Hel gelat der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 43 tot 70 volwassen personen en 5 tot 12 kinderen.
De Staatscourant bevat bet verslag omtrent den toestand van het
rijks munt- en penningkabinet alhier over 1879, uitgebragt door den direc
teur, den beer Th. M. Roest. Bljjkens dat verslag is de'staat der verzame
ling voldoende. Aangezien dit jaar de aldeelingen Azië en Afrika geheel
gerangschikt werdenis de gelegenheid ter beoefening der klassieke numis
matiek aanmerkelijk verbeterd. Het archief werd geregeld bijgehouden en
verkeert in goeden loestand. Van de afdeelingen antieke munten van Spanje,
(iallië, Italië. Sicilië, Griekenland en Azië kwam de catalogus geheel gereed.
De sedert vier jaren ontworpen penningkast, waarvan telken jare een ge
deelte vervaardigd werd, werd dit jaar geheel afgewerkt en voldoet in het
gebruik volkomen aan de daarvan gekoesterde verwachting. De aankoopen
bestonden, op geringe uitzonderingen na, uit antieke en Nederlandsche
munten en penningen. Geschenken werden ontvangen van den heer J. A. C.
Sandhaus te Amsterdam, den heer J. Semmelink te Leiden, mevr. J. M.
Wenthnlt te Arnhem, den heer J. H. Coronel te Leiden, den heer J. J. G.
Ilinlopen ie Arnhem, N. N. te Leiden, den heer D. H. llaigh te Birming
ham (door bemiddeling van den heer dr. C. Leemans te Leiden), curatoren
der bibliotheek van Thysius, den heer J. A. Ort te Leiden, mevr. A 4.
Domis te Leiden, den heer mr. S. J. Fockema Andreae te Leiden, den heer
jhr. M. A. Snouck te 's Hertogenbosch en den heer J. W. van Leeuwen te
Leiden. Verder werden door den senaat en bibliothecaris der rijks-univer
siteit alhier enkele stukken tijdelijk aan de verzameling in bruikleen afge
staan. De bezoekers hadden meestal een wetenschappelijk doeldaarbij
wordt vermeld dat daaronder weder meer studenten dan vroeger werden
opgemerkt. Bij het verslag is cene bijlage gevoegd, waarin de aanwinsten
van het kabinet worden vermeld.
Ingevolge de bevelen van Z. M. den koning zullen ook in de koloniën,
evenals in Nederland, bij de bevalling van II. M. de koningin, 101 kanon
schoten de geboorte van een prins, 51 die eener prinses aan den volke
moeten verkondigenterw ijl in alle garnizoenen en op alle oorlogsschepen
eveneens geparadeerd zal moeten worden.
Door den heer Pollocklid van het Spinoza-comité in Londen, zijn de
Engelsche inschrijvers voor het gedenkieekcn van Spinoza opgeroepen, om
den 14'1"" September bij dc omhulling tegenwoordig te zijn.
Woensdag bragt hel bestuur van Rijnland met hoofdingelanden en hoofd
ingeland-plaatsvervangers een bezoek aan de werken tol versterking van
den Lekdijk-Bovendams. Des morgens te Kuilenburg werden de heeren ont
vangen door den dijkgraaf van den Lekdijk. De heer Wensink, kameraar
van den Lekdijk, gaf met den heer van Dissel, ingenieur van Rijnland, de
nooilige inlichtiusen. Per stoomboot trok men naar Wijk bij Duurstede, van
tijd tot tijd aan den dijk uitstappende om hel werk te bezigtigen. Zoo deed
men te Wijk, onder Schalkwijk ie Vreeswijk; aan den huize Lekzicht werd
de Zuider-Lekdijk bezig tigddie 7,50 II. A. P. hoog is. Den 16" Maart
1376 rees daar het water lot 6.74 A. P. De Noorder-Lekdijk wordt nu
aanmerkelijk versterkt en gemiddeld 1.25 hooger gemaakt zoodat menigeen
aanstaanden winter zijn hoofd eerust kan ie slapen leggen. Voorwaar, het
hoogheemraadschap van Rijnland verdient allen lof. dat het zoo flink met
veel opofferingin deze de koe bij de horens heeft gepakt, en een groot
deel der inwoners van Zuid- en Noord-Ilollanu moet het daarvoor dank
baar zijn. Na eciiigen tijd te Vreeswijk vertoefd tc hebben, begaf men zich
per boot langs den Vaartschen Rijn naar Utrecht, waar men zich aan een
gemeenschappelijk maal vereenigde. De toon, die erheerschie, was allerpret
tigst, en menige toast werd gedronken. Met de laatste treinen uil Utrecht
vertrokken de heeren. (.V. R. C.)
