Ranting der koffijprijzen. Bij de onzekerheid omtrent den loop dier prij
zen is alleen eene zeer matige raming mogelijk, die den loop der prijzen in
de verte volgt. De opbrengst der koffij, gesteld op 49 cents, is eene matige
raming, die, zonder te laag te zijn, legen misrekening vrijwaart. Die
raming is vastgesteld na raadpleging van de Nederl handelmaatschappij.
Slavernij. Het uittrekken van een memorie-post lot afschaffing der sla
vernij op Celebes moet de minister als ontijdig ontraden. De afschaffing
wordt voorbereid.
Oorlog Atchin. Eene opgave van de verhoogde uitgaven voor dien krijg
is niet met die juistheid te maken, dat daarvan hel gewenscht overzigt zou
kunnen worden verkregen.
De minister is van oordeel dat voor de openbaarmaking der stukken be
treffende de zaak van Atchin de tijd nog niet gekomen is, zoolang de oor
log nog niet is geëindigd.
Brievenvervoer. Met de stoomvaartmaatschappij Nederland is een contract
gesloten voor hel regtslreeksch vervoer van brieven en drukwerken tusschen
Nederland en Indië via Napels. De maatschappij heeft zich daarbij verbon
den om. onder waarborg van eene opbrengst van ƒ3000 voor elke reis,
regelmatig om de vier weken des Zaturdags uit Nederland en minstens een
maal 'smaandags uit Batavia te vertrekken, bij elke heen-en terugreis
Napels en Port-Saïd, en bij elke reis naar Indië mede Padang aan te doen.
Bij de terugreis zal Padang alleen gedurende de maanden November tot en
met Maart worden aangedaan, met het oog op de moussons. Wanneer het
brievenvervoer aan de maatschappij minder dan ƒ75000 in de 25 reizen per
jaar opbrengt, wordt hel mindere haar voor de helft door de Nederlandsche
en voor de helft door de Indische post-administratie uitgekeerd.
Onderwijs voor inlanders. De nieuw opgetreden directeur van onderwijs
heeft omstandig zijn gevoelen blootgelegd omtrent de wijze om tot uitbrei
ding van het inlandsch onderwijs te geraken. Hij schrijft de weinige ver
meerdering van het aantal inlandsche scholen hoofdzakelijk toe aan de wei-
nige adspirant-onderwijzers die door de kweekscholen worden afgeleverd.
Lettende op de toename van het aantal leerlingen is de toestand meer be
vredigend. Op ultimo 1874 waren er 12452 leerlingen ep de gouvcrr.cments-
scholen op Java aanwezig. Ook met het oog op de kweekscholen wordt
het vooruitzigt meer bemoedigend. Ultimo 1870 zullen de kweekscholen op
Java bevolkt zijn door 300 en die op de buitenbezittingen door 225 kwee-
kelingen. De gouverneur-generaal heeft de hoofden van het gewestelijk be
stuur aangeschreven krachtig te willen medewerken tot hel verbinden aan
let inlandsch onderwijs van personen, thans geheel daar buiten staande,
doch voldoende bekwaam om als hulponderwijzer te worden in dienst ge
steld. Met opleiding van inlandsche jongelieden hier te lande tot onder
wijzer zal de proef worden voortgezet.
Het standpunt door de regering op godsdienstig gebied in te nemen is
aangegeven bij het regerings-reglement. Eene strikte neutraliteit tegenover
de verschillende godsdienstvormen der volken van den Indisehcn archipel is
niet alleen haar pligt, maar wordt ook door eene behoedzame staatkunde
voorgeschreven. Een ander standpunt is inderdaad voor een Europeesch be
stuur, geroepen ter overhecrsching van een geheel verschillend raenschen-
ras, niet mogelijk.
Blijkens het voorloopig verslag over hoofdstuk IV (justitie) der staatsbe
groting voor 1876 werd in de afdeelingen der tweede kamer gevraagd of
de regering bekend is met en welke hare voornemens zijn met betrekking
tot de ongelijke en onjuiste toepassing der wet van 18 April 1874 (over
brenging van enkele bevoegdheden der regtbanken bij de kanlonregters).
Voorts achtte men eene herziening der betalingen omtrent de makelaardij
en eene betere regeling der vennootschappen van koophandel in het alge
meen en vooral der naamlooze vennootschappen noodig. Door sommigen
werd gevraagd of weldra eene voordragt was te wachten lot opheffing van
den dubbelen regtsbijsland.
