ABQEL
iSurgcvIijfii: ürfatib.
AI) VE KT KM Tl ti.V
HOOGHEEMRAADSCHAP RIJNLAND.
®l)éatrc fce üetïic.
li ATA IELE BE DAMES,
UN MARI EN 150,
Abshaubbin's of Anti-Rhuinatische Watten
beriglen uit Konstaniinopel. De vor.iL van Montenegro had ophelderingen
«geven en beloofde de schuldigen strengelijk te straffen. Dit maakte
goeden indruk.
LONDEN. 16 October. De ondersecretaris van staat voor builenlandsche
zaken, lord Enfield, ontving heden den overste Kirtham, afgezant van
koning Johan van Abyssinië. kirtham beweert dat de kliedive van Egypte
liet Bogos-district met 800.000 inwoners heeft geannexeerd.
LONDEN. 16 October. Eene groote meeting der Internationale is ontwor
pen tegen 3 November.
De Times zegt dat prins Napoleon voornemens is eene vervolging in te
stellen tegen den minister van binnenlandsche zaken.
HEW-YORK. 13 October. De stoomboot Laclabellc is op het Michigan-
meer verongelukt; 5 personen zijn daarbij verdronken, en van twee booten
met passagiers is sedert niets vernomen.
MADRID, 15 October. Het aantasten der opstandelingen te Ferrol, zoo
wel van de land- als van de zeezijde, moet heden een aanvang nemen. De
eortes heeft het adres op de troonrede met 205 tegen 08 stemmen aan
genomen.
NEW-YORK, 15 October. De Mexikanen zullen de geroofde goederen
teruggeven, en hebben beloofd de daders van de aan de grenzen gepleegde
wanbedrijven te zullen uitleveren.
8 Ni K Z K
Het Heilige Geest- of Arme Wees- en Kinderhuis te Leiden.
I.
'tKan, 'tmag, 't moet geen lid der Nederduitsche Hervormde Gemeente
onverschillig zijn, of er een gesticht bestaat dat bestemd is tot opneming
en verpleging van de hulp- en verzorging-behoevende wcezen der gemeente.
Zoo God al vele leden der gemeente in omstandigheden heeft geplaatst, die
hen onbezorgd in meerdere of mindere mate kan doen zijn aangaande het
lot hunner kinderen bij en na hun dood, er zijn toch niet weinigen die aan
dat gewigtig tijdstip en aan dat lot niet zonder bekommering denken. En
vandaar dat bij elke godsdienstige gezindte of kerkgenootschap de zorg voor
de weezen hoofdzaak en hoofdtaak geworden is, vereenigd met die voor
oudelieden.
'tLigt in den aard der zaak, dat zulke gestichten of godshuizen van ker
kdijken oorsprong zijn en de uitzonderingen zeldzaamdat zij door bijzon
dere personen werden opgerigt. Veeleer zou het mogelijk zijn, dat zij door
de burgerlijke overheid werden gesticht, waar de armenzorg groolendeels
een deel der bemoeijingen van dit gemeentebestuur uitmaakte, maar dan
ook kunnen, mogen en moeten deze en dergelijke gestichten of burgerlijke
instellingen van weldadigheid de bepaalde bestemming erlangendat zij
slrekken voor alle hulpbehoevenden of onverzorgdennimmer voor hen die
behooren tot een bepaald kerkgenootschap of godsdienstige gezindte.
Sedert de invoering der wet van 1854 tot regeling van het armbestuur
is wat vroeger ongeregeld en onbestemd was, georderd en verordend; ter
wijl alles is gebouwd op het hoofdbeginsel; de ondersteuning der armen
wordt overgelaten aan de kerkelijke en bijzondere instellingen van wel
dadigheid. (Art. 20.) Geen burgerlijk bestuur mag onderstand verleenen
aan armen dan slechts bij volstrekte onvermijdelijkheid en na zich te heb
ben verzekerd, dat zij dien niet van kerkeiijke of bijzondere instellingen
van weldadigheid ontvangen. (Art, 21.).
Wanneer derhalve de Nederduitsche Hervormde Gemeente te Leiden zich
wil belasten met de zorg voor de weezen, dan moet het burgerlijk bestuur
zich daaraan onttrekken, of liever, het gemeentebestuur mag zich niet be
lasten of die last. eenmaal door den nood der tijden of den loop der omstan
digheden daartoe gedrongen op zich genomen hebbende, niet langer blijven
dragen.
