BIJVOEGSEL, behoorende tot de Leidsche Courant
van Jttaandag W October .4673, 1147.
BINNEN LANDSCHE BER1GTEN.
BUITENLANDSCHE BEBIGTEN.
LEIDEN, 18 October.
De commissie voor het «gedenkteeken Kaiser" heeft heden goedgekeurd
het door den beeldhouwer Fr Strackée, te Amsterdam, ontworpen model
in gips, zijnde de meer dan levensgroote buste van den hoogleeraar F. Kai
ser, ter halver lijf, voorgesteld in het professoraal gewaad. Aan dien
beeldhouwer is de bewerking van de buste in marmer opgedragen. Zij zal
over een jaar gereed zijn en, op een pedestal, geplaatst worden in de ves
tibule van de Sterrewacht alhier.
- Naar wij vernemen zal op 3 November aanstaande in de llollandsche
maatschappij van fraaije kunsten en wetenschappen als spreekster optreden
mejufvrouw Mina Kruseman, van Brussel; terwijl zich in het aangevangen
leessaizoen aldaar later zullen doen hooren de heeren J. Kneppelhout, van
Oosterbeek; F. llaverschmidl, van Schiedam; J. P. Ilasebroek, van Amster
dam, en dr. H. J. A. M. Schaepman, van Rijsenburg.
Woensdag aanst. zal alhier in de stads-gehoorzaal gehouden worden
liet derde congres van bestuurders en voorstanders der vereenigingen voor
volksvoordragten en volksvermaken. Zie de aankondiging daarvan onder de
advertentien in dit blad. De onderwerpen die in dit congres zullen be
sproken worden zijn van algemeen belang; zij toch betreffen de middelen
die aangewend of nog kunnen aangewend worden om de volksbeschaving
te bevorderen. Aan die bijeenkomst zullen dus ook hier velen hunne sym
pathie schenken; de ondervinding toch heeft bewezen dat, wanneer het de
zaak van de veredeling des volks betreft, ook in ons midden velen daarvoor
gaarne moeite en tijd willen ten offer brengen.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 92 tot 100 volwassen personen en 35 tot 41 kinderen.
De provinciale commissie voor het lager onderwijs te 's Hage heeft
gisteren geëxamineerd voor het Fransch 13 candidaten. Afgewezen werden 8,
toegelaten 5, zijnde mejufvrouwen J. C. T. Hansen, E. II. G. van Hoog
straten, M. F. der Kinderen, F. W. II. Koster en C. P. N. Jullien, -allen
uit 'silage; 1 vrouwelijke eandidaat in hel teekenen werd afgewezen. Voor
schoonschrift legde mejnfvrouw J. M. van Meel, uit 's Hage, voldoend examen af.
Voor de acte van hoofdonderwijzeres werden 3 candidaten geëxamineerd
die allen werden toegelaten. Het zijn; mejufvrouwen M. Ankersmit, uit
Schiedam; G. L. M. van der Horst, uit Gorinchem, en M. van der Horst
van Lil, uit Rotterdam.
Bij kon. besluit van 16 October is een gedeelte der wet van 4 December
1872 toepasselijk verklaard op dysenterie, uit overweging dat in sommige
provinciën des rijks onderscheidene gevallen van dysenterie zijn voorgeko
men; dat die ziekte voor zeer besmettelijk wordt gehouden en zich epide
misch over de provincie Limburg verbreid heeft.
Z. M. de Koning heeft aan ieder der pensionaires, die zich thans op
het Loo bevinden, een prachtig gouden horlogie vereerd, als blijk van
V. Ms. hooge tevredenheid over de vorderingenin muziek en declamatie
gemaakt.
Door het prov. kerkbestuur van Utrecht zijn als candidaten tot de
heilige dienst toegelaten de hh. Beekman en A. A. Schouten.
Volgens Caecilia heeft de heer W. Bargiel, muziekdirecteur te Rotter
dam, ecne betrekking aangenomen bij de «Ilochscbnle lür Muslk" te Berlijn.
