NGERT,
advertenties
ten voordcele der Noodlijdenden door den Watersnood,
daai; dat is reeds door velen gedaan, en als iemand dal en détail wilde
beschrijven, mogt hjj wel een geheel nominer van uw blad daartoe vragen,
in stcê van een bescheiden plaatsje. Ik wil slechts in het licht stellen, en
dat is nog niet algemeen gedaan, dat de ontzettende schade die geleden
wordt in het Lage land van lleusden, in de kleistreken, bestaande uit de
dorpen Veen, Andel, Broek en Hill, Eethen c. a.Poveren c. a.Meeu
wen, Dussen, Emmichoven, AlmkerkSleenwijk, Oudendijk, Uitdijk enz.,
vooral niet minder is dan te Nieuwkuyk. Er wordt in de couranten
veel en niet zonder reden over Nieuwkuyk geschrevendit zou het publiek
in den waan kunnen brengen, dal de ramp slechts in eene beperkte streek
zoo ontzettend was. Hel tegendeel is waar, en om dien dnnk weg te ne
men en zoodoende de offervaardigheid aan te vuren, schrijf ik deze re
gelen. Wij hebben hier te doen met een volksramp grooter dan in 1861, met
eene materiele schade veel moeijelijker te herstellen dan toen. In de daareven ge
noemde dorpen toch zijn honderden huizen en huisjes geheel of gedeeltelijk
verwoest; persoonlijk telde ik er in vier dorpen acht en tachtig en waar
lijk niet alle kleine huisjes. I)e zware storm uit het N. O., juist ten tijde
dat de vloed op het hoogst was, op verschillende plaatsen 1% a 2 meter,
maakte de verwoesting volkomen. Voeg daarbij dat deze lager gelegene
dorpen in polderland liggen en voor een groot deel nog weken ouder water
zullen staan, nadat het hoogere land van lleusden reeds droog is, dat hier
het wintergraan en andere producten reeds waren uitgezaaid vóór den win
ter, dat de tijding van de doorbraak de meeste menschen zoo ottuegi jjpelijk
laat bereikte, dat veel niet meer geborgen kon worden, dat door de vorst
nu nog veel bederft wat uit het water werd gered, en men zal zich eenig-
zins kunnen begrijpen hoeveel geld er wezen moet om ten deele in zoo
schreijenden nood te kunnen voorzien. Het voeden van duizenden men
schen en van eene groote menigte vee kost reeds veel, maar hoeveel zal
er niet noodig zijn om zooveel ongelukkigen aan woningen en huisraad te
helpen? Ër is nog iets, dat ik bij deze gelegenheid onder de aandacht
mjjner landgenooten wensch te brengen. De duizenden, die op het oogen-
blik van de openbare liefdadigheid leven, zijn ongelukkig, maar. zij zijn
de ongelukkigsten niet. Zjj krijgen alligt voor eene oude schamele woning
eene nieuwe terug en voor het oogenblik hebben zij den kost, beter en
meer dan anders in den wintertijd. Maar de kleine boer, de nijvere bur
ger, de lieden die met hard werken een eerlijk stuk brood verdienen, die
met zorg en vljjt een drie a vierduizend gulden opspaarden en nu dat groo
tendeels verloren, zij zijn het meest te beklagen en hei moeijelijkst ie hel
pen en toch aan hunne redding is voor de maatschappij h< t meest gelegen
Wat de oorzaak van de ramp betreftdie ligt nog steeds in het duister
Maar overal waar men komthoort men uit den mond der meer bcschaafr
den scherpe afkeuring van liet dijksbestuur van het hoogere land van
Heusden, waar de doorbraak plaats had: en van het volk hoort uien uit
drukkingen daaromtrent zóó ontzettend, dat ik ze maar niet iu een dagblad
zal nederschrij ven.
De justitie van Maastricht heeft zich naar Kerkrade begeven, om in
loco onderzoek te doen iu zakt den manslag op den mijnwerker Miicher.
De beschuldigde II., derwaarts overgebragt, wees de plaats aan, waar hij
den slag had toegebragt, en ook de plaats waar hjj het geroofde geld ge
borgen had. Den gcheelen dag had hjj zich onverschillig getoond, maar
toen hjj zijne moeder ontmoette, barstte hij in tranen los.
