BIJVOEGSELbehoorende tot de Leidsehe Courant
van Maandag 20 November óH76A". 274.
ST A DS-BERICHT E IN,
BINNENLANDSCHE BEIUGTEN,
BUITKINLA1NDSCHE BERIGTEIN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN brengen ter kennis van
je belanghebbenden, dat eerstdaags door Rooimeesters een aanvang zal wor
sen gemaakt met het schouwen van de Vuringen bedoeld bij de artt. 182
en 187 der Algemecne Politieverordening van 16 October 1873; wordendede
belanghebbenden uilgenoodigd Rooimeesters in de gelegenheid te stellen om
het aan hen opgedragen onderzoek naar behooren te verrichten.
En wordt deze ter openbare kennis gebracht door plaatsing in de Leid
sehe Courant.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, 18 November 1876. v. d. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
LEIDEN, 18 November.
De adviezen van de commission uit de staten dezer provincie op de
aanvragen der gemeenten Kralingen, Maasdam, StrijenRijnsburg, Brand
wijk, Koudekerk, 's GravendeelHeinenoord en Goudriaan. tot tegemoet
koming in de kosten voor het lager onderwijs, luiden allen gunstig, zoodat
zij aan de vergadering heeft voorgesteld zich met de voorstellen der Gede
puteerde staten te vereenigen.
In de verschillende provinciën zijn in dit najaar voor het lager onder
wijs geëxamineerd 1702 zoo mannelijke als vrouwelijke personenwaarvan
zijn toegelaten 972 en afgewezen 730. Toegelaten zijn voorhoofdonderwijzer
103, hoofdonderwijzeres 36, hulponderwijzer 105, hulponderwijzeres i21,
hnisonderwijzeres i6; Fransch: onderwijzer 38, onderwijzeres 75; Duitsch:
onderwijzer 19, onderwijzeres 49; Engelsch: onderwijzer 23, onderwijze
res 67; wiskunde: onderwijzer 41, onderwijzeres 1; gymnastiek: onderwij
zer 22, onderwijzeres 3; teekenen: onderwijzer 26, onderwijzeres 8; land
bouwkunde 13, handwerken 161.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 58 tot 74 volwassen personen en 12 tot 18 kinderen.
Men meldt ons uit Voorschoten: Het departement Voorschoten der
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen heeft eene leerklasse in het leven
geroepen voor aankomendejeugdige ambachtslieden. Vier uren in de week,
op twee avonden wordt er in het rekenen vooral bouwkundigof daar
mede in het naauwst verband staandeonderwijs gegeven aan zeventien
leerlingen en insgelijks vier uren op twee avonden in bouwkundig teekenen.
Heeft het Nut, hier ter plaatse, tot die stichting het initiatief genomen,
de Raad der gemeente is in dit geval niet achtergeblevenals hebbende
daarvoor in de eerste plaats een der localen van de openbare school aige-
slaanen ten tweedevoor het eerste jaar, een bijdrage van honderd gul
den. Ook in den krachtigen steun van jhr. mr. Steengracht van Duivenvoorde
had het bestuur van 't Nut zich te verheugen die een doelmatig gebouw
lot het geven van onderwijs in het teekenen disponibel steldemet nog
daarenboven eene aanzienlijke toelage. Het allervoornaamste in dit geval
als zijnde de noodige en geschikte plaats daartoe, en het noodige en zoo
veel tot stand brengende geld was in betrekkelijk zeer korten tijd gevon
den. Zal het nu wel zeker zijn dat het bestuur van 't Nut wenschtdat
die stichting overvloedig vruchten moge afwerpen niemand zal het wel in
twijfel trekkendal die wensch door allen gedeeld wordtdie het goed
meenen met het onderwijs en elke nuttige poging, daartoe heenleidendevan
harte toejuichen.
De eilanden St. Martin, St. Eustatius en Saba zijn den 12dc° Septem
ber jl. door een orkaan bezocht geworden. Volgens bij den gouverneur van
Curasao ontvangen mededeelingen van de verschillende gezaghebbers, had
men geen verlies van menschenlevens te betreuren. Op St. Martin zijn in
de hoofdplaats verscheiden kleine huisjes omgewaaid en hebben schier alle
woningen schade bekomen. In de buitendislricten zijn 144 stroohuisjes ge
heel vernield, 116 zwaar beschadigd en de Methodisten-kapel in Cole Baai
geheel verwoest. In het fort Amsterdam zijn de vlaggestok en lichttoestel
weggewaaid en hebben meest alle gouvernementsgebouwen belangrijke schade
geleden, terwijl al de wegen in zeer slechten toestand zijn geraakt. Eene
groote hoeveelheid zout, die voor inzameling gereed was, is voor de maat
schappij van zoutwinning verloren gegaan. Een Amerikaansche schoener,
een Engelsehe schoenerbrik en verscheiden kleine vaartuigen zijn vermoe
delijk verongelukt. In het Fransche gedeelte des eilands is de schade niet
minder groot St. Eustaiins heeft de minste schade geleden. Een paar
bouwvallige huizen en eenige stroohuisjes zijn ingestort en eenige omheinin
gen omgeworpen. Op Saba zijn 26 stroohuisjes vernield en heeft de te veld
staande oogst van aardvruchten zeer veel geleden.
