PER TELEGRAAF.
KUTOEGSEL, behoorende lol de Lcidsche Courant
van Maandag 2 Maart l\°. 5J.
rr 1in r-l
De jongste officiële berigten van de Goudkust hebben eeuen smartc- j
lijken indruk gemaakt. Wel is waar hebben de Ashantijnen het onderspit j
gedolven en is Comassie betnagligd, maar het geleden verlies der Engelsehen
ii niet onbeduidend. De Times zegt dat het succès der onderneming en
bet goede dat er wolligt uit zal kunnen voortspruiten, bezwaarlijk opwe-
gen zal legen de opofferingen, die liet zal gekost hebben. Het blad betreurt j!
de vvreede noodzakelijkheid, die Engeland genoopt heelt de bloem van zijn j
leger bloot te stellen aan zulke onwaardige gevaren: omkomen door bet i
Afrikaansch klimaat, of door de band van Afrikaansche wilden.
Men verneemt den dood van majoor Biard. Zwaargewond geraakt, werd
hem door de Ashantijnen het hoofd afgehouwen.
Berigten uit Japan maken weder gewag van hevige branden. Het oude
kasteel der daimios te Kagosima en de beroemde tempel van Ciwa te Yoko
hama zijn een prooi der vlammen geworden. Het laatste onheil wordt loe- 1
geschreven aan onvoorzigligheid van de zijde der priesters, die wat te veel
sterken drank hadden gebruikt.
Te Yokohama is cene vereeniging opgerigt tot afschaffing van sterken
drank.
FRASiKRIJIL
In het Journ. off. wordt een besluit afgekondigd van den president
der republiek, waarbij de wet op de benoeming der maires ook in Afgerie
van kracht wordt verklaard. Ook in die kolonie zullen voortaan de maires
in de hoofdplaatsen der departementen en kantons, alsmede in de gemeenten
waarin regtbanken van eersten aanleg gevestigd zijn, door den president
der republiek en in de andere gemeenten door den prefect worden benoemd.
De minister van oorlog heeft, in navolging van den minister van bin-
nenlandschc zaken, eene circulaire aan de corps-kommandanten gerigt,
waarin zij uitgenoodigd worden niet te dulden, dat hunne ondergeschikten
aan Bonapartistische manifestation deelnemen. Elke overtreding van dit be
vel zal streng gestraft worden. t
Naar men verneemt heeft-de radicale maire van het stadje Guise, de
afgevaardigde Godin, die dezer dagen werd ontslagen, geweigerd zijne
fuucticn neder te leggen en de mairie in handen van het eerste raadslid
over te geven. Naar verzekerd wordt, is de regering voornemens, den
heer Godin geregtclijk te vervolgen en zal het daartoe eene magliging van
de kamer aanvragen.
De nieuwbenoemde maire van Bordeaux heeft bij eene circulaire aan
de ambtenaren van het toezigt op de gemeentewerken alsmede aan de aan
nemers van het onderhoud der gemeentegebouwen aangezegd, dat zij zich
streng hadden te houden aan de bepalingen der wel, welke het verrigten
van arbeid op den Zondag en de feestdagen verbiedt, daar het in alle op-
zigien, maar vcoral uit een godsdienstig oogpunt, van het hoogste belang
was dat de wijze bepalingen der op dit stuk beslaande wetten en regle
menten met gestrengheid worden nagekomen.
liet hof van appèl heeft in eene plegtige bijeenkomst van de veree-
nigde kamers uitspraak gedaan in de zaak der erfgenamen van Naundorff
legen den graal van Chatnbord. Het hof heeft de erfgenamen gequalificeerd
als onbeschaamde en sluwe gelukzoekers, het vonnis der reglbank van 1851
bevestigd, en dc erfgenamen veroordeeld lot boete en in de kosten van
het geding.
Mevr. Bazaine is den I9Je", vergezeld van hare twee kinderen en van
twee vrouwelijke bediendente Cannes is aangekomen. De reizigers hebben
zich van het spoorwegstation onmiddellijk, met rijtuig, naar het veer begeven
om naar het eiland Ste Marguerite over te steken. Aan den gewezen maar
schalk is vergund om twee uren daags in den tuin en op de pleinen der
citadel te wandelen, vergezeld van twee bewakers. De wacht van den
staatsgevangene of het garnizoen van het eiland bestaat uit 90 man linie-
troepen. onder bevel van een kapitein, en uil vijf gevangenbewaarders.
Dezer dagen heeft men te Parijs den inhoud van 300 stukken wijn
750 hectoliters, in de Seine laten wegloopen. Die wijn was in beslag ge
nomen, omdat hij op eene schandelijke wijze was vervalscht.
Het gehucht Moreaux, deel uitmakende van de gemeente Saint-Eloy-
duGy, is dezer dagen afgebrand. Twaalf gezinnen zijn daardoor van alles
beroofd.
Uit lvonstanlinopel meldt men dat de Armenische quaestie van het
standpunt der geloofs- en gewetensvrijheid in dien zin is beslist, dat de
katholieke of llassounistische gemeente als zelfstandige en van den patriarch
der dissidenten onafhankelijke gemeente erkend wordt.
