ommbus Geïllustreerde bladen aan schoorc letteren en kunst ge
dijd. 1879. Inhoud van de 4de allcv.Tekst: Onze aarde, van andere
planeten gezien. De struisvogel. Zijn natuurlijke historie. De struisvogel-
kelt aan de Kaap de Goede Hoop. De handel in struisvogelvederen. Door
T. 0. Winkler.Misdaad of weldaad? Door Fr. Friedrich.De dauw.
Naar Jules Jamin. Eene non in dc wereld. Opgravingen in Assyrië.
Feu Franse li duel. Door Marc Twain Stomme bewoners van Californië.
Een beeld des tijds. Uzcr als geneesmiddel. Door Dr. v. T. Bladvul
ling. Gravures: Onze aarde, gezien van Merctirius, van Venus, van de
""it, van Mars, van Jupiter, van Saturnus.
EENE HISTORISCHE STUDIE, LEIDEN BETREFFENDE.
it kj
er,
Dc liecr ile Lahoulayc, die rapporteur is geweest over hel ontwerp
ibiXrelfende het lerugkeeren der kauiers naar Parijs, werd Itiugsdag, toen
Zoosftii in cene vergadering ten behoeve van eene school het woord zou nemen,
ld den kreet: /'Terug naar Parijs!" begroet.
pe bisschop van Grenoble heeft geantwoord op den brief, dien de mi
nister van eeredienst hem geschreven had en die in het Journ. off. is opcn-
ar gemaakt. De prelaat tracht hel bewijs Ie leveren, dat hij als bisschop
jk zjjn regt was te schrijven, gelijk hij had gedaan, en dat hij noch het
Isch] Icordaat, noch hel burgerlijk regt verkeerd heeft opgevat.
Zondag nacht ten een uur trad een linie-soldaat met een vrouw een
ori rjjnhuis in de rue du Faubourg SainGHonoré binnen, op het oogenblik
eers|st de eigenaar, de heer Bargue, ging sluiten. Toch werden zij geholpen,
tketiiaai' loen ZÖ 'iet 'n,is w''dcn verlaten, trad een man hun te gcmoet. De
prat rouw slaakte een kreet en zette het op een loopen. Daarop trok de sol-
scbt laat zijn sabel, waarmede hij den nieuw aangekomene zulk een slag op
|ei hoofd toebragtdat deze Ier aarde stortte. De moordenaar trachtte met
prtit |e sabel zwaaijemle te onivlugten, doch het gelukte hem te ontwapenen
in aan de policie over te leveren. Tol nu toe heeft de soldaat geweigerd
tnige verklaring te gevende gewonde verkeert in een wanhopigen loe-
ïme tand en dc vrouw is niet teruggevonden.
itt) - Uit Algiers wordt gemeld dal eene colonne van 775 man, die van
out imnale naar B gltar moest marcherenonderweg door een sneeuwstorm is
tori hervallenten gevolge waarvan 19 personen zijn bezweken,
dj UUIT8C1I LAAD.
De Reicksanzeiger bevat eene verordening, waarbij de inspectie van
leliepen en goederen uit de Itussische havens van de Zwarte zee en de Zee
San Azof beperkt en betredende die uit de havens der Oostzee ingetrokken
"^nordt, op grond, dat de pest-epidemie in Astrakan als verdwenen kan
reM ,-orden aangemerkt en nergens anders in Rusland heerscht.
eP(l[.-De onthulling van het standbeeld van prins Bismarck, op het Augusti-
na"lirerplein te Keulen, heeft, zooals bepaald was, op eenvoudige wijze plaats
jliad. De heer Pflauwe, vertegenwoordiger der oprigters, droeg hel stand-
eeld aan de gemeente Keulen over, welke npdragl door den burgemeester,
«ider dankbetuiging, werd aanvaard. Aan het feestmaal, waaraan ruim
100 personen deelnamen, heeft men een lijst van inschrijving doen rondgaan
P. iroor een monument ter eere van den veldmaarschalk graaf Moltke. Toen
(leriikierop voor ongeveer 30000 mark was geteekend, maakte de burgemeester
thai lil voorloopig bekend en bragt daardoor zulk een geestdrift teweeg, dal het
ejjfer nog met een aanzienlijk bedrag werd verhoogd.
T II 11 K IJ
Men meldt uit KonstantinopelDe grootvizier heeft omtrent de ge-
Inengde bezetting van Oost-Rumelië een tegenvoorstel in gereedheid gebragt,
'volgens hetwelk de bezetting dier provincie zou opgedragen worden aan
Veregelde Turksche troepen, terwijl de Europesche mogendheden, van den
ideren kant, den gouverneur zouden benoemen, die zijne funcliën zou uil-
belenen onder toezigt van de internationale commissie te Philippopcl. In
geval dit voorstel niet mogt aangenomen worden, zou de grootvizier er in
elk geval op aandringen, dat de geregelde Turksche troepen, die aan de
^'bezetting deelnemen, de meerderheid vormen in het bezettingscorps en dat
"'c'bet aantal manschappen, door elke mogendheid te leveren, op 2500 man
n ,r worde bepaald.
