BIJVOEGSEL, behoorende tot de Leidsche Courant
van Maandag 34 October 3372l\/°. 243.
STADS-BERICHTE IV.
BINNEN LANDSCHE BËRIGTEN.
Ter Gemeente-Secretarie is in drnk, tegen betaling van 40 cents, ver-
Krijgbaar de Memorie van antwoord van Burgemeester en Wethouders op
liet algemeen sectiën-verslag omtrent de gemeentebegrooting voor 1873.
LEIDEN, 12 October.
De taal- en letterkundige afdeeling der kon. akademie van wetenschap
pen te Amsterdam zal Maandag aanst. aldaar eene gewone vergadering
houden.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 107 tot 115 volwassen personen en 33 tot 50 kinderen.
De minister van justitie heeft, naar aanleiding van een verzoek van
hel hoofdbestuur van het Nederl. genootschap tot zedelijke verbetering der
gevangenen bepaald, dat vergoeding van de kosten der terugreis naar hunne
woonplaats zal verschaft worden aan die gevangenen, wier uitgaanskas ge
ring is en die geen andere middelen bezitten. De tegemoetkoming zal echter
niet hooger zijn dan 15 a 20 ets. per uur afstand.
Ten gevolge der adressen van rijksveldwachters aan de hooge regering
om verhooging hunner jaarweddenzullen, naar men verneemt, deze ambte
naren met nieuwjaar eene verhooging van ƒ50 verkrijgen en hun tracte-
ment alsdan ƒ425 bedragen.
Onder de gesignaleerde personen in het Politieblad komt o. a. voor:
Heinrieh Volcker van Bokkenheimoud 32 jaren. Die persoon moet, wegens
moord, eene levenslange gevangenisstraf ondergaan, en is den 16Jen Aug.
j|. uit de gevangenis te Frankfort a/M ontvlugt. Voor zijne aanhouding is
tene belooning van 100 tb. uitgeloofd.
Door R. de Vries IIz., makelaar, is op 29 September jl.des namiddags
ten 2% ure, eigenhandig op het postkantoor te Hoorn bezorgd een niet
aangeteekende brief, geadresseerd //aan de Haarlemsche Bankvereeniging te
Haarlem", inhoudende 1 bankbillet ad ƒ100, P.P. n°. 4615, en 1 dito van
ƒ60. F. n°. 5923, welke brief niet tot zijne bestemming is gekomen. De
officier van justitie te Hoorn verzoekt opsporing, aanhouding en berigt.
Op goeden grondzegt het IV. v. d. D.kunnen wij het dezer dagen
in verschillende bladen voorkomend berigtals zou de zaak van den Noord-
hollandsch-Frieschen spoorweg ten eenenmale mislukt zijn, tegenspreken.
Het tegendeel is waar, zij gaat goed vooruit. Het huis Vignolles blijft aan
de onderneming verbonden.
Volgens genoemd blad is het terrein aan de Oostenburgervoorstraat te
Amsterdam, waar onlangs een brand heeft plaats gehad, aangekocht door
eene vereeniging, die voornemens is daar 148 arbeiderswoningen te doen
bouwen.
Aan den Helder is gisteren nacht brand uitgebroken in eene werk
plaats bij de Binnenhaven. Ofschoon hij een dreigend aanzien nam, daar
bet huis spoedig in de asch gelegd was en de wind fel blies, werd geluk
kig de brand gestuit door de snel aangebragte spuiten der marine en der
gemeente.
In eene vergadering van de vereeniging ter bevordering van volkswel
vaart te Assen is een zeer belangrijk voorstel in discussie geweest, nl. om
heidegrond in erfpacht te geven aan werkzame lieden, ten einde hen in de
gelegenheid te stellen door arbeid eigen brood te verdienen. Dit denkbeeld
vond bijval en is tot een punt van meer naauwgezet onderzoek gemaakt.