Naar aanleiding van den moord, in December 1872 te 's Hage gepleegd,
werd in onderscheidene afdeelingen twijfel geopperd of de regterlijke ambte
naren en die der policie wel genoeg in het oog hielden, dat de instructie
is geheim en dat bijzonderheden, alleen bekend aan hen, die ambtshalve
tot de instructie medewerkten of \$n baren loop kennis dragen, niet aan
de dagbladen behooren te worden medegedeeld. Vooral voor de ambtenaren
van policie schijnt de verzoeking groot om de nieuwspapieren van derge
lijke bcrigten te voorzien, ten einde daardoor den roem van ijver in te oog
sten. Toch is het duidelijk dat ongepaste publiciteit maar al te veel na
deel moet doen aan den loop der instructie; aan medepligtigen b. v. strekt
zij tot waarschuwing. Men vertrouwde dat de regering, voor zoover deze
misbruiken bestaaner tegen zal voorzien. Sommigen verwachtten van eene
aanschrijving in den aangeduiden zin aan de ambtenaren van het O. M. ver
betering in den ongezonden toestand.
In verband met denzelfden moord die aanleiding had gegeven tot gevan
genhouding gedurende negen maanden van personen, wier schuld niet is
gebleken, alsook met het oog op eene inhechtenisneming bij vergissing, die
tot een regtsgeding bjj den hoogen raad leidde, werd door sommigen aan
gedrongen op bet opnemen in het wetb. van stratvord. van het beginsel
van schadevergoeding. Andere leden verklaarden zich daartegen. Men vroeg
echter algemeen naar 's ministers zienswijze hieromtrent en omtrent de waar
borgen, welke de wel tegen zoodanige feilen moet kunnen geven.
In meer dan eene afdeeling werd gewezen op bet feit dat, ten gevolge
van de opheffing der kloosters in Pruissen vele kloosterlingen in ons land
komen en bezit nemen van vaste goederen. De meeste leden, die aan de
discussie deelnamen, stelden de uit een oeeonomisch oogpunt schadelijke
zijde van het toenemen der goederen in de doode hand in het licht en gaven
o. a. aan de 'regering in overweging een wetsontwerp in te dienen tot het
belasten dier goederen om de dertig jaren met een successicregt.
In eene afdeeling trad men in eene meer algemcene beschouwing omtrent
de vraag, of de verhouding van staat en kerk, wat betreft de regtspersoon-
lijkheid aan kerkelijke vereenigingen toekomende en de voorwaarden, waar
onder zij die genieten, wel behoorlijk is omschreven. Men wenschte wet-
telijke regeling zoowel ten aanzien van bet beheer der kerkelijke goederen
bij de hervormdenwaartoe men dezen minister den aangewezen man
achtte, als ten aanzien der geestelijke orden en der kloosters van het
roomsch-katholiek kerkgenootschap. In afwachting van de gewenschte rege
ling werd van de regering eene opgave gevraagd: a. van de autorisaliën in
de jongste tien jaren krachlens art. 947 Burg. Wetb. verleend en b. van de
kloosters en dergelijke gestichten, waarvan het feitelijk bestaan op dit oogen-
blik bij de regering bekend is.
Ten aanzien van het notariaat werden verschillende vragen tol den minis,
ter gerigt, o. a. waarom hij, die zelf verklaard had dat erfelijkheid er van
tot de uilzonderingen moest behooren, niettemin tot de toepassing van het
beginsel van erfelijkheid zoo menigmaal had medegewerkt.
Voorts werd gevraagd of ook de uilkomsten konden worden medegedeeld
van het op 1 Sept. 11. in de eerste kamer toegezegde onderzoek naar be
weerde bcmoeijingen der rijksveldwacht in zake de jongste verkiezing van
een lid der tweede kamer in het hoofdkiesdistrict Zutphen.
's GRAVENHAGE, 22 October.
lfet heeft Z. M. den koning behaagd den minister van koloniën te mag-
ligen tol uitreiking van het cereteeken voor belangrijke krijgsbedrijven en
van de Atchin-medaille aan den heer D. de Wilde, voormalig gezagvoerder
van bet stoomschip Willem, Kroonprins der Nederlandender Nederl
Indische stoomvaartmaatschappij, als een blijk van hoogstdeszelfs zeer hij.
zondere tevredenheid voor de goede dienstendoor dien gezagvoerder bewe
zen bij en tijdens de tweede expeditie tegen het rijk van Atchin.
Tot burgemeester der gemeente Rijsbergen is benoemd de heer W. SI. F,
Gommers, secretaris dier gemeente.
