PEK TELEGRAAF.
WAARSCHUWING.
Al) VER TEN Tl RN.
FAILLISSEMENT.
T ANDLIJ I) 12RS.
bij alleen, als president van liet uitvoerende gezag der republiek, de raagt
en bevoegdheid omschreven en bevestigd bij den IV11'11 titel der grondwet
van 1869, mitsgaders de buitengewone magt, waarmede hij is bekleed, en
zulks tot dat de openbare rust in den lande zal zijn hersteld.
Serrano en Topete zijn met 4000 man te Castro Urdiales aangekomen.
Het leger van het centrum zal ontbonden worden en C a 8000 man leve
ren, welke onder Dominguez naar het Noorden zullen trekken.
Allerwege in het land zijn inschrijvingen geopend ten behoeve der ge
kwetste militairen.
Als oorzaken van de nederlaag van Moriones worden de volgende om
standigheden opgegeven. In de eerste plaats Lalde zijne berekening, dat
hij, door zijne snelle beweging gper spoortrein||naar Santander en van daar
naar Castro-Urdiales of Santogna, de Carlislen overrompelen zou, terwijl
ccn belangrijk deel hunner krachten voor Estella was zamengelrokken. De
vijand bad de voorzigtigheid gehad, door vliegende colonnes de regie lijn
tusschen Bilbao en Estella bezet te houden. Verder kon Primo de Rivera,
ten gevolge van den aanhoudenden storm, niet bij Castro-Urdiales landen,
zooals oorspronkelijk het plan was, maar moest dit te Santogna geschieden.
Door dit tijdverlies waren de Carlislen in de gelegenheid eenige versterking
aan de troepen te zenden, die de hoogten de la Concepcion bezet hielden.
Rivera nam deze hoogten wel, maar met zeer gevoelige verliezen, die zijn
leger, 7000 man, te veel verzwakten. Eindelijk belette het stormweder
elke medewerking van de vloot.
Door de kon. Carlisiische junta van Navarra is de uitslag van het
gevecht met Moriones op de volgende wjjze bekend gemaakt: Groote over
winning op de legermagt van Moriones behaald! 5000 man buiten gevecht
gesteld, waaronder ongeveer 1000, die gedood of gewond zijn; de overigen
zijn krijgsgevangen gemaakt en naar Zornoza vervoerd. Men heelt voorbe-
dachtelijk een aantal republikeinen de San Pedro-brug bij Sommorostro laten
overtrekken en hen vervolgens afgesneden en met de bajonet aangetast. Dit
is ten uitvoer gebragt door hel 0e Navarresche bataillon en twee andere:
een Alvaeesch en een Biscaaisch bataillon. Slechts een zeer gering aantal
republikeinen hebben zich zwemmende kunnen redden. Velen zijn verdronken.
'sGRAVENHAGE, 6 Maart. Met ingang van den 8eD Maart is, ter voor-
loopige reorganisatie, bij de algemeene landsdrukkerij het administratief en
technisch beheer gescheiden. De directeur C. W. Mieling is eervol ontslagen
met toekenning van wachtgeld; aan Joh. Bode, meesterknecht by de bh.
Enschedé te Haarlem, is het technisch en aan C. 11. Mingelen, adjunct
commies ter landsdrukkerijhet administratief beheer tijdelijk opgedragen.
LONDEN, 5 Maart, liet parlement is lieden geopend. De heer Brand is
tot //speaker" benoemd. De heer Gladstone heeft hem namens de liberale
partij geluk gcwenscht.
De prins en prinses van Wales zijn alhier aangekomen.
WEENEN, 5 Maart. Bij het huis van algevaardigden zijn heden de alge
meene beschouwingen over het eerste confessionele ontwerp geopend. De
galerijen voor het publiek waren buitengewoon bezet. Er zijn 35 sprekers
ingeschreven tegen en 23 voor het ontwerp. Heden hebben er 8 bet woord
gevoerd. Morgen voortzetting.
LONDEN, 6 Maart. De koningin zal Maandag a. s. te Windsor een groot
banket geven ter eere van den hertog en de hertogin van Edinburgh. Onder
de genoodigden bevinden zich de leden van het afgetreden kabinet-Gladstone
en die van het nieuwe kabinet-Disraeli.
VERSAILLES, 5 Maart. In de nationale vergadering heeft de heer Chris-
tophle verlof gevraagd tot eene interpellatie betreffende de wijze, waarop
door de regering is gebruik gemaakt van haar gezag tegenover de bedrei
gingen, waarvan de vergadering onlangs hel voorwerp w as. Morgen zal de
discussie hierover aan de orde zijn.
WEENEN, 6 Maart De Neue freie Presse meent te weten dat het
ministerie besloten heeft zich niet te verzetten tegen hel door de linkerzijde
voor te stellen amendement betredende de beëediging der bisschoppen.
