LEIDSCHE
0 ERA A T.
VRIJDAG I JÜI-IJ.
1881.
W. 151.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
De Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd,
Afzonderlijke nummers zijn verkrijgbaar voor 5 cents.
De prjjs der Adverlenliën is van 1—4
LEIDEN, 30 Jun().
In de heden gehouden vergadering van den gemeenteraad deelde de voor
zitter mede, dat ingekomen was eene missive van den minister van binnen-
landsche zaken, houdende tnededeeling, dat een subsidie van ƒ4000 'sjaars
wordt verleend voor de hoogere burgerschool voor meisjes. Voorts was
ingekomen een verzoek van den heer Klaassen, te Utrecht, tot hel leggen
van rails voor een stoomtram van Leiden op Noordwjjk.
De voorzitter deelde mede, dat bij de aanstaande verkiezing van leden voor
den gemeenteraad in het hoofdbureau zitting zullen hebben de hh. de Goeje
en van Iterson en in het onderbureau als voorzitter de heer de Fremery,
en de hh. Juta en van der Lith.
Tot lecraar in de Hoogduitsche taal en letterkunde aan de hoogere bur
gerschool werd benoemd VV. L. D. Onken, te Utrecht, en tot tweede on
derwijzeres aan de meisjesschool 2e kl. mej. L. J. C. Knyl, te Voorschoten.
Tot lid van het collegie van Vrouwen kraammoeders werd benoemd mevr.
II. G. Braakenburg. geb. Sabelie. Tot commissaris der bank van leening
werd benoemd het aftredend lid mr. J. T. Buys.
Nadat de rekening der stedelijke gasfabriek over 1880 was goedgekeurd,
kwam aan de orde het voorstel tot aanvulling van het uitbreidings- en ver
nieuwingsfonds der stedelijke gasfabriek en het daarop betrekking hebbende
voorstel van den heer J. Scheltema. De beraadslagingen hierover namen de
gelieele zitting in beslag en zijn nog niet geëindigd.
De heer Scheltema lichtte >n een" •«•"•oerige rede zijn voorstel toe. Nie
mand was er onkundig van dat hij in de laatste jaren geen genoegen kon
nemen met het beleid van het bestuur der gasfabriek. Vroeger gold dit alleen
de wjjze van boekhouding en de qualiteit van het gas. Nu was dit anders. Nu
was de gasfabriek, zijns inziens, op technisch en financieel gebied achteruit
gaande, zoodat het kapitaal weder met twee ton moest aangevuld worden,
liet door hem gedane voorstel kwam overeen met dat door de commissie
»an financiën bjj haar rapport gedaanmaar reikte echter veel verder.
Hij trad verder in eenige financiële beschouwingenom aan te toonen
dat de gasfabriekvoor welke in de eerste 24 jaren van haar bestaan
het stichtingskapitaal voldoende was geweest, later en tot nu toe een
kapitaal van 150,000 had nnodig gemaakt. De thans weder noodige twee
Ion was voor hem geen bewijs van bloei, maar van achteruitgang. In 1879
hadden commissarissen geen uitbreiding der gasfabriek noodig geacht, maar
nu wel. ofschoon het debiet slechts met 7% pCt. was toegenomen Het
doel van het vroeger door den raad genomen besluit was niet om de qualiteit van
het gas te onderzoekenmaar om een onderzoek te doen naar de reden van het
onvoldoende gis. De commissie van financiën w ilde weten of de voorgestelde
werken inderdaad doelmatig en noodzakelijk waren. Daar was het hem
niet om te doen. >len moest wéten hoe het komt, dat de labriek, na zoo
veel geld te hebben gekostniet in voldoenden slaat is. en een waarborg hebben
dut liet in te brengen kapitaal niet verloren gaat maar terugkomt. Zijns inziens
wilde men te veel van de gasfabriek trekken, en dat was de font. Als
zijne denkbeelden verwezenlijkt wierden, dan zou de fabriek geheel afge
scheiden worden van de gemeente, een directeur benoemd worden op eene
goede bezoldiging eu deel in de winst, en commissarissen alleen voor de controle.
De voorzitter hield mede eene uitvoerige rede. Hij verklaarde nooit met
zooveel tegenzin het woord te hebben gevoerd als thans. Hij zag in de
Jcdane voorstellen een votum van wantrouwen tegen commissarissen en
tegen den directeur. De commissie van financiën hadmeende hghare
bevoegdheid overtreden. Hjj begreep niet, welke aanleiding zjj gehad had om
een tweede advies uit te brengenmeer technisch dan financiëel. Commissarissen
wren bij herhaling vereerd mei het vertrouwen van den raad. In den directeur
bezat men een ambtenaar, die zich onderscheidt door gver en toewij-
ding aan zjjne laak. Zijne kunde in het vak, waarop men bij zijne be
noeming rekendewas door de ondervinding niet gelogenstraft. De
ambtenaren wisten, dal, zoo het noodig was, eene berisping bun niet
»u worden onthoudenmaar zij moesten ook wetendat menin
fet tegenovergestelde geval, hun de hand boven hel hoofd zou hoeden,
te verhouding lusschen commissarissen en den directeur was dan ook cor-
'ect. Spreker ging in hel breede na. wat er in de vorige zilting was gezegd
omtrent den brief van den directeur ten opzigte van den deskundige; hij
!ad in dien brief geen spoor van verdachtmaking. Er w as in den raad veel
SfWlaagdmaar niets bewezen over de lichlsterkte van het gas; daar kon
prijs der Courant is per vierendeel jaurs ƒ1.50, franco p. p. f 2.
