LEIDSCHE
€01) RANT.
is y l
Si". 334.
ZATIIRDAG 4 OCTOBER.
BINNENLAN0SCI1E BE RIG TEN.
opbol
elke®
grootj
ertrekt
Sectii
1
'an ij
'en q
1879,
rd
1#
•bod E
1879,
iris i
SCI
r besD
mis
e
lol is
ure,
«K
'lik-
help
J. RE
[Ie Courant verschijnt dagelijks, Zen- en Feestdagen uitgezonderd, De prijs der Courant is per vierendeel jaars f 3.franco p.p. f 3.50
met het Verslag der Handelingen van den Cemecntcraad ƒ3.35, franco p. p. f 3.85. Hel verslag aftonderlijk is verkrijgbaar voor ft. 50
'tjaars, huiten de expeditiekosten. Aftonderlijke summiers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents,
He prijs der Advertentie» is van 1-4 regels iedere regel meer 25 cents.
en:.
'%d
Gi
OJS daan,
3|
6!
93-
105)
116i
56)
107)
I 20
48 i
1271)
85
87
87»
121
92
10SS
32»
85
.771
.20 S
47.40
Coop
LEIDEN. 3 October.
Door Z. M. is de lieer C. A. Emeis, custos bij de bibliotheek der univer-
siltil alhier, benoemd tol broeder der orde van den Nederlandsclien Leeiuv.
Van Leidens ontzet in 1574 werd ook heden weder naar gewoonte
gedachtenis gevierd. In de bedehuizen der Ned. hervormde en der Christ,
«reformeerde gemeenten hadden, zoowel des morgens als des avonds,,gods
dienstoefeningen plaats, gewijd aan de herdenking van dit in de geschie
denis onzer stad en in die des vaderlands zoo gewigtige feit. Van de
publieke gebouwen eu van de wouingen van een groot aantal ingezetenen
wapperde de vaderlandsche vlag. Des namiddags van 2 tot 4 ft ure had op
de Korenbeurs eenc muziekuitvoering plaats door de muziek van het 4e reg.
infanterie, terwijl de fontein op de Vischmarkt, tot groot genoegen der
jeugd, hare waterstralen tot op verren afstand uitwierp. Uitgelokt door
bet, na het hevig onweder gedurende den nacht, nog onverwacht gunstige
weder, had zich op die plaats ecne groote menigte bijeenverzameld. liet
stedelijk museum werd, naar gewoonte, druk bezocht. Zooals aangekon
digd is zal lieden avond nog eene muziekuitvoering plaats hebbeu op de
beestenmarkt, door de muziek der diensld. schutterij.
Aan den algemeenen feestdagdie aan dezen gedenkwaardigen datum
loor Leiden's ingezetenen steeds verbonden is, was ditmaal voor commissa
rissen, leden en verdere belangstellenden in de Kweekschool voor Zeevaart,
eu ook voor de jongens dier inrigling, eene bijzondere, hoewel niet zonder
weemoed, vermengde feestvreugde verbonden, daar de commissie dezen dag
bestemd had voor de onthulling van het bronzen borstbeeld van wijlen den
eere-voorzitter Z. K. prins Hendrik der Nederlanden, baar, namens
iele Leidsche burgers, door eene commissie aangeboden, en daaraan
tevens de inwijding van het nieuwe gebouw der kweekschool had ver
bonden.
Aan de uitnoodiging tot bijwoning dezer plegtigheid was door velen vol-
Ouder die velen merkte men op den burgemeester met «le wethouders
de Frcmery en de Laat de Kauler en den gemeente-secretaris. Van wege
den prins van Oranje werd zjj bijgewoond door 11D. adjudant Sirlema
van Grovestins; terwijl de minister van marine werd vertegenwoordigd door
den luitenant Ier zee 1' kl. de Ruyter de Wildl. liet spreekt van zeil dat
de militaire autoriteiten mede in grnolcn getale aanwezig waren, behalve
den garnizoeiis-kominaiidant en de kommandcrende officieren van bel gar
nizoen, den kolonel van bet 4e reg. infanterie en den majoor der artillerie,
zag men er ook onder lal van officieren der marine, den schout bij nacht
van Gogh en de kapiteins luit. Ier zee Swaan en Slcffens; terwijl vele sub-
commissiën algevaardigden gezoi den hadden, liet getal der leden en begun
stigers was mede zeer aanzienlijk.
