daarvan diene, dal in 1869 te Heeg en te Gaaslmeer in de gemeente Wijm-
britseradeel (waar deze handel bijna uitsluitend wordt gedreven) 50 scheeps
ladingen naar Londen ^ijn uitgevoerd. Wat de visscherij buitengaats betreft,
die wordt, zoover bekend, in deze provincie alleen in de gemeenten Ameland
en Westdongeradeel uitgeoefend. In 1869 werden in eerstgenoemde gemeente
8, in laatstgenoemde 25 schepen daartoe gebezigd, te zamen met 175 kop
pen bemand. De vangst was in dat jaar uitmuntend; in Westdongeradeel
nog gunstiger dan in 1868, toen zij als zeer gunstig geslaagd werd aange
merkt. In bet geheel bedroeg de vangst met de schepen van Ameland
160,000 schelvisschcn900 kabcljaauwen16000 tongen, 400 tarbotten,
10000 grootc en 12000 handschollen500 roggen en 2400 maitdscharren
met die uit Westdongeradeel 1,045,000 schelvisschen3580 kabeljaauwen en
90000 schollen. De prijs der schelvisch was in het voorjaar 2.75, in het
najaar ƒ6, die der kabeljaauw, in het voorjaar ƒ20, in liet najaar ƒ45,
die der schol ƒ13.50, alles per 100 stuks.
Overzigt der staalsbcgrooting voor 1871. (Uitgaven).
Hoofdstuk VI [dep. van marineƒ8,802,202.46. l!ij dc zamenstelling van
dit ontwerp zijn de omstandigheden, waaronder zij plaats had, buiten over
weging gebleven; het behoeft naauweljjks gezegd, dat die buitengewone toe
stand zijn invloed zal doen gelden en latere wijzigingen ten gevolge kan
hebben. Dit begroolingsplan vindt dus uilsluitend zijn grondslag in de denk
beelden, welke de minister de eer had bij de aanbieding en behandeling der
begrooting voor 1869 en 1870 voor te staan. Daarbij trad de noodzakelijk
heid op den voorgrondom zich vooreerst te bepalen tot den aanbouw van
cenc gepantserde ilotille voor de verdediging onzer zeegaten en beneden
rivieren, zoodat op het einde des jaars 5 monitors gereed en 5, benevens
een riviervaartuig, in bewerking zullen zijn. Aannemende dat met dit tien
tal monitors op weinig na in de behoefte van dit soort materieel zal zijn
voorzien, en de minister neemt de vrijheid die mecning aan te kleven, is
het niet langer geoorloofd te wachten met de aanschaffing van oorlogsche
pen, ter vervanging van dc schroefstoomschcpen der 1* klasse lot verdediging
van Indië, en zich in dit opzigl door financiële ol technische bezwaren te
laten afschrikken. De minister wenscht uit dien hoofde in het volgende
jaar geen monitors, maar een ramtorenschip op stapel te doen zetten; en
tevens de belangen der kust- en rivierverdediging te behartigen door. den
aanbouw voor te stellen van twee zwaargewapende stooinkanonneerbooten
type Staunek. Het totaal der aangevraagde gelden, ad ƒ8,802,202.46, levert
een verschil van ƒ158,000.50 met hel eindcijfer der begrooting voor 1870,
waaronder begrepen is eene vermeerderde uitgaaf van ƒ80000 voor hel loods
wezen. Bjj eene beoordecling van dit eindcijfer zelf gelieve men daarvan
af te trekken de sommen van vorige diensten, ten bedrage van ƒ37.270,
cn dc kostenniet behoorende tot marine-aangelegenhedengeraamd op
ƒ1,221,422. Alsdan zal blijken dat voor het zeewezen van den staat wordt
aangevraagd ƒ7,543,510.
Overeenkomstig de denkbeelden, blootgelegd in de memorie van toelich
ting tot de Begrooting van het jaar 1870, is eene wijziging gebragt in de"
verdeeling der voor 1874 bestaande strijdkrachten, bestaande uit 44 active
schepen en 3 wachtschepenwelke te zamen eene bemanning vorderen van
5745 koppen.
