publiek werd eene warme malie gebragt aan tie directie en de decorateurs
J Eduard de Vries en Grootveld. Vervolgens werd de ontwerper der plan
nen voor den herbouw, de commissaris Joh. llilman, ten tooneele geroepen
en luide toegejuicht. Na de pauze werd het tooneelspel «Uitgaan" op
gevoerd.
De bevolking der groote strafgevangenis te Leeuwarden bestond op
den 31 December jl. uil 493 mannelijke gevangenen, zijnde 39 minder dan
op ultimo December 1872. In den loop van 1873 zijn 58 gevangenen in
het gesticht opgenomen en hebben 91 de gevangenis verlaten; bovendien
zijn in dat jaar C gevangenen overleden.
Te Vierlingsbeek, in Noordbrabantis dezer dagen moord gepleegd op
den smid Klaazes. llij stond in den avond aan hel vuur zijner smederij,
toen hem eensklaps de volle lading van een geweer aan het hoofd trof. In
de smederij werden stukjes lood gevonden, waaraan bloed en hersens kleef
den. Aangaande de oorzaak van dit vrceselijk feit en den dader is men
geheel in het onzekere.
's GRAVENI1AGE 3 February.
Z. M. heeft vergunning verleend aan den heer mr. W. F. Rochussen,
Ned. gezant te Berlijn, tol het aannemen van het grootkruis der Albrechts-
ordc. hem door den koning van Saksen geschonken.
-- Tot griffier bij het kanlongeregt te Maarsen is benoemd jhr. mr. R. de
Beaufort, advocaat te Utrecht.
Na eene betrekkelijk kortstondige ongesteldheid, welke sedert het
laatst der vorige week een hoogst ernstig aanzien had verkregen, is gisteren j
avond Iner ter slede ovcileden de heer M. A. F. 11. Hoffman, op bijna 79-
jarigen ouderdom. Nog voor weinige maanden lid der tweede kamer, moest
de overledene voor zijn lidmaatschap, dat hij zoovele jaren met den meesten
ijver had vervuld, bedanken. Zijne zwakke krachten lieten hem niet meer j
loc aan hel parlementaire leven deel te nemen. Van 1849—50 was hij ook
lid der eerste kamer. De groote handelskennis van den overledene, verwor
ven gedurende de vele jaren dat hij zich aan den handel had gewijd en dat
hij daarin werkzaam was, kwamen hem bij de beraadslagingen in de ka
mers, vooral als het onderwerpen van flnanciëlen of commerciëlen aard
betrof, zeer te stade. Door fortuin gezegend, door werkzaamheid verkregen,
paarde hij daaraan de meest edele hoedanigheden. Als waar christen was
hij een weldoener van de armen. Zijn dood is voor hen dan ook een
zwaar verlies.
HUI TEN 1 ,A N l)SC 11E BKIITGTKN.
FRANKRIJH.
De eenigzins officieuse Presse bevat de volgende nota: Wij zullen ons
voortaan onthouden van over het zevenjarig gezag van den president met
te veel klem te spreken, daar wij onze tegenstanders niet in gevaar willeq
brengen. Wij vernemen namelijk dat de ministers eenstemmig besloten heb
ben tot bet instellen van geregtelijke vervolgingen tegen de dagbladen,
welke legen dat gezag en zijne wettigheid strjjd voeren. Een plegtig be- i
sluit van de nationale vergaderirtg. krachtens hare grondwettige bevoegd
heid genomen, heeft het gezag van den maarschalk Mac Mahon gedurende
eencn termijn van zeven jaren boven den strijd der partijen en boven elke
betwisting verheven. De regering is voornemens met klem voor de eerbie
diging van dit besluit te zorgen.
Op de gemeente Avignon is thans de nieuwe wet op de niaires toe
gepast. De mairc en zijn beide adjuncten zijn ontslagen en andere in
hunne plaats benoemd. De gemeenteraad is tevens ontbonden. De nieuwe
maire, de graaf du Demaiue, is een legitimist. De republikeinsche bladen
zien in dezen maatregel de straffende hand van de regering tegen de repu
blikeinen die in den gemeenteraad de meerderheid hadden.
De hcoge raad voor hel onderwijs is uiteengegaan tot hel einde van
•lunij. llij heeft eene commissie van 12 leden benoemd, die, bijgestaan door
eene regcrings-commissie van 40 leden, alle zoo op de bijzondere als op de
openbare scholen in gebruik zijnde leer- en leesboeken zal onderzoeken,
met hel doel om alle boeken, die uit het oogpunt der zedelijkheid den toets
niet kunnen doorslaan of met constitutie en de bestaande wetten in strijd
zijnvan de school te weren.
