SOEVEREIN ELIXIR.
AD VERTENTIEN.
Leiden, E HOORDIJK, Breêstraat,
laten" is reeds 14 ju ren lang. d. i. van 1863 af. niet me,-r uitbetaald-)\
Een en veertig jaren lang had de staat der kas het wèl toegelaten, maar
eensklaps 3) in 1863. nadat het jaar reeds «om» ingetreden, d. i. in Februari,
bleek de onmogelijkheid 0:11 met de betaling van die toelage voorttegaan.
Helaas! de kas heeft wèl toegelaten «luizende guldens tot schubt delging te
bezigen; wèl toegelaten jaarlijks duizenden voor de kerkgebouwen van
hout en steen uittegeven; wèl toegelaten aanmerkelijke sommen te besteden
aan het onderhoudde opknapping en versiering der kosterijen en vooral der
woning ran dra kerke/ijken ontvangerwèl toegelaten batige saldo's te
hebben, die maar al te dikwerf grooier waren dan de som benoodigd lot
uitbetaling der toelage; maar aan de predikanten de hun toegekende en
41 jaren lang geregeld uitgekeerde toelage van ƒ200 te voldoen, dat liet
sedert 1803, dus nu reeds 14 jaren lang. de staal der kas niet toe!!
Zou ik dan niet met nadruk herhalen, hoe was het mogelijk, dat de
Gemeente-Commissie die gelden van den hoofdelijken omslag voor het
kerken tonds vroeg en niet voor de pr-dikantstractementenwaar
voor ze toch in de eerste plaats bestemd waren en dienen moesten? Of
zouden ze voor de kerkelijke fondsen zijn gevraagdom langs dien weg
tot de uitbetaling der toelage le komen? dus als middel tot het doel? Het
is zoo. de Gemeente-Commissie zou die penningen daarvoor kunnen bezi
gen, maar zal zij het doen? Waarom dan van liet middel gesproken,
maar van dat doel gezwegen? En wat zegt hieromtrent het verlcdene?
Heeft de Gemeente-Commissie in de eerste plaats gezorgd voor onze predi
kanten en daarna voor de kerkgebouwen, de kosterijen, de woning van
den kerkelijken ontvangerde consistoriekamer enz.? Het antwoord is
boven reeds gegeven. Maar de tegenwoordige leden der Gemeente-Commissie,
zal men wellicht zeggendeze zullen anders handelen. Mocht hel waar
zijn! Bestaat er echter grond voor die verwachting? Hebben die mannen
eerst sedert korten tijd zitting? Is er iets gebleken van hunne gezindheid,
om met die onwaardige te Leiden alleen gevolgde traditie te breken, dat
er eerst gezorgd moet worden voor de mindere of lagere belangen, zooals
kerkelijke gebouwen enz., en dan, als er nog iets overschiet, voor de
predikanten? Laat ons zien. wat de jongst verloopen tijd hierop ant
woordt. De toelage van 100 (zie noot 2), welke die van /200 verving
en acht jaren lang geregeld werd uitgekeetd, is in hel pas verloopen jaar.
