A. SCHMIER,
ROTTERDAMMER VEER,
tot buitengewoon lage prijzen.
ADV KKTKNTI EN.
te SN EEK.
DONKERSTE EG,
Wegens verandering van zaken,
dagelijksche verkoop van alle voorliandene MANUFACTUREN.
lenaar werd de afschaffing van officieele broodzetting betreurd, sommigen
lerden over de verkeerde uitwerking van de vrijheid die aan bedrijven
loalgemeen, aan bakkers en slachters in 't bijzonder gelaten werd. «Daar
aaje 't nu", zoo redeneerde men, //daar zie je hoe wij gevild worden nu
ersdie mcnschen hun gang laat gaan. Eertijds regelde een vaderlijk slads-
ig.iur den prijs van het brood en de winst van den bakker; de accijnsin
nnbroodprijs verborgenhielp 's lands kas stijven. Thans zijn wij aan de
lieinen overgeleverd, w(j zijn gezegend met ruime graanoogstende ge-
trebelasting is er niet meer, en wie gaat nu met het voordeel strijken?"
e klagers wachten geen antwoord af, zij zijn er zelf meê gereed. Op
bakker daalt hun gramschap neêr. Niet slechts regelt hij zijn brood- I
Na niet naar dien van het meelmaar hij blijft dien bezwaren (zoo beweren
^lagers) met den afgeschaften accijns. I)e slachter vaart bij dergelijke
lrriouwingen niet beter, i
ei praktijk levert reeds menig bewijs dat zulke grieven, waar ze beston-
,jr niet verholpen werden door herstel van accijnscn en burgcmeeslerlijke
lepalingen. Die grieven werden hoemeopalhiesch weggeruimd. Als men
,eemt dat ze eenerzijds door een overgroot gebruik van vrijheid (mis-
l) ontstonden, dan was het door een juist en doelmatig gebruik van
lafid anderzijds dat ze verdwenen. Deze hoemeopathiesche methode vergt
,m(ir cenigc inspanning en wjj verdragen heel lang slechte qualiteit en
en prijs, alvorens wij ons inspannen om de dingen zoo goed en zoo
n koop te krijgenals wij ze door gebruik van onze vrijheid verkrijgen
len. Inlusschen heeft men zich hier en daar ingespannen en misbruik
vrijheid door gebruik van vrijheid terecht gezet. Er zijn plaatsen in
irland, België. Zwitserland, waar de burgers, wat brood betrelt, hunne
leji lot klagen aanmerkelijk hebben zien verminderen. Het blijft niet te
^e' waar dat deze inspanning geboden werd door zekere tyrannie uit onge-
m3roIeerdc vrijheid geboren. Maar zich daarover te bedroeven en verbcte-
U" te wachten van persoonlijke of arbitraire autoriteit, inmenging en wille-
is de rol die voor twijfelaars en zwakken overblijft.
~Tt geen regeeringsvorm ter wereld een maatschappij waarborgt tegen
;eerdhedcn van allerlei aard, moet den oppcrvlakkigsten waarnemer in
anoog vallen. Er is een soort van malcontenten die de monarchie, al of
constitutioneel, als de bron van alle maatschappelijke kwaad willen
jnhouwd hebben. In de republiek meenen, of althans beweren zij, is de
Voiligiug legen alle last, leed en schade, die uit het samenleven kunnen
ïo'tvlocien. Europa heeft tegenwoordig binnen eigen grenzen republieken
wtust en te keur, maar de malcontenten, die in hunne monarchie te ver
gis naar goed en goedkoop brood en vleesch zochten, vinden het daar
niet. De vonkelnieuwe republieken van Spanje en Frankrijk moesten
lidan wel 't best aan toe zijn. Maar wie zal niet glimlachen als iemand
didie richting uitziet naar iels waartoe zekerheid en" vrijheid in de eerste
i its vereischt worden? Neen, de oudste monarchie wint het van diealler-
igtwslc gouvernementen, want Oostenrijk heeft ontegenzeggelijk het beste
)d dat ter wereld gebakken wordt. Of het duur is? Met het oog op
taiqualileit wel niet. Wij hebben dus onze blikken naar Zwitserland te
ekidenmet die bedaagde, respectable, steeds jeugdige republiek kan men
gist voor den dag komen. Daar zal men dan toch over qnaliteit en prijs
brood en vleesch niet te klagen hebben, daar zal men niet behoeven
tezoeken naar middelen om bakkers en slachters binnen de grenzen van
melijkc winst te houden? Helaas! ijdele verwachting, droevige teleurstelling.
