PER TEL EG HAAF.
8. De staatsraad heeft het regt van placet ten aanzien der bullen, breven,
rescripten en andere van den 11. Stoel uitgaande stukken, even als ten aau-
zien der mandementen, herderlijke brieven en andere van den bisschop der
dioecese uitgaande stukken.
fflVIT§CSlLAlVO.
Uit Saigun, in Achler-Indiëwordt gemeld, dat aldaar een gezant
schap, bestaande uit drie mandarijnen met gevolg en verder personeel, naar
Duitschland op reis zal gaan, om bij de regering aan te dringen op eene
gewapende tusschenkomst tegen Frankrijk, hetwelk nog altoos zes provin
ciën van hel rijk Anam bezet houdt. Een der aldaar verschijnende bladen
zegt: "Wij gelooven niet dat er van die tusschenkomst iets zal komen. Nog
minder gelooven wij, dat keizer Tu Due met goed gevolg de wapens zon
kunnen opvallenom zonder hulp oorlog te voeren. Maar daarentegen be-
staal er veel vooruitzigt op een verdrag van handel en vriendschap lusschen
Duitschland en hel rijk Anam, waaruit later voor Frankrijk, met hetwelk
zoodanig verdrag niet is gesloten, ernstige verwikkelingen kunnen voorl-
vloeijen."
Naar men uit Munchen meldt hebben weder aanhoudingen plaats ge
had. Ten gevolge van het voortgezet onderzoek in de zaak der Dachauer
banken is Therese Ulsess, bestuurdster eener Dachauer bank, in hechtenis
genomen, liet voorloopig onderzoek der zaak heeft zeer verzwarende om
standigheden aan het licht gebragt, ten aanzien vau de werking dier
banken.
PARIJS, 13 January. Volgens gerucht zal Mac Malton Versailles niet ver
laten.
De commissie van dertig leden houdt hare .beraadslagingen van heden tot
morgen geheim. Zij zal nog den heer Thiers hooren.
De "Union Republicaine" heeft beslotende linkerzijde te ondersteunen
in hare stappen bij de regering, ten aanzien van de opheffing van dagbladen
en het verbod van bijeenkomsten. Als die stappen niet tot het beoogde
doel leiden, zal er eene interpellatie worden ingediend.
De commissie voor de petitie van prins Napoleon heeft den heer Depcyre,
die den prins ondersteunt, tot rapporteur benoemd.
De nationale vergadering heeft de discussien over het onderwijs voortge
zel. De heer Bert ontwikkelde zijn amendement, strekkende om te bepalen
dat bedienaars van de godsdienst niet benoembaar zullen zijn tot leden van
den hoogen raad van onderwijs en tevens om aan dal ligchaam meer regt-
streekschen invloed op het onderwijs zelf te geven. De lieer Simon gaf in
zijn antwoord o. a. te kennen, dal niemand er aan denkt, eene staatsgods- i
dienst te vestigen, maar dat het staatsonderwijs moet voldoen aan de alge- j
meene godsdienstige behoeften. Art. 1 is aangenomen. De voorzitter heeft
aangekondigd, dat de interpellatie van den heer Belcaslel is vaslgesteld op
aanst. Woensdag.
ROME, 13 Junuarij. Op bevel des konings zal het hof, wegens het over
lijden van Napoleon, voor den tijd van twaalf dagen den rouw aannemen.
Te Florence is eene inschrijving geopend ten behoeve eener uitvaart voor
Napoleon in de kerk van het 11. Kruis.
BRUSSEL, 13 Januarij. liet Journ. de Drux. en andere bladen beves
tigen het berigt dat de regering weigert, magtiging te verleenen lot afstand
van den Luxemburgschen spoorweg.
LONDEN, 13 Januarij. Bij de begrafenisplegtigheid overmorgen zal de
bisschop van Southwark de dienst verrigten. De stoet zal zeer eenvoudig
zijn. De dames zullen zich vooraf naar de kapel begeven, waar liet lijk, gekleed
in de uniform welke Napoleon bij Sedan gedragen heeftop een praalbed ligt.
LONDEN, 14 Januarij. De Daily Telegraph bevat een raededeeling van den
hertog de Gramont, houdende dat hij eerlang een wederlegging van den brief
van graaf Bcust zal in het geven, en daarin herhalen zal dat Oostenrijk na
de oorlogs-verklaring stoffelijke bijstand beloofd heeft.
Men verzekert dat koningin Victoria een bezoek van rouwbeklag bij
keizerin Eugenia zal afleggen.
LONDON, 14 Januarij. De prins van Wales was voornemens, met goed
keuring der koningin, de begrafenisplegtigheid van Napoleon bij te wonen.
Lord Granville heeft er zich legen verzet, doch zonder daarvan de reden
op te geven. De prins heeft dientengevolge van zijn plan afgezien.
