PER TBL KG HAM.
's GRAVENHAGE. 11 Jttnij. De heer mr. Vissering is, op zijn verzoek,
eervol ontslagen als minister van financiën. De heer van Lijnden, minister
van bnitenlandsche zaken, is benoemd tot minister van financiën ad interim.
GIBRALTAR. 10 Junij. Het Nederlandsche instructie-eskader, bestaande
nit vier schepen, onder bevel van den kapitein ter zee Binkes, welks be
stemming eerst Oost-Indië was, is hier voorbijgestevend op weg naar
Nederland.
BERLIJN, 10 Jnnij. In de voortgezette zitting nam de rijksdag brj tweede
lezing onveranderd hel wetsontwerp aan betreffende de verhooging van het
toltarief voor gedrukte en ongedrukte stukgoederen.
LONDEN, 10 Jnnij. In het lagerhuis antwoordde de heer Gladstone, dat
hij nog niet genoeg omtrent de gebeurtenissen in Bulgarije was ingelicht
om daarover oordeel te vellen. Hij voegde bij deze mededeeling de ver
klaring; dat de regering steeds orde, legaliteit en vrijheid zou begunstigen.
GADIX, 10 Junij. Het Hollandsch eskader is hier aangekomen.
LONDEN, 11 Junij. Eene deputatie van Engeland getrouw gebleven in
woners van Transvaal is hier aangekomen, om aan de regering hun leed
wezen en hunne ontevredenheid over den uilslag van den oorlog met de
Boeren te kennen te geven.
LONDEN, 11 Junij. In Ierland heeft de regering het houden van eenige
aangekondigde agrarische meetings verboden. De politie te Chester is ge
waarschuwd geworden, dat de Fenians in Amerika agenten naar Engeland
gezonden hebben om de openbare gebouwen in het koningrijk te ver
nielen.
KONSTANTINOPEL9 Junij 's avonds. Berigten uit Van melden, dat eene
aardbeving in dit district 34 dorpen heeft vernield.
NEW-YORK, 9 Jnnij. Berigten, heden hier van Quebec ontvangenmelden,
dat gisteren aldaar een vernielende brand is uitgebarsten in de voorstad
St. John. Zes honderd huizen, meestal kleine houten, werden in de asch
gelegd, waardoor een duizendtal gezinnen van huisvesting werd beroofd.
Men schat de schade op 500.000 dollars. Zoo ver bekend werd zijn vijf
personen bij den brand omgekomen.
NEW-YORK, 11 Junij. In een onderhoud, gisteren gehouden met een
dagblad correspondent heeft Rossa geloochend, dat de poging om het stad
huis te Liverpool in de lucht te doen springen door de hoofden der Fenians
was ingegeven, ofschoon hij toegaf, dat die poging in overeenstemming
wa? snet den geest die de Feniansche organisatie bezielde. Rossa zeide,
dat de vernieling der Engelsche sloep Doterel was veroorzaakt door aan boord
daarvan geplaatst ontpofbaar materiëel en dat verscheidene Ierlanders, op
andere schepen van de Engelsche marine dienende, aan de Fenians beloofd
hadden hetzelfde te doen.
INGEZUNDEli.
BINNEN EN BUITEN DE STAD.
Die niet bouw.t volgens een zeker systeem of aangenomen stijl, om zoo
te spreken moderniseert, maakt fantasiën en fantaseert zoolang totdat hij
soms heel iets anders, heel iets ongewoons optrekt. Daar zijn fantasiën op
bouwkundig terreindie bevredigenzelfs een aangenamen vorm hebben
daar zjjn er, die getuigenis geven van zelfbegoocheling van den ontwerper,
bij Afwezigheid van vernult, vinding en kunstsmaak; daar zijn er ook, die
doen denken of wij in eene omgekeerde wereld leven. Niettemin staat eene
menigte, die van regelmaat, geest, schoonheidsleer nooit gehoord, er zich
niet om bekommerd, laat staan er ooit aan gedaan heeft, verbaasd over
zulke groote dingen. Zoo bouwde men vroeger woningen van eenig aanzien
met een gedeelte in het midden als front, portaal of avant-corps. Aan ge
kleurde steentjes liet men zich weinig gelegen liggenwel aan fraaije lijnen
breede hoeken. Men gaf aan het portaal de meeste sierlijkheid en dat was
gepast; de vleugels van het gebouw bleven ondergeschikt. Men zocht de
driehoekslijn toe te passen, die gemakkelijk was Ie vinden. Bouwde men
geen topgevel, dan werd hij gevonden door een frontispies, een versierd
dakvenster ol wat anders. Het midden ging naar de hoogte. Dat was
altoos zoo in de burgerlijke bouwkunde, om niet verder te gaan, en eene
zoo eenvoudige, welbekende zaak, dat het haast overbodig is er over te
spreken. Hoe zal een gebouw nu voor zichzelf spreken, dat in het mid
den met zijn platten gevel zich onder ééne lijn voordoet en den voorrang
geeft aan twee vleugels: twee portalen met balkonnetjes en frontispiesjes?