I,S!" Naar men verzekert heeft de heer Fournier, dc Fransche gezant, den
''^grootvizier medegedeelddat de mogendheden het verzoek van Griekenland
belreflende de grensregeling overeenkomstig het Berlijnsche verdrag zullen
llc ^ondersteunen.
Te Serajewo Is op 29 Maart hel heen afgezet van lladschi Loja, den
voormalieen aanvoerder der Bosnische opstandelingen. Eerst na langdurige
(tegenwerpingen heeft hij zijn toestemming tot de operatie gegevendaar
anders zijn leven onherroepelijk verloren zou geweest zijn.
PEK TE LEG It A A F.
WEENEN, 2 April. Bij dc beraadslaging over de begrooting in liet huis
van afgevaardigden heeft dc minister van financiën er op gewezen dat dc
I E O i: IV.
1829—1879.
Aiu
ICtii
2<l
trli
au
r nj
tros.
Idvei
stel.
n n
e ii
:e«
ori
verliooging der uitgaven sedert 1868 voor het grootste gedeelte is veroor
zaakt door kosten ten behoeve van productive aangelegenheden. Hg gaf
levens een overzigt van de verhoogde opbrengsten der belastingen. Builen-
gewone gebeurtenissen, zeide hij, hebben voor de staatshuishouding wel
moeljcljjkheden kunnen teweegbrengen, maar haar niet kunnen schokken.
He regering tracht alle gewettigde besparingen bij administratie en leger tot
stand te brengen. Door bezuiniging, hervorming van belasting en het sta
ken van schulden maken hoopt zij het financieel evenwigt te bereiken.
BERLIJN, 2 April. De bondsraad heelt in de zitting van lieden verwor
pen liet voorstel om de ontwerpen belreflende hel toltarief te stellen in
landen van eene commissie uit den bondsraad. In dc volgende zitting zal
de behandeling dezer zaak alloopen.
LONDEN, 2 April. De Advertiser meent le weten, dat dc Engelsche re
gering besloten heeft een contingent van 5000 man naar Oost-Rumelië te
zenden.
LAHORE, 1 April. Ten gevolge van den dreigenden aanval van vijandelijke
stammen in de districten Djellalahad en Lughman, is kapitein Gonglt met
'ier escadrons ruiterij, vier stukken geschut en 1000 man voetvolk naar
Futcltabad opgerukt. De majoor Macpherson met 2 escadrons. eene bergbat-
'erij en 1200 man voetvolk, is naar Charbagh vertrokken. Majoor Sandeman
keelt Thull bereikt.
IX b.
Handel en IV' ij vc rise ld.
In nauw verband met handel en nijverheid staan verschillende instellin
gen en vereenigingen die daarop invloed uitoefenen. De Leidsche. Spaarbank
behoort er welligt ook toe, maar de Hulpbank der Leidsche Maatschappij
van Weldadigheid zeker, die door meer dan 70000 'sjaars aan geldelijke
voorschotten de neringdoenden steunt. De Maatschappij ter bevordering van
Nijverheid werkt doorhare aideeling met de ter barer beschikking zijnde
middelen mede, om de wetenschappelijke en practische beoefening aan te
moedigen, terwijl de faculteit der wis- en natuurkunde aan de Rijksuniver
siteit de gelegenheid verschaft voor fabrieken en trafieken lot verbetering
van het fabriekaat. Daardoor bezit Leiden de grootste zachlezeepziederij
van Nederland en dc vermaarde hardezcepfabriekwier fabrikaat op
binnen- en buitenlandsche tentoonstellingen van nijverheid werd bekroond.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken staat op een te verheven bijzon
der standpunt om haar invloed binnen den beperkten kring der Leidsche
industrie- en liandelsbewegiiig oplenierken en strekt hoofdzakelijk tot vraag
baak van het openbaar gezag in zaken van handel en nijverheid. Vroeger
werden hare leden bij Koninklijk besluit benoemd, sedert 1851 door kies
gerechtigde handelaars en fabriekanten; maar in de laatste jaren bleek bij
die rechtstreeksclie verkiezing weinig belangstelling, lil onzen tijd van
sociaal-democratische woelingen was wellicht liet algemeen belang gehaat
bijaldien aan haar zorg, toezicht of leiding de taak werd opgedragen, die
in het buitenland wordt toevertrouwd aan de Gonseils dc prud'hommes, die
eene bevoegdheid en rechtsmagt bezitten, om verschillen weg le nemen tus-
schen de fabriekanten en hunne werklieden. Zulke raden en deskundigen
konden volgens art. 2 van het Keizerlijk decreet van 11 Junij 1800 worden
daargesteld op een gemotiveerd verzoek der Kamers van Koophandel en
Fabrieken.