BERLIJN, 14 Januarij. De koning heeft gisteren het verzoek van den
minister voor de zaken van landbouw Selchow aangenomen, en den opper-
president iii Posen, graaf Königsmarck, tot zijn opvolger benoemd.
LE1DSCIIE SCHOUWBURG.
„Bartclmans lijden", levenstafereel in 5 bedrijven, en „Jobin en
Nanette", comedie-vaudeville in 1 bedrijf
Een enkele blik op de loges moest ons gisterenavond reeds dadelijk de
overtuiging geven, dat men iets buitengewoons verwachtte. Reeds lang had
men verlangd om de Rotterdamsche tooneellislen wcêr eens te zien te krij
gen. en thans werd eindelijk dat verlangen bevredigd.
En heeft nu deze voorstelling aan de hooggespannen verwachting beant
woord? Wij gelooven gerust: ja, te mogen antwoorden. Blijkbaar was hel
publiek over de stukken en de verlooners zeer voldaan. "Bartelmans lijden"
is een geestig, goed gedacht stuk, dat zoowel koddige als hoogst tra
gische scènes beval. De hoofdpersoon is de ambtenaar Barlelman, die reeds
vier-en-dertig jaar den lande trouw heeft gediend, maar altijd door anderen
werd over het hoold gesprongen, en nooit voor bevordering of gratificaties
in aanmerking kwam. Voor vijftien honderd gulden tractemënt moet de
man soms tot diep in den nacht hard werken, maar omdat hij niet vleien
en huichelen kan tegenover zijne superieuren, blijft hij altijd de oude
knecht. Hij heeft één groot gebrek, namelijk dat hij zich alles laat aan
leunen, zich nooit krachtig verdedigt, en daardoor een voetveeg wordt van
iedereen. In zijn huis heeft hij niets te zeggen; zijn vrouw is de baas,
brengt hem door hare verkwisting in groote ongelegenheid en mishandelt
haar stiefdochter. Zijn zoontje Karei geeft om hem niets en zelfs Brigitte,
het dienstmeisje lacht hem uit. Iloe ongelukkig hij zich ook voelt, en hoe
hij ook beseft dat de boel verkeerd loopt, toch ontbreekt het hem aan
moed, om zich te verzetten. Het valt niet te ontkennen dat de schrij
ver de toestanden te sterk gekleurd heeft. In de eerste drie bedrijven
heeft hij de grootste dwaasheden opeengestapeld, alsof het zijn bedoe
ling ware, ons van het begin tol het eind te laten lachen. In het eerste
bedrijf is de hilariteit al zóó hoog gestegen, dat Dien zich geen climax
meer denken kan en hel 3e bedrijf is dan ook letterlijk een farce gewor
den. Gelukkig geven de twee laatste bedrijven aan het stuk een ander en
ernstiger karakter, waardoor het bewaard wordt om in den afgrond der
kermiskluchten weg te zinken De spil, waar de intrige op draait, is de
invitatie van den hoofdambtenaar, den Baron von Stein, aan Mevrouw Bar
telman, om met hem naar de opera te gaan. Die tocht naar de opera,
(die ons vrij onnatuurlijk voorkomt, omdat de baron geen intime vriend
van Bartelman is), heeft de vreeselijkste gevolgen. Zij brengt eerst Mevr.
Bartelman tot uitgaven, die haar echtgenoot dwingt om het horlogie zijns
vaders te verpanden, en geeft verder aanleiding tot allerlei beleedigende
praatjes omtrent een liaison tusschen haar en von Stein. Als een hoog ge
plaatst ambtenaar zoo zonder aanleiding met de mooie vrouw van een
zijner ondergeschikten naar de comedie gaat, dan is het ook niet vreemd,
dat men er kwaad van denkt. Dat had die voorname mijnheer ook wel
kunnen voorzien! De kwade geruchten bereiken Bartelman; de spot zijner
medebeambten snijdt hem door het hart, en in een treffende scène (de schoonste
van het gansche stuk) toont hij waarlijk mannenmoed en geeft hij tegen
over zijn ellendigen chef-de-bureau zijn lang opgekropten wrevel lucht. Die
vermetelheid zal hem zijn betrekking kosten; in het 5e bedr. wil hij daarom
een eind aan zijn leven maken maar de rijke bakker Bolman verschijnt als
Deus-ex-machina en steekt hem de reddende hand toe. De karakters zijn
niet altijd goed volgehouden. Een man als Bartelmandie zich in de eerste
acles als een volslagen sukkel voordoetdie zelfs het verzoek van den baron
om weer mee naar de opera te gaan, beantwoordt met de malle opmerking:
"dat hij zoo'n leegte in zijn maag heeft", die man kan bezwaarlijk tot zulk
een heldendaad in staat zijn, als later door hem volvoerd wordt. Zijn
flauwheid is in het begin al te overdreven overgesteld. Het 3e bedrijf, waarin
de hier aangehaalde woorden (die men liever moest weglaten) voorkomen,
is zeker ook het minst gelukkig, en kon alleen dragelijk zijn voor een
nastukje. De president maakt bij dat Jan Steen's huishouden," een naar figuur.
