BIJVOEGSEL, behoorende tot de Leidsohe Courant
van Jdaandag dó Junij dS79, iP. d39.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
LEIDEN, 14 Junij.
Door burg. en weth. is bij den gemeenteraad ingediend een voorstel
van curatoren van de gemeente-instelling voor de opleiding van O. I. amb
tenaren, betreffende eene wijziging van het onderwijzend personeel en de
regeliug der jaarwedden. Dat voorstel strekt om: 1° bet onderwijzend per
soneel aan de instelling te vermeerderen met een leeraar voor het Maleisch
en de land- en volkenkunde, en daartoe te benoemen den heer H. C. Klin-
kert, thans te Druten, laatstelijk in dienst van het Ned. bijbelgenootschap;
2» het tractement van dien leeraar te stellen op ƒ1800 'sjaars tot 1 Julij
1880 en daarna op ƒ2500 'sjaars; 3" den leeraar Grashuis te ontheffen van
de lessen in de Maleische taal en hem het onderwijs in het Javaansch op
te dragen; 4" de toelage van den hoogleeraar dr. 1*. J. Veth met 1 Sept.
1879 in te trekken, onder dankbetuiging voor de goede zorgen door hem
aan de instelling bewezen; 5° de toelage van den hoogleeraar A. C. Vreede
met 1 Sept. 1879 te verminderen met ƒ250 en met 1 Julij 1880 geheel in
te trekken en hem op laatstgenoemden datum een eervol ontslag toe te
kennen als leeraar in het Madoereesch, onder dankbetuiging voor de goede
diensten door hem aan de instelling bewezen.
Door deze organisatie, meenen curatoren, zal de instelling in eene bijzon
der gunstige stelling geplaatst worden, daar zij èn in betrekking blijft tot
de universiteit, waardoor de leerlingen de lessen zullen kunnen bijwonen
van mannen, om hunne kunde alom geacht, en tevens geheel zal kunnen
voldoen aan de eischen, door de practijk en het staats-examen gesteld. De
uilgaven zullen beperkt blijven binnen de som bij de begrooting voor de in
stelling toegestaan. Het aantal leerlingen bedraagt thans 12.
De faculteit der wis- en natuurkunde aan de rijks universiteit alhier
heeft besloten aan den schrijver van het stuk onder de spreuk: //Naturge-
schichte beruht überhaupt auf Vergleichung". als antwoord op de zoölogi
sche prijsvraag ingezonden, eervolle vermelding toe te kennen, indien de
schrijver haar zijn naam wil bekend maken.
Gisteren overleed alhier, in 82-jarigen ouderdom, de heer J. C. Zaal-
berg, een onzer oudste industriëlen, die gedurende zijne langdurige loop
baan zich steeds heeft beijverd de eer onzer nijverheid in het vak der
deken-fabricatie zoowel binnen als buiten 's lands met roem slaande te
houden. Ook in andere betrekkingen is hij nuttig werkzaam geweest. Ge
durende vele jaren was hij lid van de kamer van koophandel en fabrieken
alhier.
De heer H. J. Labree zal, naar wij vernemen, morgen het voorregt
genieten zijne 25-jarige dienst te herdenken als collectant bij de Ned. herv.
gemeente alhier.
Door de policie alhier is naar de gevangenis te 'sGravenhage overge
bragt J. B.die aan de lloogewoerd bij den winkelier S. een pak schrijf
papier had ontvreemd. De man heeft dit gedaan om in handen der justitie
tc geraken, want kort te voren had hij een paar schoenen, mede aan de
Hoogewoerd, ten nadeele van den winkelier L.weggenomen, maar die
weder teruggebragt, omdat niemand hem den diefstal had zien plegen. Aan
het policie-bureau gaf hij op 10 jaren rijks-veldwachter te zijn geweest, en
laatstelijk bewaarder in de gevangenis te Haarlem; hij was uit die betrek
king ontslagen wegens dronkenschap, waartoe hij door huisselijke onaange
naamheden was geraakt. Hij had ook, maar zonder het gewenschte gevolg,
getracht zich in militaire dienst naar O. I. te begevenen nu zich aan dief
stal schuldig gemaakt, om op die wijze zijne vrouw te ontloopen.
- Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 55 tot 68 volwassen personen en 10 tot 13 kinderen.
Op last van den minister van binnenl. zaken zijn de gemeentebesturen
aangeschreven om, wegens het overlijden van Z. K. H. den prins van
Oranje, alle tooneelvoorstellingen en openbare vermakelijkheden tot nader
order te verbieden.
Uit Parijs meldt men aan de IV. R. C.: Gisteren avond is het lijk van
den prins van Oranje overgebragt naar de Nedcrlandschc ambassade. Daarbij
waren tegenwoordig het geheele personeel der legatie, de hh. van Zuylen,
van Capelle, de Stuers en Ruyssenaers; benevens de heeren Coster, consul-
generaal; de Koek, adjudant van wijlen den prins, en Bentinck, adjudant
des konings. Het lijk werd in een transportwagen overgebragt, gevolgd
door cavalerie. Z. K. H. prins Alexander met zijn adjudant de Grovestins,
dr. Vinkhuizen uit den Haag, d». Bersier, mevrouw en freule van Zuylen,
allen in zwaren rouw, wachtten hel lijk aan het hotel der ambassade af.
De predikant Bersier las de liturgie en hield een kort gebed. Prins Alexan
der bedankte den heer Bersier zeer hartelijk. De vestibule, de voorzaal,
die als rouwkamer is ingerigt, en de groote zaal daarnaast, benevens de
geheele benedenverdieping van het hotel zijn geheel met zwart behangen
met zilveren franjes afgezet; het plafond is zwart met zilveren sterren. In
de rouwkamer werd de kist, met een zwart fluweelen kleed bedekt, onder
een verhemelte van zwarte draperieën met zilveren randen en hoeken
palmtakken en laurierbladen geplaatst. Eenige stoelen en bidstoelenmede
met zwart omhangen, zijn aan weerszijden van het lijk geplaatst, dat
voorts omringd is door groote zilveren candelabres met waskaarsen. Aan
de wanden zijn Nederlandsche wapenschilden in kleuren aangebragt. De
kist is bedekt met vele witte en violette bloemkransen, door prins Alexan
der, mevrouw van Zuylen, prinses Mathilde. prinses d'He'nin, de jockeyclub
en anderen daar neergelegd. De lijkdienst alhier is op 23 en de begrafenis
te Delft op 26 dezer bepaald. Prins Alexander blijft hier tot het vertrek
van het lijk.
Men meldt uit Rotterdam: Evenals hier is in Duitschland het langdu
rige koude weer niet bevorderlijk geweest om eene vroegtijdigen oogst van
fruit te verwachten. Vandaar dat ook Donderdag eerst de eerstelingen van
de Duitsche kersen, enkele mandjes, alhier zijn aangevoerd ter verzending
naar Engeland. Wat onze Geldersche kersen betreft, het zal nog wel 14
dagen duren eer zij genoegzaam rijpheid zullen hebben ter verzending; intus-
schen laat het gewas daarvan in ons land zich bijzonder gunstig aanzien.
Tegen den 23,l(n Junij e. k. is te Amsterdam eene veiling aangekon
digd van eene partij Djattihout, regtstreeks van Java aangevoerd, ten einde
de proef te nemenof zendingen van deze op Java overvloedige en alge
meen gebruikte houtsoort voordeel beloven voor de afzenders en voor de
gebruikers in Nederland tevens.
Te Raalte is Donderdag avond eene boerenplaats, bewoond door de
wed. Weslenink, door den bliksem getroffen. Het huis met den geheelen
inboedel is verbrand, terwijl twee paarden en twee koeijen in de vlammen
zijn omgekomen.