Heden morgen ten 11 uur is op de nieuwe begraafplaats Jaffa te Delft
het stoffelijk overschot vau Francina llendrina ten Boekei, weduwe van den
gevierden tooneelkunstenaar Anton Peters, in allen eenvovd ter aarde besteld.
Op dezelfde plaats rust ook het stoffelijk overschot van haren echtgenoot.
Bij de geopende groeve schetste een der aanverwanten, dr. Wap, door wiens
bemiddeling vrienden en bewonderaars des overleden kunstenaars zich de
toekomst der kinderen hebben aangetrokkenhoe de overledene vrouw zich
in alle omstandigheden des levens als eene voorbeeldige echtgenoote en
moeder had doen kennen en drukte bij den ouderloozen kinderendie thans
weenend om dit graf waren geschaard, op ernstige en gevoelvolle wijze op
liet hart liet voorbeeld hunner ouders na te volgen.
Ia de vorige week verwijderden zich twee huzaren uit het garnizoen
te Haarlem, verkochten hunne kleedingslukken, en dwaalden in den om
trek rond. liet geld was spoedig op en zij namen toen tot minder eerlijke
handelingen hunne locvlugi om zich drank enz. te verschaffen; linnen van
de bleekeen zilveren borologie en andere zaken werden gemist. De veld
wachters waren ben dan ook spoedig op de hielen, zoodal een hunner eens
drie uren in een sloot lot aan den hals in het water heeft gestaan. Ein
delijk werden zij gevat en gevankelijk te Haarlem binnen gebragt. De
provoost was vooreerst hun logies; den volgenden dag meldde zich een
hunner ziek; oogenblikkelijk in het hospitaal gebragt, is hij aldaar overle
den. De doorgestane vermoeijenissenkoude en geleden gebrek schijnen
de aanleidende oorzaak van den dood te zijn geweest.
Men meldt uit Frederiksoord: Dezelfde onbekende weldoener der
maatschappij van weldadigheid, die haar, door tusschenkomst van jhr. mr.
F li. W. Quarles van Ufford te 'sGravenhage in 1864 ƒ25000 schonk, om
te strekken in mindering der bouwkosten van 6 boerderijen, en van 1867
tot 1871 successivelijk ƒ20000 geschonken heeft, begiftigde door dezelfde
hand deze inrigling nu weder met ƒ8000, om daaruit te voldoen de jaar-
ljjksche annuïteit, verschuldigd aan de Rotlerdamsche hypotheekbank voor
Nederland. II. li. 11. prinses Marianne der Nederlanden, die meermalen de
maatschappij van weldadigheid op vorstelijke wijze ondersteunde, heeft op
nieuw blijk gegeven van hare ingenomenheid met die instellingdoor de
bijdrage van 50 te verhoogen tot ƒ400 per jaar.
-- Men meldL uil Leeuwarden: Donderdag avond hield de vereeniging
voor volksbijeenkomsten alhier eene vergadering, ten einde hare belangen te
hespreken. Onderscheidene punten, waaronder van huishoudclijken aard,
kwamen op de agenda voor. Besloten werd niet alleen op den bcstaanden
voet voort te gaan. maar zelfs om aan de vereeniging eenigc uitbreiding te
geven. Zoo mogelijk zal daaraan ecne afdecling voor gymnastisch onderwijs
worden toegevoegd. Voor de te Leiden op 22 dezer te houden algemeene
vergadering in hel belang der volkszaak werden twee afgevaardigden benoemd.
Be prijs der boter aan de waag alhier was: le soort ƒ62.50, 2e soort
ƒ56.00per lA ton.
