I
LEIDSCHE
CUE
T
1881.
270.
DONDERDAG 17 NOVEMBER.
ST A DS^BE RICHTEN.
Leiden. 16 November 1881. E. KIST, Secretaris.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
hier
#E\,
$1.
o <w
2»,
urei,
eslrj
iadjl;
lachit
45
esinj
!Cti||
e»
3
HUI
De Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgesonderd, De prijs der Courant is per vierendeel jaars 1,50franco p. p. f2.
fjxonderlijke nommers sijn verkrijgbaar voor 5 cents.
De prjjs der Advertentie» is van 14 regels 1.iedere regel meer 25 cents.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN;
Gezien het adres van N. Wouterlood PJz.wonende alhier, houdende
verzoek tot plaatsing van een stoomketel in zjjne fabriek van verduurzaamde
levensmiddelen, uitkomende aan het Levendaat n°. 174;
Gelet op de artt. 6 en 7 der wet van 2 Juni 1875 (Staatsblad n°. 95);
Geven bij deze kennis aan het publiek dat genoemd verzoek, met de
bjjlagen, op de Secretarie dezer gemeente ter visie gelegd is; alsmede dat
op Woensdag den 30'"» November aanst.'s voormiddags te elf uren, op het
Raadhuisgelegenheid zal worden gegeven om bezwaren tegen dat verzoek
in te brengen.
Rurgemeester en Wethouders voornoemd,
DE KANTER, Burgemeester.
Hl
LEIDEN, 16 November.
Bij den gemeenteraad is ingekomen een verzoek van den heer J. Pols,
om het hem locbehoorend droograam op het Raamland onder Zoeterwoude
voorloopig nog te mogen laten staan en voor het droogen van dekens te
gebruiken. Burg. en weth. stellen voor dit verzoek toe te slaan, onder
toornaarde dat het raam zal worden opgeruimd binnen acht dagen nadat
dit schriftelijk zal zijn bevolen.
De commissie van financiën heeft, even als burg. en weth., geen bezwaar
om gunstig te beschikken op het verzoek van H. M. Dibbetz en H. G. van
Sillevoldt, betreffende het aanleggen en exploiteren van een stoomtram tus-
schen Leiden en Gouda langs den Hoogen Rijndijk. Zij vermeent echter dat
vooral de bij raadsbesluit van 2 Oct. 1880 aan G. Bok verleende vergunning
tot bet leggen van rails langs den Hoogen Rijndijk ten behoeve van een
stoomtram naar Woerden moet worden ingetrokken. Wat echter betreft
bel verzoek om het stukje grond buiten de Utrechtsche brug in erfpacht te
bekomen voor de plaatsing van een stationkan de commissie zich niet
vereenigen met het afwijzend advies van burg. en weth. Zij meent dat er
geen bezwaar bestaat dat stukje aan de ondernemers in erfpacht af te
staan.
Het eerste Sempre Crescendo-concert van dezen winter, gisteren in de
Stads-gchoorzaal gegeven, mogt met eenen inderdaad uitnemenden uitslag
worden bekroond. Onder leiding van den nieuw opgetreden directeur, den
heer Boers Jr.uit Delft, werden de Symphonie militaire van Haydn, de
Balletmuziek uit de Rosamunde van Schubert en de Ossian's Nachklange van
Niels W. Gade op voorireftelijke wijze door het Leidsch orchest, met mede
werking van eenige llaagsche artisten, ten gehoore gebragt. De student 0.
toonde door de uitvoering o. a. van eene Ballade van Grieg en eene Fan-
laisie over den Sommernachtstraum van Heller (het laatste uit hel hoofd
voorgedragen) een degelijk en talentvol pianist te wezen, liet glanspunt
van den avond vormde het vioolspel van een jeugdig, hier ter stede nog
niet bekend, musicus, den heer Smit, afkomstig uil Utrecht. Eene aan
volmaaktheid grenzende techniek, eene bezielde voordragt en een kracht
volle toon kenmerkten dezen kunstenaar, en bij de voordragt van het eer
ste concert van Paganini en de Othello-fantaisie van Ernst werden dan ook
de grootste raoeijelijkheden glansrijk overwonnen. Niet te verwonderen dat
zoodanig vioolspel hel in grooten getale opgekomen auditorium tot geest-
drilt stemde en daverende toejuichingen den kunstenaar ten deel vielen, die
daarop, lot aller voldoening, de bekende Nocturne van Chopin ten ge
hoore bragt.
Wij hopen van harte dat Sempre Crescendo op den ingeslagen weg moge
voortgaan tot verheffing en ontwikkeling van den kunstzin in de stu
dentenwereld en steeds meer en meer bij hare uitvoeringen steun en belang
stelling moge ondervindenook bij de Lcidsche burgerij.
- De Leidsche aldeeling der Hollandsche Maatschappij van fraaije kun
sten en wetenschappen had gisteren avond het genoegen, in hare vergade
ring met dames, den heer A. Werumeus Buning, oud-zeeofficier te 'sGra-
venhage, eenige zijner Marine-schetsen en een meer huisselijk tafereeltje,
"Hot lastige boordje" getiteld, op zijne eigenaardige, dal is uitstekende
wijze te liooren voordragen. Was de zaal meer dan gewoon bezet, zij was
het nog niet genoeg voor het genot, dat hier viel te smaken; want inder
daad inhoud en vorm van het gesprokene verdienden eene even uitbundige
toejuiching van velen, als hem thans van betrekkelijk weinigen ten deelc
viel. Hoe het zij, het afdeelingsbestuur bewees door de uitnoodiging, tot
den heer Buning gerigt, dat het gaarne aan den wensch der leden wil te
gemoet komen. Zooals wij reeds meldden zal op 27 December e. k. de
beer Pol de Mont optreden; terwijl prof. Nippold uit Bern heeft toegezegd
eene spreekbeurt bij dezelfde afdeeling, in deu loop der mand Maart 1882,
te zullen vervullen.
