LEIDSCIIK
COURANT.
VRIJDAG 21 MAART.
JACHT EN VIS5CHER3J.
j gegoeden niet uitvoerbaar, voor mindergegoeden aan te veel inconveniöntien
onderhevig. De commissie, bestaande uit de bh. F. J. Stieltjes, Froger.
StrootmanMichaelis cn Zenetti. beveelt het zoogenaamde spoelstelsel als
hel voor Amsterdam meest geschikte aan.
1S73,
spraw—r
N\ M.
De Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars ƒ3.franco p. p. t 3.6»
met hei Verslag der Mandelingen van den Gemeenteraad 3.35, franco p. p. 3.8-5. Met verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor /'2.5C
's jaars, buiten de expeditiekosten. Afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Centsfranco p. p. 6 Cents.
De prijs der Ad ver ten tien is van 1—4 regels 1.iedere regel meer 25 cents.
Advertentie:, voor DuitschlondOostenrijk en Zwitserland worden uitsluitend aangenomen door HAASENSTEIN VOGLER Expeditie-Kantoor van Adyertentiën te
Hamburg LubtckFrankfort a. M.Berlijn Leipzig, Dresden Bres/au, Keulen, Stuttgart, tVeenen, Praag, Bazel, Ziirieh, St, Gallen, Genève en Lausanne
Bij deze Courant wordt verzonden .V". 11 blad 11) der Handelingen
run den Gemeenteraad.
II
tii.NiNKiN LA ADSCIIK BKHIÜTiiliN
LEIDEN, 20 Maart.
Volgens het verslag der werkzaamheden van de Noord- en Zuidhol-
landsche redding-maatschappij over 1872 is, ofschoon dat jaar zich door
veelvuldige stormen heeft gekenmerkt, de hulp van de reddingmiddelen der
maatschappij veel minder noodig geweest dan gewoonlijk het geval is. Wel
zijn de booten herhaaldelijk uit geweest om hulp Ie verleencn, maar slechts
éénmaal was die hulp regtstrceks noodignamelijk den 22,t"1 Maarttoen
6 schipbreukelingen zijn gered van eene Holiandsche visclischnil, die bij
Noordwijk was gestrand. Sedert de oprigting der maatschappij zijn door
hare bemiddeling 2055 menschen van den dood gered. Onder de cxlra-gif-
len worden vermeld twee giften van onbekende personen, elk van ƒ2000.
- Men meldt ons van den Rijnkant: De weilanden zijn groen, doch zon
der gras; want de winter was tot half Ja nil a rij zeer zacht, oui na dien tijd
wel niet met strenge, aanhoudende vorst, maar zonder zonneschijn en nut
scherpen noordooslelijken wind te heerscheii. Het voorjaar is inderdaad bij
zonder kond. dikwijls echt winterachtig. Er wordt gespit, grpoot en ge
zaaid; nu blijft er niels anders over dan geduldig af te wachten tot de
wasdom aanbreekt. Het groeizame weer kan spoedig komen en dan is er
in zoover nog niets verloren, maar wat in Januarij zoo mooi stond .en niet
genoeg kon geroemd worden is niels vooruit gegaan, integendeel, er niet
op verbeterd.
Te Kalwjjk aan Zee zijn Zalurdag en Maandag 38 schuiten met ver-
schen visch aangeweest. De vangst was zeer ongeljjk, terwijl de besomming
bedroeg ƒ160 a 355 in 6 tot 14 dagen reis.
Bij kon. besluit van 14 Maart is bepaald dat met 1 Jan. 1874 in de
gémeente Opsterland eene kamer van koophandel en fabrieken wordt ge
vestigd, bestaande uit 7 leden.
Te Rotterdam is tot predikant bij de Ned. herv. gemeente beroepen
E. A. 6. van Hoogenhuysenpred. te Steenwjjk.
De door den gemeenteraad te Amsterdam benoemde commissie van
ingenieurs, belast met het geven van een praeadvies over de vraag der rei
ning en reinhonding van den bodem, heeft in haar uitvoerig rapport zich
verklaard tegen liet door de meerderheid van dien raad voorgestane pnetl-
tMtlséhc fidolstelse! van de» heer Liernnr, al$ zijnde dat daar voor meer-
ST A DS-BE RICHTEN.
De BURGEMEESTER VAN LEIDEN brengt ter kennis van hen, die
zich voor liet aanstaande saizoen 1873 4 in liet bezit wenscben te zien
van Jacht- of Vlschacten, of wel van eene koslelooze vergunning tot
uilo-fening der visscherijdat de blanco verzoekschriften ter bekoming
daarvan gratis verkrijgbaar zijn ter Gemeente-Secretarie, alwaar zij behooc-
ijjk ingevuld en onderteekendvóór den 5J<:1 April dézes jaars moeten terug
bezorgd zijn, ten einde alsdan aan den Commissaris des Konings in deze
provincie te worden ingezonden
Tevens wordt ter kennis van belanghebbenden gebracht dat blanco ver
zoekschriften tot het bekomen van buitengewone machtiging tot het verdrij
ven van schadelijk gevogelte, het schieten van konijnen en ander schade
lijk gedierte, hel visschen als het water met ijs bedekt is en het scheppen
'van kleinen visch als aas roor de dobbcs, van heden af, mede gratis ter
Gemeente-Secretarie ter invulling verkrijgbaar zijn gesteld.
De Burgemeester voornoemd,
Leidex. 12 Maart 1873. v.d. RRANDELEK.