Een wonderlijk geval; het midden van het gebouw zakt onder ééne hori
zontale lijn en de vleugels gaan naar de hoogte. In de nabijheid van dat
gebouw slaat er een uit de 18e eeuw, niet eens een zoo gelukkig tijdvak.
De breed opgevatte zandsteenen gevel heeft een trotsch frontispies in top,
natuurlijk, want frontispies kan als teeken der bekapping wel niets anders
uitdrukken dan fronton of frontaal. Terstond is hierdoor eene bevallige lijn
verkregen. Het schijnt nu of de bouwmeester sprak: van zulk een fron
tispies knip ik er doodeenvoudig twee voor mijne vleugel-portalen en dan
houd ik nog over. Sommige huizen herinneren door hun zamenstel aan
eenig voorwerp uit het dierenrijk. Als in de frontispiesjes van het hier be
doelde huis oogen werden geschilderd, zou het u als een reusachtige visch
aanzien. Door de als deurtjes gemaakte oogappels zou bij feestelijke gele
genheid de vlag kunnen uilgestoken worden. Bij dat alles komt eene
magerte in de bekleeding van de rondboogvensters. In plaats van blokken
1' steen, lieve lijstjes met bacchantenkopjes als sluitsteentjes, welke kopjes
ankerkruisjes pp hun schfdeltjes dragen. In plaats van een eenigzins geva-
riëerd motief op den band in den gevel: golflijnen, twee tegen elkander
indruischende stroomen. Is het niet vervelend altoos zulk eene lijn te zien
en is de ornamentiek zóó arm om tot zulk een nuchter motief te besluiten?
Denkelijk zonder eenige versiering, geen cartouche met cuir (maar dat zou
bouwstijl verraden), komt met letters van zink, even als aan een fabriek-
gebouwde naam van het gebouw te lezen op een bloot gelaten gedeelte
van den gevel. Zou het mij vergund zijn het portaal van de Stadszaal nu
niet te misprijzen? Bij al de fantasie, die zich daaruit onverholen doet
kennen, drukt het als portaal zich goed uit.
Gugel, naar wiens ontwerp //Minerva" gebouwd werd, is zoo log, heet
het, en Ctiypers, die ook al zoo heel veel bouwde, zoo middeneeuwsch,
maar ik wou dat sommige lieden van den passer en de liniaal eens zoo
vriendelijk wilden zijn iets van beiden te hebben. Op den Stationsweg, waar
verwonderlijke dingen te zien zijn van hoekjes en blokjes van IJsselschen
steen en gegoten cement in poorten en poortjes gebouwd op den beganen
grond en in de lucht, oud-Hollandsche stijl genoemd; waar een smal huis
op de tweede verdieping zes aan elkander verbonden raampjes vertoont,
zoo benepen of men daar in cellen woonde, op den Stationsweg staat een
groote koepel met eene zware overstekendeljjsteen regte huilebalk, waarbij
een luifel nog maar een kind is. Vlak tegen dien koepel is een huis gebouwd,
heel lief versierd met reepjes gebakken tegeltjes; allerlei patroontjes komen
er op voor. Zooals zij zich daar vertoonen, doen zjj denken aan overge-
scholen brokken van parketvloeren. Men heeft zich op groote schaal iets
voorgespiegeld, wat als uit een kinderspeelgoeddoos is uitgevallen. Voor
een boer. die rentenier was geworden, zou zulk een huis ergens aan de
vaart, «erg mooi bevallen". Het is mij onbekend of dat gewrocht uit het
brein is voortgekomen van iemand, die aan waterstaat doet of aan burger
lijke bouwkunde gedaan heeft, maar om het te bouwen moest er een stuk
van de lijst van den koepel worden afgezaagdterwijl nu het huis zoo klein en
de koepel zoo groot is, dat deze hel huis doodslaat. Niemand zal te weten
komen wat de bouwmeester bewoog zoo guitig twee in gedaante verschil
lende gebouwtjes aan elkander te plakken.
