De reglbank te Roermond, in raadkamer vergaderd, heeft beslist, dat de
10 personen, die bij de rebellie aan de kapel van O. L. V. in 't Zant zijn
aangehouden, vootloopig in hechtenis zullen blijven.
Rij de slaatsbegrooting voor 1879 is hoofdstuk V (binnenl. zaken) voor
gedragen tol een bedrag van ƒ6.837.708 of 49.4 165 meer dan voor 1878.
De hcogere raming van 1879 is vooral het gevolg van de uitvoering der wet
van 28 April 1879 tot regeling van het hooger onderwijs en ter voorziening
in noodzakelijke behoeften voor het onderwijs in het algemecu. In die
hoogerc raming is mede begrepen eene verhooging voor den bouw van het
Ie stichten museum te Amsterdam.
Bij de toelichting der staatsbegrooting voor 1878 heeft de regering Ie
kennen gegeven, dat zij zich, met heirekking tol het in werking brengen
der wet op bel hooger onderwijs, aanvankelijk bepaald had tot hel strikt
noodigc en hij de vermi ordering van het personeel der hoogleeraren voor
namelijk gelet had op de vakken, waarin examen behoort te worden afge
leid; gaandeweg zou naar gelang der behoefte verdere aanvulling plaats
hebben, waartoe bij art. 126 der wet een termijn van vijfjaren werd toe
gestaan Onk wat tiet verder personeel, de hulpmiddelen bij het onderwijs,
de gebouwen en hei meubilair betreft, wenschte zij zich voorshands lot hel
onmisbare te bepalen, aanvulling aan volgende jaren overlatende.
Bij nadere behandeling der begrooting na het optreden van den minister
zijn onderscheidene posten door hem voorshands teruggenomen en andere
op een lager cijfer gesteld, opdat hjj in de gelegenheid zou zijn den toe
stand van nabij te leeren kennen. Zijn nader onderzoek deed hem zien,
dat voor de belangen van een regelmatigen gang van het universitair onder
wijs voorloopig genoegzaam was gezorgd, en alzoo van den beschikbaren
lijd gebruik kon worden gemaakt lot bedaard en grondig overleg om het
geen tot voltooijing gevorderd werd te beramen en Ie bewerkstelligen.
Dientengevolge rigtte hij onder dagteekening van 31 Dec. 1877 een schrij
ve n aan curatoren der drie rijks universiteiten, met verzoek hem een bere
deneerd en volledig voorstel te willen doen omtrent verschillende hoofdpun
ten, zoowel wat hel personeel, als het materieel en de hulpmiddelen betreft.
Aan die uitnoodiging werd voldaan en daaruit blijkt dat, ter aanvulling van
liet bestaande nog wordt velangd: voor Leiden ƒ3,885.000, waaronder voor
het akademiegebouw 1.000,000 en voor het museum van natuurlijke histo
rie f 2.000,000; voor Uirccht ƒ1,410,400, waaronder ƒ1,000,000 voor een
akademiegebouw; voor Groningen 1.069.400. waaronder ƒ600,000 voor
een ziekenhuis; voor de rijks universiteiten alzoo te zamen ƒ6,537.100.
Bij het zamensicllen der begrooting voor 1879 heeft de minister echter
nagegaan in hoeverre aan bovenstaande voorstellen gevolg kon worden ge
geven. Hoezeer hij gewenscht zou hebben onderscheidene daarvan over te
nemen, legde de ongunstige toestand, waarin 's rijks financiën thans ver-
keeren, hem de verpligting op groote spaarzaamheid te betrachten en zag
hij zich alzoo verpligt ook nu alleen datgene voor te dragen, wat naar zijn
gevoelen voor den geregelden gang van zaken niet wel kon worden nage
laten, welk ren en ander in de begrooiing is opgenomen en in de memorie
van toelichting nader omschreven, zoowel wat het personeel als de hulp
middelen betreft.
Na een naauwgezet onderzoek is het den minister voorgekomen, dat. be
halve in verschillende gemeenten boven de 20000 zielen, met gymnasia te
Zulphcn. Middelburg, Sneck, Deventer en Assen en pro-gymnasia te Box
meer, Tiel, Harderwijk, Alkmaar, Dokkum. Oldenzaal en Winschoten, zou
en worden volstaan21 gymnasia en 7 pro-gymnasia, om van de bij
zondere inrigtingen van dien aard (waarvan er thans een drietal bestaat
dal vermeerderd kan worden) niet te gewagen, mogen geacht worden in
de behoefte aan voorbereiding voor het universitair onderwijs genoegzaam
te voorzien. Ten aanzien van het verleenen van subsidie wenscht hij als
regel aan te nemen, de gemeenten, wier bevolking meer dan 100,000 zielen
bedraagt, uit te sluiten; aan de overige lot oprigting verpligte gemeenten
hoogstens de helft der door den minister goed te keuren kosten te vergoe
den aan de verdere hierboven vermelde gemeenten hoogstens de helft
der kosten.