Voor het geregtshol te Leeuwarden stond Donderdag teregt Otto Lieu-
wes de Jong, oud 17 jaren, wonende te Hoornsterzwaag. Uil de akte van
beschuldiging bleek, dat beschuldigde de knecht was van de weduwe Land
meter dat deze 12 April boelgoed heeft gehaddat haar zoon en besch.
des avonds in de herberg van S. J. Hulst zijn geweest; dat besch. eenig
ongenoegen gehad heeft met Aaltje Hulst envoor haar staande met een
geopend mes, door J. Bergsma bij haar weggetrokken werd; dat hjj op
het zeggen van Bergsma //geen mes gebruiken", antwoordde //neen dat zal
ik niet doen", met een zijn mes sluitende en in den zak stekende, dat hjj
bijna onmiddellijk daarop met het geopend mes op H. S. Landmeter is afge
gaan en deze verschillende sneden of steken gafdat een steek in de reg-
terslaapstreek zoo hevig is aangekomen, dat Landmeter, naar zijn huis
vervoerd, den volgenden morgen is overleden. Wat de aanleiding of oor
zaak mag geweest zijn is onbekend gebleven. Alleen schijnt zeker te zijn,
dat besch. een zeer driftig gestel heeft. Hij zelf zegt er niets van te we
ten behalve dat hij Landmeter met een mes heeft gestokenwaarover hij
nu berouw had. Uit zijne houding was dit echter niet op te maken. De
advocaat-generaal requireerde dat de Jong schuldig zou worden verklaard
aan moedwilligen doodslag en veroordeeld tot 7 jaren tuchthuisstraf. Jhr. mr.
C. van Eysinga trad als verdediger op. De uitspraak zal Donderdag aanst.
plaats hebben.
Te Leeuwarden had Donderdag avond een treurig voorval plaats. Ter
wijl de draaibrug aan de Wirdummerpoort, na het doorlaten van een stoom
boot, werd digtgedraaid, geraakte een 8-jarig knaapje, dat aldaar zonder
toezigt speelde, met het hoofd bekneld tusschen een ijzeren paal en de nog
draaijende brug, zoodat het hoofd verbrijzeld werd en de dood onmiddellijk
volgde.
Te Dokkum heeft een man zijne vrouw en vier kinderen verlaten;
zonder dat men weet waarheen hij zich begeven heeft. Niet alleen dat hij
hen onverzorgd heeft achtergelaten, maar zelfs zonder dak, daar het gezin
reeds sedert den 12"1™ Mei jl. zonder woning was en sedert öf bij goede
kennissenöf in een stalöf op de publieke straat zich heeft opgehouden.
Vroeger een oppassend man, had hij zich langzamerhand aan sterken
drank verslaafd.
De hoogleeraar Vreede doet in het D. een dringend beroep op
Nederland, uit de Transvaal. Uit het //Burger-Laager", schrijft hij, rigt
eene commissie, met den voorzitter Pretorius aan het hoofd en met de pen
van den secretaris T. V. Eduard Bok, voorts bestaande uit de ledenKriiger,
Vorsler, Schoeman en Erasmus, onder dagteekening van 18 April jl. de vol
gende letteren aan een in de zaak der Zuid-Afrikaansche republiek levendig
belangstellend landgenoot te Utrecht.
//Uwe belangstelling in onze zaak maakt het ons tot een pligt, u de
stukken toe te zenden [niet ontvangen]bevattende een verhaal van onze
jongste onderhandelingen met den hoogen commissaris van H. M. de koningin
van Engeland, eene memorie aan H. M. de koningin en de haar vergezel
lende depêche van den hoogen commissaris. Wij zijn in de meening dat
wij eene groote politieke overwinning behaald hebben, en dat nu voor En
geland niets meer rest dan onze republiek te herstellen, of het masker af
te gooijen en ons met troepen gewapenderhand te bevechten en te over
winnen. Is het nu geen tijd, dat de Europesche diplomatie ons steune?