Immers nadat sedert jaren de gilden zijn afgeschaft en de vereenigingen
van werklieden, bij een besluit van 1827 ingesteld, grootendeels hebben op
gehouden te bestaan, zijn te Leiden weder opgerigl bijzondere Vereenigin
gen voor verschillende beroepen en bedrijven. Behalve die onder de zin
spreuk: Bouwkunst en Vriendschap, reeds 25 jaren bestaande, vindt men
Vereenigingen van huisschilders-patroons, van kleedermakers, van meubel
makers, van timmerlieden en modelmakers, van schilders en behangers, van
smeden, van metselaars en steenhouwers, van tabakverwerkers, van bak
kers en slagers, van typographenen vooral de Werkmans-Vereeniging:
»Nut en Genoegen" met de op 3 October 1874 gestichte Leidsche Vcreeni-
gtng van Fabriekarbeiders: «Eendracht maakt macht." De hoofdstrekking
van allen is: onderling hulpbetoon. Slechts enkelen hebben daarenboven ten
doel: bevordering van kennis; velen een streven naar gezellig verkeer, ook
door hel honden van tooneelvertooningen en danspartijen. Het hoofdkarak
ter van al die Vereenigingen verschilt dus van dat der gilden en latere
werklicden-vereenigingen dat zij niet slaan onder het toezicht en de con
trole van het openbaar gezag, geen vereischten stelt voor de uitoefening van
ambachten en handwerken, geen onderlinge tucht uitoefent of cooperative
strekking heeft en iu hare reglementen geen ander voorschrift beeft dan
't welk betrekkiug heeft op het regelen van orde en beheer.
Maar zooveel is zeker, dat binnen Leiden de prijzen der eerste levensbe
hoeften en van voorwerpen zelfs van weelde niet duurder, veeleer gocd-
koopcr zijn dan elders De Leidsche Broodfabriek, dc Leidsche Vleesch-
vereeniging en nu ook de Leidsche Melkinrichting zorgen voor goed brood,
vleesch en melk tegen billijke prijzen, de Leidsche turfmarkt voor goed-
koopc brandstoffen; de talrijke winkels van manufacturen en galanteriën
zijn door ruime magazijuen uitnemend geschikt om te concurreren,
gelijk ook die voor kleedingsttikkciihoeden, schoenen en laarzen. De
Leidsche Bouw verceniging tracht invloed uit te oefenen op hel verschuilen
van woningen legen matige huurprijzen eu treedt daartoe in concurrentie
met eigenaars van huizen door het bouwen van verschillende woonhuizen.
Door de Stedelijke Gasfabriek en de Leidsche Duinwatermaatschappij wordt
in andere behoeften voorzien, terwijl de Vereeniging tol bevordering van
Volksgezondheid op alles een waakzaam oog houdt, wal zou kunnen s.rek
ken om hinder en nadeel aan de gezondheid te veroorzaken. Dit en nog
veel meer, ook dat de ingezeten in de plaatselijke lasten deelt naar
zijn kracht en vermogen, maakt Leiden aanbevelenswaardig tot een woon
plaats ook van lien, die aan voldoend onderwijs van lager tot liooger en
van opleiding tot alle vakken, betrekkingen en standen voor zich of voor
hunne kinderen behoefte hebben.
Prijs van
399 Staals-Loierl).
l ijfde Klasse Trekking van 3 April.
1000N". 4956 6836.
400:
200:
100:
14
136
143
169
374
381
416
477
608
670
676
731
777
908
977
986
994
1029
386
J 431
1432
1456
1735
1772
1830
1841
1140
1981
2006
2213
2229
2236
2277
2285
2324
2392
2604
2717
2952
3013
3127
3278
3294 4964
3304 5305
3497 5325
3508 5326
3584 5351
3616 5367
3660 5414
3698 5490
3805 5541
4016 5710
4185 5778
4251 5862
4293 5996
4385 6608
4493 6075
4634 6199
4653 6340
4660 6429
4770 6511
4897 6540
4943
6549
6580
6896
5009
7041
7131
7203
7216
7418
7462
7493
7510
7639
7632
7684
7884
1999
8298
8326
8330
1347 7228
2867 5302
4132 10117
Prjjzen van
8c9J 10614
8503 10655
8564 10728
8653 10751
8759 10757
8810 10817
9233 10822
9255 10915
9352 10933
9428 10971
9512 11154
9933 11262
10105 11351
10311 11381
10331 11386
10401 11499
10460 11589
10512 11738
10510 11888
10555 11944
10274 13281 14018 17373 19033.
7416.
11723 13471 13691 15204 18280.
f 70.
12023
12091
12112
12161
12245
12347
12426
12686
13021
13051
13091
13100
13297
13387
13448
13452
13502
13552
13009
13644
13726
13750
13756
1.825
14024
14125
14181
14276
14285
14413
14424
14525
14574
14655
14706
14740
14832
15134
15199
15218
15298
15419
15488
15598
15630
15058
15935
15986
16004
10075
16277
1G438
16540
16/27
16748
16836
16908
17016
17098
17317
17324
17879
17427
17527
17613
17966
17977
17981
17984
18181
18363
18584
18601
18624
18625
18850
18881
18884
18923
18984
19343
19514
19018
19644
19755
19784
19810
19091
20104
20129
20159
20303
20838
20441
20466
20666
20908
20933
20941
20959
