LEIDSCHE
COURANT.
IS78.
300.
VRIJDAG 20 DECEMBER.
BENNENLANDSCHE BER1GTEN.
De Courant verschijnt dagelijks, Zen- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars f 3.franco p. p. f 3.80;
met het Verslag der Handelingen van den Gemeenteraad /3.3B, franco p. p. ƒ3.88. Het verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor f 3.80
's jaars, buiten de expeditiekosten. Afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.
I>e prijs der Advertentiën is van 1—4 regels ƒ1.iedere regel meer 25 cents.
LEIDEN, 19 December.
liet Staatsblad n". 174 bevat het kon. beslnit van den 3deD December
1878, tot regeling van hei beheer, door curatoren der rijksuniversiteiten te
voeren, en van hunnen overigen werkkring.
Bij den uitgever Laurens van Hulst, te Kampen, is verschenen: De
l'nie van Vtrecht Beknopt medegedeeld voor kinderen door F. Heusy,
oud-onderwijzer, thans binnenvader in het Grootburger-Weeshuis te Kampen".
De schrijver opent zijn boekje met de volgende regelen: "Bij het in de we
reld zenden van dit papieren kindje heb ik niets te zeggen. Ik wil alleen
den weusch uitspreken, dat het in vele handen moge komen. Meene iemand,
dat dit boekske voor kinderen nog geleerd genoeg is, omdat er alle de
artikelen van de Unie in opgenomen zijn, dan moet ik dien persoon in het
oor fluisteren, dal ik de stille hoop koester, dal ook de ouders der kinde
ren het misschien wel eens zullen doorbladeren". Gaarne vestigen wij op
dit boekje de aandacht. Het is te bekomen voor 15 ct.brj 25 exx. voor
ƒ3.— bij 100 exx. voor ƒ10.—
Blijkens den Leidschen Studenten-Almanak bedraagt het aantal stu
denten aan de universiteit alhier, in de godgeleerdheid 40, in de regten
486, in de geneeskunde 189, in de wis- en natuurkunde 58 en in de let
teren 05; te zanten 838. Hiervan zijn leden van het Leidsche studenten-
co-ps 781. Het getal promotien van 11 November 1877 tot 15 November
1878 bedroeg: in de regten 53, in de godgeleerdheid 1, in de wis- en
natuurkunde 14, in de letteren 6 en in de geneeskunde 12; te zamen 86.
Bij besluit »an gedep. staten der provincie Zuidholland van 9 Decem
ber 1878 is aan D. J. van Aken gewezen hulponderwijzer aan eene der
openbare lagere scholen te Maaslandwegens onzedelijke handelingen len
opzigte van vrouwelijke leerlingen op de school waar hij werkzaam was,
de bevoegdheid ontnomen tot het geven van lager onderwjjs.
De heer J. J. van Brederode zegt, in de H. Ct., dat brj het raadplegen
der oude oorkonden, ten behoeve van de geschiedenis eu beschrijving van
Haarlem, in het bijzonder van de beschrijving der Bavo-kerk, merkwaar
dige aanteekeningen zijn gevonden, betrekking hebbende op den persoon
van Lourens Jansz. Koster, die in lijnregte tegenspraak zijn met de bewe
ringen, door dr. A. van der Linde in zijn geschriften blootgelegd. Ter plaatse
waar zulks behoort, zal men gebruik maken van deze aanteekeningen; de
kronieken der 15de eeuw (geen onderstellingen of beweringen) mogen alsdan
haar getuigenis der waarheid in de schaal leggen.
De Ilollandsche Maatschappij van Landbouw hield gisteren te Haarlem
eene buitengewone algemeene vergadering, onder voorzitterschap van den
heer C. J. van der Otidermenlen. In de plaats van het overleden lid van
het hoofdbestuur, den heer J. I'. Brediuswerd gekozen de heer J. van der
Breggen Az. uit Waddinxveen. Het voornaamste punt van behandeling was
een voorstel van de aid. Schoonhoven om hier te lande eene internationale
tentoonstelling van zuivelbereiding te doen plaats hebben. Na langdurige
beraadslagingen, waaruit bleek, dat de meerderheid niet gezind was daartoe
mede te werkentrok de afd. Schoonhoven haar voorstel in. De heer H F.
Bultman uit Haarlemmermeer, en de heer Th. J. Waller, nit Anns-Paulowna
spraken een woord van sterke afkeuring over de wijze waarop de heer de Jong
in de tweede kamer onlangs over de belangen van den landbouw gesproken
heeft. Op voorstel van den heer Waller vereenigde de vergadering zich met de
volgende motie: "De vergadering, na al het gesprokene van oordeel zijnde,
dat uit de laatste discussiën in de tweede kamer gebleken is, dat de afge
vaardigde uit Hoorn, de heer de Jong, bewezen heeft niet op de hoogte
te zijn van de belangen van onzen vaderlandschen landbouw, gaat over tot
de orde van den dag." De vergadering werd door een 50tal afgevaardigden
en leden der maatschappij bijgewoond.
Te Amsterdam is ten overstaan van den notaris m' J. F. Wertheim
de acte van oprigting verleden der naamlooze vennootschap de Amsterdam-
sclie stoomvaart-vererniging, die zich de exploitatie van een stoombootdienst
tusschen Amsterdam en Londen ten doel stelt.
