s
!s
HI
Hill
J VOEGSEL, beboerende tot do Leidsche Courant
ran JtJaandcig 4 December ótfjdAu. °ÏH6.
I! IN N E NLA IN I) SC 11E IS Kill G TEN.
nil
Dei
DOI
fai
?ei
R
alii
ich
iop
VJ
1
met
LEI DEM, 2 December,
iel r in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
iveek dagelijks van 14G tot 170 volwassen personen en 56 tot 74 kinderen.
In den gemeenteraad van Utrecht is op de conclusie van het rapport
Cl dc aanvrage om ondersteuning van den spoorweg LeidenUtrecht,
icessie Knijff en Kaptein, door een der leden een amendement voorgesteld,
na eenige gedachtenwisseling eenigzins gewijzigd werden toen strekte
ie bepalen, dat de stad wel is waar voor ƒ25,000 zoude deelnemen,
sr alleen voor het geval dat het bij de statuten bepaald kapitaal in aan-
lea volkomen geplaatst zij. Dit amendement werd met 18 tegen 6 en
aldus gewijzigde conclusie met 21 tegen 3 stemmen aangenomen.
De Tijd zegt van goederhand vernomen te hebben dat de aartsbis-
en de bisschoppen van Nederland het plan hebben opgevat, in
rekking tot de weigering der tweede kamer om gelden toe te staan voor
missie te Rome. officiële stappen te doen.
liet II'bl. v. I. meldt: Men weet, dat onze vroegere stadgenoot, de
L. R. Bisschoffsheimte Parijs, zich ook te Amsterdam een onvergan-
ük monument heeft opgerigl door twee philanthropische stichtingendie
naam dragen. Woensdag jl. was het den waardigen man gegeven, in
inkrijks hoofdstadzijn gouden bruiloftsfeest te mogen vierenen het is
aanleiding van dezen voor den jubilaris zoo heugelijken dag, dat hij
[erom ecne philanthropische stichting te Parijs wil in hel leven roepen,
irvooor hij, zijn wij wel geïnformeerd, een kapitaal van 500,006 frs.
ge ongeveer een kwart inilioen guldendenkt beschikbaar te stellen. Of-
loon men ons eenige bijzonderheden omtrent hel plan heeft medegedeeld,
ten wij ons toch niet geregligd daaraan thans reeds openbaarheid te ge-
dewijl lusschen den heer Bisschoffsheim en eene corporatie in deze
Idstad nog gedachtenwisseling wordt gehouden over de wijze van nitvoe-
ig, zoodat elke mededeeling dienaangaande onzerzijds voorbarig, om niet
zeggen onbescheidenzou zijn.
- Bij de Ned. herv. gemeente te Rijnsburg en bij die te Bennekom is tot
edikant beroepen ds. Lazonder, pred. te llerkel; bij die te 'sGravesande
Wesselink, pred. te Hoogvliet; bij die te Kelhel en bij die te Alblasser-
im d'. Diehl, pred. te Werkhoven; bij die te Broek op Langendijk ds. de
test, pred. te Amerongen; bij die te Schoondijke ds. Visser, pred. te Fort
bij die te Blaauwkapel de catni. C. Verhagen.
- Te Vlaardingen is gisteren nacht bij den notaris een stoute diefstal,
tor middel van inklimming, gepleegd; ecne aanzienlijke som gelds aan
iitkpapier en specie is ontvreemd. De dader moet met de localileil bekend^
n geweest.
H—Dc Engelsche matroos It. Lloyd, onlangs door bet prov. geregtshof in
^oordhoRand tot eene cellulaire gevangenisstraf van e'én jaar veroordeeld, is,
lar men met zekerheid verneemt, in welstand naar zijn vaderland terug-
ikeerd. Hij was, ter zake van poging tot moord, preventief gearresteerd,
och het hof heelt geoordeeld, dat wel hewezen was. dal hij den koopman
roen bad aangegrepen en in bet water geworpenmaar dat dit niet als
tging lol moord kon gequalificeerd worden, liet hof veroordeelde hem wel
II dezelfde straf als het openb. ministerie gerequircerd had, maar ter zake
in hel met voorbedachten rade toebrengen van slagen en slooten, waar
oor geen ziekte of beletsel om te werken van meer dan 20 dagen was
troorzaakt. Vermits nu de wet wel op eerstgenoemde misdaad maar niet
p het laatste misdrijf preventieve hechtenis toelaat, had het bol zijne in-
mbeidstelling bevolen. De veroordeelde maakte hiervan gebruik om zich
it het land te verwijderen.
