vijl kleine slag Iers van daar in eene «eek ieder 35 hebben verdiend door
liet meedoen in naburige gemeenten aan de coöperatie bij zoodanige publieke
verkoopingen.
Te Haarlem, aan de Leidsclie vaart, is men voornemens eene Beijerscli-
bierbrouwerij op te rigten.
Uit Amsterdam meldt men dat Z. M. de koning morgen de tentoon
stelling van tcekeningen in Arti et Amieitiae en het blinden-instiliutt zal
bezoeken. Heden is er ten hove diner van ongeveer CO couvertswaartoe
ook de leden van den gemeenteraad zijn genoodigd.
Te Zwolle is een stuk weideland van ongeveer are, grenzende aan
het eigendom des koopers aan de stadswandeling, aangekocht voor 17000.
Dezer dagentoen de stoomboot Stad Fratieker te Harlingen in de
groote sluis geschut had en weder in de Noorderhaven stoomde, hoorde
men in dat vaartuig een geweldigen slag, waarna het eensklaps bleef lig
gen, terwijl een dikke wolk damp uit de machinekamer omhoog steeg.
Zoodra een onderzoek kon geschieden, bleek dat eene ontsnapping van
stoom had plaats gehad en de machinist door den uitgestorlcn stoom on
middellijk gedood was.
Dezer dagen werd te Beerta de woning van zekeren Luppes een prooi der
vlammen. Dadelijk hestoud er vermoeden van brandstichting, vooral dewijl
een van de kinderen iets had gesprokendat de zaak eenigzins verdacht
maakte. Sedert is er meer aan het licht gekomen. Op bedoelde gegevens
dacht de policie zich met de zaak te moeten bemoeijen, en twee rijksveld
wachters deden in loco onderzoek, met het gevolg dat zij in de schuur van
het afgebrande huis twee vaten ontdekten gevuld met allerlei goederen, ook
geld en gouden en zilveren sieraden. Deze vondst was voldoende om de
vrouw des huizes aan te houden, en deze, dien toeleg ziende, sprong in
eene naburige gracht, waaruit zij echter spoedig werd gered, om vervol
gens naar het gemeentehuis gebragt te worden. Des avonds werd zij naar
Winschoten overgebragt.
Te Groningen builen de voormalige lleerepoort was Dingsdag 11. een
voerman bezig steenen te vervoeren. Twee van zijne kinderen, een jon
gentje en een meisje, kwamen hem aldaar kofïij brengen; terwijl de man
zijn koffij gebruikte, hadden deze kinderen zich verwijderd om te spelen,
en zij waren daarmede nog bezig, toen de man het voor een geladen wagen
gespannen paard bij den bek nam om het vooruit te trekken. Hij bemerkte
niet, dat zijn zoontje van ruim 3 jaar met de raderen van den wagen in
aanraking was gekomen en daaronder neerviel, en overreed alzoo zijn eigen
kind. Het knaapje is kort daarop aan de gevolgen overleden.
Onder Zwaluwe, in den Binnen-Moerdijkis in den nacht tusschen 1
en 2 Mei. omstreeks 2 ure, eene bouwmanswoning en keet, met de zich
daarin bevindende bouwgereedschappen, hooi en stroo. benevens 18 stuks
vee, een prooi der vlammen geworden. De oorzaak van den brand is on
bekend; men vreest, dat aan kwaadwilligheid moet gedacht worden.
Uit Etten is gevankelijk naar Breda overgehragt de persoon van A. V.,
oud 54 jaar. landbouwer, verdacht van zijn huis in brand te hebben gestoken.
Te Bergen-op-Zoom is eergisteren de bliksem geslagen in het dak van
het r. k. weeshuis. Hij nam zijn uitweg door een openstaand raam, zonder
veel schade aan te rigten. Alleen een honderdtal dakpannen werd verbrijzeld.
Te Gestel, nabij Eindhoven, is eene huizing, uit vier woningen be
staande, in de asch gelegd.
- De Luxemburgsche kamer van afgevaardigden heeft aan Z. K. H. prins
Hendrik het volgende telegram verzonden: »De kamer heeft met genoegen
het berigt ontvangen van U. K. H. voorgenomen huwelijk en wenscht U. K. H.
geluk met deze heugelijke gebeurtenis. Het land zal jegens dehoogevorstin,
die haar lot aan dat van den beminden stadhouder van Z. M. den koning-
groothertog wil verbindendezelfde gevoelens koesterenwelke het nooit
zal ophouden jegens de nationale dynastie aan den dag te leggen."