Uit het voorloopig verslag der eerste kamer, nopens de algemeene be
schouwingen over de staatsbegrooling voor 1881, blijkt in substantie dat op
nieuw geklaagd wordt over de late behandeling; dat vrij eenparig vertrou
wen in bet kabinet werd uitgesproken; van grondwetsherziening verwachtten
dc meeste leden volstrekt geen resultaatwegens den eisch der anti-revolu
tionaire'partijtot wijziging van art. 194 nopens het oi.derw ijs; tetwijl voor
grondwetsherziening 2/3 der stemmen noodig is. Vele leden achten de her
vorming van het kiesregt, over welker jirgenlie verschil heerschte, niel te
min mogelijk zonder grondwetsherziening. Breedvoerig wordt de financiële
toestand besproken. Is die toestand al niet zorgwekkend, dan toch ernstig
genoeg om thans reeds versterking der middelen noodig te maken. Over de
wijze hoe openbaarde zich veel verschil van gevoelen, vooral omtrent de
rente-belasting en over het verkieseljjke van meer directe of meerdere indi
recte belastingen. Over het algemeen wilde men krachtige voortzetting van
openbare werken en vooral regeling der financiële verhouding tusschen Ne
derland en Iodic1zoomede van de verhouding tusschen gemeentelijke, pro
vinciale en rijks-belastingen, en de terugname van de 4 5 personeel vond veel
instemming. Afgescheiden van een en ander werd aangedrongen op zooveel j
mogelijke bezuiniging in de staatshuishouding.
liet liet zich wel aanzien dat, waar hel zulk eene belangrijke quaestie
gold, lil. het door den directeur der muziekschool ingediend omslagde leden
der Maatschappij van Toonkunst, gisteren avond ter buitengewone vergade
ring in de stads-zaal opgeroepen, in grooten gelale zouden opkooien. Na
eene niededeeliug van den vooiziller, dat de plannen lol reorganisatie der
school door liet conflict, dat aanstonds aan de orde zou komen, waren be
lemmerd, gaf he u dit van zeil aanleiding om, iu vei band met het doel,
waartoe deze vergadering was belegd, den oorsprong <n den gang der zaak
die geëindigd was met de aanvrage om ontslag door den directeur en de
inwilliging daarvan door de commissie, aan de leden mede te deelen.
In hel kort kwam dit hierop neder, dat, weinig lijds vóór dat de gewone
openbare les eu prjjsuitdeeling der muziekschool zou plaats hebben, de di
recteur kennis had gekregen, dat een der piano-onderwjjzeressen uiej. Goud
smit het plan had om hare leerlingen in plaats zooals op de school steeds
gebruikelijk w[as van het blad, uit het hoofd te laten spelen. Dit nu werd
door hem verboden, en toen het bleek, dat dit verbod seene verandering
in hare plannen bragt, maar hjj integendeel op zjjne verklaring, dal hij de
zaak voor commissarissen zou brengen, ten antwoord gekregen had«welnu
doe tl dat dan T was deze zaak op die w ijze voor dc commissie gekomen,
die zich eerst had afgevraagd of zjj de quaestie ais van techuischen dan wel
van paedagoeischen aard te beschouwen had. In het eerste geval achtte zjj
zich tot kennisneming en beoordeeling onbevoegd; het tweede, waarop zij
zich plaa'ste had tengevolge, dat een hooren van den directeuren de
bedoelde onderwijzeres daarna plaats had. Commissarissen meenden toen,
daar hieromtrent antecedenten bestonden waarop de onderwijzeres zich had
beroepen, en bovendien de leerlingen er reeds op waren voorbereid, in be
denking te moeten geven, de zaak haren loop te laten gaan,
Hierop had de directeur zijn ontslag aangevraagd, en daaruit was eene
correspondentie ontstaan, die thans in zijn geheel aan de vergadering werd
medegedeeld en geëindigd was met een schrijven van den directeur, waarbjj
hij, op grond dal commissarissen zijn prestige tegenover eene onderwijzeres,
die gehoorzaamheid geweigerd had, niel gehandhaafd haddenbij zijne aan
vraag om omslag bleef persisteren.
