BUIT liN LAN USUI 1li BlilUOTIi.N,
vulling op die punten, waar de nieuwe wet op hel lager onderwijs naar de
wel van 2 Mei 1866 verwijst. Eene herziening van laatstgenoemde wet
wordt door dit ontwerp niet beoogd. Hoofdzakelijk strekt het om uitvoe
ring te geven aan het voornemen lot splitsing der afzonderlijke acten voor
hel onderwijs in de levende talen. Daardoor zullen thans twee afzonderlijke
acten worden verkrijgbaar gesteld, een acte A ten gevolge van een examen
in de taal, omvattende kennis der taal, uitspraak en spraakleer; en een
acte B ten gevolge van een examen in de taal en hare letterkunde. Het
examen B behoudt den omvang dien hel thans heeft en geeft den bezitter
dezelfde bevoegdheid als de acte nu ingevolge art. 77 der wet op het m. o.
verleent. Het examen A zal minder omvatten. Het geeft alleen bevoegd
heid tot het geven van onderwijs aan die inrigtingen, waaraan het aanleeren
der taal op den voorgrond staat en hel onderwijs in de letterkunde o( in
het geheel niet op zijne plaats is o( slechts eene zeer ondergeschikte plaats
bekleedt, dus aan alle scholen van lager en middelbaar onderwijs, met uit
zondering der hoogere burgerscholen met vijfjarigen cursus, liet bijkomend
examen in de theorie van onderwjjs en opvoeding zal niet gevraagd worden
van den bezitter van den onderwijzersrang.
's GRAVENIIAGE2 October.
In de zitting van de tweede kamer van heden is benoemd tot tweeden
commies-griffier, welke betrekking is opengevallen door het eervol ontslag
van mr. A. D. van Asscndelft de Coningh, de heer mr. G. II. Betz, te
'sGravcnhage, bij herstemming met jhr. mr. R. A. Klerek.
Het opmaken eencr nominatie ter vervulling der vacature in den hoogen
raad is, na aanneming eener motie van orde van den heer van de Werk,
uitgesteld lol na de behandeling der staatsbegrooling voor het volgend jaar,
ten einde bij de beraadslaging van de begrooting van justitie met het oog
op den wensch tot bezuiniging te bespreken, waarom het aantal leden van
den hoogen raad en van de hoven op het maximum is gebragt, terwjjl de
wet eene speling toelaat.
Vrijdag zal de kamer zitting houden ter behandeling van eenige weinig
omvangrijke wcls-ontwerpen.
De kamer heeft tot torhting besloten van het nieuwbenoemd lid in het
hoofdkiesdistrict Dokkum, jhr mr. van Swiuderen.
Men meldt uit Arolsen aan het Dbl.Zondag, na afloop van het gala
diner, was er receptie ten hove, waarbij door de liofdignitarissen aan de
hooge verloofden de geluk wensch en werden aangeboden. Dc bevolking gaf
haar vreugde over de gebeurtenis te kennen door verlichting en serenades,
Z. M. de koning en de aanstaande jeugdige koningin werden door dc menigte
met geesldrill begroet en toegejuicht. Prinses Emma onderscheidde zich
ook bij deze gelegenheid door innemendheid en beminnelijkheidwaardigheid
en welwillendheid. Maandag-avond kwamen de kinderen der scholen, welke
onder leiding en bescherming staan van de verloofde vorstin en van haar
znsters, de aanstaande koningin gelukwenschen en boden haar de prach
tigste bloemruikers aan.
De grootmeester van het huis des konings, mr. R. .1. graaf Schimmelpen-
ninck van Nijenhuis is naar Baden vertrokken, belast met een zending bij
keizer Wilhelm. C. H. F. graaf DumonceauZr Ms adjudant en particulier
secretaris, is naar Eisenach vertrokken, ten einde de verloving aan de
groothertogin van Saksen-Weimar-Eisenach bekend te maken.
Bij den raad van state, afdeeling voor de geschillen van bestuur, werd
heden o. a. behandeld het beroep van R. de Wilde Rzn.te Leiden, van
een besluit van bnrg. en wetb., waarbij hem vergunning is geweigerd voor
de oprigting eener klopperij van kleeden en tapijten. Rapporteur was de staats
raad van Vladeracken. De firmant lichtte zelf hel beroep toe, dat bestre-
deu werd door de heeren llessels en d'. Kortmann.
