C OUR A AT.
ZATURDAG 25 NOVEMBER.
BINNEN LAN BSC HE BEBIGTEN.
Ill
11(1
1ft
i\°. '270.
ts H
m
.mm
n
:ebbj
ei?9
«ra
De Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars 3.franco p.p. i 3.50
met het Verslag der Handelingen van den Gemeenteraad ƒ3.35, franco p. p. f 3.85. Het verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voer 2.50
'ijaars, buiten de expeditiekosten. Afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.
De prijs der Advertentiën is van 1—4 regels 1.- iedere regel meer 25 cents.
Advertentiën voor DnitschlandOostenrijk en Zwitserland worden uitsluitend aangenomen door HAASENSTEIN VOGLER, Expeditie-Kantoor van Advertentiëu te
Hamburg, LubeckFrankfort a. Al., Berlijn, Leipzig, Bresden, BreslauKeulen, Stuttgart, It'eenen, Praag, Bazel, Zurich, St. Gallen, Geneve en Lausanne,
04
35
23
254
184
90'
891
89}
89 4
33
184
91
71)1
87
274
714
72'j
4X4
874
854
80%
84%
824
Costft
LEIDEN, 24 November.
Wij vernemen met belangstelling, dat te Bern tot gewoon hoogleeraar
de godgeleerdheid is benoemd geworden de met velen bier te lande be
ttende en alom gunstig bekende lleidelberger theoloog dr. F. Nippold.
Dezer dagen is rondgezonden het verslag van het hoofdbestuur der
teidsclie Maatschappij van weldadigheid, uitgebragt in de vergadering van
October jl. Blijkens dat verslag was de werking dier maatschappij gedu
wde bet afgeloopen boekjaar weder zeer gunstig geweest. Zij toch had
ior eene som ƒ4400 aan giften van verschillenden aard kunnen uitreiken
onafgebroken aan 250 a 280 personen werk kunnen verschaffen, waar
door ruim 1800 aan arbeidsloon was uitbetaald. Verschillende redenen zullen
t echter toe leiden liet aantal personen, die onderstand genieteneer te
lerminilereii dan te vermeerderen, liet hoofdbestuur wijst er op dat de
Bflijksche bijdragen telkens minder groot worden, terwijl men voor een
tilden thans minder kan koopen dan vroeger, en ook dal het zich laat
lanzien dat de gouvcrnemenls-bestellingen eerder zullen verminderen dan
«•meerderenzoodat niet aan hetzelfde aantal personen als in hel vorige
jar voortdurend werk zal kunnen worden verschaft. Reeds in het afge-
bopen jaar waren de bestellingen minder dan vroeger. i
Plot liet vcrleenen van onderstand werd besteed de som van ƒ4444.74, j
lerdeeld «Is volgt: onderwijs en opleiding 189.23; genees- en heelkundige
Mp f 221.50; tijdelijke hulp ƒ320.75; vaste ondersteuning aan oude lieden
f1040; tegemoetkoming aan schamele armen, weduwen met kinderen en
gebrekkigen 2673.26. De arbeidsloonen voor verrigten arbeid beliepen in
kt geheel 18163.80%.