Bij den gemeenteraad van Leeuwarden is ingekomen eene kennisgeving
van de heeren mr. J. 11. Albarda, P. J. Hayward en jhr. mr. W. E. Enge
len, dat zij hun ontslag nemen als leden der commissie van toezigt op de
scholen van middelbaar onderwijs. De beide eersten doen dit in een gemeen-
schappelijken brief. Hunne beweegredenen zijn, dat de werkkring van die
commissie noch bij de wetnoch bij maatregel van inwendig bestuur naar
behooren is geregeld; dat dit vooral geldt met betrekking tot de rijks lioo-
gere burgerschool: dat meer dan eens zich dan ook gevallen hebben voor
gedaan, die der commissie aanleiding gaven bij den minister van binnen-
landsche zaken aan te dringen op nadere regeling en omschrijving van haren
werkkring, zonder gunstig gevolg echter; dat het hun dus moeijelijk valt
op den duur leden te blijven van eene commissie, die bij iederen stap, wel
ken zij doet, in twijfel geraakt of zij daartoe wel bevoegd is, zonder door
een onderzoek van de wettelijke voorschriften tot zekerheid te kunnen
komen.
Men meldt uit Leeuwarden: De waterstand in deze provincie, die voor
een 4-tal weken nog slechts 8 centimeter boven zomerpeil aanwees, is op
heden, volgens de peilschaal alhier, lot bijna 30 ccntim. boven dat peil ge
rezen, zijnde de helft hooger dan om dezen tijd ten vorigen jare. Vele laag
gelegen landerijen zijn reeds gedeeltelijk of geheel ondergeloopen. Een ge-
yolg daarvan is, dat het vee, zoo niet op hooger gelegen weiden, op stal
is moeten worden overgebragt. Indien het vochtige weder aanhoudt zal ook
de tijd spoedig daar zijn, dal het vee uit de hooger gelegen weiden moet
worden gestald. Immers, wegens de drassigheid van het land wordt er
veel gras vertrapt en ook het vee is aan te veel koude blootgesteld. Dat
ie veehouders dit najaar, zooals gewoonlijk, zich van veel vee zullen ont-
doenvermeent men te moeten betwijfelen, daar de hooioogst toch overal
buitengewoon ruim is geweest. In de vorige week was men zelfs hier en
daar nog aan het maaijen. Het jong vee (kalveren), waarvoor 80 a ƒ100
en zelfs nog meer werd bedongenwordt echter in groote massa afgezet en
naar het buitenland verzonden. De vleeschprijzendie nu reeds tot verba
zende hoogte zijn gestegen, stelt men zich voor, zullen, als een gevolg van
het bovenstaande, nog hooger rijzen.
De uitvoer van aardappelen naar het buitenland, vooral naar Engeland,
in sommige streken en ook in deze provincie in het groot plaats hebbende,
heeft aireede een voor- en uadeeligen invloed op de prijzen van dit product
uitgeoefend; voordeelig zeker voor dë verbouwers en verkoopers, doch na
delig voor de koopers, inzonderheid voor den meergeringen stand, voor
wieu de aardappel als het ware eene levensquaestie uitmaakt. De prijs,
een paar weken p. m. f 1.30 per hectoliter, is nu, in weerwil van
grooten overvloed, ƒ1.70.
De prijs der boter aan de waag alhier was: lc soort ƒ56.00, 2e siort
"0.00 per it ton.
Te Groningen had eergisteren de overdragt van het rectoraat der hoo-
geschool plaats. Uithoofde van het vertrek van prof. Salverda naar Utrecht,
trad prof. Rosenstein als rector magnificus op. Hij hield eerst eene rede in
het Latijn, inhoudende de fata der hoogeschool in het laatste jaar. Aan
de studenten H, K. Onnes (thans tijdelijk te Heidelberg studerende) werd
de zilveren medaille voor de beantwoording der scheikundige, en J. R. Bos
de gouden medaiUe voor zijn antwoord op de botanische prijsvraag ter hand
gesteld. Na afloop van deze rede sprak prof. Rosenstein, in het Neder-
landsch, eene redevoering uit over het materialisme.