Een g-oeil boek, goed vertaald, in een goed kleed.
Onder de tallooze nieuwe uitgaven en herdrukken, die de Nederlandsche
pers tegenwoordig levert onze 'leestafel zou er van kunnen getuigen hoe
groot hun aantal is, en wij zeiven weten maar al te goed hoe gaarne wc
zouden wenschen niet door gebrek aan ruimte gedw ongen te zijn onze rubriek
boekbeschouwing binnen zeer enge te beperken onder die tallooze uilga
ven is er maar betrekkelijk weinig dat rechtstreeks voor de wetenschap van
den onderwijzer van belang is. Is het omdat er aan het schrijven over pae-
dagogische onderwerpen eigenaardige bezwaren verbonden zijn; of omdat we
aan dat artikel geen behoefte hebben wegens genoegzamen voorraad? Het
eerste mag waar zijn, het tweede niet. Is het omdat de waarde der paeda-
gogie als wetenschap bij ons miskend wordt? Wij mogen 't niet onder
stellen.
Maar zooveel te meer is er reden zich te verheugen als de bibliotheek met
een goed werk verrijkt wordt. En niemand zal ontkennen dat de Geschie
denis van clc opvoeding en het onderwijsdoor Dr. F. Dilles, vrij in het
Nederlandsch vertaald door J. Versluys, pas in het licht verschenen bij P.
NoordhofT en M. Smit te Groningen, een goed werk is. De naam van Diltes
heeft bij ons een goeden klank, de vertaler is voor zijn taak berekend; ge
gevens genoeg om iets degelijks te verwachten, en die verwachting wordt
bij de lezing lang niet teleurgesteld.
't Is op zich zelf buiten eenigen twijfel nuttig, dat vooral de aankomende
onderwijzer een handboek heelt, dat genoegzame volledigheid bezit bij niet
al te grooten omvang, waarin hij in flinke, krachtige trekken de ontwik
keling van de opvoedings- en onderwijskunst geschetst vindt, waardoor hij
bekend kan worden met verschillende stelsels en hun werking, met uiteen-
loopende beginselenen hun toepassing, met krachtige persoonlijkheden en nun
streven. Welnu, dat alles vindt hij hier. Dat vindt hij tentoongesteld in
bet licht der nieuwste onderzoekingen, gerangschikt na grondige studie met
inachtneming van de wenken der scherpzinnigste onderzoekers. Want de
vertaler heeft gebruik gemaakt van wat ook Nederland geleverd heeft. Ook
daarom is zijn werk voor Nederlanders boven het oorspronkelijke te ver
kiezen, en niet alleen omdat hij heeft weggelaten wat meer uilsluitend voor
Duitschland van nut is, en ingevoegd wat vooral voor Nederland van be
lang was.
We hebben in een recensie de opmerking gelezen dat het wenschelijk
zou geweest zijn als de vertaler nog meer van Nederland geleverd had. We
kunnen dien wensch deelenmaar zien er geen bezwaar in, dal bij niet
vervuld is. Ongetwijfeld als 't een geschiedenis van 't Nederlandsche onder
wijs, of maar van 't onderwijs in de nieuwere lijden gold. zouden de
eischen geheel anders worden. Maar men vcrgele niet dat de toestanden in
de verschillende landen van Europa vóór de 19Je eeuw niet zeer uiteenliepen.
Onze geschiedenis sedert het einde der J8de eeuw is uitvoerig genoeg be
handeld. Zelfs verheugen we er ons over dat er van de maatregelen vóór
en in 1806 genomen een goed overzicht gegeven wordt. Onze tegenwoor
dige schoolwetgeving wordt door het aankomend onderwijzerspersoneel
genoeg! bestudeerd, maar van den toestand vóór 1857 weet men over
het algemeen te weinig. En er is toch zooveel in den legenwoordigen
toestand, dat op vroegere berust, niet het minst onder de punten van ver
schil tusschen de voorstanders van openbaar en bijzonder onderwijs.
We raden eiken jeugdigen, ja ook eiken ouderen onderwijzer aan dit
werk ie bestudeeren. Kan uit den aard der zaak niet alles nieuw zijn, 'tis
ontwijfelbaar dat de geheele wijze van behandeling er het aanlokkelijke van
't nieuwe aan geeft, en dat er toch door de meesten bijzonderheden in
aangetroffen worden, die hun niet bekend waren.
De vertaler kan verzekerd zijn dat hij //de klip van Germanismen"
misgezeild heeft. Natuurlijk komt er hier en daar ccn term voor, waar
over verschil van opinie kan heerschen, maar 'tis toch zeldzaam.
De uitgevers zorgden voor een Hinken druk en een goed uiterlijk, zooals
we dit van hen gewoon zijn. Zoo'n druk met interlignes laat zich nog
eens lezen zonder belasting van de oogen te vergen.