Hierop is van den prins het volgende antwoord ontvangen: »lk gevoel
mij diep getroflrn door de loyale en vaderlandsche gezindheid, door u in
naam der kamer ter gelegenheid mijner aanstaande echtvereeniging met
prinses Maria Elisabeth van Pruisseu uitgesproken. Weest overtuigd dat de
prinses uw land zal liefhebben gelijk de overledene bel heeft liefgehad.
Deze dierbare herinnering zal haar in de liefde tot uw land ten voorbeeld
strekken/'
Het voorloopig verslag van het afdeelingsonderzoek is thans verschenen.
Het is een zeer uitvoerig stuk, beloopende, zonder de bijlagen, 54 pagina's
fol. druk.
Hier volgt de slotsom der algemeene beschouwingen en hel oordeel over
enkele onderdeden.
Reeds bij den aanvang der overweging werd, zooals te voorzien was, in
al de afdeelingen de strijd hervat over de verhouding van openbaar en bij
zonder onderwijs en over den waren zin der grondwettige voorschriften,
die hier te lande de regeling dezer hoogst gewigtige aangelegenheden be-
heerschen. Door verscheiden leden werd op nieuw beweerd, dal aan de
voorstanders van het bijzonder onderwijs, aan hen die de meening koeste
ren, dat onderwijs op de volksschool niet denkbaar is zonder opvoeding,
en dat aan de opvoeding een bepaald godsdienstig beginsel ten grondslag
moet liggensedert jaren stuitend ouregt wordt aangedaan. De minister j
Heemskerk had indertijd de houding aangenomen, alsof hij het middel
kende om aan dat onregt een einde te maken en verzoening te weeg te
brengen tusschen de strijdende partijen. liet door hem aangeboden wets
ontwerp was eene bittere teleurstelling geweest. De tegenwoordige voor-
dragl had nog eene veel wijdere, meer afkeurenswaardige strekking. De
bestaande grieven zouden bij de aanneming daarvan, in plaats van uit den
weg geruimd of gematigd te worden in hooge mate toenemen. Naar het
oordeel van verscheidene dezer leden zou dan alleen aan het grondwettig j
voorschrift der eerbiediging van ieders godsdienstige begrippen bij de rege-
ling van bet openbaar onderwijs volkomen worden voldaan, wanneer de
neutrale school als aanvulling werd beschouwd, zoodat zij, die aan zulk
eene school de voorkeur gavendaarop hunne kinderen konden doen onder
wijzen, maar daarnevens confessionele staatsscholen bestonden, gelijk men
die in Pillissen heeft gekend. Als surrogaat zou echter eenigermate kun
nen dienen het stelsel van verpligt subsidie aan de bijzondere scholen, naar
algemeene regelen bij de wet vast te stellen. Hierbij wordt verwezen naar
de nota's van den heer van Nispen en van acht leden der antirevolutionaire
partij.
De groote meerderheid in de afdeelingen vereenigde zich daarentegen ten
volle met de beschouwingen der memorie van toelichting over hel thans
behandelde hoofdpunt en verwierp dus de stellingen, waarvan in de beide
nota's wordt uitgegaan. Men gevoelde zich echter, wat liet wederleggen
dier stellingen aangaat, in ccnige verlegenheid, daar, ofschoon de zaak
eenigzins anders was ingekleed, niets te berde was gebragt wat niet in
en buiten de kamer herhaalde malen opzettelijk bestreden is geworden.
Tegenover oude argumenten kon men niet anders dan in eene herhaling
van liet vroeger betoogde vervallen. Om hel hoog gewigt van dat volksbe
lang werd echter eene opzettelijkedoch beknopte tegenspraak noodig ge
acht, ook opdat niet andermaal de klagt zou rijzen dat op bezwaren, van
roomsch-kaiboliekc zijde aangevoerd, niet genoegzaam acht was geslagen.
De groote meerderheid kon niet anders dan met de hoofdstrekking der
voorgedragen wet ingenomen zijn. Overtuigd, dat de volksschool, zooals
men die in 1848 en 1857 heeft gew ildvoor eene natie als de onze past
en in het belang der algemeene beschaving en volksontwikkeling krachtig
moet worden gehandhaafd, juichte zij de poging toe om aan de hoogere
eischen, die zich allengs met opzigt lot hel onderwijs op die school hebben
doen gelden, te voldoen. Een deel der leden meende, dat de minister met
opzigt tot die eischen over het geheel het juiste midden had getroflen. An
deren vreesden, dat hij te ver was gegaan en hervormingen voorstelde, die
nog niet bereikbaar schenen. Weder anderen geloofden, dal hij al te schroom
vallig, al te gematigd was geweest. Zij waren geneigd het: dankbaar maar
niet voldaan, uit te spreken en vleiden zich, dat uit den smeltkroes der
discussie eene meer aan regtmatige verwachtingen beantwoordende wet zou
voortkomen. Wordt vervolgd.)
