BIJVOEGSEL, behoorende tot de Leidsche Courant
van Maandag 5 December dtf70, N". 2éf6.
BINNENLANDSCHE BEBIGTEN.
BUITENLANDSCHE BEBIGTEN.
II
LEIDEN, 3 December,
zijn, even als in vorige jaren
Gedurende den winter zijn, even als in vorige jarenbij de leden der
commissie voor de winkelkaartjes van het Leidsche departement der maat
schappij tot Nut van 't Algemeen die kaartjes weder verkrijgbaar gesteld,
t, w. bij de hh. mr. M. H. A. Lisman (Heerengracht), mr. P. G. Ilubrecht
(Rapenburg), J. J. Rcyst (Nieuwen Rijn), P. G. C. Eigcman (Ouden Singel),
p, L. Tichler (Hoogewoerd)P. Muller (Breêstraat), en B. W. Wttewaall
(Breèstraat).
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
ileze week dagelijks van 161 tot 178 volwassen personen en 66 tot 74kinderen.
Men schrijft ons uit Leiderdorp: Voor eenigen tijd werden, gelijk men
weet, de buitenplaatsen Stadwijk en Veelzigt publiek verkocht. Met leed
wezen zien velen dat Veelzigt thans wordt gesloopt en in warmoeziersland
veranderd; de boomen zijn reeds verkocht. Liever had men gezien dat zij
was blijven bestaan, daar zij eene der schoonste plaatsen was, langs de
wandeling van het Leiderdorpsche hek.
Door Z. M. den koning is aan H. J. Temmen, die, wegens het opzet
telijk in brand steken van een gebouw, door het hof van Groningen tot de
doodstraf was veroordeeld, kwijtschelding van die straf verleend, en is deze
veranderd in eene correctioneele gevangenisstraf van vijf jaren.
Te Zevenaar is, na eene korte ongesteldheid, overleden jhr. mr. C. E.
J. F. van Nispen van Pannerden, ridder der orde van den Ned. Leeuw, lid
van de eerste kamer der staten-generaal en burgemeester van Zevenaar.
Door den heer ter Haar, die als geneesheer bij eene ambulance van
bet Roode Kruis naar Versailles vertrok, worden in de Wagen. Cour. eenige
mededeelingen gedaan omtrent zijn wedervaren, die verre van gunstig zijn,
in vergelijking van hetgeen door anderen is gemeld. Hij zegt o. a.Op 19
September hoorden wij het eerst het kanon in onze onmiddellijke nabijheid,
hetwelk dus het teeken was, dat de Pruissen nabij waren en wij ons tot het
ontvangen van gekwetsten moesten gereed houden. De ambulance-wagens
werden gereed gemaakt en onze chef d'ambulance, vergezeld van dr. Her-
tcljinanides en den candidaat Smits, begaf zich naar het slagveld, terwijl aan
d'. Sneltjes, den heer Vrolik en mij werd opgedragen de gekwetsten te ont
vangen. Omstreeks half twee vertoonden zich reeds de wagens op het slot
plein behoorlijk geëscorteerd. Terstond beijverden wij ons dien diep ramp-
ida zaligen een geschikte ligging te bezorgen en hen doelmatig te verplegen. Doch
hoe groot was onze verbazing, toen een hooggeplaatst officier van gezond
heid zich in den uitgestrektsten zin van het woord meester maakte van de
ambulance, onze bedden verplaatste naar goedvinden, onze Fransche ver
pleegden deed vertrekken, en ons verzocht om ons van alle eigenmagtig
handelen te onthouden; en ofschoon dit alles op wellevenden en parlemen-
lairen toon geschiedde, zoo protesteerden wij, natuurlijk vruchteloos, tegen
deze verkrachting van het Geneefsche verdrag. Intussschen werden aan onze
ambulance eenige zalen met gekwetsten aangewezenwaarin wij werkzaam
ca
pit
'M zouden kunnen zijnmaar tevens werd ons een Pruissisch officier van ge-
rondheid aangewezen, die ons in de geneeskundige dienst zou bijstaan,
terwijl ons het zelfstandig handelen of doen van operatiën geweigerd werd,
^len toen eindelijk eenige niet zeer hoffelijke, maar nogtans slecht gelukte
pogingen in het werk werden gesteld, om ons uit het paleis te verdrijven,
"ten einde onze vertrekken door hoofdofficierenwelke niet allen even goed
^ingekwartierd waren, te doen innemen; toen ik toevallig hoorde, dat twee
Prnissische officieren zeiden«die Hollander 'r ausgeschmissen". en toen ons
ui? werd voorgesteld ons aan het Pruissische leger aan te sluitenuniform
aan te nemen en tractement te genieten, met andere woorden om in Pruis-
ie'^sischen dienst te treden, toen verzocht ik, naar het vaderland terug temo
gen keeren, te meer, omdat de door mij vastgestelde termijn van een maand
11 rerstrcken was.