Veel opzien heelt verwekt de ongenade, waarin generaal Pourcet, de
gouvernements-commissaris, die de akte van beschuldiging tegen maarschalk
Bazaine heeft opgesteld, schijnt gevallen te zijn. Vóór het proces voerde
hij te Toulouse bevel; nadat hij de belangrijke Laak volbragt had, die hem
was opgedragen, is hij als onderbevelhebber naar Bayonne gezonden.
De graaf en de gravin van Parijs zijn in den afgeloopen week te Eu
aangekomen, welks kasteel aan het hoold van het Orlcansche geslacht is
ten deel gevallen en door dezen lot zijn gewoan verblijf is gekozen. De
vorstelijke personen zijn door de aan hun geslacht zeer verknochte bevol
king dier stad met veel sympathie begroet.
SPAN J E.
In bel Mém. clipl. leest men: Blijkens bij ons ontvangen brieven heb
ben de groote mogendheden hel niet raadzaam geachtnu reeds tot de
erkenning van de regering des maarschalks Serrano over te gaan. De laat
stelijk door de Uarlislen behaalde voordeden en de betrekkelijke onrnagt
der uit Madrid naar het noorden gezonden troepen moeten aan dit besluit
niet vreemd zijn. De aanleggcrs van de omwenteling van 1808 hebben
door destijds het leger af te danken, zich zelve van een krachtig wapen
beroofd, welks gemis zij thans, doch zeer laat. trachten te vergoeden.
Don Carlos heeft kommandanlen benoemd in eenige provinciën. Zijn
broeder don Alfonsus is als zoodanig benoemd in Catalonië, Tristany in
l.crida, de generaal- Plana in Tarragonie en de ex-kolonel Freixa in de
provincie Barcelona.
B IJ I T S C 13 L A X B.
Een cóniitc, bestaande uit de afgevaardigden Gneist, Siemens, en
Belhmann-Hollweg en den voorzitter van den sledelijken raad Kochann,
heeft 114 personen uitgenoodigd eene bijeenkomst te houden, ter voorberei
ding van eene groote vergadering op 7 Februarij, waarin een adres van
dankbetuiging aan de onlangs in Londen gehouden meetings vastgesteld zou
worden. De uilnoodiging is geschied in de onderstelling dat de manifestatie
niet zal uitgaan van eene bepaalde politieke of kerkelijke partij, maar het
karakter moet hebben van eene verklaring van onderscheiden aan het rijk
getrouwe fraction.
De Nordd. Allg. Zeit. bevat een uitvoerig stuk, ter wederlegging
van bet bij herhaling aan de Duitsche regering gedane verwijt, dat zij zich
in de inwendige aangelegenheid van andere staten zou pogen te mengen en
de aldaar hecrschende vrijheid van drukpers zou willen verkorten. Daarin
wordt o. a. gezegd: In haar opregte streven om aan de wereld den vrede
te helpen verzekeren is de Duitsche diplomatie zich bewust van hare taak,
om met vaste en voorzigtige hand alles uit den weg te ruimen wat aan
leiding tot sloornis des vredes zou kunnen geven. Het is eene kortzigtige
staatskunst, die zich er toe beperkt alleen verschijnselen op te sporen,
welke eenen grond voor dadelijke wapening kunnen opleveren. Onze politiek
stelt er hare eer in, toekomstige geschillen zoo veel mogelijk te voorkomen
en met bedachtzaamheid eene duurzame goede verstandhouding der mogend
heden voor te bereidenWij zien het gevaar, hetwelk daaruit ontstaat dat
de regeringen dienstbaar worden aan de oogmerken der priesterheerschappij.
Onze nabuur Belgie is aan dal gevaar nog meer blootgesteld dan Frankrijk.
|1n Brussel immers is een clericaal kabinet, hetwelk met zijne dringende
beden aan de in het land een hoogen toon voerende geestelijkheid de nood
lottige gevolgen niet zal kunnen alwenden, welke zulk een staat van zaken
onvermijdelijk medebrengt. Maar elke ernstige poging w aartoe eene nationale
regering in Frankrijk, in Belgie mogt besluiten om den staat vrij te maken
i van theocratische aanmatiging, mag van onzen kant op levendige sympathie,
op vriendschappelijke deelneming, op onbewimpelde erkenning rekenen,
i Duitschland eerbiedigt in de volste male de in- en uitwendige vrijheid zijner
naburen, en ziet in hunne onafhankelijkheid van den tegen elke nationale
politiek vijandigen invloed der priesterheerschappij een onderpand van den
algemeenen vrede.