Vooral is belangrijk hetgeen wordt medegedeeld omlrcnt de werking der
Hulpbank. Deze instelling loch werkte in 1870 niet minder gunstig dan
in voorgaande jaren. De toenemende aanvragen om voorschotten getuigen
de weldadige invloed, welke die inrigting op dc gesteldheid van de
kleine burgerij alhier en in den omtrek tracht uit te oefenenop
kogen prijs wordt gesteld Het doel met de slichting beoogd mag men
das als volkomen bereikt beschouwen. In 1870 werd aan 511 personen
eene som van ƒ55300 ter leen verstrekt. Het minste bedrag dat geleend
werd was ƒ10, hel hoogste ƒ400. Van de bevoegdheid om sommen van
ƒ300 a 400 uit te lecnen, werd spaarzaam, maar allengs toch meer ge
bruik gemaakt, hetgeen daaruit voortspruit dat men langzamerhand beter
ik personen leert kennen aan wie zonder gevaar eene grooterc som kan
worden toevertrouwd. De uitbreiding die de bank beeft verkregenblijkt
jenoegzaam uit de opgave der jaarlijks ter leen verstrekte sommen. Be-
droeg dit in het jaar 1862 ƒ3260 aan 42 leeners, in 1870, gelijk vermeld
is, reeds ƒ55300, aan 511 leeners. Het gemiddeld bedrag van elke leening
bedroeg in 1862 ƒ77.62, in 1870 /J08.22. De regelmatigheid, waarmede
geleende sommen werden terugbetaald, wordt met veel lof vc-rmeld.
opbrengst der boelen was, in verhouding tot de terugbetaalde som, niet
alleen gering, maar in dc laatste jaren betrekkelijk nog kleiner dan vroc-
w, en omgekeerd was de bank verpligl lot grootere uitkeeringen aan de
leeners, hetzij als premiën voor hen die hel geleende teruggeven zonder een
«kelen termijn te verzuimen, hetzij als restitutie van rente aan hen die
'oor den bepaalden lijd zich van hunne verpliglingen kwijlen. De boeten be
droegen in 1870 nog geen kwart pCt. van de terugbetaalde sommenterwijl
'oor premiën en reslilutie van rente driekwart pCt. moest worden uitge
keerd. De som van 1659.93%, a's overwinst van de bank aan de Maat
schappij uitgekeerd, komt overeen met 5.792 püt. van het door dc Maat
schappij aan de bank verstrekte kapitaal. Deze bijzonderheden stellen de
in zoovele «pziglen gunstige werking der instelling in een helder licht.
Moge do lezing, van het verslag er onze stadgenooten toe leiden hare on
dersteuning bij voortduring of bij vernieuwing in ruime mate aan de maat-
3|' (ehappij te schenken, en wel in die mate dat het hoofdbestuur blijmoedig
mogt kunnen afzien van zijn voornemen om den kring der onderstand ge
nietende personen in te krimpen.
Aan liet departement van marine te 's Hage zal op 7 December aanst.
de aanbesteding plaats hebben van de levering van: 12000 meier blaauwe
baai; 2200 meter blaauwe voeringbaai; 4000 meter blaauwe duffel1700
meter blaauw monteringlaken; 2300 meter blaauw gewoon laken; 9000
stuks zwart zjjden doeken; 1000 stuks wollen dekens; 170 rollen karldoek
n". 2; 1500 stuks bont linnen overtrekken voor matrassen en 1000 dito
voor kussens.
Het is zoo goed als zeker, naar wij uit Rijnsburg vernemen, dat al
de te veld slaande bloemkool aldaar, onder Valkenburg en andere plaatsen,
geheel verloren is. Men bad steeds gehoopt op eenigen tijd zacht November-
weèr, ten einde de kool, waarvan velen de bloem ter grootte van een
stuiter droegen, weldra als ter verzending geschikt gewas van de akkers te
kunnen mimen. Er is echter, na verscheidene ruwe dagen, winter gevolgd
met eene vorst, sterker dan het gewas, dat anders zwaar in het blad stond,
kan verduren; in den nacht van Maandag op Dingsdag vroor het althans
vrij hard. Door dit onheil is er, tot groote schade der verbouwers, voor
een aanzienlijk kapitaal verloren gegaan, terwijl de huisgezinnen der dag-
looners, waarvan o. a. te Rijnsburg de meesten bestaan van het .verbonwen,
het hakken, in partijen schikken ter verzending of liet inmaken der kool,
hierdoor gevoelig worden getroffen.
Gisteren is men er in geslaagd de laatste overspanning van den boven
bouw der brug over hel Hollandsche Diep te plaatsen.