's GRAVENHAGE12 October.
Door Z. M. is de heer J. G. L. J. van Romondt, thans ontvanger en
officier van justitie op St. Martin (Ned. gedeelte)benoemd tot gezaghebber
van Bonaire.
Tot commies bij het dep. van financiën zijn benoemd de hh. F. C. Kist
en J. M. van Woerden, thans adjunct-commiesen.
Door de tweede kamer is in hare zitting van heden de behandeling van
het O. I. tarief voortgezet. Bij den aanvang der zitting deelde de minister
van koloniën mede, dat hij, bij nadere overweging, gemeend had den post
Gedistilleerd in het tarief te moeten herstellen, op 40 per hectoliter, of
zooveel meer als waarop later de accijns in Indië mogt bepaald worden.
Nadat de heeren de Jong en Gratama hun amendement op den post Manu
facturen hadden verdedigd, is de discussie over art. 1 gesloten.
Het amendement van den heer Bredius werd verworpen met 66 tegen 6
stemmen. Dat van de hh. de Jong en Gratama werd verworpen met 51
tegen 21 stemmen. Daarna werd art. 1 der wets-voordragt aangenomen
met 38 tegen 34 stemmen. Voorts is nog het amendement van den heer
van der Linden op art. 2 verworpen met 65 tegen 6 stemmen. Maandag
voortzetting.
Door het hof in Noordholland was in appel bevestigd de uitspraak der
Haarlemsche regtbank, wat de uitgesproken echtscheiding betreft tusschcn
jonkvrouw L. A. Vegelin van Claerbergen en mp. S. G. Wiersma, op diens
vordering, doch met wijziging in zoover, dat het minderjarig éénig kind
der partijen ter verzorging is toevertrouwd aan den daartoe bij 's hofs arrest
aangewezen voogd, den grootvader van het kind; hebbende de regtbank
daartoe benoemd den vader. Op de daartegen door de vrouw ingestelde
voorziening in cassatie, onlangs bepleit, is heden bij den hoogen raad door
het openb. min. conclusie genomen. De heer procureur-generaal Karseboom
bestreed de beide aangevoerde middelen van cassatie en gaf, wat het eerste
middel betreft, dat gerigt was tegen de uitgesproken voogdij van het kind,
hoofdzakelijk te kennen, in de eerste plaats, dat, in strijd met het beweren
der eischeresse, het beklaagde arrest voldoende inhoudt de gronden, waarom
er aanleiding bestaat om het kind te ontnemen aan de voogdij der moeder
en het aan derden toe te vertrouwen; dat voorts art. 284 van het burg.
wetb. den regter de bevoegdheid geeft dienaangaande te beslissen, ook dan,
als daaromtrent geen verzoek gedaan is; dal dan ook alleen het belang van
het kind hier in aanmerking komt, en dat alleen door den regter is te be-
oordeelen; dat alzoo alleen het belang van het kind den regter tot basis
moetende strekken, de regter hier begrepen heeft het kind niet aan den
vader, maar aan den grootvader te moeten toevertrouwen. Op deze en
andere gronden strekte de conclusie tot verwerping der voorziening in cas
satie, met veroordeeling der eischeresse in de kosten. De uitspraak is be
paald op 8 November.
