met persoon en werken, gedurende 20 jaren; die rede, die mij daarenboven
zooveel goed heeft gedaan, omdat ik meer dan een ander weel (op grond
van langdurige ervaring) dat vriendschap of welke persoonlijke betrekking
ook dien man niet zou weerhouden te zeggenhetgeen hij volkomen
waar acht.
De heer van Twist heeft teregt de quaestie genoemd: de quaeslie van het
incident, liet was een incident in tweeërlei zin. De vraag, die door mij
in de tweede kamer moest behandeld worden, werd geheel incidenteel ge
daan. Een spreker stond op, wenschte beschouwingen voor te dragen tegen
den maatregel en vroeg: staan wij reeds voor een voldongen feit? Indien
dit het geval waszou hij niet voortgaan met spreken. Daarop heb ik ge
antwoord zoo kort mogelijk, dal men niet stond tegenover een fait accompli.
Ik kon niet anders dan kort antwoorden, omdat ik den spreker niet kon
verhinderen zijne rede voort te zetten en den maatregel te behandelen.
Eerst later zou de beurt aan mij komen om alle punten te behandelen. Maar
het was ook een incident in een ander opzigt, want het bekend worden
der afkondiging van de ordonnantiën was een incident, was voor mij eene
alleronaangenaamste verrassing. Wat zal ik nu van dit incident zeggen?
Ik meen voldaan te hebben aan den pligt der ministeriele verantwoordelijk
heid. Ik heb medegedeeld al wat ik wist; al wat ik zeggen kon, heb
ik getrouw uiteengezet; in de stukken alles medegedeeld wat op dat onder
werp betrekking heeft. Eu wat mij nu betaamt? liet oordeel der kamer
af te wachten. Dat er leden zijn die uit mijn exposé, tegen mijn zin, ge
volgtrekkingen afleiden, ik kan het niet helpen. Ik eerbiedig het regt van
ieder lid om uit mijne woorden alle mogelijke gevolgtrekkingen af te lei
den, maar ik vjndiceer voor mij ook het regt om te zeggen; de feiten
geven tol uwe gevolgtrekkingen geen aanleiding; ik vindiceer voor mij het
regt het bewustzijn te hebben dat al die bijgedachten, die men in mijne
rede gezocht heeft, niet in mij zijn geweest.
Vervolgens trad de minister in eene beantwoording der bedenkingen, die
door onderscheidene leden legen zijne verdediging waren ingebragt, waarbij
hij aan de kamer den ernst igen raad gaf zich niet te laten meêslepeu tot
verwerping van de begrooting om redenen daar buiten gelegen en die be
grooting niet te maken lot een veld van polilieken strijd. Daarna behan
delde hij nog eenige punten nopens de begrooting in het algemeen.
De hh. Messchert, van Rhemen. Cremers, llartsen en van Nispen kwamen
nader op hunne bedenkingen terug. Men kon met toegeven dat de schuld
in deze alleen op den gouverneur-generaal moest geworpen worden, en wel
zonder hem te hebben gehoord.
(Per telegraaf.) Hoofdstuk I der Indische begrooling (uitgaven in Neder
land) is aangenomen met 19 tegen 12 stemmen; hoofdstuk II (uitgaven in
Indië. waarbij het gewijzigd Preanger-stelsel is opgenomen) is verworpen
met 17 tegen 16 stemmen; middelen in Nederland aangenomen met 23 te-
gan 10 stemmen: en middelen in Indië mede verworpen met 17 tegen
16 stemmen.
De stemming over de verworpen hoofdstukken was als volgt:
Voor: de hh. Joost van Vollenhoven, Storck, BlankcnheyinvanJBylandt,
Duymaer van Twist, van Swinderen, (lost Jordens, Schol. Smit, de Vos
van Steenwijk, Fransen van de Putte, Geertsema, Eysinga, Hein. Nobel en
de voorzitter.
Tegen: de hh. van Meeuwen, van Nispen, Messchert, Pilé, Hartsen
Tonckcns, van Rhemen, Verschuir, Huydecopcr, Rahusen, Reerenbroek,
Cremers, Sassen, van der LekdeClercq, van Pallandt, vanYsselt en Hengst.
De kamer is tot nadere bijeenroeping gescheiden.
Gisteren avond werd in Diligenlia eene openbare algemeene vergadering
gehouden der Nederlandsche vcreeniging tot afschaffing van sterken drank.
