LEIDSCHE COURANT. 1877. .V, «4. VRIJDAG 10 MAART. De Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. Üe prijs der Courant is per vierendeel jaars 3.franco p. p. ƒ3.50, met het F er slag der Handelingen van den Gemeenteraad ƒ3.35, franco p. /3.H5. Het verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor 2.50 's jaars, buiten de expeditiekosten. Afzonderlijke nommert der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents. De prijs der Advertentiën is van 1—4 regels 1.— iedere regel meer 25 cents. B EN i\ EN LA N bSCIiE BERIGTEN. LEIDEN 15 Maart. De gemeenteraad hield heden namiddag eenc korte zitting. De voor zitter gaf daarin te kennen dal de leden zeker met leedwezen hadden gezien dat de tweede kamer zich vereenigd had met het wetsontwerp, waarbij de opheffing van de Leidsche regtbank was aangenomen. Hij wilde thans den raad in overweging geien nog ecne ernstige poging te doen om dien slag te keereu. Hij stelde dientengevolge de vraag of de vergadering van oordeel was zich in deze nog lol de eerste kamer der staten-generaal te moeten wenden. Die vraag werd toestemmend beantwoord. De voorzitter las daarop het concept-adres aan de eerste kamer voor, waarop geene aanmerkingen werden gemaakt en dat goedgekeurd werd. Evenals in het adres aan de tweede kamer plaatst de raad zich in dat adres niet hoofdzakelijk op het standpunt van het bijzonder belang der gemeente Leiden, de overtuiging dat het algemeen belang allerminst zal worden gebaat door de opheffing van deze regtbank is integendeel de voor name drijfveer, op grond waarvan op het behoud wordt aangedrongen. Men vestigt o. a. de aandacht op de toelichting van het in de tweede ka ter voorgestelde amendement, waarbij de voorsteller heeft aangetoond dat de opheffing in het algemeen belang niet wordt gevorderd, en de daaraan ver bonden bezwaren in het licht heeft gesteld, en de in die toelichting opge nomen statistiek der bij de regtbank in 1876 behandelde zaken, die eene niet onbelangrijke vermeerdering aantoont, alsmede op het daarin aangehaald adres der llaagsche regtbank, waarbij thans reeds, met het oog p de belangrijke uitbreiding van werkzaamheden bij aanneming van de voorge stelde ontwerpen, eene vermeerdering van personeel wordt aangevraagd, waaruit leregl wordt afgeleid dat de financiële voordeelenaan de reorgani satie verbonden, voorzeker niet van overwegend belang kunnen worden geacht. Voorts wordt in het adres nog de nadeelige invloed aangetoond, die de opheffing der regtbank op de hoogeschool zal uitoe enen. Wij vestigen de aandacht onzer sladgenooten op het hierachter aange kondigde groot assaut met tooncelvoorstcllingdat morgen avond in de sladszaal zal gegeven worden door eenige werkende leden der scherpschut- ters-schermvereeniging van 'sHage, met medewerking van de meest be- keudo schermmeesters aldaar en den heer J. B. Wijnstra, gladiator acade micus. Deze uilvoering, waarop wij reeds vroeger wezen, zal plaats hebben ten voordeele van het alhier op te rigten gedenkteeken van Leidens ontzet. Naar wij vertrouwen zal de poging, die de llaagsche heeren willen doen om het tol stand komen van dat gedenkteeken te bevorderen, onder ons op prjjs worden geschat en zullen velen onzer sladgenooten die poging door hunne tegenwoordigheid willen steunen. Zij die iu den strijd op de wape nen weinig aantrekkelijks vinden, worden schadeloos gesteld door de op voering van het blijspel van Ruysch «Een bankbillct van duizend gulden", dat steeds met genoegen wordt gezien. Voor gepaste afwisseling is dus zorg gedragen. De Staatscourant deelt het programma mede voor de groote akade- mische tentoonstelling van kunstwerken van levende kunstenaars zoo binnen als buiten 's lands, welke in dit jaar, van 