(/V. Bijdr. v. h. Onderwijs.)
Dit uitroepteeken is een ondeugendheid van den zetter.
Ter teregtzitting van de arrond.-regtbank te Leiden, van 6 Maart, zijn
de volgende vonnissen uitgesproken: J. D. S. T. en W. J. v. 11., beiden te
Leiden, wegens gewelddadigheid jegens een bedienend beambte in de waar
neming zijner bediening, ieder tot cellulaire gevangenisstraf van 15 dagen;
A. v. E., te Leiden, wegens diefstal in dienstbaarheid, tot cellulaire gevan
genisstraf van 2 maanden; N. v. Z.te Alphen, wegens overtreding der wet
ter beteugeling der veeziekte, tot geldboete van 25 of subsidiaire gevange
nisstraf van 3 dagen.
De ingezetenen worden gewaarschuwd voor het in omloop zijn van valsche
Guldens, met de beeldtenis van Koning Willem III en het jaartal 1860 en
waaraan geheel of gedeeltelijk het randschrift mankeert. Zij zijn vrij wel
naar de echte vervaardigd, doch te herkennen aan de blaauwacblige tint.
Reeds zijn er binnen betrekkelijk korten tijd vier dergelijke uitgegeven,
welke alle door de Politie zijn in beslag genomen.
Leiden, 5 Maart 1874.
Na eene kortstondige doch smartelijke ziekte overleed heden, in den
ouderdom van 55 jaren, mijn geliefde Echtgenoot, Dr. GERARDUS WILLEM
ALEXANDER PLAAT.
'Leiden, 5 Maart 1874. E. J. PLAAT, van Ketwich.
j Eenige kennisgeving.
Bij vonnis van de Arrondissements-Regtbank te Leiden, dd. 4 Maart j. 1.,
is P1ETER 11CBERTUS WILLEM MENZEL, smid en slotenmaker alhier,
verklaard te zijn in staat van faillissement, aanvang genomen heb
bende met genoemden datumen zijn daarbij benoemd de E. A. Heer ,Mr.
S. J. FOCKEMA ANDREAE, lid van genoemde regtbank, tot regter-commis
saris, en de ondergeteekende tot curator.
Schuldeischers worden verzocht hunne vorderingen, met de daartoe noo-
dige bewijzen, ten spoedigste in te leveren bij
Leiden6 Maart 1874. Mp. J. F. SCHELTES ELZER, Curator.
Eenige Antirevolutionairen brengen langs deze
hunnen opregten dank tot al de Leden van Doctrina, en iu
bijzonder aan Jonkheer D. VAN DE CAPPELLE, voor de
gelegenheid hun geschonken de lezing van Dr. A. Ï4ÏJÏPKR, den colossus
hunner rigling, te kunnen bijwonen.
De Ondergeteekende. 61 jaren oud, leed sedert zijn 42s,e jaar aan
hevige kiespijnen, waardoor hij het grootste getal zijner tanden verlo
ren heeft. Voor korten tijd weder door hevige kiespijn aangevallen,
werd hem door den Heer Apotheker J. HORNING hel in diens Apotheek
gedeponeerde Anatherin-Mon<!water van den lieer Dr. J.G.POPP,
K. K. liof-Tandheelmeesler te ff'eenen, aangeraden, en naauwelijks was
dit gebruikt, of de hevige pijn was oogenblikkelijk verdwenen; ja: hij
is sedert dien tijd door het dagelijks gebruik van dit voortreffelijk mid
del lot op dit oogenblik van ai zijn vroeger lijden geheel bevrijd.
Doordrongen van dankgevoel kan hij niet nalaten dit weldadig mid
del allen lijdenden uit ware, onbaatzuchtige overtuiging ten sterkste
aan te bevelen.
CHRISTIAN NEAHMANN, m. p..
Essegg. Kon. Keiz. Stuhlrichter.
AXATHERIIK-TANDPASTA a, f 1.2», TA1VDPOERER
a SO Cents, TAJSOPEOSIB a 2.6».
Verkrijgbaar in de Depóts: te Leiden bij E. NOORDIJK, Breedestraat,
te Alphen bij J. T. ALLART, te llazerswoude bij J. GAARKEU
KEN; te Delft bij A. J. VAN RIJN; te Dordrecht by 11. J. GILTAY
Apotheker; te Gorinchem, bij J. P. LASONDER; te Gouda bij L.
SCHENK; te 's Gravenhage bij SACK C0., J. L. F. C. SNABILIE
Apotheker, en C. VAN VALKENBURG; te Botterdam bij A. SCHIP-
PEREYM C".Blaatiwe PorseleinwinkelVAN SANTEN KOLFF; te
Schiedam bij D. MALTHA te Amsterdam bij F. v. WINDHEIM C".