1.iedere regel meer 25 cenls.
hjj tegenoverstellen, dat er 190 gasverbruikers waren bijgekomen en niemand
dat licht had prjjs gegevenheigeen niet pleit voor de kiagten. Hij hoopte
niet, dat het voorstel zou worden aangenomen, waardoor men een votum
van wantrouwen zou uitbrengen tegen commissarissen en een bekwaam
ambtenaar zou siigmaliseren.
De heer van der Lilh, voorzitter der commissie van financiën, zeidedat
bijaldien hij het eerst het woord had gevoerd, een groot deel van des voor
zitters rede had kunnen vervallen, want deze ging uit van heldenkbeeld.dat
bjj de commissie een groot wanlrouwen beslaat legen commissarissen en
legen den directeur. Hij zetle den loop der zaken uiteen, om te doen zien, wat
de commissie tot haar rapport geleid had. Zij stelde wel vertrouwen in den
directeur als een bekwaam man. maar wilde niet gaarne twee ton toestaan
op het advies van één man; want commissarissen zeggen ten slotte toch, dat
zjj geen deskundigen zijn. Wantrouwen was zoo min bjj de commissie
aanwezig, dat zij voorstelde het onderzoek te doen in overleg met den
direclcur, die hem toescheen toch geen bezadigd man te zjjn. Hij wilde niet
medegaan met het voorslel-Schehema, want daarin lag wel degelijk een
fcljj.lt van wanlrouwen. Hij moest ernstig protesteren tegen het verwijt,
dat de commissie van financiën hare bevoegdheid was te buiten gegaan.
Wanneer hare taak in dien zin moest worden opgevat, dan zou hjj liever
zijne betrekking nederleggen. Met het laatste stemden ook in de andere
leden van de commissie, de lilt. Wilhelmy Damsté en de Clcrcq. De laatste
voegde er uog bij, dat de zaak eeuvoudig was. Men wilde een paar deskun
digen inroepen, om de zaak te onderzoeken. Maar waarom dan geen
onderzoek? Als de plannen goedgekeurd werden dan kreeg de directeur
de kroon op hel hoold, maar men schroomde onderzoek en dat maakte hem
huiverig
De heer Le Poole wilde zijne uit te brengen stem motiveren. Hjj was
voor het voorstel-Scheltema en anders voor dat van de commissie van finan
ciën. Hjj wees op heigeen vroeger had plaats gehad bjj de aanplemping
van den singel, toen de voorzitter van commissarissen gezegd had, dat
er toen plaats was voor twee groote gashouders. Hjj wilde gaarne
weten, waarom commissarissen toen zoozeer waren tegen het brengen van
een gashouder aan de overzijde en nu niet. De heer du Rieu wilde de en
quête juist, omdat hjj een zoo groot vertrouwen in den directeur stelde.
De heer Driessen geloofde dat een onderzoek tot geen resultaat zou leiden.
De heer Cock verlangde vurig naar eene enquête, liefst volgens het voor-
slel-Scheltemadat de versie strekking had. Uit liet voorstel van de
commissie zag hij gaarne de woorden «in overleg met den directeur" weg
vallen. Hij stelde iu hel beleid van commissarissen der gasfabriek geen
onbepaald vertrouwen, ook niet iu dat van den directeur.
Nadat nog enkele leden liet woord hadden gevoerd en de voorzitter de
verschillende sprekers had beantwoord en mededeeling had gedaan van den
tegenwoordigen stand van zaken aan de gasfabriek, wat de werktuigen
voor de gasproductie beireft, werd de voortzetting der beraadslagingen, op
voorstel van den lieer Cock, op laler bepaald, waórscbjjnljjk Donderdag
aanst. Onderscheidene leden gaven le kennen, dat zjj over dit onderwerp
nog hel een en ander in het midden wilden brengen.
Op heden is door de politie alhier naar de gevangenis te 'sGravenhage
overgfhraai de persoon van J. F. M., die, om in de gevangenis te geraken,
van vóór een winkel uitgestalde rollen katoen er een heeft ontvreemd.
Heden middag ten ongeveer 12 ure viel het 3 jarig jongenlje van den
schipper V. al spelende aan de Oude Vest in het water. De vader, ziende
in welken toestand zjjn bind verkeerde, sprong het na, doch slaagde er
niel in het knaapje te redden, waarna het drie brugwachters gelukte
1 vader en zoon weder op het drooge te brengen.
Van de woningen in de Heerensleeg wapperde heden de nationale vlag,
een bewijs van deelneming der bewoners in het voorregt, dat een hunner,
den heer J. Lens, te beurt viel. die zjjn gouden huwelijksfeest mogt vieren.
Het tweede gedeelte van de sloomlramljjn Leiden Haarlem (van
Hillegom naar Haarlem) zal op 1 Julij voor hei publiek verkeer geopend
worden.
Het Staatsblad n". 70 bevat de wel van 21 Juiiij jl.tot inrigting
eener dienst ter verzending mei de post van pakketten, een gewigt van
5 kilogram niet te boven gaande. Die uitbreiding der dienst zal achtereen
volgens in de verschillende gedeelten des lands geschieden, aldus dat zij
twee jaar na hel in werking Ireden der wet in hel gelieele land is in
gevoerd.