Alvorens tot de plegtigheid der onthulling over te gaan werd, onder de
leiding van den grijzen voorzitter dr. A. Rutgers van der LoefT, in een der
lokalen van het oude gebouw eene algemceue vergadering gehouden, die,
hoewel hjj zich excuseerde dat hij moeijelijk spreken kon, daar zijnespraak
eenigszins was belemmerd, door hem met eenc sierlijke en indrukwekkende
rede werd geopend. De beperkte ruimtewaarover wij te beschikken
hebbengevoegd bij liet late uur waarop de plegtigheid eindigde, gedoogt
niet dat wij die toespraak zelfs in substantie wedergeven. Wij slippen
alleen aan dal hij in de allereerste plaats hem gedacht, aan wiende
kweekschool zulke dure verpligtingen had, den geliefden, helaas! le
vroeg ontslapen prins Hendrik, wiens plaats als eere-voorzitter sedert
werd ingenomen door den Ugenwoordigcn prins van Oranje. Vroeg hij
zich af of er bij het berdenken aan tien beminden overleden prins nog
slof lot feestvieren overbleef? Tot op zekere boogie kou bij die vraag met
ecu volmondig «ja" beantwoorden. Vormden licht en schaduw iu de natuur
een schoon geheel, in hel menschenlcven was hel vaak niet anders (leen
feestbokaal of er viel wel eens een traan in van smartelijke herinnering.
Gejuich en geween, fanfares en treurmuziekmen moet ze beiden regl laten
wedervaren. Aan de weemoedige herinnering wat de beminde overleden
prins voor de kweekschool was geweest, zoodat bij de kweekeliugen, ook
loeit zij bij zijn huwelijk de prinses een bouquet aanboden, «zijne jongens"
noemde, paarde zich tevens een gevoel van erkentelijkheid dat tol blijdschap
stemde, daar, door den waarborg, door hem voor kapitaal en rente gegeven,
de inwijding van het nieuwe gebouw reeds lieden was mogelijk geworden.
Hij wees voorts op dat nieuwe gebouw, dal straks stond ingewijd te
wordenals een der schoonste sieraden der stad en ecu meesterstuk van
architectuurwaarvoor hij, ook naar liet oordeel van deskundigen, uil
heeler hart een warm woord van hulde en dank aan den bouwmeester, den
lieer C. Blansjaarbij deze gelegenheid mogt toebrengen, llij wierp een
klik op bet //voorbeen" en «thans" der inrigling, en wanneer hij daarbij
met vergat wat in het bijzonder de heer 11. O. Juta steeds voor deze inrig-
llnS als secretaris was geweest, en zoo hij hoopte als lid van bet bestuur
nog latig zou blijven, sprak hij tevens de overtuiging uit dal door de over-
•niikomst met liet rijk de inrigling voor de kinderen des volks in aard en
wjjze dezelfde was gebleven.
He genius van den 3,lcn October was steeds, zoo by de geboorte cn by
de stichting van het ondc gebouw, als nu bij de inwijding van liet nieuwe,
j de goede gelei-geest der kweekschool geweest cn dat zon hij blijven!
liet daarop gevolgde verslag van den directeur-secretaris, den luit. ter zee
i le kl. de Ooeje, was iu vele opzigten een terugslag op deze rede. Ook
j daarin werd na de eerbiedige hulde aan wijlen den prins eerevoorzitter,
een warm woord van dank gebragt aan den architect, den lieer 0. Blans-
j jaar, en den aannemer, den heer S. van Leeuwen. Ook de jongens hadden
richhoewel «nu cn dan door de verbouwing enkele lessen niet konden
gegeven worden, uitmuntend gedragen. Werd liet overlijden van den
schipper de Bruyn met weemoed herdacht, en met erkentelijkheid ver
meld boe de militaire autoriteiten bij zijne begrafenis van limine sym-
pathie, ook voor de kweekschool, blijk gaven, iu liet optreden van
zjju opvolgerden nieuwen schipper Albrecht, begroette spreker een man,
die voor zijn post in alle opziglcn berekend bleek. Ook liet verdere per
soneel verdiende ecne bijzondere vermelding van tevredenheid voor de wjjze,
waarop zij bunnen pligt steeds volbragten.
Waren, hij liet ontwerpen der nieuwe inrigling der kweekschool, velen
van mccnitig geweest dat, nu liet rijk de inrigting subsidieerde, particuliere
bijdragen verder onnoodig waren, zoodat velen die bijdrage hadden opge
zegd, spreker wees er uitdrukkelijk op dat hier een misverstand licerschte,
cn, wilde men als vroeger jongens op de kweekschool aangenomen zien,
die bijdragen nu even noodig waren als vroeger. Tegenover dit min gunstige ver
schijnsel, kon gelukkig gew ezen worden op vele belangrijke gillen die ingeko
men waren; zoomede op de sympathie die door particuliere inrigtingen aan de
kweekschool werd bewezen, door, daar waar zich de gelegenheid aanbood
lol eenig genot, de jongens hierin te doen dcelen. Met eere werden door
hem o. a. genoemd de Vereeniging voor Volksbijeenkomsten en de Studen-
lenvereenigingen «Njord" cn «Arena Studiosorum", die daarin een goed
oorbeeld gaven.