DUITSCULAND.
Door den rijkskanselier is een wets-onlwerp bij den bondsraad inge-
diend, waarbij de straf van internering en het verlies der burgerschaps-
regten toepasselijk verklaard wordt op geestelijkendie van hun ambt I
ontzet of wegens onbevoegde uitoefening van ambtshandelingen gestraft zijn.
De Prtiissische landdag heeft dezer dagen het regerings-voorstel ver- I
worpen, om, gelijk in vroeger jaren, ook thans weder 5i000 th. beschik-
baar te stellen ten behoeve van uit te loven premiën bij wedrennen. Vol-
gens de IVeue Preuts. Zeit. heeft de keizer de zaak voor dit jaar reeds in
den gewenschten stand gebragt, want, naar dat blad beweert, heeft hij be-
loold de van dc begrooting geschrapte 51000 th. uit zijn fondsen te
schenken.
NAGASAKI, 27 Februarij. De Daimios van het district Samurais staan
aan het hoofd van den opstand. Er heeft een gevecht plaats gehad tusschen
de troepen en de opstandelingen; de uitslag is nog onbekend. De vreemde
lingen zijn veilig.
LONDEN, 27 Februarij. De Venezueelsche consul heeft aan het comité
der //bondholders" van Venezuela doen welen, dat, luidensjeene door hem
ontvangen mededecling van den minister van financiën te Caracas, over het
verleden jaar eene som van 86334 gedeponeerd is ten behoeve van builen-
landsche schuldeischers, waarbij nog komt een depót van 8432 over
January, makende een totaal van 947C6 Daarvan is 90000 in specie.
BERLIJN, 28 Februarij. Het bij den bondsraad aanhangig gemaakt
ontwerp van wet betreffende geestelijken, die uit hun ambt ontzet of wegens
bet onbevoegd uitoefenen hunner betrekking gestraft zijn, houdt in: dat
laalstbedoelden bij uitspraak van het centraal bestuur kunnen worden ver
vallen verklaard van het staatsburgerregt, dat hun het verblijf in zekere
plaatsen door de politic kan ontzegd, dat andere plaatsen hun tot verblijf
kunnen aangewezen worden, en dat zonder toestemming van den bondsraad
geen andere bondstaat hun het staatsburgerschap kan teruggeven of htm het
verblijf in eenigerlci plaats van dien staat kan vergunnen.
OSTROWO, 27 Februarij. Heden is op verlangen van dc regtbank te
Gnescn den aartsbisschop Ledochowski aangezegd, dat hij eene gevange
nisstraf van een'jaar heeft te ondergaan, ter vervanging van de onbetaalde
geldboete van 8000 thaler, waartoe hij bij vonnis van 19 December 1873
ter zake van overtreding der Meiwellen werd veroordeeld.
BAYONNE, 28 Februarij. De nederlaag van Moriones schijnt zeker te
zijn. Zijn verlies bedraagt 3000 man.
Serrano en Topcle vertrekken naar het noorden des lands. Zaballa is
ad interim met het presidentschap belast.
LEID SCHE SCHOUWBURG.
„Be Grafsteen", drama in 3 bedrijven, naar het Fransch van
Alexandre Dumas, en „Ik inviteer mijn kolonel",
tooneelspel in 1 bedrijf, naar het Fransch.
Een jaar of wat geleden werd het eerstgenoemde stuk hier opgevoerd en
ons oordeel was toen reeds niet gunstig. Ditmaal beviel het ons echter nog
veel minder, dan vroeger, en daar nu uit deze tweede opvoering blijkt, dat
«De Grafsteen" op het repertoire gebleven is en dus bij de Vlaamsche tooneel-
lislen cene zekere reputatie heeft, zien wij ons verplicht er een ernstig
woordje over te spreken. Wij houden het voor een zeer ongelukkig pro
duct, dat misschien aan dc bedorven verbeelding van een Franschnian kan
voldoenmaar op geen waarlijk Nederlandsch toonecl thuis hoort. Het on
natuurlijke der situatie nog daargelatenworden wij beziggehouden met een
zekere verhouding, die te scabreus is om er lang bij stil te staan.