Van plakken gesproken. De zucht om door middel van portland-cement
zijne woning een aanzien te geven of zjj van top tot teen van gehouwen
steen was opgetrokken, schijnt hier en daar weer levendiger te worden.
Op de Hoogewoerd komt er zulk een voor, dat er met haar gesneden gevel
nog zoo kwaad niet uitzag. Het huis is verrijkt met een portiek, een
motief ontleend aan oude gebouwen en verder in het moderne grijze pak
gestoken van cement. De ramen van de tweede verdieping zijn daarbjj aller
aardigst bekleed en aan de daklijst zjjn gordijntjes opgehangen, alsof de
dienstbode, die op zolder de wasch deed, maar vast wat goed had uitge
stoken om spoedig te droogendat in versteenden toestand aan de ljjst is
verwaaid geraakt.
(Wordt vervolgd.) A. J. K.
AKADEJHE-NIEUW8.
PROMOTIE AAN DE LEIDSCHE UNIVERSITEIT.
Den 1 l<,eo Junij de heer W. J. Saaymans Vader, geb. te Goes, in de
regtswetenschap. na verdediging van zijn akademisch proefschrift: Bedrog.
Denzelfden dag de heer H. Meursingc Hzn., geb. te Leeuwarden, in de
geneeskunde, na verdediging van zijn akademisch proefschrift: L'erslag der
verloskundige kliniek en polikliniek aan de rijks universiteit te Leiden
gedurende den cursus 18791880.
PROGRA1DIA TAN MUZIEKS IT VOERIVCiEl*.
Zomerzorg. - Dingsdag 14 Junij, des avonds te zeven uren, door
de Kapel van het Muziekcorps der Grenadiers, onder directie van den Heer
J. H. Völlmar. lc Afd.1. «Boccacio Marsch, F. v. Suppé; 2. Ouverture
//Cénérentola", Rossini; 3. Fantaisie uit de opera «Lndovic" van Hérold en
Halévy, Dunkier; 4. «Mein Trattm", Walzer, Waldteufel; 5. Fantaisie uit de
opera «Guslave III" van Auber, F. Snel. - 2' afd.: 6. //Fest-Ouverture" zur
25-jahrigen Stiftungsfeier des Pcst-Ofner Conservatorium, R. Volkmantt;
7. //Nebelbilder", Fantaisie (4 tableaux), Lumbye, le tab. Schweizerlandschaft,
2e tab. Seesturm und Gebet wahrend des Sturmes, 3» tab. Zigeunerlagerund
Fartziehen der Zigeuner, 4' lab. Krönungsfeier; 8. a. Aria uit «der Schöp-
fung". Jos. Hayd'n, b. Gavotte «Stéphanie", Czibulka: 9. Fantaisie uit de
opera van Rossini «Le Comte Ory", Dunkier; 10. «Arm in Arm", Polkl
Mazurka, Joh. Strauss.
ZWOLLE, 10 Junij. Tarwe f 10.25 k ƒ10.75; rogge ƒ9 k J 9.25; boekweit
8 k ƒ8.50; gerst ƒ6.50 k 7; paardeboonen 8.50 k 9.25; aardappelen
ƒ2 k ƒ3.75; alles per HL. Boter. Aanvoer 1225/8 en 875/16 vaten, benevens
940/2 KG. stukgoed. Totale aanvoer 67440/2 KG. Middelmarkt 1.10 per KG.
Handelswaarde ƒ87092. Notitie van heden: per KG. ƒ0 95 k J 1.25; per 20 KG.
of g vat prima kwal. ƒ26 k ƒ28; afwijkende soort ƒ24 k ƒ25; tweede soort
20 k ƒ22. Eijeren: 3 a ƒ3.75 per 100 stuks.
Vee. Aanvoer ruim 900 stuks. Handel vlug. Prijzen aanmerkelijk hooger. Men
gaf heden voor: vette koeijen en ossen 75 a 80 ets; dito stieren 60 k 70 ets; dik
kalveren 85 k 90 ets; dito schapen 65 k 75 ets; alles per KG. schoon. Aoder
vee 10 k 15 pCt. hooger. Varkens. Aanvoer 750 biggen en 200 overloopers. Biggen
golden ƒ1.60 k ƒ2.15 per week. Andere soorten hooger.
Tc Leiden ter Boekdrukkerij van J. C. DRABBE.