per telegraaf,
Parijs en noodigl hem uit, om den heer procureur der republiek te somme
ren de noodige regtsvervolging in ie stellen".
Te Lyon en te Marseille zijn republikeinsche-socialistische bijeenkomsten
gehouden met het oog op het vormen eener werklieden-party, in de bijeen
komst te Lyon, die door ongeveer duizend personen werd bjjgewoond, werd
met algemeene stemmen een statuten-ontwerp voor de nieuwe party goed
gekeurd. Deze statuten worden voorafgegaan van eene verklaring, die o. a. het
volgende bevat: //De Lyonsche bond verklaartdat er voor het proletariaat
geene werkelijke vrijmaking mogelijk is, dan door het gemeenschappelijk
bezit van grond, ondergrond en kapitaal, werktuigen, ruwe stollen en mid
delen van vervoer, Hjj stelt zich voor, de verwezenlijking van dit programma
na te jagen met al de werklieden van Frankrijk, onder de benaming van
vierden stand."
D U IT 8 C II L, A X
Woensdag heeft de onthulling plaats gehad van het standbeeld van koningin
Louise, in den Tbiergarten van Berlijn, tegenover het standbeeld van haren
gemaal koning Friedrich Wilhelm III. De plegligheid werd door fraai weder
begunstigd en ingeleid met een gezang van het domkoor, waarna de heer Ho-
breclit, vroeger burgemeester van Berljjn als voorzitter van de commissie,
die zich met de uitvoering van het plan belast had, eene korte rede hield,
om de beteekenis van dezen dag te doen uitkomen. De keizer gaf daarop
het teeken. dat het omhulsel Vallen kon, en het 'standbeeldeen werk van
den beeldhouwer Encke, werd voor de duizenden omstanders zigtbaar. De
keizer was blijkbaar zeer getroffen door de uitnemende gelijkenis van het
beeld zijuer moeder en omarmde, diep geroerd, zijnen broeder en zijne zus
ter, prins Carl en de grootherlogin-weduwe van Mecklenburg-Schwerin. Hij
dankte den beeldhouwer Encke voor de wijze, waarop deze zijn werk had
volbragt en zoo ook de leden der commissie, liet plan der oprigting van
dit standbeeld is van de Berijjnsche burgerij uitgegaan, bij wie hare nage
dachtenis steeds in hooge eere wordt gehouden.
Prins von Bismarck heeft dezer dagen zijn gewoon officieel bezoek bij
den keizer afgelezd. tot het geven van een uitvoerig verslag van den toe
stand. Een bewijs dat hij van zijne ziekte is hersteld. Sommige dagbladen
hebben gemeld, dat de heer von Bismarck het stellige voornemen heeft op
gevat om zjjn betrekking neder te leggen en zich aan de leiding der open
bare zaken Ie onttrekken. Maar dit is zoo niet. liet eenige dat von Bis
marck schjjnt te bewegen, is: hy wenscht een plaatsvervanger te doen be
noemen, die voorgoed kan belast worden met de behandeling der loopende
zakenzoowel wat betrelt de rjjks- als de Pruissische staatsdienst.
Te Potsdam is onder het regiment lijfgarde en by vele burgers de
trichinen-ziekte uitgebroken. Er bestaat verdenking tegen een slagter, die,
naar men zegt, eenige varkens heeft geslagt zonder dat zij waren onderzocht.
O OSTENRIJK.
Men meldt uit Ragusa, dat te Nevesinje in het huis van een Turk een
brand is ontstaan, welke, door den hevigen wind aangewakkerd, zoodanig
omvang toenamdat drie vierde gedeelte der stad in asch is gelegd. Het
gebouw van den plaatscommandant, het stadhuis, het post- en telegraafkan
toor en het hospitaal zijn eene prooi der vlammen geworden. Het belasting
kantoor en het magazijn van levensmiddelen werden behouden. Persoonlijke
ongelukken hebben niet plaats gehad, doch vele menschen zjjn van onder
komen beroofd.
ST. PETEBSBURG. (Part. dép. A. R. C.) De chef der censuur heeft zijn
ontslag gevraagd.
LONDEN, 11 Maart. In het lagerhuis stelde de heer Gladstone voor de
beraadslaging over de begrooting Maandag aan de orde te stellen. De heer
Northcoie siemde hierin toe; bij de tweede lezing der financiële wet kun
nen formele resolution aangaande het budget genomen worden. Het voor
stel werd aangenomen.