In eene gisteren avond door de afdeeling Leiden en omstreken van de
Nederl. Maatschappij voor tuinbouw en plantkunde gehouden buitengewone
vergadering met dames trad de heer H. Witte als spreker op, tot het doen
van eenige mededeelingen over de Orchideën. Reeds vroeger had hij daar
over wel eens ter loops gesproken, maar daarbij verklaard dat dit onder
werp zoo rijk was, dat het wel eene afzonderlijke behandeling waardig
was. Het bestuur had hem aan dit woord gehouden en daarom had hij
thans ter behandeling gekozen de groote plantenfamilie der Orchideën, die
zoo algemeen bekend was dat ieder beschaafd mensch er zeker iels over
gehoord of gelezen had. Spreker stond achtereenvolgens stil bij de uitge
breidheid dezer plantenfamilie en bij hare belangrijkheid, wat betreft het
laatste in het bijzonder bij de structuur, den bloei, de groeiwijze enz. dezer
plant. Omtrent het een en ander deelde hij op de meest populaire wijze,
zooals men van hem gewoon is, wetenswaardige bijzonderheden mede. Wij
stippen hiervan slechts enkele punten aan In 1797 kende men van de
Orchideën ongeveer 150 verschillende soorten; in 1848 kon men hel getal
der toen reeds bekende op ongeveer 3500 stellen en jaarlijks werden er
nog bekend en ingevoerd. Van de Poollanden lot aan de keerkringen vond
men Orchideën. In de keerkringen groejjen zjj tegen de bergen op, maar
naarmate het klimaat koeler wordt vertoonen zij zich minder in aantal.
In Europa zijn 120 soorten volkomen bekend. In de tropische landen zijn
zjj overvloedig. Bij de beschrijving der plant wees spreker er op dat zjj
geen levend organisme behoeft om zich te ontwikkelen; hij loonde daarbij
een dood stuk hout, waarom de plant zich gewikkeld had. Zonder bloem
trok de plant niet aande bloem gaf haar de meeste waarde. De bladvor
ming toonde bjjna geen verscheidenheid. In het bijzonder werd gewezen op
een verschijnsel, dat de plant aanbood, dat door hem genoemde 'vschijnknol-
len", die de bekende saleb opleveren. Uitvoerig stond spreker stil bij den
bouw der bloemen. Duidelijkheidshalve wees hij daarbij op eene aan den
wand hangende zeer vergroote afbeelding, terwijl een 20-ta! bloemen onder
de hoorders werd rondgedeeld, waardoor het voor velen gemakkelijk werd
gemaakt den spreker te volgen. Ofschoon schijnbaar onregelmatig, was die
bloei wel degelijk regelmatig, hetgeen hij in bijzonderheden aantoonde.
Karakteristiek was het dat men noch meeldraden noch stamper waarnam, cn
met de meeste opmerkzaamheid werd de verklaring gevolgd, die de spreker
gaf van de wijze van bevruchting; waarbij ook, even als bij 3ndere planten,
de insecten, bij het zoeken naar honig, de dragers zijn van het stuifmeel
en dat van de eene bloem naar de andere overbrengen.
De spreker stond verder nog stil bjj het bijgeloof, dat vroeger aan de
bloem verbonden was. Zoo zeide men dat zjj de liefde kon wekken, maar
ook kon dooden. De knolletjes inzonderheidzeide menkonden geluk
aanbrengen. In Peru werd aan de bloem heilige eer toegekend.
Over het nut der plant sprekende, wees de spreker op de vanille en de
saleb. De vanille was op voorstel van Reinwardt en Blume uit Wcst-Indië
naar Java overgebragl, door bemiddeling van den Leidsehen horlus, even
als de kina en de Liberia-koffij. Vanille had op Java een vruchtbaren bo
dem gevonden, maar het bleek dat de insecten daar niet de dragers van
het stuifmeel waren, maar na 1850 wist men hier hoe de vanille kunstma
tig koti bevrucht worden. De saleb werd bereid van de knolletjes der plant,
gedroogd en in den handel gebragt. Geen der hoorders kon het den spre
ker euvel duiden dat hij, gewagende van de werkzaamheid van den hortus,
zoowel omtrent deze zaak als omtrent de kina en de Liberia-koffij,'er zijn
leedwezen over uitte, dat die instelling, in hetgeen zij behoefdedoor de
regering met schrielheid werd behandeld.
Met eenige opmerkingen, betreffende de behandeling en de vermenigvul
diging der plant, eindigde spreker zijne voordragt. waarbij hij, wegens het
vergevorderde uur, genoodzaakt was nog veel onvermeld te laten.
In plaats van eene lezing, zooals gewoonlijk, werd verleden Maandag
avond door de commissie voor de volksbijeenkomsten, met welwillende
medewerking van eenige dames cn lieerenaan de bezoekers der bijeen
komsten het genot van eene muziekuitvoering verschaft. De blijkbare aan
dacht. waarmede het talrijk opgekomen publiek de uitvoering op piano,
viool en violoncel volgde, strekte tot bewijs, dal de bezoekers der bijeen
komsten- gaarne op deze nuttige en veredelende wijze worden hozigge-