Hoofdstuk VII C. afdeeling hervormde cerediensl enz.) 1,755.183, zijnde
2934 minder dan voor J 870. Bij hel opmaken der staatsbegrooling voor
1871 leverden de tijdsomstandigheden een hinderpaal op tegen het nemen
cener beslissing omtrent het voortdurend behoud van de bijzondere afdee-
lingen voor de eerediensten. De begrooling is daarom, wat dit onderwerp
betreft, op den tot dusver gebruikelijken voel ingerigt. De regering zal
welligt, gedurende de verdere behandeling, in de gelegenheid zijn een
nader voorstel omtrent dit onderwerp te doen. In verband met het nog
hangende vraagpunt omtrent dc intrekking van het keizerlijk decreet van
16 Julij 1810. is de minister met zijn ambtgenoot voor de r. k. ecredienst
mede in overleg getreden over de intrekking van het besluit van den sou-
vereinen vorst van 10 October 1814, n". 3, en de kon. besluiten van 10
September 1815, n\ 4, 1 Julij 1816. n". 82, en 19 Julij 1816, n°. 63, vol
gens welke onderscheidene burgerreglelijke handelingen van kerkelijke ad-
ministratiën aan de goedkeuring van ged. staten zijn onderworpen. Omtrent
het beheer der kerkelijke goederen en fondsen van de hervormde gemeenten
in Nederland en het toezigt op dat beheer, is thans door eene in dubbelen
getale bijeengekomen vergadering van het algemeen collegie van toezigt een
definitief reglement vastgesteld om met 1°. October aanst. in werking te
treden. De zelfstandige organisatie van het Israëlitisch kerkgenootschap
heeft thans insgelijks eindelijk haar beslag erlangd. In verband daarmede
is de intrekking van alle tot dusver gegolden hebbende besluiten omtrent
het Israëlitisch kerkbestuur aan den koning voorgedragen. Te gelijk met
die intrekking zal ook de hoofdcommissie voor de zaken der Israëliten kun
nen worden ontbonden. Alleen de beide Portngcesch Israëlitische gemeenten
te Amsterdam en te 's Gravenhage hebben zich aan de vereeniging met
hunne overige gcloofsgenooten onttrokken. Zij hebben een afzonderlek
reglement vaslgesleld en aan de regering ingezonden, cn zullen dientenge
volge een afzonderlijk kerkgenootschap uitmaken.
's GRAVENIIAGE, 3 October.
Dc minister van justitie zal in deze week geen gehoor vcrlcencn.
De afdeelingen van de tweede kamer hebben heden een aanvang ge
maakt met het onderzoek van dc ontwerpen der staalsbegrooting voor 1871.
Naar men verneemt is er bij het dep. van binnenl. zaken eene reorga
nisatie der afdeelingen op handen. Bij die gelegenheid zou er, gelijk vroe
ger is gemeldeene nieuwe afdeeling voor de zaken der verschillende eere
diensten bij dat departement worden gevoegd en zouden derhalve de afzon-
lijkc administratiën vervullen.
«Deze veertig jaren is de Heer, uw God, met u geweest; geen ding
heeft u ontbreken." Deuteron. II vers 7, 2jc gedeelte, was hel tekstwoord
gekozen door den leeraar, die gisteren ochtend in de Willemskerk voor di
Ned. herv. gemeente optrad. D'. C. E. van Koetsveld herdacht bij die ge|e.
genheid zijne 40-jarige loopbaan als evangeliedienaar, waarvan hij 22 jarei
te dezer slede zijn dienstwerk heeft waargenomen. In eene kernachtig
rede ging zijn wel-ecrw. de voornaamste verschijnselen nadie dat tijdperk
zoowel op maatschappelijk als godsdienstig gebied hadden gekenschetst. Hj
kwam daarbij in eenige vergelijking van den tijd voor 40 jaren en den te.
genwoordigen; erkennende het goede, dat dit tijdsverloop had voortgebra
kon hij zich met alles niet verecnigen. Dankbaar voor den steun en dt
medewerking, die bij op zijne loopbaan ondervonden had, smeekte hij Gods
verdere zegeningen af, nu ook hij kon worden gezegd zijn herlsttijd te ziji
ingetreden.
BUlTliNLANDSCHE BUIUGTKN.
BELGIE
BRUSSEL, 2 October.
Er zijn thans onderhandelingen geopend omtrent de in-vrijheid-stellt
der gewonde militairen na hunne genezing. In afwachting van den afloo)
dier onderhandelingen moeten de genezen soldaten naar het Belgische legs
kamp Ie Bcverloo worden gezonden; de bestuurders van veld-hospitalen,
de particulieren, welke gewonden ten hunnent hebben opgenomenzijn vs.
zocht de genezen soldaten weder ter beschikking te stellen van den bevit
hebber der naastbij gelegen garnizoensplaats.
Het is gebleken dat het berigt van de Etoile Beigebetreffende oei
overwinning der Eranscben voor Darijs, niet anders is geweest dan eet
beurs-manoeuvre. Er was van die tijding te Valenciennes niets bekend.