Het lagerhuis nam het suppletoir crediet van 1,125,000 voor den Zulu-
oorlog aan. Northcote deelde mede, dat het tekort op de begrooting van
het loopend jaar wordt geraamd op 3-340,000 en dat de uitgaven voor
het volgend jaar zijn geraamd op 81,486,000 en de inkomsten op
81,560,000 zoodat er een overschot zou zijn van 74000 waarbij komt
eene som van 7000,000 voortspruitend uit de wijziging der belasting op
de nalatenschappen, zoodat een overschot verwacht wordt van 774.000
Van het bedrag van 8.000.000 aan voorloopige schatkistbilletten is 6,000,000
gedekt door opzegbare annuiteiten. De uitgaven stjjgen tot 82,075,000 t, en
het overschot blijft dus 184.000
PARIJS. 11 Maart. De kamer heeft goedgekeurd het ontwerp, waarbij
het inkomend regt van ossen op 6 fr. en van koeijen op 4 fr. wordt ge
steld. De regtenvoorgesteld door de commissie en de regering, op stieren,
kalveren en vaarzenzijn aangenomen.
WEENEN, 11 Maart. De Pol. Cor. meldt uit Konstantinopel; De afre
kening lusschen Rusland en Turkjje wegens de kosten van verpleging der
wederzijdsche gevangenen gedurende den jongsten oorlog is thans afgeloopen.
Rusland moet nog 470,000 roebels in papier ontvangen, en de betaling dezer
schuld zal nu geschieden overeenkomstig de bepalingen van het tractaat.
ST. PETERSBURG12 Maart. De chef der gendarmerie, chef der derde
afdeeling bjj de geheime kanselarij des keizers, generaal Drenteln, is op zijn
verzoek uit genoemde betrekkingen ontslagenen tot lid van den Rjjksraad
benoemd.
IKGElUNBElf,
DOORBORING VAN DEN ST. GOTHARD.
Men leest in «La Liberia, foglio liberale-conservatore ticinese" het vol
gende:
Even als de goden der oudheidverdwjjnen de Alpen. Ook de St. Gothard
is niet meer. Het dynamiet heeft hem gedood. De schimmen der oude
Lepontische opperhoofden en der barbaarsche horden, die van Lecottrbe,
Massena en Souwaroff en van zooveel anderen, die hun naam aan den over
tocht van den St. Gothard verbonden, staren nu verbaasd van de schitte
rend witte kruinen op het wonder der moderne werktuigkunde, maar hunne
verbazing lost zich thans op in den juichkreet, waarin de Latijnsche en
Duitsche rassen aan hunne vreugde lucht gevenDe St. Gothard is niet
meer! De locomotief, die met loof en lauweren gekroond, uit zijn door
boorde ingewanden te voorschjjn komt, schjjnt met zijn fluitje den verplet
terden reus nog te beleedigen.
Eene nieuwe glorie is door deze eeuw verworven, wie door de nakome
lingen de naam van eeuw der groote overwinningen, der ontzettende ont
dekkingen en der reusachtige ondernemingen zal gegeven worden.
Aan het feestgelui der klokken, aan het bulderen van 't kanon, aan de
muziekdie zich allerwegen doet hoorenaan het geluid van zooveel
juichende stemmen paren wij de onze, om den gelukkigen uitslag van het
groote werk te begroeten en om de Voorzienigheid te zegenen, die den
arm des menschen bezielde om het te voltooien; want voor ons is het
menscheljjke vernuft niets anders dan een vonk der wjjsheid van den Schep
per, en in zjjne bewonderenswaardige werken vereeren wij de goddeljjke
macht, die zich daarin openbaart.
En nu bevelen wij aan de algemeene vercering al dëgenen, dié, hetzij
met de pen, hetzjj met hun geld en raad, of met hun arm zoo krachtig
tot dezen reuzenarbeid bijdroegen.
Het eerst denken wij aan die edelmoedigen, wier scheppende geest de
mogelijkheid aanwees, steunde en krachtig verdedigde om door de vreese-
ljjke rotsklompen van den St. Gothard een nieuwen weg voor de beschaving
en de algemeene verbroedering der volken te openen.
Als apostelen onzer denkbeelden zjjn reeds velen ten grave gedaald met
het vaste geloof in 't stoutmoedige plan, die de zegepraal er van niet moch
ten aanschouwen. Maar het zaad, door hen uitgestrooid, ontkiemde op hun
gral, wies op en droeg vrucht, en nu plukt de dankbare menschheid er de
groene takjes af, om er een krans van te vlechten ter hunner herinnering.
