BIJVOEGSEL, behoorende tot de Leidsche Courant
van Maandag 23 September .-J&72, Ju. 225.
BINNEN LANDSCHE BGRGTEN
hooge prijzen worden verzonden. In het geheel geeft dit alhier eene groote
bedrijvigheid en levendigheid, ofschoon daardoor voor de consumlie weinig
overblijft en men op de gewone markt bijna geen appelen te zien krijgt,
dan die des Zalurdags uit de Geldersche streken worden aangevoerd.
- - Te Kampen is de manufacturer A. S.die vroeger in staat van fail
lissement was verklaardin verzekerde bewaring genomen en naar Zwolle
overgebragt, als verdacht van frauduleuse handelingen.
Naar men uit Enschede meldt hebben de arbeiders aldaar het werk
hervat.
Te Echten is de treinwachter P. Ladenius door een trein van Hooge-
veen naar Meppel overreden en verbrijzeld. Hij laat eene weduwe met drie
jeugdige kinderen na.
Men meldt uit Leeuwarden: Zooals uit de ontwerp-begrooting dezer
gemeente voor 1873 blijkt, zal in de uitgaven voor buitengewone werken
worden voorzien door eene geldleening van ƒ190,000. De gemeenteschuld,
op 1 Januarij dezes jaars bedragende 814.000, zal daardoor worden opge
voerd tot ƒ1,004,000, dat is dan (de gevangenen en militairen niet mede
gerekend) per hoofd 40.41%. De provinciale schuld was bij het begin des
jaars ƒ1,158,000.
De prijs der boter heden aan de waag alhier was: le soort ƒ58,50, 2e
stort ƒ52.50 per ton.
Uit Ooststellingwerf schrijft men dat uil goede bron kan worden mede-
J gedeeld, dat het plan om de Friesche en Drentsche wateren te vereenigen,
door den dam tnsschen Haulerwijk en Veenhuizen op te ruimen, wel tot
uitvoering zal komen, doordien de betrokken autoriteiten de zaak zijn toe
gedaan en zich in dezen maar weinig verschil van gevoelen openbaart.
Te Blokzijl werd dezer dagen bij de commissie van het Maurits-Wees-
huis, van een onbekende geefster uit Deventer, een bankbillet van ƒ1000
ontvangen.
Te Geulle, nabij Maastricht, zijn de pokken uitgebroken. Zelfs oude
lieden zijn door de ziekte aangetast, zoodat de sterfte betrekkelijk groot is.
Op last van hét gemeentebestuur is de openbare school aldaar gesloten. Ook
'te Elsloo en Stein heeft zich de ziekte geopenbaard, doch niet in hevige
mate.
's GRAVENHAGE21 September.
Z. M.de koning heeft heden namiddag de commissie uit de eerste
kamer der staten-generaal, belast met de aanbieding van het adres van
antwoord op de troonrede, ten gehoore ontvangen.
H. M. de koningin heeft den heer Agtiilar, Spaansch gezant en gevol-
magtigd minister bij ons hof, heden avond op het Huis ten Bosch in gehoor
ontvangen.
j Z. K. H. prins Hendrik is heden namiddag ten 2 ure naar Soestdijk
vertrokken.
Onderscheidene leden van het corps diplomatique hebben zich ten
palcizc van Z. K. 11. prins Frederik doen inschrijventen blïjkè van deeT-
neming in het verlies door den prins geledenten gevolge van het over
lijden van Z. M. den koning van Zweden en Noorwegen, HD. schoonzoon.
In de zitting van de tweede kamer van heden zijn legen een nader
te bepalen dag aan dc orde gesteld een aantal ontwerpen in het vorig jaar
ingediend en die niet ingetrokken waren, onder anderen die betreffende de
Indische tarieven en de overeenkomst Amsterdamsche kanaalmaatschappij.
Maandag 11 ure zal de beraadslaging over het adres in antwoord op de
troonrede aanvangen.
De plegtige opening van de tentoonstelling der Hollandsche maatschappij
van landbouwtevens het 25-jarig feest van het bestaan dier maatschappij
had ten 11 ure heden ochtend plaats op even indrukwekkende als tref
fende wijze.