2 Sept. tot 28 Oct., te Berlijn zal plaats hebben. De inspecteur van de geneeskundige dienst der landmagt heeft ter ken nis van belanghebbenden gebragt.dat aan 's rijks veeartsenijschool te Utrecht, na afgelegd examen, kunnen worden geplaatst twee kweekelingen om voor rekening van het depart, van oorlog te worden opgeleid tot paardenarts bij het leger hier te lande, en twee kweekelingen om voor rekening vau het depart, van koloniën opgeleid te worden voor de militaire veterinaire dienst in Oosl-lndië. Ouders ol voogden die verlangen dat hunne zonen of pupil len voor die opleiding iu aanmerking komen, kunnen zich uiterlijk vóór 15 Augustus bij hem inspecteur aanmelden. De adspiranien moeten den ouder dom van 17 jaren hebben bereikt en niet ouder zijn dan 21 jaren. Men meldt ons nog uit Hazerswoude: Dat de lieer mr. C. van der Vlies, burgemeester onzer gemeente, die 11. Maandag het feest vierde dat hij voor 25 jaar zijn ambt aanvaarde, de algemeene achting der ingezetenen geniet, bleek ook daaruit dat hem op dien dag, met menige hartelijke toespraak, fraaije geschenken werden aangeboden. Zoo ontving hij van wege de ge meente een zilveren talelservies, van den gemeenteraad een zilveren beker, en van de feestcommissie een fauteuil. Zijne ambtsbroeders in den omtrek hadden reeds vroeger van hunne sympathie jegens den jubilaris, door een fraai geschenk, doen blijken. Te Amsterdam is Maandag nacht een persoon, die reeds 19 jaar in de gevangenis heelt doorgebragt, door de nachtwachts op heeterdaad betrapt, terwijl hij poogde in te breken bij een kastelein buiten de Leidschepoort. In eene eergisteren gehouden schilderij-veiling, in de Brakke Grond, te Amsterdam, kwamen o. a. onderscheidene familie-portretten voor van de oud-Amsterdamsche geslachten de Geer en Trip, voorvaderen en afstamme lingen van de stichters van het Huis met de Hoofden en het Trippenhuis. De portretten van Maarten Ruichhaver en Alida van der Laan zijn, met een paar andere, aangekocht ten behoeve van het Amsterdamsch museum. Eenige kunstlievende Amsterdammers stelden het Oudheidkundig genootschap in staat deze aankoopen te doen. Op een paar portretten van de hand van Rave- steyn werd ook geboden door het genootschap, doch voor buitenlandsche koopers moest het veld worden geruimd. Het stuk van Weeninxvoorstel lende de familie Valckenaer, gaat naar Keulen. (N.v d.D.) Men meldt uit Deventer: Toen Zondag middag zich een jongeling van 16 jaren op het ijs van een der grachten begaf, zakte hij er door. Een meisje, het ongeluk bemerkende, sprong hem dadelijk achterna en had het eeltik hem er uit te halen. Zij zou echter haar menschlievende daad met den dood betaald hebben, ware niet hulp komen opdagen. Toen de jongen op hel drooge werd gebragt, dacht men algemeen dat hij reeds dood was. De heer de Gruyter echter, gymnastiekmeester, die toevallig aanwezig was, was van een ander gevoelen. Hij vergezelde den drenkeling naar de ouder lijke woningliet hem in een paar w ollen dekens wikkelen en in bed leg gen. Vervolgens begon hij hem over het ligchaam te wrijven, hetgeen hij een geruimen tijd volhield, met het gelukkig gevolg dat de levensgeesten weder bij den knaap werden opgewekt. Men meldt uit Franeker: De typhus blijft hier nog bij voortduring heerschen; in de laatste veertien dagen verkreeg die ziekte op nieuw eene meerdere uitbreiding. In dien lijd (van 25 Febr. tol 10 dezer) werden 20 personen daardoor aangetast, en zijn 4 overleden. Sedert 1 January tot en met den 10'len dezer bedraagt het getal aangetasten 103, en dat der overle denen 19. Onder de gemeente Escharen is eene landbouwerswoning afgebrand, waarhij 2 melkkoeijen, 1 varken en 1 zeug met 6 biggen omkwamen en veel hooi en stroo verloren