Dezer dagen had onder Nieuwe Niedorp eene stoute aanranding plaats,
p ongeveer een kwartieruur afstands van het dorp werd de broodventer
i. de Jong, 'savonds ten 10 ure, aangesproken door twee hem onbekende
lannen, met de vraag, of hij nog brood in zijn kar had. Op zijn toestem-
lend antwoord verlangden zij een brood van 20 cents, waarvoor zij hem
25-centsstuk aanboden. De venter haalde daarop zijn portemonnaie te
oorschijnom 5 centen terug te geven. Nu werd bij plotseling door die
90|hannen aangevallen, en van zijne portemonnaie, waarin eene som van on-
[eveer f 30, beroofd, waarop de dieven haastig een zijpad insloegen, over
ra sloot sprongen en weldra uit het gezigt verdwenen.
- Onder Zuilen vervoegden zich Woensdag 11. twee mannen ten huize van
M landman. Zij verzochten om een weinig tabak, die hun verschaft werd,
waarvoor zij 10 cents op de tafel legden. Later bleek het dat dit be-
»ek eene andere bedoeling had gehad. De boer werd des avonds ten half
if ure wakker door het kleppen van een openstaand vensterluik. Uit zijn
ziende, bemerkte bij een manspersoon voor het raamdat vervolgens
48t|eopenii werd, waarop die persoon naar binnen kwam. De boer sprong nu
871 ip, terwijl bij tevens den knecht ter hulp riep. De indringer gaf den boer
841 iet een knuppel een zoo hevigen slag, dat hij uederslortte, doch toen de
j hecht toeschoot en de nachtelijke bezoekers mtit een geladen geweer ver
welkomde kozen zij het hazepad.
Te Frederiksoord is Woensdag avond de woning van een vrijboer af-
[ebrand, waarbij ook de inboedel, de oogst en eeuig vee verloren gingen.
Men meldt uit Assen: Dr. 11. J. Nassau, inspecteur van bet lager onder-
j'l™j wijs in Drenthe, een man. wiens groote verdiensten voor het onderwijs alom
3 [ewaardeerd wordenen die zich nog onvermoeid aan zijne belangrijke taak
ijdt, vierde Donderdag zijn 80slfn verjaardag. Zijze oud-leerlingen, vrien-
n en onderwijzers hadden besloten dezen dag tot een hijzonderen feestdag
maken en boden den waardigen man een prachtig zilveren middenstuk
i, uil dc fabriek van den heer van Kempen, waarbij twee albums met
Ie photografische portretten der bijdragenden. Ook werd een belangrijke
i#
941
1341
1221
!25
117
H,
90
83
119
911
79i
87
27b|u
3>
81
tb
Con iei
geldelijke bijdrage geschonken in het weduwen- en weezenfonds van onder
wijzers in Drenthe.
Men meldt uit Leeuwarden: In de week van 23- 30 Nov. jl. heelt in
deze provincie de pokziekte op nieuw eenige uitbreiding verkregen. In die
week zijn te Dokkum 1 en te Oldeboorn 2 gevallen dier ziekte geconsta
teerd, zoodat het totaal dezer ziektegevallen in dit gewest sedert hel begin
der epidemie (Januarij jl.) nu tot 217 is geklommen.
Uit Groningen meldt men dat de persoon, die den veldwachter Prins,
te Oude Pekela, toen deze surveilleerde, zoo zwaar aan hel hoofd heeft
verwond, reeds ontdekt en te Winschoten voorloopig in het huis van arrest
opgesloten is.
's GRAVENHAGE2 December.
Bij het dep. van koloniën is bevorderd tot hoofdcommies de commies
J. M. Meeter en benoemd tot adjunct-commies de eerste klerken F. J. Ter-
laak, J. Feilh en J. C. Mulder.
Tot plaatsvervangend kantonregter te Rhenen is benoemd de heer H.
J. G. Mosnotaris aldaar.
Door Z. M. zijn benoemd: tot directeur van het postkantoor te Meppel,
de heer G. van der Vliet, thans directeur van het postkantoor te Wormer-
veer; te Wormerveci', de heer R. C. Ramaer, thans directeur van het post
kantoor te Zierikzee; tot commies der posterijen 3e klasse, de hh. C. van
Ghert en A. N. Vellinga, thans surnumerair der posterijen. Aan de hh.
H. van der Poel en G. Merens is, op hun verzoek eervol ontslag verleend
als surnumerair der posterijen.