Voor het prov. geregtshof in Gelderland is eergisteren de zaak behan-
Tg'fdeld van: 1°. D. H. Cromhout, kapitein der artillerie, 2°. baron van Spaan,
rentenier, 3s. H. P. J. Hennuskapitein der infanterie, 4°. jhr. R. A. Speng-
ler, 5°. baron Taets van Amerongen, 6°. baron van Lynden, de drie
laatsten luitenants der artillerie, beschuldigd de eerste van moedwillige ver
wonding, waaruit een beletsel van meer dan twintig dagen was ontstaan;
de tweede van het toebrengen van een slagde vier laatsten van medeplig-
tigbeid. De beide eersten hadden twist gekregendoordien kapitein Cromhout
'l" beweerde door den tweeden op straat tegen het lijf te zijn geloopen, ofschoon
'I deze zoo bijziende isdat de als gehoorde geneeskundigede heer van San
ten, onder eede verklaarde, dat de besch. op zeer korten afstand geen voor
werp konde onderscheiden. De eerste sprak den tweeden in de leeskamer
der groote sociëteit aan, waaruit eene woordenwisseling ontstond en beide
handgemeen werden, bij welke gelegenheid de heer Cromhout door zijne
partij onder de leestafel op den grond werd geworpen en men elkander sla-
Sen en schoppen toebragt. Hierop volgde een uitdaging van de zijde van
den heer Cromhout, die de heer van Spaan verpHgt werd aan te nemen, en
waarbij de vier laatste beklaagden als getuigen zijn opgetreden. Bij die ge
legenheid zoude de heer van Spaan aan den kapitein een slag met het plat
'an den sabel op het dijbeen gegeven hebben, waarop deze laatste zijne
partij een hevigen slag met het scherp op de hand heeft toegebragt, zoodat
de eerste langer dan twintig dagen het gebruik van die hand heeft gemist.
Ka het verhoor van zes getuigen a charge en twee a décharge en van de zes
beschuldigden, heeft de advocaat-generaal de schuld der beklaagden volge
houden en gerequireerdtegen den eersten eene ceUulaire gevangenisstraf van
ten jaar; tegen den tweeden gelijke straf voor den tijd van zes maanden;
tegen de vier laatsten gelijke straf voor den tijd van drie maanden. Door
Je verdedigers der militaire beschuldigden werd de competentie van het hof
oon
jk
ella
laai
bestreden, bewerende dat zij voor den militairen regter moesten te regt staan.
De verdediger des tweeden beschuldigde concludeerde tot vrijspraakals zijnde
de schuld niet bewezen. De uitspraak is bepaald op Donderdag aanst. De
zitting werd door een talrijk publiek bijgewoond.
De Asser Cour. meldt dat door Fransche krijgsgevangenen op onze
grenzen 'gearbeid wordt aan het graven van: een kanaal, aanvangende uit
de Eems bij Hanckenfahr, bezuiden Lingen en westwaarts loopende over
Ncuenhaus naar de Vecht; een kanaal, aanvangende uit de Eems bij Haaren
en noord-westwaarts loopende naar onze grenzen, en een kanaal, aanvan
gende uit de Eems, bezuiden Papenburg, en zich vandaar zuid-oostwaarts
uitstrekkende. Vermits de rigting dezer kanalen nog in onderzoek is, wordt
alléén gearbeid op de bovenaangeduide punten van aanvang. Volgens oogge
tuigen heeft de vordering van dien arbeid echter zeer weinig te beduiden,
omdat de gevangenen, die niet tot den arbeid gedwongen worden, bij het
minste regenbuitje of een ander minder goede weersgesteldheid dadelijk den
arbeid staken.
Men meldt uit Antwerpen dat aldaar is aangebragt het lijk van den
kolonel Pemberton, correspondent van de Times, dat, door zes kogels door
boord op het slagveld bij Sedan is gevonden. Het is a5h boord èener naar
Londen vertrekkende stoomboot ingescheept.
's GRAVENHAGE, 3 December.
Z. M. de koning-groothertog heeft tot ridder der orde van de Eiken
kroon benoemd den heer F. Merten, hoogleeraar aan het kon. athenaeum
te Gent.
