MEIDSCflfi
COURANT.
(875.
ZA'iUKU.O APiUL.
V. Si.
IJ» onra.nl verschijnt dagelijks, Zuil- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is pet vierendeel jaars f 3./ran to p.p. f 3.5D;
met het fttsiao der handelingen vati den Gemeenteraad ƒ3.35, franco p, p. ƒ3.85. hel versing afzonderlijk is verkrijgbaar roor 12.56
'i jaars, buiten i/e ej-peditiekQsten. Afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar roor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents,
De prijs der Advertenliïn is van 14 regels 1.iedere regel meer 25 cents.
Actvertentien voor DnitschlandOostenrijk en Zwitserland worden uitsluitend aangenomen door HAASENSTKIN VOGLER Expeditie-Kantoor van Aiivensm.üa
hamburg LubeckFrankfort a, M,herlijn Leipzig, Dresden Breslau, Keulen, Stuttgart, IVeenen, Praag, Bazel, Ziirich, StGallen, Genève en Lausanne
STAPS-BERICHTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN brengen Ier kennis van
belanghebbenden dat, blijkens bericht van het Gemeentebestuur van Utrecht,
de Sluis in den Leidschcn Rijn aan den lleldam moet worden hersteld en
dat mitsdien de vaart door gezegde Sluis van Maandag 7 April e. k. gedu
rende ongeveer veertien dagen gestremd zal wezenzullende van de weder:
openstelling kennis worden gegeven.
burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. a. R.RANDELER, Burgemeester.
Leides, 4 April 1873.E._KIST, Secretaris.
BI iN N EIN L A M)SC11K UK it IG T K N
LEIDEN, 4 April.
In liet hoofdkiesdislrict Leiderdorp zijn op den April jl. herkozen
G. van der Poel Jz. als hoofdingeland en K. van der Lee als hoofdingeland
plaatsvervanger van Rijnland, de eerste met 339, de tweede met 323 van
de 381 geldig uitgebragte stemmen.
- De Staatscourant bevat het rapport van den minister van binnenland-
sche zaken aan den koning betreflende den afloop van de ligting der na
tionale mililie van 1872. Daaruit blijkt o. a. het volgende: De ligting was
bepaald op 11000 man, waarvan 600 voor de dienst ter zee. Ingeschreven
werden 32407 man. Zoo bij de militie te land als bij de zeemililie werden
10909 man ingelijfd, zoodat het getal ontbrekenden 21 bedraagt, ten ge
volge van gebrek 'aan beschikbare lotelingcn in 65 meestal kleine gemeenten.
Het aantal ontbrekenden, minder dan in 1871 doch iets meer dan in elk
4er jaren 1869 en 1870, bleef echter verre beneden het tekort op de ligting j
van 1868. Hoezeer de lust om bij de zeemililie te dienen jaarlijks ver-
meerdert, blijkt hieruit, dat bet aantal loieliugcn. dal zich voor die diehst
aanbood, steeds toegenomen en in 1872 tot 1489 gestegen is. Het getal
ingelijfde plaatsvervangers,bedraagt in 1872, 1669, dus ruim een zevende
deel van het aantal afgeleverde manschappen. Vergeleken bij de vier voor-
afgaande jaren, is er van de bevoegdheid tot het stellen van plaatsvervan
gers in 1872 op nieuw ruimer gebruik gemaakt. Ook van de vervanging
door nommerverwisseling is, hoewel tot een lager bedrag dan in elk der
jaren 1869 en 1870, in 1872'ecnigermate ruimer gebruik gemaakt dan in
de overige voorgaande jaren. Het aantal der als zoodanig voor de ligting
van 1872 opgelredenen bedraagt 682. Het gezamenlijk getal der voor de
ligting van 1872 opgetreden plaatsvervangers en nommerverwisselaars be
draagt 2351, alzoo ruim 1/5 van liet gehecle bedrag dier ligting. Het
aantal toegekende vrijstellingen wegens gemis van de gevorderde Iengle is
hl 1872 minder geweest dan in de voorafgaande jaren en bedroeg 1826.
Ilrt getal vrijstellingen, wegens ziekelijke gesteldheid of gebreken in 1872
verleend, bedraagt 2157. De vrijstelling als eenige wettige zoon is in de
laatste jaren van lieverlede toegenomen. Bij de ligting van 1872 werden
4473 lotclingen als zoodanig vrijgesteld. Wegens eigen militaire dienst of
die van broeders werd in 1872 aan 9149 loteiiiigen vrijstelling verleend.