Drie appellen van vonnissen werden gisteren voor het provinciaal geregts-
hof in Zuidholland behandeld, als twee van de Haagsche regtbank en een
door de Leidsche regtbank uitgesproken. Het eerste betreft de veroordee
ling van zekeren K. alhier tot twee jaren gevangenisstraf, wegens het op
en 11 Julij van persónen, die óf slapende óf beschonken waren, zoowel
geld als andere voorwerpen te hebben ontvreemd, hetgeen bekl. ontkende,
zoowel bij den eersten regter als voor het hof, terwijl hij opgaf dat de bij
hem gevonden gelden zijn eigendom waren en dat de voorwerpen door hem
waren gevonden. Advocaat-generaal mr. Terpstra requireerde de vernietiging
van het vonnis ten opzigte van den vorm, maar bevestiging daarvan aan
gaande de opgelegde straf. Het andere vonnis van de Haagsche regtbank
bad betrekking op den verkooper van gestolen chinine uit de apotheek der
inrigting tot Nut van 't Algemeen alhier, die, zooals men weet, tot 2 jaren
gevangenisstraf is veroordeeld. De officier van justitie, die na den veroor
deelde appel had aangeleekendhad later ten opzigte van den eersten be
klaagde in deze zaak van het hooger beroep afgezienzoodat nu de heler
Ubach thans alleen teregt stond, welke even als vroeger volhield niet ge
weten te hebben dat hetgeen hij verkocht door diefstal verkregen was.
Mp, Teixeira de Mallos trachtte aan te toonen dat bekl. niet bewust was
van de misdadige herkomst van het gestolene en zag in de opgelegde straf
feitelijk veel verschil met die waartoe de eigenlijke steler is veroordeeld.
Mogt het hof het schuldig uitspreken, dan meende hij dat de 4 maanden,
die de bekl. reeds preventief heeft doorgebragl, wel tot vermindering van
straf in aanmerking rnogten worden genomen. Advocaat-generaal mr. Terp
stra bestreed deze beweringen en eischte eene veroordeeling tot gelijke straf
als de regtbank uitsprak. -- Het Leidsche vonnis was gewezen tegen een
24-jarigeu metselaarsknecht uit Oegstgeest, die in den namiddag van 14 Julij jl.
op den openbaren weg van Leiden naar Oegstgeest aan een 14-jarigen knaap,
wien hij vroeg hoe laat het was, diens zilveren horologie ontnam en later
trachtte daarvoor eene verversching te bekomen, hetgeen mislukte, omdat
hij niet geheel nuchter scheen. Hoewel bekl. het als een grap deed voor
komen, veroordeelde de regtbank van Leiden hem tot 1 jaar cellulaire ge
vangenisstraf. Ook thans voor het hof trachtte mr. de Geus uit Leiden het
feit als een grap voor te stellen en betoogde hij in het breede dat het niet
gebleken was dal bekl. zich het horologie had toegeëigend met het doel om
het te behouden. Z. i. was er geen arglist aanwezig. Mr. Terpstra ont
kende pertinent dat hier van een grap sprake kon zijn; er was een zeer
groote brutaliteit gepleegd. De veiligheid op den openbaren weg moest
steeds in het oog worden gehouden. Hij requireerde ten slotte tot bevesti
ging van hel vonnis.
Het hof heeft heden deze vonnissen, wat den vorm betreft, vernietigd,
doch dezelfde straffen opgelegd als door den eersten regter waren uitgespro
kenmet uitzondering van den verkooper van de chinine, Ubach, wiens
straf van 2 jaren gewone gevangenis in 1 jaar eenzame opsluiting is
veranderd.
Blijkens de beantwoording van het sectie-verslag van de afdeelingen
van den gemeenteraad blijven burg. en weth. hunne voordragt tot belasting-
verhooging, in weerwil der gemaakte bedenkingen, handhaven.
Bij de gisteren voortgezette examens zijn voor aclen tot het geven
van onderwijs in het handteekenen van de 3 candidatcn afgewezen 2, toe
gelaten 1zijnde de heer G. L. Hansen.
Voor de acte van hoofdonderwijzer werden van de 20 candidaten afgewe
zen 4 en toegelaten 16, als de hh. L. T. Arends, C. E. Faassen. C. A. van
Ingen, H. J. van Kempen, A. van Leeuwen, H. P. Pentz, A. S. Reule, J.
van der Toorn, W. J. G. van der Burg, J. de Gou, P. Karssen, D. J. de
Klein, P. A. de Leur, J. Rauws, P. C. Schrik enJG. J. van Wijngaarde.