Bij de onzekerheid van het tijdstipw aarop de wet tot herziening der
wet op hel lager onderwijs in werking zal kunnen tredenheelt de minis
ter gemeend voor 1879 nagenoeg dezelfde cijfers als voor 1878 werden toe-*
geslaan te moeten voordragen. Mogt later blijken dat de invoering der
nieuwe wel in den loop van 1879 zal kunnen plaats hebbendan zouden
de uoodige uilgaven bij suppletoire begrooiing kunnen worden voorgedragen.
's GRAVEN1IAGE23 September.
Door Z M. zijn tot burgemeester benoemd: te Termunten, de heer
A. B. Botjes; te Kessel, de heer J. 11. van Wijlick; te Oterleek de heer
P. Glijnis Pz.
De adjunct-commissaris der loodsen te Rotterdam D. Turfboer is be
noemd tot commissaris der loodsen, tevens ontvanger der loodsgelden en
opzigter over de betonning, de bakening en verlichting te Harlingen.
De minister van oorlog zal Donderdag aanst. geen gehoor verleenen.
Z. M. de koning heeft bepaald dat door de hceren die ten hove ver
schijnen voortaan zal worden gedragen een pantalon van wit cacheuiir met
&ouden galon, in plaats van dien van zwart laken.
In de zitting van de tweede kamer van heden is ingekomen een ont
werp van wet tot aanvulling der wet op het middelbaar onderwijs. De
algcmcenc strekking van het adres in antwoord op de troonrede is aange
nomen mei 50 tegen 13 stemmen, na cenige discussie. De heer Saaymans
Vader betoogde dat de toestand te gunstig was geschetst. De heer van
Houten betreurde dal noch van kicshervonning noch van belastinghervor
ming in de troonrede sprake was. Hij laakte de handelwijze der regering,
die nieuwe belastingen aankondigt, zonder herziening der bestaande nadeelige
belastingen. De minister van financiën antwoordde dal hel herstel van het
fmauciërl cvenwigt de voorbereiding van belastingherziening moest vooraf
gaan, welke laatste echter niet uit het oog wordt verloren. De regering
zit niet stil. De minister van binnenl. zaken kon geen uilzigt geven dat
in dit jaar eene herziening der kieswet voorgedragen zal worden. De heer
de Cascmbroot keurde de militaire politiek der regering al. vooral met hel
oog op Atchin. Paragraaf 15 werden na discussie onveranderd aange
nomen. Morgen voortzetting.
Na het overlijden van den lands-advocaat mr. A. de Pinto zijn alle
werkzaamheden dier betrekking aan den overblijvende opgedragen onder
verpligting om een te 'sGravenhage gevestigd, voor den hoogen raad der
Nederland n practiserend advocaat, onder goedkeuring van den minister van
financiën aan te wijzen, die hem bij ziekte o( afwezigheid, te zijnen koste
tijdelijk als lands-advocaat zal vervangen.
uuitimNLANDSC11K lilöuKTTITNT"
EltlGELAIV'B.
LONDEN, 22 September.
Volgens berigten uit Cyprus hebben de Grieksche bezitters van onroe
rende goederen aldaar goede zaken gemaakt. Zóó sterk is hel vertrouwen
in de zegeningen van het Britsche gewind, dat de waarde van land en hui
zen er verzevenvoudigd is. Slimme speculanten hebben daarmede hun voordeel
gedaan. Een bankier te Konstanlinopclde heer Zarify, vroeger dan an
deren van de komende dingen onderrigt, kocht op Cyprus voor 40;000 S.
grond en huizen, die hij ihans vror 300.000 S. van de hand kan zetten.
De gezondheidstoestand op het eiland is. gelijk gemeld is, zeer onrust
wekkend.
Drie jonge lieden, op eene wandeling door Sussex bun ontbijt in het
open veld gebruikende, zagen zich door een zwarten adder overvallen. Zij
doodden hem, maar een hunner werd in de hand gebeten. Aanvankelijk
sloegen zij er weinig acht op, maar spoedig begonnen zich zeer verontrus
tende verschijnselen te vertoonen en de gebetene stierf dienzelfden dag.
FKANKRIJH.
Den 26,|,n dezer zal te Parijs het congres van vredebonden gehouden
wordenaan hetwelk ook de Nederlandsthe vredebondwaarvan de heer
van Eek, lid der Nederl. tweede kamer, voorzitter is, zal deelnemen. Uit
nagenoeg alle landen van Europa en ook uit Amerika zullen afgevaardigden
tegenwoordig zijn.