De voorzitter van het hoofdbestuur, prof. A. H. van der Boon Mesch,
rigtte tot de genoodigden het woord en wees er op hoe de maatschappij,
uit kleine middelen ontsproten, door Noord- en Zuidholland allengs zoodanig
was uitgebreid, dat zij thans lelt 56 afdeelingcn en meer dan 10000 leden,
en zoozeer in kracht en ontwikkeling was toegenomen dat zij 22000 had
kunnen uitloven aan prijzen en belooningen. Hij bragt voorts hulde aan
het gemeentebestuur en den voorzitter van den raad voor de blijken van
belangstelling die de maatschappij thans weder had ondervonden en voorts
hulde en dank aan de tentoonstellings-commissie, die zoo veel had bijgedra
gen tot het welslagen van dit feest. Waarom, zeide de spreker verder in zijne
rede, waren altijd landbouwfeesten bij dc beschaafdste volkeren van vroeger tot
op dezen lijd zoo bijzonder gezien en geacht? Het is, omdat de landbouw
zoozeer zamenhangt met de natuurkrachten en met de belangen van het
volk, omdat zijne voortbrengselen dienen tot voedsel van mensch en dier,
omdat de landbouw en zijne voortbrengselen ons zoo krachtig wijzen op de
Voorzienigheid, die voor allen zoo ruimschoots heeft gezorgd. 11e tentoon
stelling van die voortbrengselen en de werktuigen om zich die te verschaffen,
strekken al meer en meer om ons op de hoogte te stellen van hetgeen de
aarde oplevert 'en wat wij doen moeten om de vruchten te kunnen bewa
ren wanneer de ijskorst die aarde bedekt.
De rede van den voorzitter werd door den burgemeester jhr. mr. Gevers
Deynoot waardiglijk beantwoord.
Ten 12 ure was liet terrein voor het publiek geopend, dat reeds op dezen
eersten dag vrij aanzienlijk was. Als eene bijdrage ten bewijze dat geene
kosten zijn gespaard om. met het oog op de ruime beschikbare middelen,
het terrein der tentoonstelling zooveel mogelijk aan de verwachting le doen
i beantwoorken, kan dienen dat de geheele aanleg van hoofdgebouwen en
succursalenvan bloemperken en al wat verder tot opluistering van het ter
rein is aangewend, eene uitgave van f 10000 heeft vereischt. Het hoofdgebouw
i beslaat eene oppervlakte van 120 M. lengte bij 150 M. breedte. Er is nog
verder aangelegd eene manége, geheel omringd door oranje, nationale en
vreemde (waaronder vele Engelsche) vlaggen, terwijl in het centrum de
LEIDEN, 21 September.
Blijkens de eerste bekrooningslijst van de te 'sGravenhage geopende
tentoonstelling van de lloll. maatschappij van landbouw is een ie prijs toe
gekend aan den heer D. A. Sala alhier, voor thermometers; een 1prijs
aan den heer J. D. Speet, voor 30 potten Dianthus; en een prijs van het
bestuur aan den heer P. Steenhuizen voor het goedkoopste en doelmatigste
dekkleed voor paarden en ezels. Aan den heer D. M. van der Iloeff te Oegst-
geest zijn 4 eerste, 5 tweede en3 derdeprijzen toegekend. Aan de
firma Valk en C°.te Lochem, vielen 2 eerste, 2 tweede en 2 derde prijzen
ten deel.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 91 tot 113 volwassen personen en 36 tot 47 kinderen.
Men meldt ons van den Rijnkant: Omdat de weilanden steeds genoeg
zaam gras opleverden, en het zonnige weer zoo in de hand werkte, heeft
men gemeend nog gebruik te moeten maken van het winnen van nahooi.
Behoefte echter aan hooi beslaat er bij de bouwlieden niet; de hooibouw
toch was zeer voordeelig en heeft iedereen gevrijwaard voor den winter.
Nu bekreunt men zich wel niet of er van dat op het land liggende,hooi,
door de groote weersverandering, zal verloren zijn, maar men is meer be
zorgd voor het vee, dat onder hevige hagelbuijengelijk er in de beide
laatste, nachten zijn gevallen, zich in de weiden bevindt, waarbij het gras
als met het uur vermindert. Indien October nu reeds zoover gevorderd was
als September, zag bet er althans niet best uit. Doch er is hoop dat de
woeste luchtgesteldheid spoedig door kalm weer zal worden vervangen en
dan is er, zoodra de poldermolens maar eens goed hebben kunnen malen,
geen groot nadeel geleden. Vrij voorspoedig, in ieder geval voordeelig, is
de oogst van de meeste graangewassen binnengekomen. De rooijing dei-
late aardappelen is, wat .hoeveelheid betrelt, goed en de knollen zijn groot;
op 1/3 door ziekte bedorven aardappelen kan gerekend worden en daarmede
C wordt de uitkomst stellig niet als overdreven kwaad voorgesteld.