d. i. in 1877. eensklaps aan onze predikanten weer onthouden. En wat is
hiervan de oorzaak? De rekening over 1876, die April 1877 aan het Col
lege van Notabelen gedaan moest worden, is tot op heden door Notabelen
nog niet goedgekeurd en geteekend, en dus ook nog niet ter inzage neer
gelegd voor de gemeente. Van waar die vertraging of verhindering, door
het Reglement zeker niet gewild? Wij schrijven toch reeds 1878 en over
drie maanden moet er al rekening gedaan worden over 1877! Ziet hier
de oorzaak. Er is een geschil ontstaan tusschen het College van Notabelen
en de Gemeente-Commissie. Bij het doen van de rekening over 1876 bleek
er toch een batig saldo te zijn van p. m. ƒ1100. De Notabelen oordeelden,
en lerecht. dat dan nu ook de andere ƒ100 van de gemeenletoelage, die
in 1821 was toegezegd zoolang de staat van de kas dit zal toelaten",
aan de predikanten behoorde voldaan te worden. Neen, zeide de Gemeente-
Commissie. dat is niet ovcreentebrengen met de begrooting, waarbij ƒ100
en niet ƒ200 bepaald was. Wij respecteeren, antwoordden Nolabelen, dien
regel bij de adminislratiën in gebruik, maar in casu is hij niet van toe
passing. Bij het opmaken kon en mocht op zulk een batig slot niet gere
kend worden. Dat zien en welen wij eerst nu. Vandaar dat dan ook nü
getrouw en eerlijk aan de 1821 aangegane verplichting behoort voldaan te
worden. Bovendien zou dat in dezen ol genen vorm administratief wel te
vinden zijn. Maar boven gebruik en vorm gaat het wezen der zaak, het
nakomen eener aangegane verplichtingwaarmede de belangen onzer pre
dikanten zijn gemoeid en waarvoor zjj zeiven niet kunnen optreden. Ja
al was er bij hel opmaken en vaststellen der bcgrooting een omissie begaan, zjj
kan geen aangegane verplichting wegnemen en niet ten laste komen van hendie
er buiten zijn en niet toe konden medewerken. Wij mogen en kunnen daarom
uwe rekening niet goedkeuren en onderteekenenzoolang aan onze predikanten
van die 1100 niet wordt uitbetaald, waarop zij aanspraak en recht, heb
ben. Eere aan Notabelen, die in dien geest spraken en handelden! En wat
doet nu de Gemeente-Commissie? Weet zij het gevoelen van Notabelen op
prijs te stellen en grijpt zij deze gelegenheid aan, om te toonen, hoe de
belangen onzer predikanten, zoo niet bij haar op den voorgrond staan,
geljjk het behoorde, maar althans zwaar genoeg wegen, om in billijkheid
en redelijkheid le doen. wat hare hand vond om te doen? Helaas! Zij
heeft hel ontbrekende aan de toelage van 1821 niet aangevuld, ja in het
pas verloopen jaar heeft zij bovendien aan de predikanten de ƒ100 ont
houden. die sedert '69 de toelage der 1200 vervingen! Hoe het teedere
administratieve geweien der Gemeente-Commissie dat wél heeft kunnen
overeenbrengen met de begruoting voor 1877. waarop toch zeker die 100
zullen voorkomen, weet ik niet; maar wel weet ik. dat in Art. 38 en Art.
39 van het Regl. op het Beheer, waaraan de Gemeente Commissie zich
houdtvoorgeschreven wordtbij zulk eenop geen andere wijze te veref
fenen, verschil de stemgerechtigden opteroepen, ten einde 18 stemgerechtig
den aan de 18 Notabelen te laten toevoegen en deze 36 personen in een
vereenigde vergadering met de 9 leden der Gemeente-Commissie het verschil
bjj hoofdelijke stemming te doen beslissen. Waarom is dit niet geschied?
Zouden de stemgerechtigden, behoorlijk ingelicht omtrent het verschil, geen
mannen kiezen, die met de Notabelen in deze voor de belangen en rechten
onzer predikanten opkwamen? Ja, des gevraagd* zouden zij die gelieele
wijze van handelen, om voor kerkelijke gebouwen en andere lagere belan
gen de kas bijna te ledigen en daarna eerst aan de belangen en behoeften
onzer predikanten te deuken, verklaren te zijn der gemeente onwaardig en
voor baar zeer nadeeligOp die wijze wordt het besluit van 1821 schier
verijdeld en misbruik gemaakt van de woorden: «zoo lang de staat der kas
dit zal toelaten". Die woorden zijn in het besluit van 1821 uit nauwge
zetheid en voorzichtigheid opgenomen onder de herinnering aan en den
indruk van de tierceering en van al die wisselingen en omkeeringen, welke
Vaderland en Kerk. toen nog zoo kort geleden, ondergaan hadden. Doch
laat mij niet aldwalen. Is hel nu wel van de thans fungeerende Gemeente-
Commissie te verwachten, dal zij de gelden van den hoofdelijken omslag,
die men haar afstaat, zal bezigen voor bet predikantstraetement? Die gel- j
den zouden al licht strekken, om de kosten te betalen van een proces, dat
zij. ondanks herhaalde waarschuwing, is gaan voeren tegen achtenswaar
dige, welgezinde leden der gemeente, in plaats van hunne rechtmatige be-
Zoo luiden de woorden mij vddr jaren door een der thans rustende predikan j
ten uit het stuk in originali meegedeeld.