Toen de Conrad te Marseille aan den steiger lag, vroeg een tot 6 jaar
veroordeeld kuloniaal, Belg van geboorte, den onderofficier hem even van zijne
boeijen te bevrijden, voorgevende, dal hij zoo bitter leed. Toen de onder
officier daaraan gevolg gaf. moest hij zijne menschlievendheid bekoopen met
een slag, die hem over het dek deed tuimelen. De Belg nam daarop een
reuzensprong van hel dek op den wal, en was zoo snel verdwenen, dat
meu niet eens had opgemerkt naar welken kant hjj was gevlugt.
Gisteren voeren twee personen op de Maas te Rotterdam in een roeibootje,
hetwelk op hun verzoek door middel eener lijn was vastgemaakt achter de
schroelsioomhoot Leeuwarden II. Nabij het Park wilde een der personen
uit het bootje de lijn losmaken, en deed dit zoo onvoorzigtig, dat de boot
water schepte en omsloeg, zoodat b- iden te water geraakten. Een hunne?
werd nog gered, terwijl de andere verdronk.
Men meldt uit Zwartsluis: Ten behoeve en tot vei'igheid der schipperij
zal binnen kort worden aanbesteed de trechtervormige palenrij aan de bui
tenhaven der nieuwe groote schutsluis al bier. De toenemende ontwikkeling
der scheepvaart maakte tot het veilig binnenkomen bij harden wind dezen
maatregel noodzakelijk. Ook zullen binnen genoemde sluis groote ondiep
ten en hinderlijke hoeken worden uitgediept en vergraven. De onbruikbare
grond zal worden aangewend tot ophooging van terrein achter de nieuwe
dubbele sluiswachterswoning, die in aanbouw is en met 1 November a. s.
moet worden opgeleverd. Wanneer de oude directiekeeten afgebroken zijn
zal het geheel een prachtig gezigt opleveren.
Het turlvervoer is op dezen oogeuhlik niet druk. Alle terrein om Zwart
sluis is bezet met Friesche turlop hoop van latere aflevering uit het veen
herwaarts vervoerd.
Betreffende het gebeurde te Wolvega, met den notaris de H.meldt
de Asser C. nog het volgende: Hoe is het mogelijk van een zeer aanzien
lijk, nog niet geheel bekend tekort te hooien van een notaris, die het ge-
hcele jaar door aan 3 flinke klerken druk werk op zijn bureau kan ver
schaffen, die hooge procenten trekt van de vele aanzienlijke verkoopingen
en verhuringen, die duizenden guldens op intrest heeft tegen 4^ pCt. (in
den laatslen tijd ook tegen hoogere procenten!) zoowel van aanzienlijken
als van den nijveren werkmandie in het zweel des aanschijns eenige pen-
ningeti voor den ouden dag had bespaard? Uit onkunde of uit vast ver
trouwen op den heer de Haan hebben vele mannen zoowel als vrouwen nu
en dan op zijn verzoek (in financiëlen nood acceptaties geteekend van
1300, 3200. 7000 of 8000 gulden enz., ja zelfs zijn er door een persoon
eenige van te zamen 50000 gulden afgegeven op onderscheidene banken. In
de laatste dagen zijn er nog acceptaties geteekend van meer dan 20000.
Velen teekenden ook schuldbrieven om uit moeijelijkheden te geraken. Hypo
theken werden door dat middel afgelost. Dc notaris zei dan: teeken deze
acceptatie maar, dan hebt gij geen hypotheek noodig; dit is voordeeliger.