BELGIE
Het rijtuig en de paarden, die door een commissionair op de renbaan
te Brussel zijn gestolen, zijn teruggevonden in het gehucht Tombèche,
onder Overysschc, alwaar de dief ze op den openbaren weg had laten staan.
Een vreesselijk ongeluk had dezer dagen plaats te Clermont-lez-Wal-
court. Twee kinderen speelden in een huis, onder de oogen hunner moe
der, toen een hunner een geweer deed vallen, dat aan den muur hing. Hel
schot ging af en de ongelukkige vrouw werd door de lading in den rug
getroffen. Zij is te midden der verschrikkelijkste pijnen overleden.
ENGELA31D.
LONDEN, 1 October.
Ofschoon er in Indiü vele oorlogstocbereidsen gemaakt worden, gelooft
men niet dal de togt naar Afganistan vóór den winter zal ondernomen
wordenofschoon deskundigen van oordeel zijn dal de veldtogt thans nog
wel mogelijk is. De regering wil de meest mogelijke voorzorgen nemen ten
eipde den togt wel te doen slagen; want eene nederlaag ir. Afganistan zon
voor de Britsche heerschappij in llindostan noodlottig kunnen worden. Mid
delerwijl wil men trachten door geld of beloften zich de vriendschap, of
voor hel minst de onzijdigheid te verzekeren van de grensslammen, wier
al dan niet vijandige houding van het grootste gewigt zou zijn. Deze berg
bewoners kunnen zonder moeite een 100.000 gewapende mannen in het
veld brengen. Het zijn zulke lastige buren, dat er zelfs in vredestijd een
schakel van 20 forten en 90 posten, bezet door 35000 soldaten, noodig is
om noordelijk IndiC tegen hunne strooptogten te beveiligen.
-- Nabij South Norwalk, in Connecticut, is Zaturdag 11. in de stoomboot
j4delphi de ketel gesprongenten gevolge waarvan 10 personen om het
leven gekomen en 20 gewond zijn.
In een schrijven aan de Times wordt een treurig tafereel opgehangen
van den toestand in Marokko. De oogst was volkomen mislukt, zoodat de
pachters en boeren van het binnenland, buiten staal hunne belastingen
enz. te kwijten, hun vee en bezittingen zagen in beslag nemen. Ilun schoot
niets over dan naar de zeeplaatsen te gaan en velen bezweken onderweg.
Te Mogadore alleen, eene havenplaats van 18000 inwoners, waren 2000
dezer vlugtelingen aangekomen, ofschoon de bewoners zeiven aan alles ge
brek leden. Men ziet daar levende geraamten van mannenvrouwen en
kinderen op vunze hoopen afval wroeten naar afschuwelijk voedsel. Aan de
waterpoort en in de straten, waarlangs het graan vervoerd wordt, ziet
men hen in den modder en het stof zoeken naar enkele korrels rijst of
gerst. Wanneer het eb is, zoeken halfnaakte vrouwen op de rotsen hun
kerend naar mossels en andere schelpdieren. Bedelaars verdringen elkander,
lijken liggen hier en ginds onbegraven; de pokken rigten allerwegc ver
woestingen aan, zonder dat iemand naar de lijders omziet of de besmetting
tracht te keeren. Zieken, gezonden en dooden liggen in vuile holen
ondereen.
FRANHRIJH.
Dc tol bisschop van Marseille benoemde mg'. Robert zou zijne intrede
op plegtige wijze aldaar doen. Behalve de hem bij de wet toegekende eer
bewijzen, had de bisschop het verlangen-te kennen gegeven, dat de gees
telijkheid in optogt hem van het spoorwegstation afhaalde en naar het
bisschoppelijk palcis geleide. Met het oog op dc ongeregeldheden, die voor
eenigeu tijd bij het standbeeld van den bisschop dc Belzunce hadden plaats
gehad, en de spanning, die naar aanleiding hiervan is blijven bestaan, heeft
de regering gemeend, dat zij dergelijke manifestatie niet kon gedoogen. De
minister heeft derhalve den prefect aangeschreven, dat bij de komst van
den bisschop in de stad de wet uitgevoerd moet worden, maar ook niets
anders dan de wet. Van een optogt of kerkgezang op straal kon dus geen
sprake zijn. De bisschop werd hiervan onderrigl, en tevens werd hij ver
zocht de noodige maatregelen te nemen, opdat zijne geestelijkheid zich niet
te buiten ging. Onder die omstandigheden heeft de prelaat besloten van
alle officieel eerbewijs af te zien en vóór den bepaalden tijd Ie Marseille te
komen, waar hij zich in een rijtuig, vergezeld van slechts twee priesters,
naar het bisschoppelijk paleis heeft laten brengen.