2) Sedert 1SC9 is zij vervangen door een toelage van ƒ1 OU, hoofdzakelijk uit i
vrijwillige bijdragen en des noodig aantcvullen door de Gemeente-Commissie, zoolang I
de gemeentefondsen zulks gedoogen en slechts tot dut de toelage van 200 weer jj
wordt uitgekeerd. 1
5) Ik zou evenwel meenen, dat een administratie zoo iets had kunnen of moeten 1
zien aankomen cu in tijds, eer het zoover kwam, maatregelen tot voorziening er in
had hehooren te beramen en nemen.
z waren tegen de. geheele wijze, waarop die hoofdelijke omslag behandeld
en ingevoerd was, door betere regeling wegtenemen, kosten, waarmede
ruimschoots voorzien had kunnen worden in hetgeen aan onze predikanten
is onthouden.
Voor bet oogenblik leg ik de pen neder, want Vrijdag aanstaande is het
reeds de lldc Januari. Wal een Commissie van leden der gemeente in 1872
deed, brengt geen verandering in liet geschrevene, evenmin de invoering
van den hoofdelijken omslag zelve. Eerlang hoop ik verder uittespreken
wat mij op het harte ligt. Dc gemeente moet weten, hoe voor de belan
gen van onze predikanten wordt gezorgd. De kerkelijke en godsdienstige
rich ling heeft met deze zaak gelukkig niets te maken, en ik zelf behoor
ntic tot de Notabelen noch tot de leden van den Kerkeraad.
finrgcrlijfce Sfanii,
Van 3 tot cn met 9 Januari 1S<8.
BEVALLEN: T. de Leeuw, geb. llundermaii. D. A. C. du Chattel, geb.
Rotteveel, Z. T. Mooten, geb. Mekkes. D. - C. Ilouwaard, geb. Vrij. Z. H.
M. Kret, geb. Termeer, D. J. M. Dieben, geb. Slierings, Z. J. Dool. geb. Den
ning. D. M. H. den Os, geb. Meyjers, Z. D. tweel. A. van der Wijden, geb.
Keticnis, D. W. Laken, geb. van Galen, Z. - E. de Wit, geb. Eradus. Z.
C. Colpa. geb. Hamers, Z. C. Stouten, geb. van Egmond, D. J. M. Susan,
geb. Meijer. D. C. P. van Valderen, geb. Nagtegeller.lt. L. Snel, geb. van
Es. I). M. Rijken, geb. Bey. D. J. Koppeschaar, geb. van Snick. D. J.
Nieuwenburg. geb. Hofkes. Z. M. A. Driessen. geb. Limlenbof. D. A. M. F.
Sommeling. geb. van der Drift, Z. - II. J Lustigheid, geb. Molenaar, Z. G.
den Os, geb. Pans, D. J. Ribot, geb. Ouwerkerk, Z. - - J. C. J. Ilenning, geb.
van der Sloot, D L. Regensburg, geb. van Hes. Z. A van Heusden. geb. van
Hossnro, D. P. Serdijn, geb. van den Berg, Z. M Elkerboul, geb. Blonk, D.
W. Haasbeek, geb. Choufoer. Z. - A. M. van der Mark. geb. Cools. Z. - J. Sie-
val. geb. Ouwerkerk, Z. W. van der Ham, geb. de Just. Z. C. van Noort,
geb. Michrls. Z.
OVERLEDEN: J. A Dieudonné, wed'. P. Laasman, 96j. J. H. Gemelmans,
64 j- J. Bruynenberg. 61 j. J. Honsbeek, 61 j J Hannaart, 78 j. M.
Os, V., 68 j. A. M. van Leeuwen, I).. 6 til. A. Vnorsaat. geb. van der Post.
82 j. G. Planje. wed'. D. van der Reyden, 87,). J. Swecnen. wed'. J. van
Leeuwen. 86 j. P. van 'l Zant, 70 j.- J. C. van Schoten, geb. Winkelaar, 76
H. Wissiug, 26 j. - A P. Veere. geb. Warnaars, D levenl. W. J. E. D temen.
Z 9 m, A. Kruik. 70 j. - M. G. A. Engels, geb. Toussaint, 69 j. M. Robijn.