Op den 25sl'n September jl. werden ook de eilanden Curasao, Bonaire
en Aruba door een storm bezocht, die op Bonaire, maar vooral op Aruba
veel nadeel, hoofdzakelijk aan de arme volksklasse, heeft veroorzaakt. De
landseigendommen hebben op al de eilanden meer ol minder geleden. Of
schoon op Curasao geene aanmerkelijke schade is aangerigt, veroorzaakten
de hooge zee en de sterke branding dal de boei aan den havenmond door
hel breken van de kettingen losraakte en in zeer beschadigden staat op
het strand geworpen werd. Ten einde de hulpbehoevenden zoo veel moge
lijk te gemoet te komen, is door den gouverneur eene commissie benoemd
om op Curasao liefdegaven in te zamelen. Stc
De stoomschepen Friesland en Stad Amsterdam zijn op 9 Nov. te
Ratavia aangekomen. Het stoomschip Celebes is op 5 Nov. van Batavia
vertrokken. De Maduraop weg naar Nieuwe Diep, is op 16 Nov. Malta
gepasseerd, en de Conrad, mede op weg naar Nieuwe Diep, is op 17 Nov.
van Napels vertrokken.
Volgens het Fad. is in de vergadering der synodale commissie, naar
aanleiding van een adres van het prov. kerkbestuur van Noordbrabant over
de al of niet wettigheid en verbindbaarheid van art. 39 van het reglement
godsdienstonderwijs, met eenparige stemmen verklaard, dat gezegd art.
wettig en dus verpligtend is te beschouwen. Voorts verneemt dat blad,
dat reeds ongeveer honderd adressen van predikanten, kerkeraden en ge
meenteleden tegen de voorgenomen toepassing van het bewuste art. 39 bij
de synodale commissie zijn ingekomen, behelzende het verzoek om óf een
buitengewone synode bijeen te roepen, óf waarbij de tusschenkomst der
synodale commissie wordt gevraagd om middelen te beramen om aan den
gerezen strijd een goed einde te maken.
Een brief, den 3d'° Nov. jl. aan het postkantoor te Zutphen met bestem
ming naar Amsterdam bezorgd en inhoudende o. a. 1 bankbillet van ƒ25
n°. 9003, October 1873 en 1 muntbillet van ƒ10, n°. 0293, Februarij 1875
is niet aan zjjn adres bezorgd.
Door wijlen mej. C. J. W. Wesselingh, te Raalte, is ƒ1000 gelega
teerd aan de r. k. parochie-kerk van den H. Dominicus te Haarlem.
Door mevr. de wed. H. Vermeer—Paling, te Driebergen overleden,
zijn aan de herv. gemeente van IJsselstein gelegateerd twee obligatiën
2% pCt. N. W. S.elk groot ƒ1000, en eene grafstede op de burgerlijke
begraafplaats aldaar.
Te Amsterdam hebben dieven de lessenaars en kasten op het kantoor
van de hh. Gebr. Goedkoop, Haarlemmer-Houttuinen 33, opengebroken. Zij
kwamen in het bezit van negen ponden sterling in goud en vijftig gulden
in Hollandsch geld. Waarschijnlijk hebben zij toegang gekregen door het
dak, na zich in het leegstaande perceel 29 te hebben laten opsluiten, of
dat met een looper of valschen sleutel te hebben geopend. De brandkast
bleef ongedeerd.
Uit Utrecht meldt men dat Donderdag avond een winkel in de Wil
lemstraat aldaar bezocht werd door twee onbekende pesonen, die het door
hen gekochte, ter waarde van ƒ0.50, met een rijksdaalder betaalden. Toen
de vrouw hun twee gulden daarvan had teruggegeven, wierp een hunner
haar eene handvol asch in de oogenwaarop beiden met den door hen
betaalden rijksdaalder, de terugontvangen 2 gulden én de gekochte waar
ijlings den winkel verlieten.
Naar men uit Arnhem en andere plaatsen meldt is er in den water
stand op de rivieren eene gunstige verbetering gekomen.
Donderdag 11. is onder de gemeente Borger een hevige brand uitge
barsten in den stoom-houlzaagmolentoebehoorende aan de firma Landweer
en Somer. De brand nam zóó hevig toedat binnen betrekkelijk korten
tijd niets van den molen meer te zien was.
Men meldt uit Franeker: De gezondheidstoestand laat hier tegenwoor
dig nog al te wenschen over. De gevreesde typhus, die hier gedurende den
ganschen zomer in meerdere of mindere mate bleef heerschenbegint zich thans,
in weerwil van het veranderde jaargetijde, meer en meer uit te breiden.