De BURGEMEESTER der gemeente LEIDEN herinnert hjj |deze den ISees-
telijkcn en Studenten In de Godgeleerdheid, die reeds bij de
Nationale Militie zijn ingelijfd, alsmede hun die daartoe kunnen worden
opgeroependat zij tot het bekomen der ontheffing van den werkelijken
dienst, bedoeld hjj de I' zinsnede van art. 127 der Wel van den l9,,on
Augustus i8»>J Staatsblad n°. 72). verplicht zjjn, tusschen den 20s"» Maart
en den l5,rD April dezes jaars, hunne aanvraae, met het daarbij behoorend
bewijsstuk, hij hem Burgemeester in te dienen.
De Burgemeester voornoemd,
Leiden, 20 Maart 1873. v. i>. BRAN DELER.
De minister van binnenl. zaken heeft afwijzend beschikt op het adres
van den gemeenteraad te Amsterdam, waarbij 'verzocht werd de oprigling
|l aldaar van eene rijks-kweckscliool voor onderwijzers.
Maandag II heeft de officier van justitie bij de arrond.-regtbank te
Arnhem conclusie genomen in de bij daj college aanhangige procedure be
treffende den eisch, ingesteld door een vader, lot nietigverklaring van het
huwelijk zijner dochter. Op verschillende gronden heeft hij geconcludeerd
tot niei-ontvankelijkverklaring des eischers. De uitspraak is bepaald op
21 April.
Naar men uit Deventer meldt vertrok dezer dagen van daar een ge
mengde trein naar Zwolle met G4 wagens. Te Oisl bemerkte de conduc
teur. dat hij 38 wagens onderweg had verloren. Men wilde dadelijk naar
Deventer met de locomotief terngstoomenmaar te Diepenveen gekomen,
zag men daar de wagens staandie nn naar Oisl werden medegenomen.
De chef van Diepenveen had inmiddels signalen aan de seinwachters laten
geven, waarbij de weg onveilig werd verklaard.
Te Sluis werd na het overlijden van den onderwijzer J. 11. van Dale
het plan gevormd, hem door een uiterlijk gedenkteekcii te huldigen. Ecnigc
ingezetenen vormden zich tot eene commissie, ten einde daartoe gelden in
te zamelen. Thans is dat gedenktccken op het graf geplaatst. Het bestaat
uit etise 2 a 3 meters hooge, vierkante, steenen zuil. Aan het boveneinde
van hel voorvlak ziet men eene bloemkrans, waarin eene pen ligt en daar
onder staal te lezen; //Hier rust. J. 11. van Dale, hoofdonderwijzer en archi
varis te Sluis, aldaar gcb. 15 Fcbr, 1828 en gest. 19 Mei 1872. Opgerigt
door zijne vrienden."
Blijkens het rapport der raads-eommissie in zake de bank van leening
hebben gecommitteerden in de eerste plaats de vraag overwogen of de bank
van leening al of niet behoort te worden opgeheven. Bij al de leden der
commissie openbaarde zich cenc zekere neiging om ook op dit gebied meer
te hechten aan de vrijheid van handel en bedrijf dan aan kunstmatige be
scherming, zooals die nu bestaat. Men wilde wel erkennen dat de'bank
van leening in sommige gevalftn goede vruchten opleverde en aan eenè
dringende behoefte voldeed, maar meende toch, dat haar bestaan de ver-
kwis'ing onder de mingegocdcn op schrikbarende wijze in de hand werkte.
Opheffing van de bank zou zeker aan die verkwisting geen einde maken,
maar haar toch alligl beperkenjuist door het wegnemen van een bij uit
nemendheid gemakkelijk middel om ten allen tijde elke bezitting tot geld
te maken. En wat betreft de lichtzijde van de bank van leening; de ge
legenheid welke zij openstelt om in lijdclijken nood dringende behoeften té
bevredigen, zij betwijfelden het ten sterkste, of die gelegenheid wel met de
bank zonde ophouden te bestaan.
Aan de beslissing der vraag zijn. meent de commissie, eigenaardig^
moeijelijkheden verhonden, welke vooraf grondig bchooren te worden onder
zocht en uitgemaakt. Zij heeft dal onderzoek ter zijde gelaten, omdat zjj
al dadelijk tot de conclusie moest komen, dat er onder de tegenwoordige
omstandigheden van eene geheele opheffing der bank van leening, althans
in deze gemeente, geen sprake zijn kon. Immers het onderwerp wordt
nog altijd beheerscht door liet kon. besluit van 31 October 1826 n*. 132,
en dit besluit bedoelt blijkbaar al laat ook dé duidelijkheidwaarmede
dat doel wordt uitgedrukt, veel te wenscben over het schieten van geld
op klein onderpand zonder koninklijke magliging te verbieden. Met andere
woorden: de banken van leening bezitten nu een monopolie; en zoolang
dit monopolie bestaat, zou opheffing van die banken niet liet stelsel van
vrijheid inleiden maar het leenen van geld op onderpand het leenen van
zeer kleine sommen althans eenvoudig onmogelijk maken. Dat hiertoe
niet kan besloten worden in eene gemeente als deze, waar de minder ge,
goede klasse een zeer aanzienlijk deel van de geheele bevolking uitmaakt,
zai, meent zij, wel geen beloog behoeven.
Na te hebben gewezen op het door den minister Fook ingediende wets
ontwerp omtrent de banken van leening, waarbij de vrjje concurrcutie werd
gchttWlgd. maar welk ontwerp door den heer 'fhorbeeke niet werd «venae-