Naar men verneemt, bedraagt het aantal dergenen, die te Amsterdam
aan den npiogt zullen deelnemen hij gelegenheid van de komst in de hoofd
stad van 1111. MM. den koning en de koningin, omstreeks 7000 personen, ver
deeld over verschillende corporatiën.
Naar men verneemt, zal het garnizoen te Amsterdam met 1" Mei
a. s. belangrijk en blijvend worden versterkt. Een deel van het 7' reg.
inf., thans te Nijmegen, zou met 1" Mei naar de hoofdstad worden ver
plaatst.
Wijlen jonkvrouwe W. J. Moens, onlangs te Zeist overleden, heeft
aan de herv. diaconie en aan de school der herv. gemeente aldaar elk 2000
vermaakt, vrij van successieregtendoch beiden bezwaard met een lijfrente
van 1 's weeks.
Te Oosterhesselen zijn twee schaatsenrijders tegen elkander aangereden.
Een hunner viel eu werd zóó zwaar gewond, dat hij kort daarna is
overleden.
Volgens een brief uit Soerabaijavan 1 Nov. jl., zijn uit het brieven
pakket, dat 26 Oct. te voren van daar over land naar Batavia werd gezon
den, de aangeteekende brieven vermist; men vermoedt dal zij gestolen zijn. De
correspondent heeft daarom den 1"" Nov. een afschrift van een met ge
meld pakket verzonden aangeteekenden brief met een tweeden wissel her
waarts gezonden, daar hij verwachtte dat de eerste niet zou aankomen.
Dit is inderdaad niet geschied. Waarschijnlijk hebben ook anderen te ver
geefs op brieven uit Soerabaija gewacht; zjj vinden in het bovenstaande de
verklaring daarvan. {Hbl.)
Gisteren avond hield prof. Pekelharing, uit Delft, in de afdeelings-
vergadering van de Maatschappij van nijverheid alhier eene lezing, die in
alle opzigten belangrijk mogt hccten. Hij'behandelde een hoofdstHk uit de
sociale beweging in Groot-Brittannië, en de boeijende voordragt deed den
tjjd, voor deze bijeenkomst bestemd, omvliegen.
Na eerst in groote trekken de theorie van Adam Smith te hebben behan
deld, zeide spreker tot onderwerp voor dezen avond gekozen te hebben den
grootsten bestrijder dezer leeren wel Robert Owen. Van dezen grooten
industrieel en philanthroop leverde prof. Pekelharing eene biographie en wel
op zoo eigenaardige en ongedwongen wijze, dat wij ons als het ware aan
de oevers der Clyde verplaatst zagen en daar zjjne bewaarschool (de eerste
in Engeland) en al zijne andere inriglingen en fabrieken in oogenschouw
namen. Bewondering perste de man al, die, uit het volk opgekomen, tot
zoo grooten rijkdom zich verhief en daarvoor juist het tegengestelde deed
als zijne collega's. Eerst om den voortbrenger gedacht, dan om het voort
brengsel, was de leus van Owen, in scherpe tegenstelling met de andere
fabriekanten. Jammer was bet dan ook dat zijne onbewezen praemisse,
dat het karakter van den mensch voor en niet door hem gevormd wordt,
hem tot dolheden vervoerde in een tijd dat men hem als volkomen gerjjpt
kon beschouwendie hem den grond deden leggen tot communisme. Be
treurenswaardig mogt het heeten dat bij, die vroeger voor zijne medemen-
schen leefde en millioenen besteed had met door te draven op eene ver
keerde en onbewezen stellingop hoogen ouderdom geen gehoor meer
kreeg, terwijl hij reeds vroeger zijn invloed verspeelde door in het ortho
doxe Engeland den godsdienstige als gekrenkt van hersenen te noemen.
Ofschoo.i prol'. Pekelharing geen critische beschouwing gaf, wilde
hij niet eindisen zonder den man in korte woorden op zijne waarde te
schatten. Al was de man ook veel te onwetenschappelijk om theoriën, die
voor hem "idee fixe" geworden waren, uit te werken en dan misschien het
verkeerde in te zien, toch was het standpunt, door hem als philanthroop
en patroon ingenomenzeer hoog en eene dankbare en waarachtige waar-
deering voor dit groote karakter, die met verachting voor ieder dogma
moreel toch zoo uitblonk, bleef van de zijde des sprekers niet achterwege.
Sprekers helder betoog werd met het grootste genoegen gehoord en alleen
betreuren wij het dat zulk eene aangename lezing door een zoo klein getal
toehoorders werd bijgewoond. Overigens was de rijkdom der gemoveerde
toestanden zoo groot, dat ons bestek geen verslag in fijne bijzonderheden
gedoogt.
's GRAVENHAGE, 19 December.
Bij kon. besluit van 13 Dec. zijnter vervanging van de op 31 Decem
ber e. k. aftredende en niet herkiesbare leden van de geneeskundige raden,
tot leden van dien raad in Zuidholland benoemd de hh. d'. J. N. Ramaer,
te 'sGravenhage; J. Thorn Leeson, heel- en vroedmeester te Stad aan
't HaringvlietJ. C. Th. Vigelius, apotheker te 'sGravenhage; W. Robertson,
apotheker te Rotterdamen tot plaatsvervangende ledende hh. d'. P. J.
A. H. Vermeiden, te Delft; dr. F. J. Dupont, te Rotterdam; J. C. Huysman,
apotheker te Brielle; A. C. Cramer, oud-apotheker te Rotterdam; W. A. L.