De zware rol van Bartelman werd door den heer Alhregt als kunstenaar
van den echten stempel vervuld. De grootste lof, dien men hem geven kan
is: dat men den acteur vergal, en niemand dan den ijverigen maar flauwen
Barlelman-zelven zag. Mevr. Ten Hagen had een voor haar zeer geschikte
rol, en voldeed daardoor goed. Een zekere geagiteerde en gemaakte manier
van spreken is haar eigen, die in dit karakter minder hinderde. Dat mevr.
Bartelman in het 5e bedrijf opeens zoo bijzonder lief en zacht vis-a-vis haar
man is, nadat zij eerst een ware Xantippe was, is ook een bewys voor
zwakke karakterteekening van den schrijver. Eene der aardigste figuren
is zeker het dienstmeisje Brigitte, door Mej. Picéni meesterlijk voorgesteld.
Zij gaf ons een der vele dienstmeiden naar het leven geschetst, met hare
brutaliteit, hare betuiging van «fesoenlijkheid" enz. De domme, verwaande
chef-de-bureau Hamster, met zijn onophoudelijke "beweringen", die slikkende
vsm woede "beweert" dat Barlelman algezet zal worden werd uitmuntend
voorgesteld door den heer J. Haspels. Evenzeer als de edelmoedige bakker
Bolman, door den heer van Ollefen. De klerk Brandmeijer is een zonder
ling persoon in het stuk. Eerst is hij een vent, waar niets aan deugt, een
recht gemeen sujet en bij de heldhaftigheid van Bartelman verandert hij
miraculeus genoeg, in een man van eer, ja een held. De heer van Zuylen
speelde die rol goed. De heer Le Gras had als de baron geen dankbare rol.
De mindere rollen waren in geschikte handen. Wij noemen de heeren van
Becm en Nieuwland als de intrigeerende en luie klerken, alsook de jonge
heer van Ollelen als Karei.
Het nastukje //Jobin en Nanette", wordt eigenlijk slechts door twee per
sonen gespeeld. De oude Griffard verschijnt maar even aan het venster en Suzon
verscheen alleen op het affiche. Die twee personen waren echter ook vol
doende om het publiek alleraangenaamst bezig te houden. Mej. Picéni was
in de rol van Nanette, de naive boerenmeid, weer geheel in haar kracht,
en de heer van Zuylen stond haar flink ter zijde. Beider spel werd daverend
toegejuicht. Mej. Picéni zou in rollen als Brigitte en Nanette niet licht
geëvenaard worden.
Wij hopen dat de goede ontvangst, die aan de Rotterdamsche tooneellisten
te beurt viel, hunne spoedige terugkomst zal ten gevolge hebben.
Leiden, 14 Januari.
280"' Ütaats-Lioterij.
Vijfde Klasse. Trekking van Januari}.
Prijs van 1500: N". 11227.
1000: 9016.
400: 7019 10897 15359 16138 10476 19074.
200: 9299 9395 13562 16838.
100: 395 5758 8429 9434 9490 12726 13017
13325 13328 19675.
Prijzen van 70.
47 1774 3646 5097 7883 9736 10685 12086 13415 14730 10089 17802
112 1891 3856 5928 7890 9756 10703 12199 13560 14767 16363 18181
211 1975 3991 5952 8116 9833 10885 12376 13007 14790 16424 18260
276 2085 4143 6269 8226 9927 11131 12393 13624 1482 16547 18372
491 2119 4235 6297 8241 9974 11173 12493 13662 14899 16703 18396
580 2139 4278 6421 8257 10038 11199 12499 13702 15012 17029 18445
682 2642 4386 6603 8423 10049 11229 12698 13770 15164 17032 18578
83/ 2714 4540 6680 8443 10058 11395 12718 13845 15197 17051 18584
1009 2740 4672 6689 8564 10183 11412 12725 13864 15211 17184 18658
1044 2935 4753 6819 8588 10160 11636 12753 13975 15342 17295 18676
1071 2955 5264 6968 8650 10314 11699 12887 14197 15505 17389 18888
1162 3043 5306 7274 8734 10426 11745 13131 14211 15598 17404 19441
1 1204 3111 5393 7^60 8834 10517 11780 13201 14280 15620 17419 19873
11279 3280 5452 7488 8891 10609 11806 13210 14294 15732 17426
I 1645 3514 5481 7593 9132 10615 11903 13370 14319 15837 17605
1699 3538 5485 7765 9197 10671 12018 13375 14455 15894 17614
1755 3643 5513 7880 9266