In dc zitting van de tweede kamer van gisteren, bij de behandeling
van hoofdst. V. der staalsbegroolingwerd alles besproken wat betrekking
had op hel lager onderwijs. Door sommige sprekers werden onderscheidene
grieven tegen de schoolwet van 1857 in het midden gebragten werd de
wensch naar herziening herhaald. Enkelen bestreden de bedoelde wet uit
een godsdienstig oogpunt, en waren van oordeel dat hel op de gemengde
scholen gegevene onderwijs niet tot eene degelijke vorming der jeugd konde
leiden; zij wensehten dat het bijzondere onderwijs regel, de staatsschool
ulizondering zoude zijn. Anderen verlangden eenige bepalingen der opgege
ven wet veranderd te zien in dien zin, dat zekerheid omtrent deelneming
aan het onderwijs gegeven, het gehalte van het hulppersoneel der onderwijzers
verbeterd en het getal vermeerderdde jaarwedden van de laalstvermelden
verhoogd werden, enz. Sommigen rekenden, om tot eene naar hunneinzig-
ten wenschelijkc regeling van deze aangelegenheid te geraken, eene wijziging
van art. 194 der grondwet noodig; doch een voorstel zou thans niet indien
zin worden gedaan uit vrees van verkeerd begrepen te worden, en omdat
de kamer, zamengesteld zoo als zij nu was, gelijk zij meenden ten gevolge
van leemten in de kieswet, niet volkomen de natie, ook in dit opzigt, ver
tegenwoordigde. Anderen wederspraken het geopperde denkbeeld van grond
wetsherzieningen meenden dat het beter was omtrent de schoolquaestie
nog geduld te oefenen, en te wachten tot dat van wege de regering voor
stellen lot gewenschte verandering mogten worden gedaan, waaromtrent
men de hoop nog niet had opgegeven. Weder anderen verklaarden hel ge
voelen voor te staandat gelegenheid moest worden gegeven tot deelneming
aan weinig kostbaar onderwijs, waarin gaandeweg verbeteringen behoorden
te worden gebragt, ter bereiking van welk doel aller handen moesten wor
den ineen geslagen.
De minister van binnenlandsche zaken beantwoordde de onderscheidene
sprekers. Hij wees daarbij op de omstandigheid dat in de gevoerde beraad
slaging weinig of geene nieuwe gezigtspnnten waren bijgebragt, en dat zij
tot geen voldoenden uilslag koude leiden, omdat geen tot de aangelegenheid
betrekkelijk wets-ontwerp aanhangig was. Zelfs was het nemen van een
initiatief daaromtrent van de zijde der leden der kamer onzeker: wel was
gewezen op de noodzakelijkheid der herziening van art. 194 der grondwet,
en het voornemen om daartoe een voorstel te doen aangekondigd, doch de
indiening was afhankelijk gesteld van het tijdstip der verlaging van den
census. Hij trad in beschouwingen over de inrigting van het openbare on
derwijs, gelijk dit, zijns inziens, behoorde geregeld te blijven en deed voorts
uitkomen welke bezwaren de verwezenlijking verhinderden der denkbeelden
van hen die het bijzondere onderwijs voorstonden en daaraan den voorrang
boven het openbare onderwijs wilden gegeven zien. Betreflende het door
den heer van Wassenaer CaUvijck aangekondigde initiatief, tol verandering
van art. 194 der grondwet, zeide de minister, dat hij dit gaarne vernam,
want daarin lag de belijdenis dat men nigt te doen heeft enkel met hen die
niet willen verbeteren. Evenwel als erkend wordt dat het beletsel in de
grondwet ligt, dan is het toch geen onverzettelijkheid of onbillijkheid. Hij
zou wenscben dat als men meent dat verandering der schoolwet een natio
naal belang en eene nationale behoelte is, dat men dan lot het initiatief
besloot. Maar wanneer? De heer van Wassenaer zeide later. Doch als het
pligtbesef zoo erg dringt dan moet men niet wachten, dan is het pligt, om
wat er ook van kome, hel initiatief te nemen. Het eerste deel der rede
van den heer van Wassenaer was gewijd aan pligtsvervulling en in het 2de
deel zijner rede deinsde die spreker voor de vervulling van dien pligt terug.
Voorts zeide die spreker, dal deze kamer geen wezenlijke vertegenwoordi
ging van het land is en dat hij daarom vooraf verlaging van den census ver
langde. Welnu, als dan blijkt dal de natie door deze kamer niet is verte
genwoordigd, dan zal die nieuwe vertegenwoordiging kunnen oordeelen over
de herziening van art. 194 der grondwet. Als het waar is wat de heer van
Wassenaer zegt. dat de natie iederen dag toont de bijzondere school lief te
hebbendan is dit een kracht waaraan geen weerstand te bieden zal zijn.
Dc minister zou gaarne zien dat het initiatief genomen werd, want dan zou
juist blijken of in en builen de kamer verandering in de grondslagen van
ons openbaar onderwijs verlangt wordt. Hij verzocht dus dat zij hel initia
tief mogen nemendie meenen dat verandering noodig is.
Daarna werden de artt. 144 tot 158 der VlIJe afdeeling (Onderwijs), artt.
159 tot 190 der Vlllsle afdeeling (Kunsten en Wetenschappen), artt. 191 tot