Moet Afrika dan aan de kooplieden en avonturiers van Engeland ten prooi
gelaten worden? In het onderhoud van den 12den April heeft sir Bartle
Frère den aap uit den mouw laten komen en erkend, dat de eigenlijke
reden der annexatie lag in de vrees, dat eene andere Europesche mogend
heid vasten voet zou krijgen in Afrika. Ons dunkt, dit is eene quaestie,
waarin de Europesche mogendheden ook iets te zeggen hebben. Wij zijn
zwakke Boeren en zien geen kans om het oor der groote mogendheden te
bereiken. Onze strijd is tegen een reuzenmagt, bij wie het goud alles is,
en magt boven regt gaat".
Is voor de Transvaal van de diplomatie in 1879 even weinig als tijdens
dc inlijving 1877 te hopen, des tc meer, naar het schijnt, van den tegen-
woordigen stand der openbare meening in Engeland, die de kwade prac-
tijken van sir Th. Shepstone en de koloniale politiek van lord Carnarvon
in de laatste maanden scherp heeft veroordeeld, en zich over het gebeurde
schaamt.
- In regtstreeksche berigten uit Zuid-Afrika, van 20 Mei, door het Bbl.
medegedeeld, wordt gemeld: Sir Bartle Frere werd met geestdrift op de
diamantvelden ontvangen. Z. E. heeft zich zeer gunstig over de Transvaal-
schc boeren uitgelaten, doch verbeeldt zich nog altijd dat zij ligt gewillige
Britsche onderdanen zullen worden. De gouverneur zal zich ook naar den
Oranje-Vrijstaat begeven. Hem wacht een zeer heusche ontvangst, doch
men acht het niet gemakkelijk den volksraad aldaar te beduiden, dat het
voordeelig zou zijn onder Britsche vlag te komen. Dc oorlog met de Zoe
loes blijft slepende. De toebereidselen voor den nieuwen veldtogt houden
aan. In den volksraad en Oranje-Vrijstaat is eene belangrijke beraadslaging
over de pogingen der Transvaalsche boeren, om hun onafhankelijkheid te
herkrijgen. President Brand heeft ernstig gewaarschuwd tegen bemoeijingen
met verwikkelingen tusschen de Engelsche regering en haar onderdanen:
met 25 legen 7 stemmen werd nogtans eene motie aangenomenden wensch
uiidrukkende, dat het onderzoek der grieven van de Transvalers en de
welmeenende medewerking van den gouverneur der Kaapkolonie moge lei
den tot het herstel der bedoelde onafhankelijkheid. De president wilde
nadere bedenkingen tegen deze motie inbrengen, maar de meerderheid
weerhield dit.
'sGRAVENHAGË, 14 Junij.
Z. M. heeft den heer mr. M. H. 's Jacob, rijkscommissaris bij de Am-
sterdamsche kanaalmaatschappij, te Amsterdam, benoemd tot ridder in de
orde van den Nederlandschen Leeuw.
Door Z. M. is aan den l"1 luit. G. J. A. A. baron van Heemstra, van
den groolen staf, ordonnance-officier van Z. M. den koningvergunning
verleend tot het dragen der versierselen der Pruissische Kroonorde 3e kl.
hem door den keizer van Duitschland, koning van Pruissen, geschonken.
Tot directeur van een der rijkstelegraafkantoren is benoemd de tele
grafist 2' kl. bij den rijkstelegraaf F. Allen.
De le luit. der cavalerie van het leger in Nederl. Indië G. C. W. C.
van der Schoot is voor den tijd van vijf jaren gedetacheerd bij het wapen
der cavalerie van het leger hier tc lande.
Z. K. H. prins Frederik is lieden middag ten 1 ure uit Berlijn, alwaar
hem te midden van de feestelijkheden de droevige tijding van het overlij
den van den kroonprins bereikte, alhier teruggekeerd.
Door het geregtshof is behandeld het hooger beroep van den officier van
justitie bij de Haagsche regtbank tegen een vonnis dier regtbank waarbij
L. H., veehouder te Leidschendam tot eene geldboete van ƒ10 veroordeeld
