PER TELEGRAAF.
«strengheid oordeel velt over de strategische en taktische beschikkingen
eenen opperbevelhebber, welke gewoon was legers te commanderen?
men aan zulk eenen getuige vertrouwen schenken? En wat zal ik
Ugen van die getuigen, welke elkander tegenspreken, welke op de dag-
taarding niet verschijnen, of welke, gelijk Rcgnier, over de grenzen vlugten,
uit vrees van zelve op de bank der beschuldigden plaats te moeten nemen?
Dat alles is bedroevend, hoogst bedroevend. Ik wil den maarschalk
,iet verdedigen noch beschuldigen, maar ik wil alleen constateren dat het
verstandiger geweest ware, zijn geweien met de lonten, zoo hij die begaan
Lft, bezwaard te laten, dan zoo vele andere menschen in de noodzake
lijkheid te plaatsen om de door hen zeiven begane feilen aan het licht te
brengen. Voor eenige dagen heette het, dat men twee kolonels, gisteren
jat men twee generaals gevangen had gezet; heden dat de generaal Soleille
krankzinnig geworden was. Die geruchten berusten wel is waar op
tinsels: maar het is toch waarlijk om krankzinnig te worden, wanneer
Bfn dit drama in het Trianon bijwoont en ziet, hoe het leger in zijne
raals en door zijne generaals vernederd wordt. De Romeinen, zegt
uen, gingen hunne overwonnene generaals te gemoet, en prezen hen dat
niet aan het vaderland gewanhoopt hadden. De Carlhagers hingen
kunne generaals, die eenen slag verloren hadden, aan de galg. Wij doen
trger. Wij stellen ze aan de kaak; wij vernederen hen, en laten die
vernedering ten slotte op ons zeiven nederkomen.
- Volgens de Liberie is kolonel Stoffel voor de reglbank gedaagdwegens
keleediging van den generaal Rivière, bij het afleggen van getuigenis in zake
let regtsgeding van Bazaine.
- Zondag, 2 November, is te Parijs in 77-jarigen ouderdom overleden
je beer Aug. de Metz, directeur en met den heer de Brclignières de Courteilles
ilichler der landbouw-kolonie van Metlray, die tot model aan onderscheiden
lergelijke inrigtingen in Frankrijk, in andere landen van Europa en in
Aoierika heeft gestrekt.
ZWITSERLAND.
Uit Prunlrut, waar de installatie van den nieuw aangesteldcn pastoor in
tegenwoordigheid van twee daartoe gecommitteerde leden van den regerings
raad heeft plaats gehad, wordt berigt dat de nieuwe kerkeraad reeds benoemd en
lot inhechtenisneming der leden van den vorigen bevel gegeven is, in geval
jij mogten weigeren de sleutels der kerk over te geven. Daar er eenige
ongeregeldheden zijn voorgevallen, is een half bataillon derwaarts gezonden,
meerendeels bij ultramontaanschgeziudc boeren ingekwartierd. Een aantal
ullramontaanschgezinde leden der bondsvergadering heeft bij den bonds
raad een protest ingediend legen de maatregelen der Bernsche regering in
den Jura.
DIITSCSIL A TX D.
De Nordd. Allg. Zeil. deelt eenige bijzonderheden mede, aangaande
de uitbreiding der militaire magt van l'ruissen, welke aldus luiden: toen
Frieiineh Wilhelm 1 aan de regering kwam, had het Pruissiscbc leger een
kerkte van 38495 man; bij zijn overlijden was het opgevoerd tot 82352
man. Onder de regering van Frederik den Groote klom hel leger lot
,000 man en in 1806 had het een sterkte van 238,000 man. Hel duurde
niet lang, of de vrede le Tilsit gesloten (9 Juli 1809) dwong Pruisscn
tijne strijdkrachten tot i p 42000 man le verminderen. Thans heeft de
koning van Pruissen als üuilsch keizer het opperbevel over een leger sterk
11036 officieren, 48000 onderofficieren, 401,659 manschappen, 1679 militaire
geneeskundigen en 96000 paarden.
- De gemeenteraad te I.uneburg heeft thans besloten de aldaar aanwezige
tollcctiën oude zilveren werken te verkoopen. Wegens het van 's rijks wege
gilaan bod van 200,000 th. zal nu met de regering worden onderhandeld.
