LEIB8€HE
COURANT.
1881.
ZATDRDAG 9 JUI.1.1.
V. 158.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
De Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd, De prijs der Courant is. per vierendeel jaars 1.50franco p. p. f 2.—.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar voor 5 cents.
De prijs der Advertenliën is van 1—4 regels 1.— iedere regel meer 25 cents.
LEIDEN8 Julij.
In een nader adres, door m'. P F. Ilubrecht aan de leden der prov.
staten van Noord- en Zuidholland ingezonden, ter zake van de door adres
sant en andere ingelanden van Rijnland gevraagde wijziging van hel regie-
ment van dat hoogheemraadschap, worden de hoofdargumenten, op grond
waarvan gedep. staten van beide provinciën tot afwijzing van het gedaan
verzoek hebben geadviseerd, uitvoerig bestreden.
Adressant betoogt, dat geen andere drijfveer tot het verzoek om wijzi
ging van Rijnland's reglement heeft geleid dan dal aan Rjjnland's ingelan
den niet onthouden worde de administratieve regter, bevoegd tol uitspraak
over administratieve geschillen, die in den boezem van het waterschap te
eeniger tjjd kunnen oprijzen. Waar de eindbeslissing bij het koninklijk
gezag als hoogste administratieve regter berust, wenschen adressant en zijne
medestanders, dat aan hen, die hunne zaak voor zijne vierschaar willen
brengen, de toegang tol dien reglerstoel niet ontnomen, onthouden, ge
sloten worde.
Dat dit verzoek eene grove greep in het stelsel van zelfbeheer der water
schappen zou doen, gelijk gedep. staten beweerden, ontkent adressant ten
sterkste Dat zelfbeheer bljjft ongedeerd, onveranderd en ongemoeid. Niet
echter, wanneer door zelfbeheer verstaan wordt eigenmagtig beheer, dat
alleenheerschappij uitoefent, en tegen wiens decreten, ten behoeve van inge
landen genomen, geenerlei bedenking mag toegelaten worden; niet, wanneer
ingelanden, gelijk oudtijds, ook heden nog dienaren zijn van het water
schapsbestuur, die slechts hebben (e gehoorzamen en op wier meest regt-
matige grieven zoo weinig acht behoort geslagen te worden, dat hun zelfs
de gelegenheid tot onderzoek hunner grieven, tot het zoeken en verkrijgen
van hun regt. voortdurend moet onthouden worden. Juist het omgekeerde
is waar. Want dat nuttige zelfbeheer blijft wel degelijk in stand, en wordt
bevestigd, en voor dwaling behoed, en voor onjuiste maatregelen gevrij
waard, zoodra de bij de grondwet aangewezen hoogste administratieve
regtsmagt voor ingelanden toegankelijk wordt gesteld Dit alleen verlangt
en bedoelt het adres
Wat adressanten verlangen is trouwens in art. 178 van Rijntand's regle
ment voor enkele daarbij bedoelde gevallen verordend. Waar het reglement
dus zelf de juistheid van het beginsel, dat ingelanden aanspraak hebben op
ven regter, erkent, kan een gemotiveerd verzoek om datzelfde beginsel ook op
andere gevallen toe Ie passengeen grove en ruwe greep in de regelen van
Rijnland's bestuur genoemd worden. Wat de quaeslie der openbaarheid van
de zittingen van de vereenigde vergadering van Rijnland betreft, betoogt
adressant nader, dat thans die openbaarheid niet hjj het reglement van
Rijnland en dtis wettelijk is geregeld, al bestaat zij feitelijk en dan nog
onvolledig en gebrekkig, daar eene bepaling ontbreekt over welke onder
werpen in eene besloten vergadering nooit een besluit mag genomen wo'r-
den. Wal adressanten vragen bestaat niet. Hetgeen bestaat is niet in het
reglement opgenomen en is onvoldoende en gebrekkig.
lieden morgen zijn wederom twee jeugdige meisjes aan het politie
bureau gebragt, die zich hadden schuldig grmaakt aan het uitrukken van
een rozenstruik.
Voor de normaallessen te Voorschoten, die ingerigt zullen worden
volgens tabel B, zijn tot onderwjjzers benoemd de heeren M. Slruick
(directeur), 0. van der Graaf, C. P. Aartse, T de Van. L. den Ouden, L.
P. Haring en A- A. Heskes; en tot onderwijzeres mej K. Strttick. De zes
terslgenoemden ook lot onderwjjzers aan de voorbereidende klasse.
Blijkens het verslag van den staat der provincie Zuidholland over
880, door gedep. staten opgemaakt, bedroeg de bevolking dezer provincie
«li* December van dat jaar 818.477 iiiw. (te weten 394,288 mann. en 424,189
'rouw. gesl.). Zjj is in het jaar 1880 toegenomen met 7184 mann. en 7763
'rouw. gesl., totaal 14947- De gezamenlijke bevolking der groote gemeenten
bedroeg- 407,121 (189.821 m., 217,800 vr.)in de kleine gemeenten 411,356
(204,967 m 206.389 vr.).
Oyer den staat van het onderwijs vallen over 1880 geen bijzonderheden
roede te deelen, zoowel om het tijdperk van overgang, waarin zich het on-
derwjjs bevond, als om den nog korten tjjd, waarin de nieuw benoemde
distrjctg-schoolopzieners werkzaam waren. Als gewoonlijk wordt over ge
brek aan hulppersoneel geklaagd. Vooral in de eerste jaren zal het moei
lijk zijn voldoend geschikt personeel vcor het, hij de nieuwe onderwijs
wet verpligl gestelde, onderwjjs in de vrouwelijke nuttige handwerken te
vinden.