Het algemeen bedrag der om verschillende redenen vrijgestelde lotelingen
met bijvoeging der uitgestotenen en der tusscbentijds overledenen, was voor
de ligting van J 872 (kolom 35) 17685.
Van wege het bureau der »Germania" (levensverzekering-maatschappij
te Stettin) te Amsterdam, zijn omtrent den toesland dier maatschappij de
volgende mededeelingeji gedaan:
lïet verzekerd kapitaal is in 1872 gestegen op f 101,023,192.94, zijnde j
ƒ8,033,714.12 meer dan ultimo 1871. De sterfte onder de verzekerden was
voor de maatschappij gunstig en bleef beneden liet bedrag van de ter dek
king beschikbare geldelijke middelen. L)e maatschappij heeft in 1872 aan
premiCn ƒ2.974.580.39 en aan rente ƒ435,953.72 te zamen ƒ3,410.534.11
«nlvangen. Voor de sterfgevallen van bet jaar 1872 werden betaald
1,175,705.30 en gereserveerd ƒ53,447 65, te zamen ƒ1.239,152.95. De pre-
tniën-reserven en premidn-transporten bedroegen ultimo 1872 9.554,042.19
en zijn derhalve tegen bet vorige jaar met ƒ1.171,429.41 vermeerderd. Na
dat alle uitgaven gedekt zijn en aan alle verbindtenissen voldaan is, ook
de noodige afschrijvingen plaats hebben gehadblijven ƒ259,107.88 als zui
vere winst over, waarvan 10 pCt, ol ƒ25,910.79 bij de kapitaal-reserve
gevoegd worden. De kapitaal-reserve steeg van ƒ111,403.31 in 1871, op
ƒ137,314.10. in 1872. Overeenkomstig de bepalingen der statuten worden
de tantièmes gedekt en aan de actiehouders 132.352.94, zijnde 12 lh pCt.
over het op de aandeelen gestorte kapitaal als dividend betaald, en aan de
"met aandeel in de winst verzekerden ƒ80,800.99, zijnde, even als verle
den jaar, 33j pCt. van de in 1872 betaalde premiün vergoed. De ge-
heele acliva der maatschappij hebben ultimo 1872 het bedrag vau
ƒ15,382,145.86 bereikt.
Re minister van oorlog heeft de corps-eommandanten gemagligd om
aan de militairen die de Israëlitische godsdienst belijden verlof te verleenen
vaa den Sb» tok den 22" dezer, ten einde ben in de gelegenheid te stellen
hel P-aasehfeest ten hunnent te vieren.
Ter gelegenheid van de visscherij-lentoonstelling te Berlijnis aan den
beer Frangois Pullen, te Scheveningen, door den koning van Pruissen de
orde van den Rooden Adelaar 4Je kl. verleend. Eene medaille is toegekend
aan den visscher Dirk Spaan te Scheveningen.
D\ van Hoogenhuizenpred. te Sleenwijk, beeft voor het beroep naar
de Ned. herv. gemeente te Rotterdam bedankt.
Te Haarlem is door het kies-college der Ned. herv. gemeente, ter ver»
vulling van de vacature, ontslaan door bet vertrek van dr. van Ronkel naar
Amsterdam.- het volgende zestal van predikanten opgemaakt: Roozemeijer,
te Middelburg; Huel, te Dirksland; Verhoed', te YVissekerke; Rademaker,
te Sncek; van Hoogcnhuyze, te Sleenwijk; Krnyff, te Velp.
In den Amsterdamschcn gemeenteraad is eergisteren door een der leden
de aandacht gevestigd op de wederregtelijke en onverantwoordelijke handel
wijze der Amst. kanaalmaatschappij, ten gevolge waarvan de waterstand in
de stadsgrachten zich gedurende de laatste dagen door een ongewone laagte
kenmerkt, waardoor de scheepvaart belemmerd, de handel in gevaar ge-
bragt en. de gezondheid der ingezetenen zoowel als de veiligheid der buizen
ernstig bedreigd worden.
Dilkens, vroeger conducteur in dienst van van Gend Loos en die
zich in liet afgcloopen jaar beeft schuldig gemaakt aan bel ontvreemden
van geld ca andere waarden, is in de gevangenis te Leeuwarden overleden.
Door de commissie voor de oprigting van den Willemsioren te Dillen
burg is, naar men verneemt, van een onbekende uit Nederland ontvangen
de som van 6000 Pruissisclie thaler.