i daar hoort men zuchten en klagen over de schadelijke en schandelijke
alizucht der beschermelingen van St. Anthonius en St. Obert.
•elaar tot morren en klagen bepalen zich de Zwilsersche republikeinen
I. Zij doen precies wat de monarchale Nederlanders ook doen als "hun
rr druk wordt opgelegd die af te schudden is, en ten aanzien van het
riesch is men in Zwitserland op vele plaatsen druk in de weer om den
irjs van het vleesch, dien men overdreven hoog noemt, te matigen. In
noèvc werd onlangs een plan openbaar gemaakt dat wij ten beste geven
Nederland, waar thans van vele kanten gelijke klachten vernomen
djrden. Dit plan heeft het voordeel dat het op den voet van coöperatie
geboeid is en door den werkman zelf, die (naar men zegt) 't meest be
lofte aan vleesch heeft en er 't minst van krijgt, kan worden uitgevoerd.
De ontwerper van het plan begint met de verzekering dat men sedert
jg onder alle klassen der maatschappij ontevreden is over de buitensporige
.orbitant) prijzen van het vleesch, in verhouding lot de marktwaarde van
slachtvee, die overal gedaald is. Hij doet daar naast een middel aan de
nd otn de oorzaak dier ontevredenheid te stuiten. Men richte eene maat-
tappij op met een onbepaald getal aandeelcn van b. v. vijf francs. Met
cie a vierduizend aandeelen (als de klachten over te duur vleesch gegrond
'n, zullen die aandeelen wel gretig genomen worden) heeft men vijftien
twintigduizend lrancs, waarmede men kan beginnen om twee a drie
.inkels tot den verkoop van vleesch in te richten, in de wijken die de
^ndeelhoudcrs 't geschiktst achten voor hun gerief en den voorspoed der
e|derneming. De verkoop moet natuurlijk contant zijnde prijzen duidelijk
jOr iedereen in de winkels aangekondigd. De prijs van het slachtvee, plus
](i algemeenc onkosten met vijf pCl. voor geldsrenten, zoo nauwkeurig mo
eilijk berekend, zijn de basis voor de berekening van den vleeschprijs.
l(De aandeelhouders benoemen uit hun midden een raad van toezicht. Om
'ikozen te kunnen worden moet men minstens tien aandeelen hebben. De
^indeelhouders maken de noodige reglementen.
Voor den inkoop van het slachtvee wordt een der zaakkundigen aange
leid. Voorts moet er een algemeen kassier zijn, die alle avonden van al de
inkels het bedrag waarvoor ze verkochten in ontvangst neemt. Een slach-
'rsknecht wordt met de vcrdceling en den verkoop van het vleesch belast,
jgestaan door twee jongens of winkelmeisjes om het vleesch te wegen en
klanten te bedienen. Het opzicht in den winkel houdt iemand die men
kas en het winkelboek kan toevertrouwen. Voor het sluiten van den
,'inkel maakt hij de controle over den dag.
De beste stukken vleesch worden natuurlijk legen heel andere prijzen ver
kocht als de andere, maar ook die prijzen moeten duidelijk afgekondigd
worden. Het bestuur moet zich de moeite geven iedere week de kas na te
zien. Om de drie maanden b. v. doet men verslag aan de aandeelhouders.
Alleen aandeelhouders mogen van het debiet profiteeren. Ilct bestuur geeft
kaarten af met naam en voornaam van den aclionaris, en trekt die kaarten
in wanneer de actionaris zich van zijne aandeelen ontdoet.