Door den gemeenteraad van Rotterdam zijn tot leeraressen bij de
school voor middelbaar onderwijs voor meisjes benoemd: voor de Neder-
landsche taal- en letterkunde mej. M. A. S. E. S. de Goeje, te Leiden; voor
dé Hoogduitsche taal- en letterkunde mej. E. Kcmpf, hulponderwijzeres te
Groningen; voor de Fransche taal- en letterkunde mej. C. M. J. Dejardin,
hulponderwijzeres te Leiden; voor de Engelsche taal- en letterkunde my.
J. M. Schaap, te Kampen; voor de natuurlijke historie mej. G. Mühring,
te Ede.
-- In dc eergisteren te Haarlem gehouden zitting van den gemeenteraad
is ingekomen eene missive van de bh. mr. A. J. Enschedé, jhr. mr. A. V.
Teding van Berkhout, mr. C. J. F. Mirandollc en A. C. Kruscman, daarbij
de aandacht er op vestigende, dat in 1873 hel derde eeuwgetijde invalt van
den hloedigen strijd van ons vaderland tegen Spanje; dat zij reeds een paar
jaren geleden het plan hebben opgevateene poging te doen om uit algc-
meene bijdragen een monument te zien opgerigl ter cere van onze herbo
ren vrijheid en de stad hunner inwoning beschouwen als het meesle regt
hebbende, dat monument binnen hare wallen geplaatst te zien; dat zicii
daaraan als van zelf heelt vastgehecht de gedachte aan de heldhaftige figuur
van Kenau Hasselaar, niet die der overlevering, maar als de edelste type
van alicsverloochenende vaderlandsliefde. Deze gedachte in beeld Ie brengen
werd door hen toevertrouwd aan dc hand van don gcnialen kunstenaar
J. Ph. Koelman, te 's Gravenbage. die de hem opgedragen taak aanvaardde
en onlangs ten einde bragt. Zij bieden thans dc vrucht van dien arbeid aan
de stad hunner inwoning ten geschenke aan. Zij geven voorts hun denk-
beeld aan den raad Ter overweging, met tekennengeving, dat zij begrepen
hebben, beter te doen met de uitvoering over te laten aan diegenen, welke
daartoe door den gemeenteraad zouden kunnen worden uitgenood igd. Ook
dan wanneer zich tegen dc verwezenlijking van hunnen wensch bezwaren
mogten opdoen, vertrouwen zij. dat het model van den heer Koelman ge
noeg kunstwaarde bezit om er eene plaats voor te vragen in het Stedelijk
Museum. Het geschenk is roet dankzegging aangenomen. 'H. C
Dezer dagen is op de kust nabij het Nieuwe Diep gestrand de Ra-
liaansche bark lUamielita en daarbij deed zich de treurige omstandigheid
voor dat de zich daarop bevindende zccloods vermist werd. Terstond werd
door den commissaris van policie een voorloopig onderzoek ingestelddat
gevolgd werd door een onderzoek van den regtcr-commissaris en van den offi
cier van justitie bij de atrond.-reglbank te Alkmaar. De equipage van de
gestrande bark werd in verhoor genomen en alle getuigen werden gehoord, die
maar eenigzins geacht werden opheldering Ie kunnen geven, o. a. -de
schoonzoon van den loodsdie korten tijd te voren een horologie van hem
in bewaring had gekregen. Het is den regters evenwel niet gebleken, dat
er tarnen bestaan om geloof te hechten aan de vermoedens, tegen de equi
page gerezen.
Te «Utrecht is, volgens het U. D.hij een kostschoolhouder in de
Kroesdaanwaar pokken heerschcnen die onwillig was eene kennis
geving daarvan op eene zigibarc plaats aan zijne woning ie plaatsen, dit
met zigtbare letters aan cenë paal voor zijne woning hekend gemaakt.