De dagscholen bezochten iu 1880; de openbare scholen 38664 jongens
en 33629 meisjes; de bjjzondere scholen: 14700 jongens en 15734 meis
jes, zjjnde bij beide de maxima over de jongste zeven jaren. Het getal
herhaling-. Zondag-, werk- en bewaarscholen beliep: de herhalingscholen
32, niet gesubsidieerde bjjzondere 6; Zondagscholen 7; scholen waar alleen
goddienstouderwjjs wordt verstrekt, 29; werkschoten 22; gesubsidieerde bjj
zondere 4. niet gesnbs. bijzondere 20; bewaarscholen, openbare 47, bjjzou-
dere 124, met 13883 kinderen. Voorts 7 bjjzondere klein-, met 9739 kin
deren. kinder- of matressenscholenmet 140 kinderen. Gymnastickscholen
van verschillende categoriën, 26.
Burgerscholen en daarmeé gelijk gestelde inriglingen telde men in deze
provincie 15; hoogere burgerscholen, enz. 13.
Door de commissie te Kampen is de acte van bevoegdheid als apothe
kers-bediende uitgereikt aan de hh. J. E J. M. de Greeff en C. F. Weers,
beiden te Amsterdam, en 0. Viersen, te Dokkum.
Van Nienwediep meldt men, dat het Noordsche brikschip Emilie, in
ballast naar Suudswallop de Razende Rol aan den grond geraakt is en
vol water zit. Door de sleep- en reddingboot is de equipage gered.
Te liussuin is Woensdag avond, iu het huis van baron Schimmelpen-
iiinckde bliksem geslagen door de openstaande deur, en heeft veel schade
aan de meubelen en aan het huis aangerigt. Vervolgens is de straal door
een openslaand dakraam op een der telegraafdraden vau het station overge
gaan. De knecht, die juist bij de deur stond, alsook het verder dienst
personeel, zijn met den schrik vrij gekomen.
Woensdag is het 18' zendingsfeest op Auipsen, nabij Lochem, gehou
den. Tot 12 uur was hel weêr goed, na dien tjjd joegen krachtige ruk
winden het slof in digte wolken op, zoodat er in de groote laan soms bijna
slof gegeten werd. Tegen 3 uur begon het te druppelenmaar bleef de
regen toch nog uit. Het getal feestvierenden zal ruim 3500 bedragen
hebben.
De justitie te Almelo heeft zich Dingsdag II. naar een 34 uur achter
Denekamp gelegen buurt begeven, om een onderzoek te doen naar het be-
graven binnenshuis van een kind van gehuwde lieden.
Maandag 11. ontstond er brand in de woning van den veehouder en
winkelier Jan Lamers, te Oosteinde, gemeente Ruinerwold. In weinige
oogenblikken stond alles in vlamzoodat bjjna niets van den inboedel is
kunnen gered worden. De levende have heeft men kunnen redden. Alles
wat verbrandde was verzekerd.
In de Maandag II. te Groningen gehouden jaarvergadering van het
aldaar gevestigd instituut voor doofstommen werd verslag uitgebragt over
den toestand dier inrigting en hare lotgevallen gedurende het afgeloopen
jaar. Daaruit bleek, dat de rekening op eene uitgave van 83,060,82 sloot
met een batig saldo van 49381%. Het ledental was echter verminderd,
het getal kweekrlingen vermeerderd. Van de 24 nieuwe leerlingen was er
slechts e'cn. voor wien /50 kostgeld betaald werd; al de overigen ontvingen
alles, huisvesting, voeding, onderwjjs, ten koste van het instituut. Met
liet einde van dit schooljaar zullen 18 kweekelingen ontslagen worden, die
allen geschikt zijn om in de maatschappjj over Ie gaan en sommigen, die
zeer goeie vorderingen in hun ambacht of handwerk hebben gemaakt. Van
deze zijn 3 opgeleid lot schrijnwerker, 2 tot schoenmaker, 2 tot kleer
maker, 1 tot kuiper, 1 tot letterzetier. J0 tot naaister.
Onder de vele min of meer belangrjjke bijzonderhedenin hel verslag
vermeld, behoort, dat de oudste der hoofdonderwijzers van de inrigting-
de heer J. G. Dingemans, den 12llt" Junij jl. zjjne C0-jarige dienst aan bet
instituut mogt herdenken; alsmede dat de oudste der godsdienstleeraars,
d'. C. H van Herwerden, na brjna 50-jarige werkzaamheid onder de her
vormde leerlingen, onlangs, wegens verleend emeritaat, als zoodanjg had
moeten aftreden. Het onderwijzend personeel is achttien sterk, van welke
IJ hoofdonderwijzers, 5 onderwijzers en 2 kwcrkelingen.
j Tusschen Antwerpen en Vlissingen heeft aan boord van het Engelsche
driemastschip Lilian een treurig ongeval plaats gehad. Bjj een verschil
gedurende de werkzaamheden tusschen den 2d"> stuurman en een matroos
ontstaan, was eerstgenoemde zjjne driften niet meester en bragt den matroos
met een sink ijzer een slag op het hoofd toe, die den dood ten gevolge
had. Het lijk is te Vlissingen ter aarde besteld.
De Tilb Cour. deelt mede. dat de »rouw van Mart. Heeren, geb. van
den llenvel. wonende te Tilburg, die sedfrt 4 jaren, in weerwil van alle