Na deze mededeeling verkreeg de heer L. C. Quant het woord, die be
toogde dal, zoodra hij van de quaestie kennis had gekregen, hij aanstonds
aan een misverstand had gedacht. Hij was door kennisneming der gewis
selde stukken nog in die meeniug versterkt, eu zou het, en zeker allen die
bier aanwezig waren met hem, betreuren, als een misverstand aanleiding
zou kunnen worden dal eene inrigting die allen lief was, een gebouw dat
met zooveel zorg was opgetrokken, gevaar zou loopen in te storten. Hij
stelde daarom deze motie voor: «De vergadering, het bestuur dank zeggende
voor de verstrekte inlichtingen, betreurt het misverstand dal den heerWetrens
aanleiding heelt gegeven om zijn ontslag te vragen als directeur, en drukt
den wensch uit dal tol instandhouding der muziekschoolde tegenwoordige
directeur daarvoor behouden blijve. met uituoodiging aan het bestuur om
den directeur den wensch der vergadering kenbaar te maken, dat hij zijne
aanvrage om ontslag intrekke. en verder die wijzigingen in het reglement
te brengen, waardoor de bevoegdheid van den directeur beter omschreven
en deze in staat gesteld worde zijn gezag als zoodanig te handhaven."
Toen na de toelichting door den voorsteller de beraadslagingen hierover
geopend waren kon iu de eerste plaats de heer Chavannes zich niet geheel
met de motie vereeuigen; wèl met het doel. niet met de slrekking. Gaarne
zou hij, als het mogelijk was, er eene zinsnede aan toegevoegd zien «dat
het gezag wat hem ^den directeur) toekomt zal gehandhaafd worden door
het bestuur". Hierop volgden nu verschillende sprekers.
De heer van der Kaay deed vooral uitkomen, dat hem uil de medegedeelde cor
respondentie ten duidelijkste bleek, dal de heer Wetrens nimmer de bedoeling
heeft gehad de tusschenkomst van commissarissen als arbiterswel als gezag, in
te roepen. Tevens dus om het amendement Chavannes Ie ondersteunenstelt hij
in overleg met dezen, de volgende gewijzigde motie voor: «De vergadering,
gehoord de inlichtingen van het bestuur, waaruit blijkt dat zijn brief van
(Zie verder het Bijvoegsel).
Heden overleed, na voorzien te zijn van de H. Sacramenten der Sterven
den, onze geliefde Zuster en Behuwd-zuster Mevrouw de Wed. ELISABETH
SCHMIER, iti den ouderdom van 53 jaar.
Uit aller naam.
Leiden, 15 Januarij 1881. H. A. SCHMIER.
Voor de vele bew ijzen van deelnemingondervonden bij het overlijden
van onze geliefde Moeder en Grootmoeder de Wed. N. GOEDELJEE, betui
gen wij onzen oprechten dank.
Uit aller naam,
Leiden, 15 Januari 1881. J. GOEDELJEE.
Voor de vele bewijzen van deelneming, ondervonden bij hel overlijden
onzer geliefde Zuster en Behuwdzuster, betuigen wij onzen hartelijken dank.
Uil aller naam,
L. C. KRAK.
Stads-Gelioorz.ial te Leiden.
DONDERDAG 20 JANUARI 1881:
te geven door
Mad. CL-IKBCE SIK1CO (Sopraan).
Mr. HUIL (Tenor).
Mr. K li KI CO C1IIPOBELLO (Baryton),
Prima Donna, Tenor Baryton of Her Majesty's OperaLondon.
Mr. H IT 11.411 LülVBl TM 1L (Solo Piano).
Benedenzaal ï.99, Gaanderij f 0.99.
Kaarten te bekomen en plaatsen te bespreken op Woensdag 19 en
Donderdag 20 Januari, van 10 tot 3 uren, lerwjjl voor hen die reeds ge-
teekend hebben op de lijstde gelegenheid lot bespreken is op Maandag
17 Januari a. s.a 10 Cents extra per plaats.
De lijsten liggen ter teekening op de Sociëteiten MinervaAmicitia.
Concordia, de Meiiive Sociëteit eu in de Stads-Gehoorzaal.