De Zwitserschc regering heeft de weerbarstige geestelijken uit den
Jura, met inbegrip van liet district Biel. uit het land verbannen totdat zij
hun protest intrekken. De uitvoering van dit besluit begint na tweemaal
24 uren.
OOST-I X BIK.
BATAVIA. 25 December.
Mr. van Dissel, laatstelijk toegevoegd geweest aan den heer Zoetelief
en onlangs van Bali teruggekeerd, is in plaats van wijlen mr. Canler Vis-
scher tot secretaris van generaal van Swieten benoemd.
De Indische dagbladen bevatten uitvoerige brieven omtrent de eerste
krijgsverrigtingen van de expeditie naar Atehin. Blijkens die berigtcn heb
ben er nu en dan heetc gevechten plaats gehaddaar de vijand zich op
eene krachtige verdediging heeft voorbereid,
ji De correspondent van de Penang Gaz. schrijft a. a.Op den middag van
I den lldt» viel een sterke magl Alchinezen de Hollanders aan. Deze aanval
moet de Hollanders verrast hebben, want de troepen rustten uit, en waren
in het kampement verspreid. Zoo uitmuntend was echter de discipline, dat
binnen twee minuten de geheele strijdmagt onder de wapenen stond en in
volmaakte orde den vijand tegemoet trok. Het gevecht duurde drie kwar
tier, na welk tijdsverloop zoovelen der Alchinezen als aan het vrceselijk
vuur der llollandschc achterladers ontsnapt waren, in het bosch waren ver
dwenen. Het Nederlandsche volkslied werd gespeeld en verder op dien dag
bleef alles rustig. Het verlies der Alchinezen moet ontzettend geweest zijn;
in hunne vergeefsche pogingen om handgemeen te worden, werden zij let
terlijk bij hoopen neergemaaid. Kort na het gevecht stond liet geheele
bosch in front van hel Hollandsche kampement in brand. Men vooronder
stelt, dat eenige Hollandsche matrozen cr de vlam in staken, om den vijand
er uit te verdrijven.
De geneeskundige inrigting van de expeditie is voortreffelijk. Ook moet
het erkend wordendat de Hollanders zich zeer menschelijk toonen jegens
de Alchinezen. De gewonden der laatsten worden door de officieren van
gezondheid met evenveel zorg verpleegd als hunne eigene gekwetsten. Tc
oordeelen naar het groot aantal lijken, in de kreeken en moerassen langs
liet strand gevonden, moeten de verliezen der Alchinezen rreeselijk groot
zijn geweest; te meer, wanneer men in aanmerking neemt dat zij steeds
zoo mogelijk hun dooden meevoeren.
De cholera, die zich in de vorige maand in de stad en voorsleden van
Batavia vertoonde, eischte gedurende deze maand vele slagtoflers, zoowel
onder de inlandsche als onder de Europesche bevolking dezer hoofdplaats.
In den loop dezer maand werden aangetast: In de afd. stad en voorsteden
van Batavia 1281, Buitenzorg-C9, Tangerang 1125, Meester-Cornelis 404,
te zamen 2879 personen. Daarvan herstelden 1789, en overleden 1038. Op
het einde der maand was de ziekte reeds belangrijk aan het afnemen. Al
hel mogelijke werd door het bestuur aangewend, om het voortplanten dier
ziekte legen te gaan.
Uit Solo meldt men dat aldaar is begraven gevonden een zeer aanzien
lijk bedrag, ongeveer een millioen, valsche bankbillelten van ƒ500 en 100.
Volgens loopende geruchten zou de justitie te Tjandie, bij Samarang, de
fabriek dezer bankbillelten ontdekt hebben.
Door den gouverneur-generaal van Ned.-Indië zijn de volgende beschik
kingen genomen
Civiel departement. Ontslagen: op verzoek, eervol, de deurwaarder bij
den raad van justitie te Samarang C. Bader; de opzigler 3C kl bij de eul-
tuies te Ba toe Boragoeng C. Krijgsman; de opzigler" bij den zoutaanmaak
te Grisse'e J. Adamse. Benoemd: tot griffier bij het hoog gcrèglshof, de
advocaat-generaal bij dal hof mr. W. F. C. de Eerens; tot 3dc" subst.-griffier
tij den raad van justitie te Batavia, de griffier hij den landraad te I'cka-