Die vergadering was belegd door het hoofdbestuur, maar strekte tevens tot
herdenking van de 25-jarige vestiging der afdeeling 's Gravenhage. De zaal
Diligeutia was lot dat einde fraai gedecoreerd. Drie namen prijkten nabij
het spreekgestoelte, het waren die van Bolderman, dr. Jeltes en ds. Huyde
copcr, drie der oprigters van deze vcreeniging, die niet meer tot het rijk
der levenden belmoren, liet voorzitterschap dezer vergadering werd bekleed
door den president der vcreeniging jhr. J. L. de Jonge, die de vergadering
ir.et een gepast woord opende en een welkomstgroet rigtte tot allen, die door
hunne tegenwoordigheid en opkomst blijk van belangstelling in de afschaf-
fiugszaak gaven. Onder de aanwezigen merkte men op een zestigtal afge
vaardigden van afdeelingen uit verschillende oorden des lands. Bij hun
binnentreden en bij de opening der vergadering werd door een aantal kin
deren, wier goede gezindheid voor de vereeniging is gebleken, een toepas
selijk gedicht aangeheven, onder begeleiding van het orgel. Na den voor
zitter voerde het eerst het woord de heer d5. J. Moll Jz.die het verlcdene
herdacht en het ontstaan en de opkomst der vcreeniging schetste. Voorts
beschouwde hij die zaak als een dringend volksbelang, en besloot zijne rede
met een hartelijk gebed voor den bloei der vereeniging. De heer m% C. C.
E. d'Engelbronner, secretaris van het hoofdbestuur, herdacht daarop het
tegenwoordige en trok daaruit het gevolg, dat de vooruitzigten der vereeni
ging in vooruitgaande rigling merkbaar waren. Hij wees er op. dat de
enquête op voorstel van den lieer Rochussen, die zelf geen lid is, in de
tweede k.mer over deze aangelegenheid gehouden, krachtig heeft medege
werkt om de zaak der afschaffing zeer te bevorderen. Hij ging na wat
sedert dien tijd nopens deze aangelegenheid heeft plaats gevonden en be
treurde het. dat de Mainc-wet, die in Amerika zulke heerlijke gevolgen
oplevert, hier te lande nog niet is aangenomen. Hij vestigde er de aan-
dacliUop, dal in den aanvang van dit jaar het vervoer van sterken drank
door kinderen aan de grenzen was verbodenen dat de ondervinding had
bewezendat het gebruik van sterken drank per hoofd kon worden geraamd
niet op 8 kan, zooals men tot dusver dacht, maar op 16 kan. Uit een en
ander leidde hij af, dat men met kracht op den ingeslagen weg moest
voortgaan, ten einde het doel, dal de vereeniging zich voorstelt, al zij
het dat) ook langzaamte bereiken. Na uitvoering van een lied dooi
de kinderen, trad ds. Adama van Scheltema uit Amsterdam'op, die op bj.
zonder welsprekende wijze belangrijke medcdcclingen deed omtrent hetgeen
Engeland en elders voor de afschaffing werd gedaan en van de resultap
die daar waren verkregen. Als vierde spreker deed zich dvCh. J. Brij
van 's Gravenhage hooren, die het jongste lid van het afdeelings-bèstuur j.
residentie is, en die de toekomst besprak. Op krachtige wijze zette hij gj
een, dat zoo men voortging op den weg en eensgezind den vjjand bestree
men zich dan van de overwinning verzekerd kon houden. Na uitvoerii
door de kinderen van een slotgezang, werd deze vergadering door den voo
zitter onder dankzegging gesloten, liet volkslied werd door de kinden
aangeheven, en door de gcheele vergadering staande gezongen.
Van Scheveningen verneemt men dat de verzendingen van bokkii
naar België, Duitschland enz. hand aan hand gaan met een voorbeelddo
aanzienlijkeu aanvoer van stern-haring. Sedert den 20'"" der verleden man
tot en met den l0Jen dezer zijn aldaar wederom aangezet niet minder
104 haringschuiten, die gezamentljjk hebben aangebragt bijna 10 milli#
stuks steurharing en toch daalt de markt niet. Dat de markt zoo ha
blijft zal ook wel daaraan mogen worden toegeschreven, dat de Fransd
visschers liefst niet in Frankrijk, om voor hun geldige redenen, hun vis
binnen brengen. De pink van den reeder M. de Niet Az.stuurman P. H
leveldt, heeft in hare vier volbragtc reizen /8980 besomd.
Gisteren avond had in den schouwburg het groot vocaal- en inst
mentaal concert plaats van de maatschappij /'de Toekomst". II M.
koningin vereerde dat concert met hare tegenwoordigheid. Welwillei
medewerking mogt dit concert ondervinden van mévr. de Faizy, zange
bij den kon. Frauschen schouwburg en van de hh. J. de Graan en Richi
Hol.