ging. Te Venlo is uit de haven opgevischl het lykie van een pasgeboren kind van liet vrouwelijk geslacht; hel vermoeden viel op een bij haar ouders inwonend meisje, wier bevalling door de geneesheeren werd geconstateerd, evenals het feit dat het kind bij de seboorte had geleefd. Naar men ver neemt, zou de moeder bij de bevalling hebben geadsisteerd en de hand in deze treurige zaak hebben gehad. Moeder en dochter zijn in verzekerde bewaring genomen. Blijkens het voorloopig verslag over het wets-ontwerp lot herziening der wet van 13 Aug. 1857 tot regeling van het lager onderwijs bestond er over de opportuniteit der indiening verschil van gevoelen; door de groote meerderheid in ééne sectie werd de opportuniteit verdedigd. Anderen keur den den buitengewonen spoed af. Eene afdeeling daarentegen drong aan op eene zoo spoedig mogelijke behandeling. Omtrent het vraagstuk van de verhouding lusschen openbaar en bijzonder onderwijs openbaarden zich twee lijnregt met elkander strijdige gevoelens. Eensdeels werd beweerd, dal de wet van 1857 haar hoofddoel gemist heeft, anderdeels even breedvoerig het tegendeel betoogd. Van beide zijden werd over art. 194 der Grondwet langdurig geredetwist, en over de werking der openbare school met warmte gestreden. Goed en deugdelijk volkondcrwijs wil iedereen, verklaarde men aan de eene zijde. Geen beschuldiging is meer onverdiend dan dal de ontevredenen met het neutraal onderwijs aan de school de hulpmiddelen zouden willen onthouden, die zjj behoeft om aan hare verhevene bestemming, (le verstan delijke beschaving en zedelijke vorming van alle burgers^ 'naar eisch te beantwoorden. Wordt dikwerf, vooral tegen de antirevolutionnaire partij, dergelijke aantijging ingebragt, zij wijst ze met verontwaardiging af. Ook lot nadere ontvouwing van sommige dezer denkbeelden werd in elke der vijf aldeelingen door één of meer leden eene gelijkluidende nota overgelegd, die gezamenlijk acht onderteekeningen draagt. De onderleekenarcn dier nota gaven te kennen, dat zij zoozeer als iemand in het verlangen deelden naar de beste waarborgen voor de bekwaamheid en eene doeltreffende opleiding der onderwijzers; naar scherp toezigt van overheidswege, behoorlijk geregelde bezoldiging, uitnemende inrigting der school en voldoende voor ziening in hare stoffelijke hulpmiddelen van allerlei aard. Zelfs van leerpligt en, moest hel in verband daarmede, algemeen kosteloos onderwijs zouden zij des noods niet afkeerig zijn, maar onder deze mits, dat vooraf een wetswijziging tot stand kwam, die neutralisten en aiitiiieutralisten. uit zedelijk zoowel als geldelijk oogpunt op voet van volkomen gelijkheid plaatste. Waar een zoo groot aantal zijner medeburgers met de daad ver klaart, dat voor Christenen, die op positiven bodem slaan en geene gods dienst zonder belijdenis kennen, opvoeding ondenkbaar is zonder Christelijk element en voor het Christenkind geen onderwijzer opvoeder zijn kan, die niet in den Christus gelooft, behoort de ware liberaal die overtuiging te eerbiedigen; want ook hij erkent, dat verstandelijke ontwikkeling zich niet van opvoeding en zedelijke vorming laat afscheiden. Iu de nota, zeide men al verder, wordt niet het Financiëlemaar het ethische beginsel der sehool- quaestie op den voorgrond gesteld. Zij treedt niet in Financiële berekeningen en noemt dus ook geen cijfer voor de uit 's rijks schatkist aan de onder wijzers toe te kennen jaarwedden. Hoogstens ligt hei denkbeeld ten grond slag, dat wal het ouderwijs, ten gevolge van de daarin aan te brengen verbetering, voortaan meer zal kosten, uit die kas evenzeer aan de bijzoiir dere als voor de gemeenteschool zal worden verstrekt,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1877 | | pagina 1