Eene commissie uit de aanwezigen, daartoe reeds vóór den aanvang der
plegtigheid uitgenoodigdbestaande uil de hli. lierman de Ridder en Riet
bergen. bragt daarop, bij monde van eerstgenoemde, over den financiëlen
toestand, met een woord van dankbetuiging aan den penningmeester, den
beer Gualtherus Kolfï, een gunstig verslag uit.
Nu begaven ziclt de aanwezigen, op uitnoodiging van den voorzitter, naar
builen, en plaatsten zich, met de jongens der kweekschool, in een lialven
cirkel voor den (»evel van het gebouw. Prof. de Goeje sprakdaar de voor
zitter te vermoeid was, geheel onvoorbereid een warm woord tot de aan
wezigen naar aanleiding van Nederlands vlag die inmiddels uit liet dak van
het gebouw boven hunne hoofden ontplooid werd. als het zinnebeeld van
trouw, vroomheid en moed. en verklaarde pleglig het gebouw als ingewijd.
De oorkonde der overdragl van liet bronzen borstbeeld, nu nog omhuld,
door de firma Drill sierlijk in rood en zwart op perkament gedrukt, werd
nu door den secretaris der commissie uit de burgerij, den heer van der Velden
Erdbrink. voorgelezen, en aan de voorzitter van het bestuur der kweekschobl
overhandigd. Onder het gezang der jongens en het gejubel der aanwezigen
viel bel omhulsel, en bet kunstgewrocht van den lieer Bart van Hoven,
liet borstbeeld van den beminden prins, vertoonde zich voor aller oog.
Dr. Hagen, president der commissie uit de burgerij, droeg uu met een
gevoelvol cn uit liet hart geweld woord, bel beeld aan liet bestuur der
kweekschool over. Als hij staarde op dat koude metaal, dat de trekken
van den beminden prins zoo juist weder gal, kwam er leven in dat koude
metaal, gloed in dal oog, cn klopte er onder de brecde ploojjen des mantels
nog datzelfde warme hart. Niemand die ooit den hoofdingang der kweek
school, waarboven het geplaatst was, binnentrad, moest dat beeld aan
schouwen zonder een blik van warme sympathie: het was de schutsengel
der kweekschool
Een luid; «VVien Neérlandsch bloed", uit volle borst door alle aanwezi
gen bij velen met een traan in hel oog aangehevenbesloot deze plegtig
heid die in de annalen van den 3e0 October zeker met gulden letteren zal
gegrill bljjvcn
De minister van marine heeft ter kennis van belanghebbenden gebragt,
dat de betrekking van leeraar in de vaderlandsche geschiedenis en de Ne-
derlandschc laai cn letterkundeaan liet kou. instituut voor de marine te
Willemsoord, vacant is. Personen, die voor die betrekking in aanmerking
wenschtn le komen, zullen zich bjj verzoekschrift, op zrgel, tot het de
partement van marine kunnen wenden. Den belanghebbenden wordt ken
baar gemaakt, dat de aan bedoelde betrekking verbonden bezoldiging voor-
loopig bedraagt ƒ1900 's jaars, wilke geleidelijk zal opklimmen tot een
maximum van ƒ2300 's jaars.
Bij de gisteren te 's Hagc gehouden acte-cxamens voor bel lager onder
wijs werden voor de acte in de Fransche taal geëxamineerd 10 caudidaten;
5 werden afgewezen cn 5 toegelaten; de lib. C. Blom, J. II. Bodegraven,
L. A. Jansen, \V. Jeuezon uit 'sHage. en K. J. Bazclius uit Rotterdam.
Voor de acte in de Hoogduitsclie taal werden 9 caudidaten geëxamineerd;
2 werden afgewezen en toegelaten de bh. M. van der Boon uit Leiden, C.
G. Kakebeen uit Leiden, P. G. Kocks uit Leiderdorp, J. J. Herman, R.
Luyten, P. Poot en J. J. Sterkeiiburg int 's Ilage. Voor de acte in de En-
gelsche taal werden geëxamineerd 6 caudidaten1 werd afgewezen en toe
gelaten de hh. F. van Asscndelft, A. Al. van Breen, J. D. Douw, II. W.
Iloefsmit en J. Pijl uit Rotterdam.