Men meldt uit Venlo aan de N. R. Sedert jaren wordt er aan
houdend, inzonderheid door den groothandel, geklaagd over de talrijke
ontvreemdingengepleegd op de spoorwegendoch inzonderheid op den
staatsspoorweg alhier, zoo zelfs, dal velen in den vreemde besloten hebben
hunne goederen over Arnhem te verzenden. De bemocijingcn van onzen
ijverigen en verdienstelijken commissaris van policie, den heer van der Grin
ten, werden bij het onderzoek zoo al niet belemmerd, dan toch in allen
gevalle niet ondersteund door beambten van de maatschappij. En geen
wonder, het waren juist beambten zelve, die zich in het groot aan die dief
stallen schuldig maakten. Genoemde commissaris liet zich echter niet ont
moedigen en het mogt hem gelukken, sedert de maand Junij 11., drie van
de beambten op diefstallen te betrappen. In den nacht van 11 op 12 dezer
had hij op nieuw zwaar vermoeden op zekeren S., landingmeester, bij den
spoorweg in dienst, wegens op nieuw geplecgden diefstal van 21 kilogram
men boter en een groot pak manufacturen van nog al aanzienlijke waarde.
Hij deed met andere policiebeambten, onder anderen met den wachtmeester
der marechaussée, Klinger, in dien nacht eene huiszoeking bij genoemden
S. aan huis, met het gunstig resultaat, dat al de ontvreemde voorwerpen
aanwezig werden gevonden, in beslag genomen en hij zelf gearresteerd.
In ecne correspondentie uit New-York, aan de/V. R. C., komt het vol
gende voor: Ds. Cohen Stuart maakt zich den tijd van zijn verblijf alhier,
buiten de werkzaamheden voor de Evang. alliantie, ten nutte, om Amerika
te bestuderen, vooral in betrekking tot zijne landgenooten in deze streken.
Zoo het hem mogelijk is zijn verblijf alhier te verlengenwil hij ook de
westelijke staten, Michigan, Jowa, Wisconsin en Minnesota, waar de llol
landsche emigranten zich meest als kolonisten vestigen, gaan bezoeken.
Zondag II. nam hij de predikbeurt waar voor een talrijke schare Nederlan
ders in een der gereformeerde kerken in Brooklyn. Hij neemt zich voor
nog eene dienst in de Engelsche taal te New-York waar te nemen. Hij
wendt pogingen aan om ecne llollandsche kerk te New-York of Brooklyn
te stichten, daar thans de dienst in het Hollandsch in andere kerken wordt
waargenomen. Hij wil ook beproeven ecne vereeniging van Nederlanders
tot het verleenen van hulp aan Hollandsche landverhuizers naar hier op le
rigtcn, met het oog op het feit dat door de directe stoomvaart-verbinding
zij nu meer gezamenlijk hier aankomen, in tegenstelling met vroeger, toen
zij over de verschillende indirecte lijnen, onder andere nationaliteiten ver
spreid, arriveerden.
'SGRAVENHAGE, 18 October.
Z. M. heeft vergunning verleend aan H. N. C. baron van Tuyll van
Scrooskerkenkolonel militie-commissaris in Zuidholland, te 'sGravenhage;
aan M. Booghmans, te 'sGravenhage; aan P. J. Booghmans aldaar, en aan
den officier van gezondheid lc kl. J. Baum, van het personeel van de ge
neeskundige dienst der landmagt, tot het dragen der medaille voor niet-
slrijdendcn, ter herinnering aan of bewezen diensten bij het verplegen van
gewonden en zieken tijdens den Fransch-Duilschen oorlog van 187071.
Tot notaris te Beetsterzwaag is benoemd de heer G. de Jong, cand.-
notaris te Joure, en tot notaris te Gorredijk de heer Y. Gatsonides, cand.-
notaris te Metslawier,
Bij het personeel van de geneeskundige dienst der landmagt zijn be
noemd: tot officier van gezondheid le kl. die der 2e kl. J. W. G. von Rö-
mcr, en tot officier van gezondheid 2C kl. die der 3C kl. N. Rutgers.