Het Journal de Charleroi deelt mede dat het eerste regiment zouan
te Parijs op last van Trochu gedecimeerd is. Deze vreesselijkc straf, waarti
er van elke 10 man één wordt gefusilleerd, is een gevolg van de laf harig
vlugt op 21 September, toen de manschappen, volgens hun zeggen, doori
bevelhebbers zonder ccnigen noodzaak aan een verschrikkelijk kanonvii
van de Pruissen werden blootges! eld.
ENGELAND.
LONDEN2 October.
Aan den kapitein Henry Montague llozier is door de regering ops
dragen om in het Pruissische hoofdkwartier, in het belang van het Engi
sclie leger, de aanstaande krijgsbedrijven by te wonen. De heer Hozii
heeft den Pruissisch-Oostenrijkschcn oorlogals berigtgever der Times, Ij
gewoond. Hij zal onverwijld naar het vasteland vertrekken.
FRAN Kil IJK.
De delegatie van het bewind te Tours heeft eene proclamatie beln
fende de verkiezingen voor de constituerende vergadering uitgevaardigd.
dit stuk wordt herinnerd, dat die verkiezingen eerst waren vastgesteld'
16 dezer en dat zij vervolgens, om de onderhandelingen over een wapens*
stand gemakkelijk te makenwaren bepaald op 2 dezermaar dat heli;
wind alstoen, ten gevolge der onaannemelijke voorwaarden van graaf 1
marek, al zjjne werkzaamheden moest bepalen lot de verdediging en derhai
het werk der verkiezingen moest laten rusten. Thans evenwel verlangt)
eene uitspraak des volks bij algemeen stemregt. Het verlangt dat de e
stituërende vergadering binnen kort zal bijeenkomen ter plaatse waari
door het bewind zal worden geroepen. Het verlangt dat die vergaderii
zelve het leger, hetwelk Parijs zal moeten bevrijden, zal bezielen met dk
vaderlandschen geest, waardoor het ten volle zal worden aangemoedigd.)
verkiezingen zullen geheel vrjj zijn. Ten slotte wordt het volk aangema»
tot handhaving van orde en rustdie in den tegenwoordigen ernstigen I#
stand een vereischte zijn. Bij dit stuk is gevoegd het decreet, krachta
hetwelk de kiezers tegen 16 dezer worden opgeroepen tot het uitbreng
hunner stemmen.
Het Journ. off. bevatte dezer dagen het volgende besluit van den I*
Arago, plaatsvervangend minister van justitie: Overwegende, dat papien
zijn gevonden, waaruit blijkt dat de heer Dcvienneeerste president
het hof van cassatie, in eene zaak van schandelijken aard, de waardin
der magistratuur zeer moet gecompromitteerd hebben; overwegende, dal!
heer Deviennc, uitgenoodigd deswege ophelderingen te geven, in gebrrt
is gebleven hieraan te voldoen; overwegende, dat de heer Devienne.l*
hoofd van het eerste regtcrlijk collegie der republiek, in de ure vank
nationaal gevaar Parijs heelt verlaten, zoo wordt de heer Devienne disci|f
nair aangeklaagd voor het hof van cassatie, dat uitspraak zal doen vol?»
de wet. De in dit besluit bedoelde papieren zouden betrekking hebben i
de geheimzinnige geboorte van een kind, waarbij de heer Devienne e»
groote rol heeft gespeeld. De lieer Dcvienne is te Brussel.
Volgens uit Parijs ontvangen berigtcn heeft de minister van landbof
bepaald datvan den 28"en Sept.liet vleesch van 500 ossen en 4000 s*
pen dagelijks ter beschikking van de inwoners zal worden gesteld, k
vleesch zal in het klein, tegen vast tarief, door de daartoe aangewei"
slagters verkocht worden. Tot nog toe scheen de vijand zijn plan van a»
val niet door te zetten. Hij trok zijn omsingelingslijn buiten bereik
het geschut der forten, cn bezette de meest verwijderde omliggendehoogW
De vijand legde een geretrancheerd kamp aan te Versailles en scheen schil
kingen te maken om te overwinteren.
De regering had berigten ontvangen van iemanddie uit Metz was a»
gekomen. Bazaine had den 31sten Augustus groot voordeel op de Prtiisse
behaald. Andere, voor de Franschen gunstige gevechten hadden plaats?
23 en 27 September. Bourbaki had den 27,len Sept. een gelukkigen uil"
gedaan en de Pruissen teruggeslagen tot Bricy. Metz was naar wensf
voorzien van proviand en ammunitie. Bazaine had 100000 gezonde soldat#
De nationale garde had zich verbonden de stad te verdedigenals I*
Bazaine gelukte zich een weg door de Pruissen te banen.