeding zal klimmen tot 5 millioen. Deze leden achten, bij den
toestand onzer financiën, zulke cijfers moeijrlijk te regtvaardigen.
Naar de overtuiging van onderscheidene leden blijkt hij toeneming, dat
de wet op het hooger onderwijs van 1876 niet gelukkig werkt. Toen zij
in behandeling was is voorspelddat er spoedig behoefte zou ontstaan aan
eene ingrijpende herziening en reeds nu blijkt volgens dit gevoelen die pro
fetie eene juiste te zijn geweest. Een hoofdgebrek werd genoemd de rege
ling van de bezoldiging der hooglecrarendat deze geen aandeel meer heb
ben in de collegie-gelden heeft, naar men meende, tol dusver niet gestrekt
lot bevordering van den bloei van hel hooger onderwijs. Voor dit onder
wijs stijgen de uitgaven voortdurend. In alle afdeelingen gingen stemmen
op otn de regering aan te sporen tot liet bieden van weerstand aan de
steeds klimmende eischen.
De toestand van het middelbaar onderwijs werd in drie afdeelingen be
sproken. Vrij algemeen w erd hij onvoldoende geacht. De uitdrukking werd
zelfs gebezigd dat, terwijl particuliere scholen voor speciaal onderwjjs meer
bloeijen, het middelbaar onderwijs kwijnt. Met genoegen was dan ook
's ministers toezegging eener herziening vernomen. Maar men drong aan
op spoed en zou gaarne de verzekering ontvangen, dat het voorstel tot
wijziging nog in dit zittingjaar zal worden ingediend. In eene afdeeling
werd der regering door eenige leden aanbevolen om eventuële aanzoeken
tol hel verkrijgen van subsidieten behoeve van inrigtingen voor tuinbouw-
onderwijs, in gunstige overweging te nemen. Het belang, dat ons vader
land heeft bij een goed ingerigt zeevaartkundig onderwijs, is Ie duidelijk,
dan dat het noodig zou zijn het opzettcljjk te betoogen. Wanneer men dit
belang ter sprake bragt was het dan ook alleen om te doen uitkomen, dat
de regeling van dit onderwijs niet behoeft te wachten, ja niet mag wachten
op de herziening der wet op het middelbaar onderwijs. Het zeevaartkundig
onderwijs toch is een tak van onderwjjs, die op zich zelf staat en even
goed vatbaar is voor afzonderlijke regeling als het militair onderwijs.
Wat het lager onderwijs betreft werd in alle afdeelingen dringend noodig
geacht eene herziening van het kon. besluit, waarhij voorschriften worden
gegeven omtrent de inrigting der schoollokalen. Wel zegt de wet van
17 Aug. 1878 dat hiervoor algemeene regelen zullen gesteld worden, maar
de bedoeling van dit voorschrift kan nimmer zijn geweest, dat die regelen
eensluidend zonden moeten zijn voor groote en kleine gemeenten. Eenige
leden drongen er op aan. dat toch rijkssuhsidiën krachtens art. 45 der wet
niet aan de gemeenten worden uitgekeerd, dan naar mate deze de gelden
werkelijk behoeven.
'sGRAVENHAGF,24 Januarij.
Door 7,. M. is vergunning verleend aan den heer A. Benier. consul van