En dat te meer, omdat de kerkelijke armbesturen door kerkelijke veror
deningen daartoe verpligten en o. a. art. 7 van hel Synodaal Reglement voor
de zaken der Nederduitsche Hervormde kerk aan de diakenen de verplig-
ting oplegt, //om allereerst en bij voorkeur te zorgen voor de arme lidmaten
"der gemeente en hunne kinderen;" en bij art. 15 uitdrukkelijk is bepaald:
•dat diakoniën. die tijdens de invoering van dit reglement gesubsidieerd
«zijn, of met burgerlijke besturen overeenkomsten hebben aangegaan of
«vereenigd zijnop eenmaal of van lieverlede tot den normalen toestand
«eener diakonie terugkeeren."
Diakenen der Nederduitsche Hervormde Gemeente te Leiden handelen der
halve in strijd met de kerkelijke verordeningen, wanneer zij zich onttrek
ken of laten onttrekken aan de zorg voor de weezen.
De kerkcraad, het klassikaal bestuur en het provinciaal kerkbestuur han
delen in strijd met de kerkelijke verordeningen, wanneer zij gedoogen en
blijven gedooaen, dat de zorg voor de weezen niet door de diakonie wordt
behartigd. Zij zijn collegialiter in verzuim en de leden individueel tegen
strevers der kerkelijke verordeningen, wanneer zij willens en wetens een
toestand laten voortdurendie niet normaal is en geheel indruischl tegen het
beginsel van liet Ncderlandsch staatsregt en hel regt der kerk.
Het Nederlandsche staatsregt? .la, want het grondwettig beginsel der
scheiding van kerk en staat is volgens art. 195 der grondwet ook streng
toegepast bij de wet van Junij 1854, tot regeling van het armbestuur.
De vroegere wettelijke verordeningen lieten veel ongeregeld en alleen het
domicilie van onderstandmet den geheelen omvang van de armenzorg, was
verordend; dat heeft de wet van 1854 gedaan en volgens die wet werd wel
bet feitelijk bestaan van verschillende soorten van instellingen van weldadig
heid in art. 2 erkend, maar ook in art. 09 de mogelijkheid van geschillen
over de inrigling en bestemming van instellingen, die door de burgerlijke
overheid werden geregeld. Van die instellingen, bij art. 2 bedoeld, moest
volgens art. 3 door het gemeentebestuur eene lijst opgemaakt en bijgehou
den wmAen. En wanneer een geschil over de vraag, tot welke derinart.2
omschreven soort eene instelling van weldadigheid behoort, niet door de
administrative magt in der minne werd afgedaan, kan het volgens art. 72
worden gebragt tol de kennis van de regtcriijke magt.
Al was dus beweerd en erkend, dat een instelling van weldadigheid zelfs
gedurende drie eeuwen door de burgerlijke overheid was bestuurd, dan
volgt daaruit nog niet, dat zulk een superintendentie. opperbestuur of op
perbeheer strookt en vereenigbaar is met ons tegenwoordig staatsregtvooral
wanneer juist die magt en dat gezag is ontleend aan een regeerregt of be-
rast op een regeerpligt, die strijdig zijn met ons Ncderlandsch staatsregt.
Art. 139 der gemeentewet draagt wel aan den gemeenteraad op het benoe
men van leden en beambten van het bestuur der godshuizen en andere in
stellingen van liefdadigheidmaar op de wijze bij plaatselijke verordeningen
te bepalen en zooverre de benoeming niet aan anderen behoort. Die plaat
selijke verordeningen mogen niet strijden met de wetten en het algemeen
belang. Die wet van 1851 wordt beheerscht door andere staatswetten,
gelijk art. 139 door de armenwet van 1854 en waar geen burgerlijke in
stellingen bestaan, is ar!. 139 buiten toepassing.
Van I© tot en «net 16 October 1872.
REVALLENJ. Delmeer. geb. Deroaee, D. K. Jansen, geb. Smit, Z. A. van
Leeuwen, geb. Bazel, Z. M. J. Teske, geb. Jasperse, Z. W. W. Aniba, geb.
van Leeuwen, D. J. de Vroede, geb. lieykoop, D. M. Megchelse geb. Wijntjes,
Z. A. M. Belgen, geb. Kafïijn, Z. G. J. Dee, geb. Ültz, Z. D. Papót, geb.
Tibboel, D. R. Bannel, geb. Barnsteyn, D. P. van der Kloot, geb. Rijnsbur
ger, D. C. 11. M. Straathof, geb. Baaten, D. J. Ch. Lindeman, geb. Reynders.
Z. A. Los, geb. de Graaf, Z. M. B. Ch. T. Venderbos, geb. Kooy, Z. S. Lent,
geb. Dikshoorn, Z. J. M. van Booren, geb. van Hoven, D. - S. Ch. J. Segaar.
geb. Menzel. Z. J. Biegstraaten, geb. Breedeveld, 1). A. M. Taverne, geb.