De heer Gambetta is ongesteld geworden en heeft dientengevolge afge
zien van zijn voornemen om een bezoek te brengen aan Grenoble.
DUITaCIILAN».
De commissie voor de socialisten heeft met 13 legen 7 stemmen aan
genomen de paragraphen 6, 2 en 3, nadat de daarin bedoelde verboden
drukwerken en vereenigingen nader waren omschreven als zulke, waarin
een sociaal-democratisch, socialistisch of communistischop omverwerping
der bestaande orde in staat en maatschappij gerigt streven op eene voor
de openbare rust of de eendragt lussclien de verschillende klassen der be
volking gevaarlijke wijze in het licht treedt. Voor de aanspraken van der
den (op gelden in de kas van vereenigingen) blijf de gewone weg van
rcglcn open. Ook nog andere wijzigingen zijn aangenomen.
Men meldt uit Wabern dat Vrijdag bij prachtig weder de parade van
het lle legercorps voor den keizer is gehouden. Z. M. verscheen in groot
generaalsuniform met het lint der orde van den Zwarten Adelaar. Hij be
gaf zich in een open rijtuig tot in de nabijheid van den reglervleugel, steeg
daar te paard en rende in galop naar het front der troepen; hij had den
regter arm niet meer in een draagband. De keizer werd overal mei geest-
drilt ontvangen.
Aan het bureau der JBerl. freie Pressc is een aantal socialistische ge
schriften tegen verminderde prijzen verkrijgbaar gesteld, ten einde zij ver
spreid kunnen zijn, alvorens op grond der socialistenwet te kunnen worden
verboden.
OOHTEVR IJ H.
Uit Pesth meldt men aan de Augsb. Ally. Zeit. dal er niet weinig
zijn die mcenen. dat Oostenrijk-Hongarije vroeger ol later uil de bezette
Turkschc gewesten zal moeten terugtrekken, omdat de monarchie niet rijk
genoeg is, zich de weelde van voortdurende vcldtogten met den aankleve
van dien te veroorloven. De bewilligde GO miliioen schijnen bijna opgeteerd
te zijn en men zegt, dal de gemeenschappelijke minister van financien zich
nog voor hel einde dezer maand tot de Oostenrijksche en Ilongaa-schc mi
nisters van financiën zal wenden om opening van nieuwe credielen. Voorts
meldt men aan de Köln. Zeil. dat de afkeer van de Bosnische bezetting
zich zal doen kennen door het weigeren van alle verdere gelden voor de
bezetting; hierover zijn alle Ilongaarsche partijen hel eens, dat men aan de
regering slechts zooveel geld moet toestaan als noodig is om eervol uit
Bosnië te komen; maar noch voor duurzame vestiging in Bosnië, noch voor
verdere avontuurlijke ondernemingen in het Paschalik Novibazar zal de
rijksdag een penning toestaan.
In de Hongaarsche bladen wordt door een ooggetuige medegedeeld,
dat bij den eeisten storm, door de Oostenrijksche troepen op Bihac ge
daan, twee regimenten, ten gevolge van|een dikken nevel die in het dal
hing, geruimen tijd op elkander hebben gevuurd, en dat na 12 uren strij-
dens de aanvankelijke zegepraal met eene nederlaag en een verlies van 964
dooden en gewonden eindigde, omdat de munitie der infanterie verbruikt en
die voor het geschut in het geheel niet aanwezig was.
TllRH 1.1 E.
Salvet-pacha heeft, op de verlongen van den heer Layardbeloofd een
Armeniër tot gouverneur van Armenië Ie zullen benoemen, en in die pro
vincie een geregtshof te zullen oprigten, belast om Muzelmannen, die zich
aan gruwelen schuldig maken, naar de krijgswet te straflen.
Naar men uit Bucharest meldt zijn er moeijelijkheden ontstaan tnsschen
de Turksche commissarissen en de Rumeensche regering over de betaling van
de onderhoudskosten der Turkschc gevangenen in Rumenie. Omstreeks 1300
gevangenen, die gemeend hadden nu reeds weder Ie huis te zullen zijn.
werden nu nog als gijzelaars in Rumenie teruggehouden.
De correspondent van de Daily Mews te Batmn berigidat de Turk
sche troepen, die deze plaats ontruimd hebben, sinds vier jaar geen soldij
ontvangtn hebben. Wat deze ongeiukkigen geleden hebben is onbeschrijfe
lijk en men kan zich voorstellen, welke opwinding en verontwaardiging
onder die troepen hel bevel uit Konstantinopel aan den gouverneur wekte,
om twaalf Circassische slavinnen voor het serail te koopen. tcsen een prijs,
welke al deze regimenten een maand soldij zou bezorgd hebben.