Het stads-ziekenhuis, een ruim en frisch gebouw, bevat steeds een tal pa
tiënten zoo zelfs dat door plaatsgebrek dikwijls aanvragen tot opname moe-
te.i worden afgewzen.
u Uit Groningen meldt men dat, evenals reeds vele jaren is geschied,
aan de Nuts-commissie ter bevordering van het schoolgaan van minvermo
gende kinderen ook nu weder, door een der ingezeteneneene gift van
ƒ1000 is geschonken, ten einde te strekken tot voeding der armste school
kinderen.
In eene correspondentie uit de Kaapstad aan het Hbl. komt omtrent
de Transvaalsche aangelegenheden het volgende voor: Den 30eQ September
werd het fort Burgers door wel 1000 Kaffers aangevallendie een 50-tal
ossen wegvoerden. In het gevecht werd luit. Robus doodelijk getroffen en
geraakte luit. Knapp gevangen. Intusschen werd de aanval afgeslagen door
het dapper gedrag der manschap van de bezetting. Vooral de artillerie
heeft deze gered. De Kaffers bepaalden zich nu tot eenige rooftogten,
waarop zij nog 300 stuks vee buit maakten. Doch de manschap van lort
Burgers zette hun dat betaaldzes Kaflerkralen werden vernield en den
vijand nog ander verlies toegebragt. De troepen rukten op om Lijdenburg
te beschermen. De forten strekken zeer tot beveiliging des lands, en van
daar wordt de vijand met kracht bestookt. Over het geheel genomen kan
men deze berigten van het oorlogstooneel niet ongunstig noemen; dat er
eenige verliezen worden geleden, is het lot van den krijg, doch de vrees
voor Secocoeni's opstand is zeer geweken: hij blijft ingesloten. Zekere An-
dries, die van de Goudvelden met een 7-tal Kaffers naar hem was gezon
den, zoo men zegt met brieven, is door de manschap van een der forten
gevangen genomen; vijf der zijnen zijn gedood, en men verzekert, dat de
papieren in de handen zijn gevallen der boeren. Van den voorgenomen
inval van Cetywayo, het hoofd der Zoeloes, hoort men niet meer. En dit
komt aan die van de Transvaal zeker te stade.
's GRAVENHAGE18 November.
Door Z. M. is aan den soldaat J. Engel, van het 2e reg. infanterie,
vergunning verleend tot het dragen van de Duitsche medaille, ingesteld ter
herinnering aan den veldtogt tegen Frankrijk in 1870/71.
De luit. ter zee le kl. H. A. Schippers wordt geplaatst aan boord van
het wachtschip te Willemsoord.
De hooge raad heeft uitspraak gedaan in eene zaak betreffende de
sociëteit //de Eendragt" te Ravestein. Het gold de vraag, of een politiever
ordening gebiedendedat een herherg of andere localiteitwaarin gelagen
worden gezetop een bepaald uur des avonds gesloten moet zijn ook toe
passelijk is op sociëteiten gehouden wordende in dezelfde localen welke
in den regel tot herberg of tapperij bestemd zijn. De raad heeft beslist dat,
met het oog op de feitelijke beslissing in verband met de voorschriften der
verordeninghet onnoodig was te onderzoeken of het beweren omtrent het
lidmaatschap der in deze zaak betrokken personen van een bestaande socië
teit al dan niet gegrond wasomdatkrachtens de stellige bepalingen der
verordeningtapperijen zoowel als alle winkels of plaatsen, waar aan het
publiek drank verkocht wordt, op een bepaald uur moeten gesloten en
door de bezoekers verlaten wordenen dat in dergelijke plaatsen geen
sociëteit mag gehouden worden, of zij wordt gelijkelijk door de verbodsbe
palingen der verordening beheerschtdie, blijkens de algemeenheid harer
uitdrukkingop alle tapperijen en soortgelijke plaatsen toepasselijk blijft.
Door de commissie uit het geregtshof alhier zijn heden als candidaat-
notarissen toegelaten de hh. Lambert, van Kralingen, en Sandifort, van
Leiden.
ENOELAND.
LONDEN17 November.
De Times beweerde dezer dagen dat, bijaldien Rusland aan Turkije
den oorlog verklaarde, Engeland vooreerst onzijdig zou kunnen blijven en
dat Engeland moeijelijk Turkije zou kunnen beschermen, indien het geen
waarborgen wilde geven voor eene binnenlandsche hervorming ten gunste
der Christenen. De ministeriële bladen komen ten krachtigste tegen deze
beschouwing op en meenen dat de Times eene valsche voorstelling geeft van
de publieke opinie. De Globe meent dat ieder Engelschman zulks met een gevoel
van schaamte leest. Het zoogenaamde //toongevende Engelsehe blad" schijnt
den Rus zooveel mogelijk te willen aanmoedigen, om, met verkrachting der
tractatenTurkije aan te vallen. Het doet den Czaar wetendat hij
indien de conferentie mislukt, volgens de meening van de Britsche natie hel
regt aan zijne zijde heeft, als hij het zwaard tegen Turkije trekt. De //be
hoorlijke waarborgen voor de verbetering van het Turksche wanbestuur",