Wanneer er aan het einde van een jaar meer dan vijf pCt. overschiet (uit
den verkoop der fijnste stukken), dan zal dat meerdere als winst gelijk onder
de aandeelhouders verdeeld worden.
Dit zijn de hoofdtrekken van het Geneefsche plan. Is men nu in Leiden
overtuigd, of liever weel men zeker en kan men bewijzen dat onze vlecsch-
houwers buitensporige winst nemen? Men wachte zich voor illusiën. Tot
welken prijs moet rundvleesch wel dalen om onder het bereik van den
werkman te vallen? Ook zij men bedacht op de eigenaardige moeilijk
heden van het vleeschhouwersbcdrijf en op de oeconomische bezwaren die
niet in alle gemeenten dezelfde zijn. Een groote moeielijkheid is het vinden
van een bekwaam vleeschhouwer, die volkomen op de hoogte is van den
handel in slachtvee, en die tegelijk niet slechts zoo'n zaak weet te admini-
streeren, maar ook voornamelijk attent is op alles wat in zijn bedrijf het
belang der burgerij kan bevorderen.
Wanneer de hcofdvragen in deze bevestigend te beantwoorden zijn, kan
men gerust beginnen. D. H.
Bevallen van een Zoon M. C. LANCEL I1EYKOOP.
Leiden. 19 October 1874.
Eenige kennisgeving.
De Ondergeleckcndcn beluigen bij deze hunnen liartelijken dank voor de
vele bewjjzen van belangstelling bjj hun zilveren huwelijksfeest ondervonden.
D. J. COCKUYT.
Leiden, 20 October 1874. A. C. COCKUYT, van der Breggen.
De Heer en Mevrouw VAN OORDT ARNOLD betuigen hun hartelijken
dank voor de vele bewijzen van deelneming, ontvangen b|j de geboorte
van hunnen Zoon.
Leiden, 17 October 1874.
Visites worden afgewacht Woensdag en Donderdag a. s.
Het Bestuur der Hollandsche Maatschappij van fraaije
kunsten en wetenschappen (afdeeling Leidenheeft de eer
bij deze aan belangstellenden mede te deelen, dat, te
beginnen van November, in het aanstaande leesseizoen, op iedcren derden
Dinsdag der maand eene Vergadering mei Dames zat worden gehouden
welke ln geen geval zal worden verschikt; alsmede
dat er met de meeste nauwlettendheid tegen zal gewaakt wordendat gcene
onbevoegde personen die vergaderingen bjjwonen.
Namens het Bestuur,
C. P. TIELE, Voorzitter.
j. M. E. DERCKSEN, Secretaris.
Door aandeelhouders in bovengemelde Recderij te Sneek is, in hunne Ver
gadering van 16 October 1874, de Heer A. BLEEKER, wegens zijn vertrek
naar elders, op zijn verzoek, eervol ontslagen uit zijne betrekking van
Boekhouder-Commissaris en tol zijn opvolger benoemd de Ondergeleekcnde,
Procureur te Sneek.
Sneek, 17 October 1874. Mr. J. C. MEIJ46R.
Wintel-artikelen, Dekens, Lakens, Bnckskins, Eskimo's, Mos-
cowa's, gekleurde en witte Flanellen, Baaijen, Vriezen en Duffels,
benevens de nog overige ZOMERSTOFFEN,
Aan de openbare lagere scholen voor on- en minvermogenden te Leiden
worden verlangd Hulponderwijzers of 11 ulpoiidcrwljzcresseh
op eene jaarwedde van öOO, die tot 550 verhoogd kan worden, ter
wijl zij, die in het bezit zijn van eene acte als Hoofdonderwijzer of Hoofd
onderwijzeres, daarenboven eene toelage van SO bekomen.
Zij, die verlangen voor een der betrekkingen in aanmerking te komen,
worden uitgenoodigd hunne bewijsstukken van bekwaamheid en goed zede
lijk gedrag, vóór of op den 25sten October e. k.aan Burgemeester en Wet
houders portvrij in te zenden.
Burgemeester en Wethouders,
v. d. BRANDELER, Burgemeester.
Leiden, 1G October 1874. E. KIST, Secretaris.