Onder den koop is niet begrepen eene hooge vaaszijnde een geschenk van
ten vroeger burgemeester, daar op den voel van dat voorwerp staat aange
tekend, dat het nooit in andere handen mag overgaan.
Te Keulen is voor de regtbank van policie de zaak behandeld van den
artsbisschop Melchers en den wij-bisschop Baudri, beschuldigd van het aan
tasten der eer van vier oud-katholieke geestelijkenzoomede van het laste
ren van de oud-kailiolieke gemeenten te Keulen en Bonn, door het bekend
maken van een bisschoppelijk besluit. De beide aangeklaagde geestelijken
«aren zeiven voor de reglbank verschenen. Het openbaar ministerie eischte
legen den aartsbisschop, die bedoeld besluit beeft geteekend, eene gevange
nisstraf van drie maanden, benevens eene boete van 400'Ui,, en bij wanbe
taling, drie maanden subsidiaire gevangenisstraf. De eisch tegen den wij
bisschop was eene maand gevangenisstraf en 200 th. boete. De regtbank
ia! in hare volgende zitting uitspraak doen.
- De aartsbisschop van Posen, msgr. Ledochowski, is ten tweeden male
lilgenoodigd door den opper-president der provincie om te Filehne een gees
telijke aan te stellen, ditmaal onder bedreiging eener geldboete van 1000 th.
- Te Keulen heeft de oud-katholieke kapellaan Paffrath, die de laatste sacra
menten aan eene zieke ging brengen, grove beieedigingen moeten verduren
'an eene voor hel huis zamengevloeide en dreigende volksmenigte, die den
kreet liet hooren: «slaat hem dood!" De policie is tusschen beide moeten
komen; zij deed de straat ontruimen en nam de belhamels gevangen.
OOSTENRIJ K.
Gelijk reeds met een enkel woord werd gemeld is bij het huis van
afgevaardigden een wets-onlwerp ingediend, om de regering te magtigen
we leening aan te gaan van 80 millioen fl. Dit bedrag zal bij de nationale
bank worden gestort, die voor eene gelijke som papiergeld ter beschikking
'an de regering zal stellen. Een deel dezer leening zal worden aangewend
lot het bouwen van spoorwegen; voorts zullen, om in de dringendste be
hoeften te voorzien, overal, waar dit noodig mogt zijn, voorschot-banken opge-
rigt wordendie ten behoeve van handel en industrie tegen onderpand be
leeningen zullen doen. Het voorschot wordt hoogstens voor één jaar ver
leend; de rente bedraagt minstens 8 pCt.
BERLIJN, 12 November. Bij kabinets-order van 9 dezer heelt de koning
aan graaf von Roon ontslag verleend als minister van oorlog, onder warme
dankbetuiging voor de onschatbare diensten, in die betrekking bewezen.
Volgens de Prop. Corresp. is de heer Kamecke tot minister van oorlog
benoemd.
NEW-YORK, 12 Novamber. De kapitein en 48 man der equipage en der
vrijwilligers van de Pirginius zijn le Santiago de Cuba gefusilleerd. Door
dien er storing was in den telegraafkabel van Havana, is de order om de
executie uit te stellen te laat ontvangen.
PARIJS, 12 November. liet linker-centrum heelt met eenparige stemmen
een resolutie aangenomenstrekkende om aan het provisorium een einde te
maken. Het heeft zich bereid verklaard, Mac Mahon's mandaat als
president der republiek te verlengen; doch het wil de prorogatie-wet vast-
knoopen aan de constitutionele wetten en aan de organisatie van de open
bare maglen der republiek. De commissie van Vijftienen beraadslaagt over
het voorstel, welks hoofdbeginsel reeds is goedgekeurd en aldus luidende:
Afgescheiden van den vorm, dien de constitutionele wetten voor het ver
kiezen van een president der republiek zullen vaststellen, zal Mac Mahon
zijn mandaat nog 5 jaren behouden, onder voorwaarden, die deze wetten
zullen bepalen. Deze bepaling zal eerst na het aannemen van bedoelde
wetten een constitutioneel karakter krijgen.