Het goede volk stelde dan geloof in de Haan's woorden en zij teekenden.
Wat is nu het geval? De vervaldagen van vele zijn daar, de Iuidjes ont
vangen aanmaningen van den kassier. Er zijn er onder, die kunnen be
talen zonder arm te wqrden, ook zijB er die arm worden als Job, maar er
/.(ju ook, die eenige acceptaties van duizenden gulden moeten voldoeu aau
<le bank en geen 100 gulden kunnen betalen, al werden ook al hunne goe
deren verkocht.
B0 het doorbreken van een 67 centimeters dikken muur in de gebou
wen der kon. militaire akademie te Breda, die in verband staal met den
herbouw van het kasteel van Breda, in 1536 begonnen, maar eerst in
1696 ten einde gebragt, is een lange turf gevonden, die wel gedeeltelijk
verteerd, maar overigens toch nog zoo goed bewaard was, dat hij in zjjn
geheel tusschen de steenen uitgenomen kon worden. Door velen werd de
vraag gedaanof het niet mogelijk zou kunnen zijndat deze turf in dien
muur is gemetseld ter herinnering aan het in 1590 uitgevoerde heldenfeit,
waarbij Breda door middel van een turfschip aan de Spanjaarden werd
ontweldigd en ter beschikking van prins Maurits kon worden gesteld.
Het onderzoek in de afdeelingen der tweede kamer van de welsvoordragt
tot wijziging van eenige artikelen der wet op hel hooger onderwijs leverde
de volgende uilkomsten op: Enkele leden achtten het geenszins aanbeve
lenswaardig, dat, gelijk bij de tegenwoordige voordragt geschiedt, uit eene
organieke wet. die nog slechts weinige jaren in werking is, zonder alle
afdoende noodzakelijkheid, eene geheele paragraaf, uit vijf artikelen be
staande, wordt weggenomen, om door bepalingen van anderen aard ver
vangen te worden. Huns inziens ware het beoogde doel op meer eenvou
dige wijze, door eene geringe, nader aan te duiden wijziging van sommige
der hier in aanmerking komende wetsartikelen te bereiken. Andere leden
daarentegen hadden gewenscht, dat de regering verder ware gegaan. Voor
menig ander onderdeel dier wet, bijv. de propaedeusis, ware wijziging en
aanvulling minstens evenzeer gewettigd.
Naar aanleiding van deze laatste beschouwing ontspon zich in sommige
der afdeelingen eene gedachtenwisseling over de werking der wel van 1876
in het algemeen Verscheidene leden legden daarbij de erkentenis af, dat
deze wet gebleken is in geenen deele aan het doel te beantwoorden, en dat
het hun, na die ondervinding, leed deed tot de vaststelling daarvan te heb
ben medegewerkt. Wel verre dat die wet het universitair onderwijs hier
te lande eene hoogere vlugt beeft doen nemenheeft zij den toestand daar
van doen achteruitgaan. Zjj heeft de veelzijdige beoefening der wetenschap
eer belemmerd dan bevorderd De ongunstige werking der wet blijkt on
miskenbaar ook ten aanzien van de thans in aanmerking komende arlt.
63—67 betrekkelijk de collegiegeldenheigeen in bijzonderheden werd be
toogd. Andere leden, ofschoon de juistheid der voorafgaande beschouwin
gen niet ontkennende, stelden op den voorgrond, dat het in 1376 aange
nomen stelsel, volgens hetwelk de collegiegelden, in plaats van aan de
professoren, die het collegie geven, te worden uitgekeerd, in dc schatkist
moeten worden gestort, eene ongunstige werking op den ijver van som
mige hoogleeraren en op hunne verhoudiug lot de studerende jongelingschap
had uitgeoefend.
Up grond van een en ander werd door vele leden de overtuiging uilge
sproken, dat het eenig afdoend middel om met opzigt tot hel geven en
volgen der akademische lessen tot een beteren toestand Ie geraken, in een
terugkeer tot het stelsel van het organiek besluit van 1815 omtrent de
collegiegelden gelegen was.