De commissie in zake de bank van leening geeft, blijkens haar rapport,
als derde hoofdgebrek, aan de inbrengkanloren eigen, op. de verbazende
kostenwelke uil bet gebruik van die kantoren voor de leeners voortvloeien.
De rentelax bij onze bank van leening, zegt zij, is vrij hoog, namelijk
12 pCt. Het is waar, zoodra de leeningen ƒ200 bedragen en hooger klim
men, daalt de tax tot 9 pCt.maar uit den slaat, welken wij mededeelen,
blijkt genoeg, dat deze hooge leeningen lol de zeldzame uitzonderingen be-
hooren. De algemeene renletax kan men dus veilig op 12 pCt. stellen.
Inlusschcn, hoe hoog ze ook zijn moge, in die rentelax ligt niet het
hoofdbezwaar: de leeningen zijn meestal zeer klein, en voor deze beleekent
de rente weinig. Daarenboven kan hel niet anders of de bank moet hooge
interessen vorderen, wil zij rente trekken van baar eigen kapitaal, de uit
den aard der zaak belangrijke administratiekosten dekken en legen mogeljjk
verlies gewaarborgd zijn. Oneindig meer dan deze rente drukt het loon,
dat de leener betalen moet aan den inbrenger, èn voor bet inleveren van
liet pand aan de bank èn voor hel lossen. Rij groote leeningen is deze
tax zeer onbeduidend; maar boe lager zij dalen, en nog eens verreweg de
meeste zijn zeer laag, boe drukkender het loon wordt. Wie ƒ10 leent en
zijn pand een jaar in de bank laat staan, betaalt ƒ1.40 of in bet geheel
reeds 14 pCt. Maar allerongunstigst wordt de toestand voor de groote
massa zeer kleine weekpanden. Men stelle dat iemand een pand van een
gulden een jaar lang wekelijks beleent en lost, dan zal hij beialeu ƒ2.86
of 286 pCl.l Rij leeningen van ƒ2 is de verhouding nog ongeveer even
ongunstig. De leener betaalt dan ƒ5.46 of 273 pCt.! Heeft men noodig
nog meer te weten, om wel te begrijpen waarom voor menig nu verarmd
gezin de inbrengkanloren bet graf geworden zijn van vroegere welvaart?
Na op die wijze de sterk sprekende schaduwzijde van bet inbrengersbe-
d rij f in bel licht te hebben gesteld, gal de commissie over om te overwegen
wat men ten voordeele der inbrengers aanvoertzooals: de beuschhcid waar
mede de inbrengers hunne kalanten bedienen, die sterk zou afsteken bjj de
bejegening, welke arme lieden van ambtenaren te wachten hebben; dat de
schuwe leener, die zieli zijne armoede schaamt, aan den inbrenger boven
den ambtenaar de voorkeur geeft; dat men door bet afschaffen der inbreng-
kantoren toch niet kan beletten dat men voor bet leenen bij de bank lus-
schcnpersonen gebruikt, enz. De commissie acht dit een en ander van
weinig bcleekenis, althans var. ondergeschikt belang. Oneindig meer dan al
deze op ziclizelve weinig steek houdende bedenkingen, beteekencn de prac-
tische bezwaren, welke uil hel opruimen der inbrenjtkantoren voortvloeien.
Komt men tol hulpkantoren, dan wordt niet enkel uitbreiding van het
ambtenaars-personeel onmisbaar, maar zal men ook meerdere kosten moe
ten maken voor locaal-huurbureaubehoeften, assurantie, enz. Mei andere
woorden: de uitgaven zullen aanmerkelijk siijgen. en de winsten, door het
wegvallen der inbrengloonen bedongen, door eene steike verhooging van
den rentestandaard dns alligt weder vernietigd worden. Gelukkig heeft de
ervaring geleerd, dat ook deze bezwaren jjdel zijn: wel zullen de leeners
in plaats van hel inbrengloon eene nieuwe andere uitgave moeten betalen.,
raaaF dan toch eene uiigavc van vrij wat miuder belang.
Nog bij eene enkele vraag staal de commissie een «ogenblik stil. Moet
men er, zegt zij, Ie Leiden dadeljjk toe kooien om naast de bank in een
ander gedeelte van de stad een hulpkantoor in te rig ten? Na rjjp beraad
heanlwoorden wij die vraag ontkennend. Naar onze overtuiging kan men
voorshands met de bank van leening zelve volstaan, mits zij ook liulpka.u-