Dan denken wij aan den stoutmoedigen ondernemer van den Gothard-
tunnel, dien zoon des volks, die met zijne onbuigzame wilskracht en met
zjjn rechtschapen karakter zich een der meest aanzienljjke betrekkingen
wist te verwerven, aan Louis Favre, die op het veld des arbeids en der eer
het leven verloor, maar in de rotswanden van den doorboorden St. Gothard
zjjn naam en in het hart van drie dankbare volken ter herinnering daar
aan achterliet.
Te midden van de angsten, de ontmoedigingen, de tegenspoeden en de
onverwachte uitkomsten van den Gothardbaan verhief zich steeds de ge
stalte van Favre. Kalm, helder en eerljjk, een zonnestraal gelijk, die door
dikke nevelen dringt en als model der oude eerlijkheid en van den Zwit-
serschen ernst.
De kern, het meesterstuk van den nieuwen spoorweg was het welslagen
van den tunnel en het was een groot geluk voor allen, dat de onderneming
er van werd toevertrouwd aan een man van hel gehalte van Favre; anders
zou de ramp voor den nieuwen spoorweg onherstelbaar zijn geweest.
Ik waag er mjjne eer en mijne kapitalen aan, zeide Favre lot Mons. Mer-
millod, toen hjj naar Airoio vertrok. De ongelukkige! Hjj boette er ook
het leven bij in. Eere zij hem!
Maar een kruis, hopen wij, zal voor hem worden opgericht ter plaatse,
waar zijn levensdraad werd afgesneden onder den schok der zorgen en der
aandoeningen, die onafscheidelijk zijn van zulke reusachtige ondernemingen.
Wjj herzeggen: Een kruis omdat Favre zich beroemde calholiek te zjjn
en zich verheugde den naam van een Zwitserschen catholiek aan het meest
trotsche werk der negentiende eeuw te kunnen verbinden. Een groot hart
eri een reine geest!
Vergeten wij ook hen niet, die Favre met hunne kapitalen, hun vernuft
en hunne wetenschap bij de onderneming van dat grootsche werk steunden.
De Gothardtunnel die in den bepaalden lijd en met het beraamde kapitaal
voltooid werd, geeft alle aanspraak op roem aan zijne even bescheiden als
bekwame ingenieurs, werktuigkundigen, waterbouwkundigen, bestuurders
enz. En dit zij gezegd, afgescheiden van elke staatkundige overweging
daar de vjjandelijkheden op 't gebied der staalkundige partijen ons toch
niet zouden kunnen weerhouden om eere te geven aan wieu eere toekomt.
Maar bjj de plechtige zegepraal van 't vernuft, van de kunst en van het
kapitaal wjjden wij ook een gevoel van dank aan de werklieden, die bet
groote werk met hun zweet besproeiden en met hun bloed grondvestten.
Wie heeft hen ooit kunnen aanschouwen, zonder zich het hart te voelen
kloppen van medeljjden en bewondering? De eeremedalje zal op hunne
borst prjjken en zjj zal in waarheid beter verdiend zjjn dan zoo vele andere,
gegoten van het brons en zilver, ontroofd aan en besproeid met het
bloed van onschuldige volken.
Indien de oud-slrjjders van Austerlitz, het krujs beschouwende dat hun
dtior Napoleon I werd geschonken, met hoogmoed' herhaalden: «Ik was er
ook bjj", dan zullen de zonen der werklieden van den St, Gothardbaan,
terwijl zij de eeremedalje toonen, met evenveel recht kunnen herhalen:
«Mijn vader was er ook bij".
Bjj vergelijking van den strjjd verkiezen wjj verreweg den vredelieveuden
strjjd van den arbeid, der beschaving, van den vooruitgang enz. boven de
bloedige oorlogenhoe roemrijk die soms mogen Hitvallen.
Tessino juicht. De vele bitterheden, waarmede de Gothardbaan zijn weg
heelt gezaaid, worden nu vergeten, om ons allen te vereenigen ter viering
van eene gebeurtenis, die weinige jaren geleden nog onmogeljjk werd ge
waand; eene gebeurtenis, die eene nieuwe handelsperiode voor ons land
inwjjdt en, lerwjjl hij het inniger met het moederland verbindt, een krach-
tiger waarborg en medehelper wordt voor de eenheid en onafhankeljjkheid
van den Zwitserschen bond.
Delft, 1880. C. A. IIEINTZ.
Vrij vertaald uit liet Ita' aansch.