Aan den heer E. van den Brandeler is, op zijn verzoek, eervol ontslag
verleed als directeur van het postkantoor te Gouda.
^Jt 11 December aanst. worden geplaatst op het ramschip de Schor
pioen, *d'e^uit. ter zee 2dc kl. J. A. Vening, en op het wachtschip te Wil
lemsoord de adelborsten lsle kl. J. C. Jeekel en A. W. F. C. van Woerden:
terwijl met den lst6n Jan. aanst. worden geplaatst op het wachtschip te
Amsterdam de officier van gez. 2li, kl. C. Noordewier, en op het ramschip
de Schorpioen de officier van gez. 2de kl. J. van Lith Harrebomée. De luit.
ter zee 2{le kl. E. Haitsma Muiier, uit 0. I. teruggekeerd, is op non-activi
teit gesteld.
De minister van justitie zal in de volgende week geen gehoor verleenen.
ENGELAND.
LONDEN2 December.
De correspondent van het Daily News, berigt gevende van de neder
laag, die het Fransche noorder-leger bij Amiens heeft geleden, zegt dat
alleen de Fransche mariniers in dat treffen hunnen pligt hebben gedaan,
dat de meeste Fransche troepen binnen hun verschanst kamp bleven, en
dat de linie-troepen, gelijk telkens in dezen oorlog, het eerst op de vlugt
gingen.
Naar men uit New-York meldt is een Amerikaansch visschersvaartuig,
dat, volgens de bestaande bepalingen, te digt bij de Canadasche kust vischte,
door eenen Engelschen kruiser aangehouden en opgebragt. Men verwacht
dat daardoor de tusschen de Vereenigde Staten en Engeland bestaande ver-
i wikkelingen, betreffende de oude-Alabama-quaestienog zullen toenemen.
FRANKRIJK.
Een officiéél berigt uit Tours meldt: Het Loire-leger heeft gisteren
(1 Dcc.) een begin gemaakt met eene algemeene voorwaartsche beweging,
Generaal Chauzy, bevelhebber van het 16dc legercorps, stuitte des morgens
op den vijand, die zich op sterke wijze langs Guillonville en Gorniers ver
strekt had. Het gevecht ving aan des middags ten 12 ure en duurde tot
des avonds ten 6 ure. Niettegenstaande de vijandelijke positien door 20000
man infanterie en eene talrijke ruiterij en artillerie verdedigd werden,
slaagde de eerste Fransche divisie er in zich van de positie der Pruissen
met de bajonet meester te maken. Daarna werden Nonneville en Villepiau
door de onzen genomen. Zij bivouacqueerden in de veroverde stellingen. De
verliezen der onzen zijn van geen beteekenis, die des vijands zijn aanzien
lijk. Hij trok in de rigting van Longwy en Cambray terug.
Het Noorder-leger trekt, na het gebeurde bij Amiens, op Rijsselterug.
Men begint zich te Rijssel ernstig beducht te maken voor een beleg van die
stad en Duinkerken.
Naar men uit Charleville meldt hebben de Pruissen te Harcy 25 hui
zen verbrand, omdat zich aldaar francs-tireurs genesteld hadden.
Naar men verneemt is de Noord-Amerikaansche burger Train, die zich
lang te Marseille heeft opgehoudenen aldaar een der meest gevierde redenaars
van de demagogische Alhambra-club was, op de reis van Marseille naar
Tours te Lyon gevangen genomen en naar de cellulaire gevangenis van Saint-
Joseph te dier stede overgebragt. Hetzelfde wordt ook omtrent den generaal
Cluseret gemeld.
PRUISSEN.
BERLIJN, 2 December.
In den rijksdag is beraadslaagd over eene petitieuit Keulen ingezon
den, waarin werd aangedrongen op de vaststelling eener wet tot regeling
van den onderstand aan de huisgezinnen van onder de wapens staande man
schappen der reserve en landweer. Algemeen was men van gevoelen dat
dit thans niet doenlijk is en dat men zich dus vooreerst tevreden zal moe
ten stellen met hetgeen de particuliere liefdadigheid doet. Daarentegen
erkenden allen, dat op den volgenden rijksdag de verpligting rust zich
die zaak aan te trekken.
De dagbladen erkennen dat de Duilsche soldaten hartelijk naar het
einde van den oorlog beginnen te verlangen, en de volgende brief van een
Duitschen soldaat voor Parijs kan bewijzen hoe verbitterd zij worden door
bet langdurig beleg. «De voortdurende spanning, in welke wij verkeeren,