's GRAVENI1AGE3 Mei.
De heer W. G. Passtoors, thans ontvanger der directe belastingen te
Zevcnaar. is benoemd lol ontvanger dier middelen te Oudenbosch c. a.
Aan den heer P. .1. Ilcyning is. op zijn verzoek, eervol ontslag ver
leend als schoolopziener in het 7' schooldistrict van Noordholland.
De bode bij bet dep. van marine W. ,1. Baije is eervol uit die betrek
king ontslagenen als zoodanig is benoemd de vaste knecht bij dat dep.
K. P. C. de Bazel.
Aan d.en Oost-Indischen ambtenaar mr. J D. van Kuyk, laatstelijk
gesteld ter beschikking van den resident van de Preanger-regentschappen.
speciaal om belast te worden met griffiers-werkzaamheden bij den landraad
te Tjiandjoer, thans met verlof hier te lande, is, op zijn verzoek, eervol
ontslag verleend uit 's lands dienst.
De kapitein 2e kl. van het corps mariniers J. A. Zaal is op pensioen
gesteld, en bij dat corps zijn bevorderd tot kapitein 2e kl., de lc luit. jhr.
W. F. Glifïord Kocq van Breugel, en lot len luit., de 2e luit. J. A. II.
Jockin. Voorts is de 2'- luit. J. M. Rappardvan het 1« reg. vesting-artil
lerie. op zijn verzoek, op non-activiteit gesteld buiten bezwaar der schatkist.
Bij het personeel der geneeskundige dienst van het leger in Oost-lndië
is benoemd tot officier van gezondheid 2' kl., de student voor genoemde
dienst (arts) P. J. Hijmans van Aiiroov.
Z. M. de koning wordt a. s. Maandag middag van Amsterdam alhier
terugverwacht.
De hh. v. Rechteren van Ahnem. W. van Tiiyll. F. de Casembroot,
E. W. van Weede, W. G. Hovy, L. van Schuylenburch en W. J. d'Ablaing
van Giessenburg alhier hebben zich vereenigd lot eene voorloopige com
missie. om bijdragen in te zamelen voor een huldeblijk. Z. K. II. prins
Hendrik bij gelegenheid van zijn aanstaand huwelijk aan te bicden.
De minister van binnenlandsche zaken zal morgen geen gehoor verleenen.
De eerste kamer heeft in hare zitting van lieden aangenomen al de
aan de orde gestelde ontwerpen, met algemeene stemmen, met uitzondering
van dat hetrcflönde de beCedigde vertalers dat met 24 legen 10 stemmen
werd aangenomen. Dit en de wijziging der wet op het notarisambt gaven
enkel aanleiding tot discussie. Morgen ten 11 uur zijn de overige ontwer
pen aan de orde, met uitzondering van de bcdelarijwet en de onteigenings
wet AmersfoortNijmegen.
-- De heer Geertsema, nieuw benoemd commissaris des konings in
Overijssel, is heden als zoodanig door Z. M. den koning, aan HD. paleis te
Amsterdam, beêedigd.
In den afgeloopeu nacht kon men in de rigting van het Weslland
eene vrij hoog opgaande vlam waarnemen, die aanvankelijk aan een uitge
broken brand deed denken. Bij onderzoek bleek het echter dat men op
hel terrein van de stadsreiniging een hoop vuilnis, oude manden enz., ter
vernietiging had in brand gestoken De opperbrandmeester. geholpen door
eenige nachtwachts, oordeelde het noodig de vlam, die in de verte gezien
aan het ergste had kunnen doen vreezen, te blusschen.
BUIT E INLAND SC 11E BK UI C T E N
EaiCRIiANO.
LONDEN, 2 Mei.
De kroonprinses van Duitschland is met gevolg te Dover aan wal gestapt
en per extra-trein naar Windsor vertrokken.
Te Manchester is Dingsdag de aangekondigde bijeenkomst gehouden
van liberale vereenigingen in hel vereenigd koninkrijk, ten einde protest
in te dienen tegen de politiek, die het land dreigt in oorlog te wikkelen.