Franken. D. J. Beenakker, geb. Segyn, Z. J. M. de Vrind, geb. van Beek, Z.
GEHUWD: C. W. A. Dullemond. jm. en J. Groeueveld, jd. G. Verver, wedr.
en J. M. W. Blom, wede. L. H. van der Vos, wedr. en J. M. Vreugdenburg,
wcdc. T. Zwaanenburg, jm. en A. de Rek, jd.
OVERLEDEN: M. van Zwieten, D 10 m. J. A. Prijn, 68 j. G. van der
Henst, Z., 22 j W. Bavelaar, Z., 2 j W. Aniba, ld. j. J. Roman, Z.,
21 j. J. 11. P. Aalberse, geb. Hermans, D. levenl. J. van den üuweelen, wedf.
Z. Bink, 71 j. - W. Clavan, Z.,9m.M. van Weeren, geb. van der Reek. D.,
levenl. M. Bouwman, V., 43 j.
Heden overleed, in den ouderdom van ruim 84 jaar, onze moeder en be-
hnwdmoedcr, Mevrouw de Wed. W. J. VAN CAM PEN. geb. BOOY.
Leiden, 15 October 1872. Uit aller naam,
Eenige kennisgeving. A. W. VAN CAMPEN.
Heden overleed de jongste onzer lievelingen JOHANNA GEERTRUIDA,
eerst drie maanden oud.
J. C. TIMMERMANS.
Bij Leiden, 15 October 1872. S. A. M. TIMMERMANS, Vels Heyn.
De DIJKGRAAF VAN RIJNLAND brengt ter kennis van de ingelanden
van het Hoogheemraadschap dat er op Woensdag den 23ste° October
e. k., des voormiddags ten 11% uur, in het Gemeenlandshuis van Rijn
land te Leiden eene Vercenigde Vergadering zal worden gehouden.
De Dijkgraaf van Rijnland.
DE CLERCQ.
VENDREDI 18 OCTOBIiE 18?2,
Representation donnée par les Artistes du Theatre Royal F rangais
de La Haye, sous Ia Direction de NI. EMILE MARCH.
lre Representation de:
Draine en 1 Acte par MM. J. Sandeau de 1'Académie Frangaise, et A. Decour-
celle, représenté pour la première fois a Paris au Theatre Frangais.
M. MARCK remplira le röle de GASTON.
1Representation de
Comédie en 3 Aelcs et en prose de Scribe et Legouvé de I'Académie Frangaise.
1" Représenlolion de:
Vaudeville en 1 Acte par M. E. de Najac.
Bureau a 6 hettres. On commeneera a heures.
Ordre: 1' Un Mari en 150. 2'(a7heures Marcel. 34 Bataille de Dames.
PRIX DES PLACES:
Loges 2.Baignoires ƒ1.50. Parterre 1.20. Galerie /0.60.
On pourra se re'server des places Mercredi 16, Jeudi 17 et Fendredi
18 Octobre.
Pour chaque place retenue d'avance au Bureau il sera payé 10 cents.
Zoo lang de wereld bestaat, is nimmer een middel bekend geweest, dat
zoo proefhoudend en krachtig tegen rhumatiek werkt als de onfeilbare
Abshaubbin's. Hare juiste cn onmiddelijke werking trekt de aandacht van
iedereen tot zich.
Alle ligte aandoeningen, ons door de buitenlucht aangebragt, zooals:
kramp, jicht, hoofdkramp, aangeziglspijnkiespijn, pijn of verslaving in
de leden enz.worden door de
zeer spoedig en onfeilbaar genezen. De prijs per pakje is slechts 30 cents,
verkrijgbaar bij den bereider en hoofd-dépöthouder. die tot waarborg der
echtheid al de billetten, waarin de pakjes gewikkeld zijn, onderteekenl.
A. BREËTVELT Az., te Delft,
die deze Watten o. a. verkrijgbaar heeft gesteld bij
VV. A. Montagne Zoon, Leiden,
Maarsmansteeg.
N. J. Sanders Gz., Leiden, Haarlem
merstraat.
J. J. Beuzemaker, LeidenVischmarkt.
G. Wilhelmus, Woerden.
Mej de Wed. Bosman, Gouda.
F. A G. van Deth. Gouda.
A Kauliiig, Alphen.
C. B. Verheul, Oudewater.
L. den Ouden, Soetenneer.
Wed. BoonLeidschendam.
W. Ligthelm
Voorburg.
A. Bots, Nieuwkoop.
II. G. Pisloor, Noordwijk.
E. van Maiisum, Hillegom.
J. Knol. Haarlemmermeer.
J. Goudkade, Boskoop.