D„ 3 w. J. Verstraten, 50 j. W. H Taverne, geb. den Ós. 49 j. E. J.
Wagemans, geb. Pielanen. 52 j. M. van Velzcn. 48 j. M. A. Driessen. geb.
Lindenhof. 38 j. - J. du Chattel, 69 j. J. M. Driessen, I»., 2d. - J. Kop. 61 ,j.
M. van Keulen, wed'. A. Sloot, 75 j. W. P. J. van Cleef. Z., 17 ut. J. van
Heusden. D.. 1 d. P. J. Landsmans, wed". M. van Huoydonk 84 j. C Rousing,
wed'. T. Post, 74 j.
Ik heb bij deze dc eer mijne geachte Begunstigers bekend te maken,
dat ik. door voortdurende ongesteldheid, mijne zaak niet naar belmoren
voort kunnende zetten, mijn huis en Vleeschhouwers-Affalrc, op de
Brecstraat alhier, verkocht heb aan den HeerCH. «V. VANIZENBURCf,
out die met 1 Februarij a. s. voor zijne rekening voort te zetten.
Geruimen tjjd is mijn opvolger mjj behulpzaam geweest met den inkoop
als anderzins. en vroeger gunstig bekend twijfel ik niet of hij zal alles in
het werk stellen UEd. prompt en accuraat te bedienen; dientengevolge be
veel ik hem ten vriendelijkste in UEd. protectie aan en betuig UEd mjjn
liartelijken dank voor het vertrouwen zooveel jaren ruimschoots genoten.
Hoogachtend. UEd. Dw. Dienaar,
Leiden, January 1878. J. 8TIKKELORUM.
My refercerende aan bovenstaande, beveel ik mij ten vriendelijkste aan
en beloof dat het mijn ernstig streven zal zijn inijn begunstigers in alle
opzichten te voldoen.
Hoogachtend. UEd. Dw. Dienaar,
Leiden, Januarij 1878. CH. J. VAN IZENBURCf.
Het iloor mij in 1835 in algemeen gebruik gestelde
liet voorschrift van dit middel is gevonden onder de nagelaten papieren
van den beroemden Zweedschen Geneesheer YEllNET, die in den Imogen
ouderdom van honderd en vier jaren is overleden, terwijl deszelfs vader en
grootvader den lecfiyd van honderd twaalf en honderd derlig jaren hebben
bereikt. Hel was een familiegeheim, waarover hij zich in dezer voege uit
laat; Aan het dagelijksch gebruik van dit Likeur wordt liet lang leven van
dit geslacht met regt toegeschreven. Dit middel onderhoudt voortdurend de
sezondlieid, zonder dat men eenig ander geneesmiddel noch aderlating be
hoeft. Het herstelt de kracht, wekt de levensgeesten op, neemt hevingen
en aandoeningen der zenuwen weg, henevens alle onreine en slijmachtige
stollen uit dc maas, welke oorzaak zijn van slechte spijsvertering, alsook
zuur. scliecle hoofdpijn cn oprispingen; liet doet de misselijkheid bedaren,
doodt de wormen en maden, verlicht de walerzuchligcn en bevordert de
maaudelijksclie zuivering der vrouwen, geneest de witte vloed en geeft de
gezonde gelaatskleur en bij vermagering hel verloren vleesch weder en pur
geert onmerkbaar en dat wel zonder snijding in het lijf, en is alzoo van
groot nul voor obstruction of verstopping van den onderbuik. Het neemt
alle tnsscbenpoozeude of afwisselende koortsen weg. Alle hoedanigheden
van dit middel op te geven is overbodig, want in één woord: liet is de
herstelling der mcnschelijke natuur, omdat het tegen alle kwalen meer of
min nuttig werkt.
Prijs per Macon f 150 cn 30 (Jen Is.
Met gebruiksaanwijzing alleen echt verkrijgbaar: le
's IIageSNABIL1E, Apotheker, Ruitenhof; Gouda, X. WOLFF, Drogist,
litoolemarkl. cn meer bekende Dépots in andere steden.
«I. P. GKLAllfF, Geneesheer,
Corresp. Lid van bet Genootschap ter bevordering der Genees-
lleel-, Verlos-, Schei- en Natuurkunde, le Nieuwer- -iinstel.