Wat is de inhoud van dit drama? Mijnheer Gervais komt. na verschei
dene jaren iu Amerika geweest te zijn, bij zijn vrouw en kinderen thuis
Eenigen tijd voor zijn komst is zijn dochter Clotilde, een meisje van 18
jaren, overleden, en men siddert voor het denbeeld om hem dat vreeselijke
nieuws meê te dcelen. Onverwachts ontvangt mevrouw Gervais een bezoek
van eene oudcrlooze jonge dame, die ook Clotilde licet en van denzelfden
leeftijd is, en die zich met een aanbevelingsbrief als gouvernante bij de
dochter des huizes aanbiedt. Dat een meisje van 18 jaar gouvernante wordt
hij een meisje van 18 jaar, is een kleine onwaarschijnlijkheid die gij maar
over het hoofd moet zien. Mevrouw Gervais behandelt haar zóó voorko
mend, dat zij haar zelfs de klecderen der overledene dochter laat aantrek
ken, die haar natuurlijk ook volkomen passen. Nu verschijnt mijnheer Ger
vais, ziel dc vreemde Clotilde en houdt haar voor zijne dochter. Men heeft
den moed niet hem uit den droom te helpen en op die manier ontstaat nu
een volkomen onhoudbare toestand. Dat hij dagen lang van alles onkundig
blijft en van geen enkelen onderhoorige of bezoeker de waarheid verneemt,
is alweer onnatuurlijk. De zoon des huizes, Edmond, wordt op het
meisje verliefd en ziet zijne liefde beantwoord. Voor den vader krijgt die
teedcre verhouding een zeer dubbelzinnig aanzien. Een oud vriend, John
Fielding, een Amerikaan, komt eerst voor zijn zoon en later voor zichzel-
ven de hand van Clotilde vragen en dal aanzoek brengt groote ontsteltenis
bij de gelieven teweeg. De zaak begint bedenkelijk te worden. Gervais
verrast Edmond als hij Clotilde een declaratie doet. Hij leest nu zijn doch
ter in een heel vertrouwelijk discours de les, schudt Edmond eens door
elkander, zeker om er die ongeoorloofde lielde uit te schudden en eindigt
met de verzuchting, dat hij dan maar liever gewenscht had dat zijne doch
ter gestorven ware. Als op commando treedt nu de steenhouwer bin
nen, bij wien de grafsteen van de overledene besteld is, en overhandigt
hem de tcekening daarvan. Frappanter kan het wel niet! Mijnheer Ger
vais zucht: //Ach, ware zij dan maar liever gestorven!" en de steen
houwer komt als het ware met de boodschap: //Mag ik u haar graf presen-
tceren!" Die steenhouwer opent en sluit het stuk, maar wij wenschten
wel, dat dit graf nu voor altijd gesloten bleef. Zulke stukken kunnen
we missen. Als hel Nationaal-Tooneel van Antwerpen, werkelijk natio
naal hecten zal, dan moet men er den Franschen wansmaak van verwij
derd houden. In den omgang van Gervais met zijn vrouw en kinderen
heerscht een hoogst overspannen toon. De frissche lucht van het llolland-
sche huisgezin ontbreekt er geheel. Als John Fielding Clolilde's hand
vraagt is Gervais jaloersch op de lielde van zijn dochter. Het is of
hij ook al verliefd is! Hoe de arlislen zelve dit stuk met zekere
voorliefde behouden hebben, begrijpen we niet. De rol van mevr. Ger
vais is voor mej. Beersmans toch een allerongelukkigste rol. Er is niet
de minste nuance in. Mevrouw Gervais is van het eerste looneel tot het
laatste altijd even melancholiek en larmoyant. Wil een actrice schitteren,
dan moet zij een karakter voorstellen, dat zich ontwikkelt en verschillende
phascn vertoont. Een altijd bedroefd gezicht behoort bij een condoleantie-
visite, maar niet op een looneel. Mej. Beersmans moet het ons niet kwalijk
nemen, wij hebben dikwijls getoond, dat wij hare talenten weten te waar-
decrenmaar we vonden mevr. Gervais vervelend I De heer Driessens
had als Gervais een wat gelukkiger rol en speelde goed. maar toch niet
zóó als wij het anders wel van hem gezien hebben. De heer Dierckx was
als Fielding de amusantste verschijning in het stuk en gaf het karakter van
den practischcn (linken Amerikaan heel natuurlijk terug. Mw. CorijnDriessens
maakte van hare ook vrij ondankbare rol wat zij kon. De heer Lemmens
voldeed ons als Edmond in dit stuk zóó slecht, dat wij hem een ander
métier loewenschten. In het nastukje was hij echter iels beter.
Het geestige tooneel- ol blijspel //Ik inviteer mijn kolonel" heeft de voorstelling
goedgemaakt. Zie, nu zagen wij mej. Beersmans en den heer Driessens weer
in hun kracht. Beiden speelden zoo aardig en ongedwongen als men maar
verlangen kon, en hielden het publiek steeds in een vroolijke stemming.
Allerbehendigst weet F.lisa Carbonel haar man, dien zij na eên bal masqué
niet meer vertrouwt, in toom te houden door de bedreiging, dat zij een
zekeren kolonel, die haar volgens hare bewering attenties bewijst, bij zich
zal inviteeren. Zij bewaart de sleutels en geeft haar man zakgeld. Opeens
verschijnt de kolonel werkelijk en neemt Elisa in vertrouwen voor een
huwelijksplan, dat hij gevormd heeft. Hier maakt de slimme dame ook weer
gebruik van om de comedic vol le houden. Het stukje is zeer kiesch ge
schreven en zal altijd voldoen, wanneer het zóó meesterlijk wordt uitgevoerd
als gisterenavond. Wij wijzen bijv. op het verhaal van het bal masqué, door
den heer Driessens uitmuntend voorgedragen. De heer Dierckz als de kolonel
verdient ook in dit stukje veel lof.
Leiden, 28 Febr. 74.
Te Leiden ter Boekdrukkerij van J. C. DRABBE.