De heer J. A. Th. Cohen Stuart, gepens. West-Indisch hooldamhte-
naar, gewezen administrateur van financiën in de kolonie Suriname, is
benoemd tot lid der commissie tot de zaken der proteslantsche kerken in
Nederl. Oost- en Wcst-Indië.
De kapitein C. F. E. de Jacquier de I.ompret, van het reg. grenadiers
en jagers, is op zijn verzoek tot nadere beschikking op non-activiteit
gesteln.
De luit. ter zee le kl. F. II. baron van Verschuer wordt geplaatst aan
boord van het schroefstoomschip Zilveren Kruis, ter vervulling der betrek
king van adjudant van den benoemden kommandant der oefenings-divisie.
In de zitting van de tweede kamer van heden zijn de beraadslagingen
voortgezet over art. 1 der spoorwegwet. Behandeld zijn de lijnen Nijme
gen--Venlo, Schiedam of Rotterdam - Vlaardingen—Maassluis (in verband
met de doortrekking lot den Hoek van Holland) en Breda--Oosterhout—Waal
wijk- 's Bosch, met de daarop voorgestelde amendementen. De discussiën
over de laatste lijn zullen morgen worden voortgezet. Na afloop van de
aanhangige wet, is een tal van kleine ontwerpen aan de orde gesteld,
waarna de kamer op recès tot 9 November zal uiteengaan. Daarna zullen de
Indische begrooling en de staatsbegrooling behandeld worden.
Aan het dep. van binnenl. zaken is heden aanbesteed het bouwen van
twee vaste bruggen tot toegang van de Martelaarsgracht en van het water
langs het Damrak naar het Centraal station te Amsterdam, ten behoeve van
den spoorweg van Nieuwediep naar Amsterdam. Er waren 21 inschrijvings-
billetten ingekomen; de laagste inschrijving was van den heer M, Geverding,
te Rotterdam voor ƒ153,646. De firma Schretlen en C°. te Leiden had
ingeschreven voor 154,800.
Dezer dagen is hier de lieer S. A. de Wit. sigarenhandelaar, door den
dood uit zijn werkzaam leven weggerukt. Wij meenen daarvan bijzondere
melding te moeten maken, omdat zich aan dat overlijden een feit verbindt,
waardoor de nagedachtenis van den overledene bij velen lang zal voortleven.
Het stelt tevens ten duidelijkst in het licht hoe overeenstemming tusschen
patroon en onderhoorigen lot beider welzijn en geluk strekt. De h: er de
Wit werd door zijne bedienden, velen in getal, steeds geëerd en trouw
ondersteund, zoodat zich onder ben sommigen bevinden, die tusschen de 25
en 10 jaren bij hem werkzaam zijn geweest. Bij de grootc sigarenmakers-
grève. die voor eenige jaren eenige stagnatie in den handel van dat vak
deed ontstaan, bleef zijn dienstpersoneel trouw aan zijne zijde, zonder dat
een der knechts hem verliet, om zich aan te sluiten bij hen, die in eene
werkstaking het middel dachten te vinden om hooger loon le verkrijgen.
Na den dood van den beer de Wit bleek dat de ijver en getrouwheid van
zijn personeel door hem waren op prijs gesteld, daar uit den uitersten wil
voortvloeide, dat van het aanzienlijk vermogen, dat wijlen de algemeen ge
ëerde patroon heeft nagelaten, een niet onbelangrijk legaat moet worden
uitgekeerd aan den meesterknecht, den winkelbediende en de werklieden,
als erkenning voor hunne veeljarige trouwe diensten. Die legaten bedragen
van ƒ2000 lot ƒ100.
BUITEN LA i\'DSCI!E BERIGTEN.
SS 43 E Bj A Bf S3.
LONDEN 21 October-.
Tijdens het verblijf van den prins van Wales te Athene zijn aldaar de
oude monumentale gebouwen en de geheele Acropolis met Bengaalsch vuur
verlicht.
-- Op eene alhier gehouden vergadering van Turksche fondsenhouders
werd o. a. ook het woord gevoerd door den lieer Galloway, die eigenaar is
van 150,000 nominale waarde in Turksche fondsen. Hij kende Turkije en
geloofde dat de volle waarde der obligaties betaald zou worden. Indienbij het
systeem, dat Turkije gedurende de laatste 3 a 4 jaren gevolgd had, volhard was,
zouden de obligalichouders alles verloren hebben, en hij was daarom over
tuigd, dat de schorsing van betaling'op hoe ondoordachte wijze zij oo»