TiTri^laDsciii-: is111otkn
BELGIË.
BRUSSEL, 9 November.
De wetgevende kamers zijn lot het houden barer jaarlijksche zitti
zamengekomenovereenkomstig het voorschrift der constitutie. Het zitti
jaar is zonder troonrede aangevangen, daar het ministerie raadzaam:
den partijstrijd tot de discussie over de slaatsbegrooting te verschuiven
niet door eene troonrede uit te lokken. De senaat heeft dezelfde leden
voorzitter en ondervoorzitters verkozen, als in de vorige zitting; de kaï
van afgevaardigden heeft den lieer Vilain X1III op nieuw tot haren voor
ter gekozen, en de hh. 't Kint de Naeijer en Thibaut tol onder-voorzitti
De hul. Beige bevat een schrijven van generaal Coffinières, waarin
verklaart dat hij tijdens het beleg van Metz steeds de meening heeft i
dedigd dat het leger zich moest verdedigen, zonder zich met slaalkuni
overwegingen bezig te houden. Daar zijne meening geen genoegzamen sl
vond, vroeg hij tweemaal zijn ontslag. Ten slotte moest hij in den krt
raad voor de overmagt zwichten.
EIV <S te te IV
LONDEN9 November.
De correspondent van de Times, die in Versailles eene zamenkfl
gehad heeft met den heer Thiers, meldt dat hij er oud uitzag, doch
zijn stoel springende, toen dr. Russell werd aangemeld, straalde zijn gei
weder met de oude levendigheid, en geleek hij weer op den heer Thiers
weleer. Hij had eenige hoop, dat een wapenstilstand gesloten zou wori
Hij had naar Parijs gezonden en graaf von Bismarck was voldaan met
volmagt van de Parijsclic regering. Indien hij niet slaagde, zou hij i
zijn gezin terugkeeren en het ergste afwachten. Hij had 3000 mijlen
reisd, vergezeld van madame Thiers, die hem geen oogenblik verlaten b
vrcezende dat hij onderweg ziek zou worden Hare zuster was met bi
Hij had hartkloppingen gehad, doch alles te zamen genomen was hij In
dan hij had kunnen verwachtenen had hij de groole vermoeijenisseng
doorgestaan.
- De Globe is van meening, dat graaf von Bismarck het tot stand kot
van een wapenstilstand nimmer opregt begeerd heeft; dat daarentegen
heer Thiers niets onbeproefd heeft gelaten om dien te verkrijgendat a
raai Troclni en zijne ambtgenooten bewezen hebben, alle met de eer
Frankrijk bestaanbare offers te willen brengen ten einde aan de natie si
genheid te geven om hare meening ten opzigte van den oorlog te i!
kennen, enz. De wapenstilstand, dien graaf von Bismarck zou hek
willen locslaan, zou, volgens de Globe, noch minder noch meer hardi
geweest dan hetgeen de Duitscbers tot nu toe tegen Parijs hebben ver
en het blad noemt het wreed in den graaf von Bismarck, dal hij, door
bejaarden Frauschen staatsman zoo dikwijls te ontvangen, en door zt
vertoon van onderhandelen, verwachtingen heeft opgewekt, waarvan hijt
dat zij ten slotte in duigen moesten vallen.
KIt.-IJi ÜR IJ K.
Het bewind te Parijs schijnt, nadat zijn gezag er door de volkss!
ming van 3 November eene bekrachtiging ontvangen heeft, eene meer kn
tige houding tegenover de roode partij te hebben aangenomen. Tot no?
liet het de leiders (lier partij ongemoeid en in vrijheidnadat het bi
ondernemingen verijdeld had; thans heeft het eenigen van hen doen
houden en voor den strafregtcr brengen.
Omtrent de verkiezing der maires te Parijs, den 5J,n dezer gclion
waarvan de uitkomst nog niet volledig bekend is, is van wege het be»
het volgende in hel officiële blad medegedeeld: "Het bewind wenscht
de strekking der uitgeschreven verkiezingen door de bevolking juist w
begrepen. Dc verkiezing der maires en adjunct-maires van de twintig
ken der hoofdstad is niet de verkiezing ccner commune, maar is juist
tegendeel, liet bewind verklaart zich steeds tegen de Vorming dert
nuinc, die niet anders dan wrijving en botsing lusschen onderscheiden t
ten zou kunnen veroorzaken. Daar eenige van de maires hun ontslag!