VERSAILLES, 12 November. Maarschalk Mac Mahon heeft aan de com
missie voor het prorogatie-ontwerp verklaarddat ophelderingen over zijne
boodschap aan zijne ministers moesten gevraagd worden. Hij kan met de
commissie niet in beraadslaging treden over het prorogatie-ontwerp en de
amendementen daarop. De commissie zal zijne reserve begrijpen iu eene
zaak, waarbij hij persoonlijk is betrokken. Hij wenschte dat de commissie
zeer spoedig met haren arbeid gereed kwam en aan het uitvoerend gezag
terstond de duurzaamheid en kracht gaf, die noodzakelijk waren.
Op de vraag van den heer de Rémusat verklaarde Mac Mahon, dat hij de
dringende noodzakelijkheid van het vaststellen der constitutionele wetten
erkende; maar de discussie daarover behoorde uitsluitend tehuis bij de nationale
vergadering, aan wier beslissing hij zich altoos zou onderwerpen, behoudens
zijn regt om zich terug te trekken, indien hij meende piet de uitvoerder
barer besluiten le kunnen zijn. Voorts verklaarde hij, dat hij voor zich
onmogelijk kon hegrijpen, dat men de constitutionele wetten niet levens zou
willen vaststellen. Immers, deze alleen konden aan hem en zijn bestuur de
duurzaamheid en hel gezag geven, wélke zij noodig hadden.
VERSAILLES, 12 November. In de zitting der kamer van heden heeft de
heer Baragnon voorgesteld de discussie over de interpellatie van de heeren
Léon Say c. s. aan de orde te stellen 's daags na aanneming der prorogatie-
wet. De regering heeft zich met dit voorstel vercenigd. De kamer heeft
hferop het voorstel met groote meerderheid aangenomen.
VERSAILLES, 12 November. De heer Casimir Périer heeft in de zitting
der commissie van Vijftienen zijn voorstel in dien zin gewijzigd, dat hij
Mac Mahon 5 jaren aan het bestuur wil laten na de bijeenkomst der nieuwe
kamer. De leden der regterzijde handhaafden den termijn van 10 jaren;
maar het eerste artikel van het voorstel van den heer Gasimir Périer is
aangenomen met 8 stemmen tegen 7. Vervolgens zijn ook de andere arti
kelen goedgekeurd. De commissie zal morgen de voorstellers van de ver
schillende amendementen hooren.
PARIJS. 13 November. De dagbladen der linkerzijde betuigen hun leed
wezen over het uitstel der interpellalie-Say.
Leening 96.75.
MADRID, II November. Ten gevolge van de nederlaag der Carlisle» heeft
don Carlos Estella verlaten, alwaar nog slechts één bataillon blijft. Men
verzekert dat de operatiën tegen Estella*niet konden voortgezet worden om
het slechte weder. De Carlisten hechten aan de verdediging van hunne
posiliën voor Estella een zoo groot gewigt, dat zij al hunne krachten daar
zamengelrokken hebben en te dien einde Tolosa niet meer ingesloten houden.
Een delegatie van de liberalen van Navarre is heden hier aangekomen,
om ingevolge verkregen opdragt met de regering te beraadslagen over de
middelen om aan den krijg in het noorden een einde te maken.
Eenige opstandelingen van Carthagena hebben gisteren getracht zich
meester te maken van de fregatten der opstandelingen, die in de haven te
ruggekomen zijn; doch de galeiboeven, die de bemanning dezer schepen
vormen, hebben weerstand geboden en gedreigd de stad te beschieten.
ADVEHTKS TIK*.
Mevrouw de Wed. M'. PAUL H. BERKHOUT, Voet van Campen, brengt
haren innigen dank aan allen, voor zoo menig woord van vertroostende
deelneming, haar, zoo persoonlijk als schriftelijk, toegesproken bij het ont
slapen van haren teeder geliefden Echtgenoot.
Leiden, 14 November 1873.
Bij vonnis der Arrondissements-Rechtbank te Leiden gewezen den 12<1<l"
November 1873 is JACOBUS MARINUS VAN DISHOECK, Commissionair in
Effecten en Kassier, gehandeld hebbende en wonende te Leiden, verklaard
in Staat van Faillissement, aanvang genomen hebbende op den 12J,n
November jl.
Tot Rechter-Commissaris is benoemd de Heer M'. P. VAN BEMMELEN,
Lid der voorschreven Rechtbanken tot Curators de Ondergeteekenden.
H. A. NEEB.
A. J. WIJNSTROOM.