Een aantal andere leden kwam echter met nadruk tegen dit denkbeeld
op. Wilde men tot het vroeger stelsel omtrent de betaling der collegiegel
den aan de hoogleeraren en de daaraan onvermijdelijk verbonden afgifte van
testimonia lerugkeeren, dan zou men de geheele wet van 1876, waarvan
hel beginsel aan vrjje studie ten grondslag ligt, omverwerpen. Daartoe
zouden deze leden niet willen medewerken.
Ook voor zoover men zich meer op het standpunt der regering plaatste,
vond de voorgedraaene wet bij vele leden ernstige bestrijding. Dat ontwerp
had, meende men, te zeer eene fiscale strekking, een gevoelen, waarmede
andere leden niet konden instemmen. Deze leden toonden zich ook op an
dere gronden van aanbeveling voor de aanneming van het voorgedragen
wetsontwerp gestemd.
Vele leden helden over tot het gevoelen om de jaarljjksche bijdrage tot
ƒ120 of daaromtrent te verminderen.
'sGRAVENHAGE7 Augustus.
Door Z. M. is vergunning verleend aan de hh. J. G. W. Ftjnje. raad
adviseur bij het dep. van waterstaat: N. T. Michaëlis. directeur der spoor
wegen bij dat departement, en J. F. VV. Conrad, hoofdingenieur van den
waterstaat te Haarlem, tot het dragen der versierselen van kommandeur
der orde van Leopold; aan de hh. W. T. Koster, referendaris bij het dep.
van waterstaat, en G. van Diesen, hoofdingenieur van den waterstaat te
Middelburg, tot het dragen der versierselen van officier dier Orde. en aan
den heer C. B. Schuurman, ingenieur van den waterstaat te Ter Neuzen,
tot het dragen der versierselen van ridder van gemelde Orde; hun respecli-
velijk door den koning der Belgen geschonken.
Aan den heer D. Bakker is, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend
als kantonregter-plaatsvervanger in het kanton Alphen.
UllTKNLAMlSClli: Bï.ltHJTKN.
BELG1E.
In de kamer van volksvertegenwoordigers" heeft de heer Woeste let
voornemen te kennen gegeven, üingsdag de regering te interpelleren over
de breuk niet den H Stoel. De heer Sanson verzocht, dat de interpellatie
zou worden uitgesteld tot de volgende zitting. Dit voorstel is aangenomen.
De minister van justitie heeft ingediend een ontwerp ter begenadiging van
deserteurs. De voorzitter stelde voor den 18"" het staatkundig leest «en
corps" bij te wonen. De kamer vereenigde zich daarmede eenstemmig.
EN O ELAND.
LONDEN, 6 Augustus.
Het Alexandra-paleis, hel groote locaal voor openbare vermakelijkhe
den in het noorden van Londen, werd II. Maandag (Bauk-holyday) door
meer dan 100,000 personen bezocht. Wat deze menschenmassa verteerde,
heeft een Londensch blad zich de moeite gegeven te onderzoeken. Er wer
den verkocht 720 dozijn flesscbeit sterken drank, 470 dozijn 11. wijn, 2350
dozijn 11. ale en stout, 9000 dozijn fl. limonade, gemberbier, soda- en selt
zer water 350 vaten bier, 30000 koppen thee en koffij12600 porties thee
ad 1 sh.240 centenaars vleesch 60000 stuks klein gebak, 12 wagenla-
dingen salade, 140 centenaars aardappelen, 7600 diners en 42C00 brooden;
vruchten ter waarde van 440 en suikerwerk voor 175 Gebroken werd
voor eene waarde van 100
Betreffende dr. Tanner berigt men dat men algemeen gelooft dat hij
zijn plan zou kunnen volbrengen. Als de vasttjjd geëindigd was, zou hij
a elk gebruikenvoor een derde met w ater aangelengd. Als zijne maag
dat inhoudt, zal hjj tot wal watermeloen overgaan, of anders zeer zorg
vuldig toebereide stukjes kip.
{Zie rei der het Bijvoegsel)