Het piano-magazyn van de firma Germain te Parijs is door brand ver
nield. De schade rekent men op 100,000 fr.
In de rue Charlemagne sprong dezer dagen een grijsaard uit de derde
verdieping van een der huizen. Niet alleen bekocht hij dit met den dood,
maar hij kwam neder op de schouders van een jong meisje, dat daardoor
doodelijk werd verwond.
ITALIË.
De Fan/ulla deelt een berigt mede van iemand, die in den nacht van
23 op 24 September met prof. Semmola, onderdirecteur van het observato
rium van den Vesuvius, op dien vulkaan is geweest. //Heden nacht," zoo
schrijft hij, //zijn wij, prof. Semmola en ik, naar den kegel van den vul
kaan geweest, die sinds twee a drie dagen een dof en huiveringwekkend
geluid deed hoonn. Onder geleide van eenige gidsen verlieten wij ten 4
me hel observatorium. De lucht was betrokken en de wind dreef de uit
den vulkaan slroomende dampen langs die zijde van den berg naar beneden.
Na een vermoeijeuden togt van twee uren bereikten wij den wand van den
kegel. Daar kwam het er op aan, te klaauteren. met den voet naar een
rotsblok te zoeken, met de handen een ander stuk aan te grijpen en zich
zoo op te wringen, nu eens verder op handen en voeten kruipende, dan
weder door de spleten van oude klompen lava hcenschuivendc, altoos onder
het inademen van een met zwavelig zuur doortrokken lucht. Zoo kwamen
wij, moede, afgemat, half verslikt, eindelijk bij de eerste dampende spleten
aan. Wij onderzochten daar welke gassen er uil stroomden en observeer
den hier en eenige honderden meters zuidwaarts de temperatuur van den
bodem, op, alsook eenige centimeters onder, de oppervlakte. Eindelijk wa
ren wij bij den top van den kegel en stonden we voor den gedachten kra
ter. De wijde krater van 1872 is thans eene vuurzee. Aan zijne regter-
zjjde ziet men den nieuwen kegel. Uit de beide openingen van diens kruin
stroomen dampen, of beter gezegd, met een schrikbarend geweld en oör-
verdoovend geraas worden zij er uit opgeperst; nu eens in bolvorm zamen-
getrokken. dan weder als zuilen oprijzende, breken, draaijenwentelen zij,
krimpen ineen, rekken zich als spookachtige slangengevaarlen uit, om ein
delijk uiteen te drijven, of tusschen rotsblokken en holen verloren te gaan.
Te midden dezer dampen flikkeren als vurige longen de lichtende streepen
gloeijende lava, vliegen omhoog en spatten uit in duizende stukken, die
vlammende naar de diepte terugstorten. In de groote wandschcuren en
langs den voet van den kegel stroomt de vuurregen bijeen, vloeit aanvanke
lijk als langzaam voortgestuwd heen, versnelt zijn loop, rolt over en langs
de randen en door de gleuven der vroegere lavahoopenom eindelijk in dui
zenden beekjes de vuurzee te bereiken. Aan de linkerzijde van den thans
werkenden kegel begint zich een nieuwe opening en een nieuw centrum
van uitbarsting te vertooncn, Het een met het ander vonnl een majestueus
en geducht schouwspel."
Naar men uit Napels meldt heeft men, ten einde het beklimmen van den
Vesuvius gemakkelijk te maken, het plan ontworpen lot het aanleggen van
een spoorweg, in den trant van die der Righi. De lijn zou 840 meter zijn
en het station aan den top zou 400 tneler boven den voet des vulkaans staan.
D V ITSC 11 LA A U.
De commissie voor de socialistenwet heeft een aanvang gemaakt met
de tweede lezing van dat wets-ontwerp. In naam der verhonden regeringen
verklaarde de minister Eulenburg. dat haar het ontwerp, zooals het in
eerste lezing gewijzigd werd, in het algemeen aannemelijk toescheen. Zij
wenschten echter in 1 in plaats van het woord //omverwerping" de oor
spronkelijke uitdrukking //ondermijning" te behouden en eene door de com
missie in deze gebragte toevoeging weder geschrapt te zien. De door de
commissie voorgestelde hoogste instantie werd door de regeringen in be
ginsel aangenomen; de vijf regierlrjkc leden zouden echter door den bonds-