De hh. F. W. von Laer en W. B. Pearson zijn erkend en toegelaten
als vice-consuls van Zweden en Noorwegen, respectivelijk te Soerabaya en
Padang.
Z. K. II. prins Hendrik verliet heden ochtend ongeveer 9% ure met
een extra-trein van den Rijnspoorweg de residentie, ten einde zich naar
Luxemburg te begeven.
In eene plegtige zitting van den hoogen raad is heden de heer
mr. J. Heemskerk Az. als raadsheer in dat collegie geinstalleerd.
Tegenover het station van den Höllandschen ijzeren spoorweg alhier
op eene strooks gronds nabij de ijzergieterij de Prins van Oranje, zal eer
lang eene rij huizen verrijzen. Men is reeds begonnen met het uitgraven
van den grond, waarop de woningen zullen worden gebouwd. Er is zelfs
sprake van om daar ter plaatse een stations koffijhuis op le rigten.
EC ST K 1, Ik X
LONDEN. 17 October.
De liberale dagbladen leggen bijzondere ingenomenheid aan den dag
met het schrijven van den Duitschen keizer aan den Paus, en betuigen de
sympathie van het protestantsche Engeland met Duilschland in den strijd
tegen de aanmatigingen van Rome. De Times is van oordeel dat de stelling
van Engeland tegenover Rome van soortgelijken aard is als die van ltnitsch-
land; dat het Rome, hetwelk in üuitschland onrust en tweespalt slookt,
hetzelfde Rome is, hetwelk zich in Engeland met alle soort van onrust
stokers verbroedert; dat het Pausdom de gemeenschappelijke vijand is,
welken alle mogendheden van Europa te bestrijden hebben. Op denzelfdcn
toon spreken bet Daily News en de Daily Telegraph. De conservative
dagbladen zjjn meer terughoudend en leggen minder sympathie voor Duilsch
land aan den dag.
FKANKRIJK.
Het Jown. Off. maakt de besluiten bekend, waarbij 8 prefecten ver
plaatst en een groot aantal onderprefecten benoemd worden.
De op uilnoodiging van den heer Rouher belegde vergadering der Bo-
naparlislische afgevaardigden werd Woensdag le Parijs gebonden. Daarin
werden verschillende onderwerpen besproken, onder anderen hel denkbeeld
om een uitgebreid pelilionement uit te lokken tegen de witte vlag en de
daardoor gedekte beginselen van achteruitgang, alsmede de verlenging der
aan den maarschalk Mac-Mahon verleende magt, welke door den heer Rou
her krachtig ontraden werd. Een besluit werd echter niet genomen, doch
afgesproken dal er den 30slcn October eene nieuwe bijeenkomst zou worden
gehouden.
De Temps berigt dal de mimsteraad onder voorzitterschap van maar
schalk Mac Mahon den 16JeD is bijeengekomen om te beraadslagen over hel
uitschrijven der verkiezingen van de nog vacante 12 plaatsen in dc kamer.
Mac-Mahon gaf le kennen, dat z. i. al die verkiezingen tegelijk behoorden
uitgeschreven te worden in dc maand November, b. v. in dc week van den
9dtn tot den maar die meening w erd niet-gedeeld door al dc ministers.
Aan de Ind. Beige schrijft men: De opgewondenheid in sommige de
partementen is bijzonder groot en wast steeds. In vele openbare plaatsen
antwoordt men op dc kreten leve de koning! met leve de republiek! Dc
toestand wordt wezenlijk ondragelijk.
De wanordelijkheden, die op 21 September, bij bet houden der taptoe
van het garnezoen, te Poitiers zijn voorgevallen, hebben tot hel in hechte
nis nemen van 55 personen geleid, van welke echter 45 spoedig weder op
vrije voelen zijn gesteld, Dc correctionele reglbank heeft thans uitspraak
in de zaak der tien overige gedaan en zeven hunner veroordeeld tot gevan
genisstraffen van drie dagen tot eene maand. Dc drie andere zijn vrijge
sproken.