Door de weldadige bemoeijing van eenige menschenvrienden is er een
fonds aangelegd ten bate van den eens beroemden Nederlandschen tenorzan
ger Willem Pasques de Chavonnes Vrugt, die den 23sletl der volgende maand,
October, zijn 75 levensjaar, te Haarlem, intreden zal, behalve door de hooge
jaren ook (en meer) nog bezwaard door de zorgen van een hem dierbaar
gezin. De heer dr. Wap heeft voor die gelegenheid een keurig feest-album
ontworpen, bevattende des grooten zangers biographie, zijn handschrift,
twee zijner sprekend gelijkende afbeeldingen, uit de jaren 1830 en 1870,
alsmede in een kunstig geordende tropee twintig facsimiles van de meest
vermaarde musici (zijne tijdgeuooten)die geheel Europa door twintig jaren
lang hulde aan de heerlijke stemgave van Vrugt hebben gebragt. Men hoopt
dat deze edele pogingom op eene kiesche wijze den grijsaard een hulde
blijk in zijn benevelden avondstond te gevendoor geheel Nederland krach
tig zal worden ondersteund. De prijs van dit prachtwerk is bepaald op
ƒ2.50 of wel op zooveel meer, als het kunstwaarderend publiek daarvoor
zal willen bestemmen.
Bij het examen van apotheker en hulpapotheker hebben, wat betreft
het literarisch-wiskundig gedeelte, voldaan de hh. A. 11. Rademaker, P. J.
J. Paling, W. Jaarsma, S. Koning, P. A. F. Schouten, J. Da men en J.
Swildens. Aan de volgende 8 heeren is eene acte van bevoegdheid als hulp
apotheker uitgereikt: W. Breyl, J Jnrrewitz, J. II. van Kalmlhout Pz.J.
F. A. Rijkholt, H. D. KrusemanN. F. Reyst, P. Houtzager Pz.F. E. van Dijk.
fnü Het Pud- deelt de terugkomst in Nederland mede van den bekenden
Madagaskar-reizigerden heer I). C van Dam. Gedurende ruim vijf jaren
heeft hij als onvermoeid natuuronderzoeker vele oorden van het nog zoo
weinig bekende eiland Madagaskar bereisd en een schat van natuurvoort-
brengselen van dit merkwaardige land naar Europa verzonden, waarmede
verschillende binnen- en buitenl. musea verrijkt zijn geworden en waardoor
hij zich een' onsterfelijken naam in de natuurwetenschap heeft verworven.
28 Te betreuren is het evenwel dat dc prachtige verzameling, die hij gedurende
19(4 de laatste veertien maanden van zijn verblijf in het Zuid-Westelijke gedeelte
93ü van Madagaskar, met de grootste moeite en opoffering, heeft bijeengebragt,
ten gevolge van eene noodlottige schipbreuk met een Arabisch vaartuig,
door de golven is verslonden, zoodat hij in allerijl in een volgepropte sloep
93ü| zijn leven moest redden. In liet oogenblik van vertwijfeling had hij nog
de tegenwoordigheid van geest om een levend exemplaar der drijvende
schatten te redden, namelijk een in musea nog zoo zeldzame tijgermarter
(Eryptoprocla ferox), welk merkwaardig dier hij voor het eerst levend in
Europa aanbragt, en hetwelk thans in de diergaarde te Rotterdam ter be-
42 ïj zigtiging is gesteld.
In de zitting van het prov. geregtshof in Noordholland van gisteren
heeft, nadat het getuigenverhoor was afgeloopen, de advocaat-generaal eon-
c'usie genomen in de zaak van J. II. Kespers en J. Slok, uit Edam, be
schuldigd van brandstichting. Hij meende dat hel wettig en overtuigend
bewijs van schuld der beide beklaagden was geleverd, en requireerde voor
heiden eene tuchthuisstraf van 7 jaren.
Te Utrecht vertrekken bijna dagelijks van de Bakker- en Weesbrug-
?en groote schepen, met honderden mudden appelen geladen, naar üuitsch-
land en Engeland. Deze verzending vindt hier zoo druk plaats, dat er zelfs
kt in den nacht aan wordt gearbeid. De kuipers en andere werklieden
hebben hierdoor volop werkhetgeen hun zeer te stade komt. De opkoo-
Pecs, die de appelen verzenden, maken goede zaken, daar ze niet dan voor
lOtf
10<4
18
93',4
m
85