liinek van der Oije, van Rhemen, Kessenich en Mcsschert van Vollenhoven
verklaarden er zich tegen. De heer van Eysinga sprak voor het ontwerp.
Morgen voortzetting.
[Vermits de plaats der verslaggevers voor de dagbladen nog ondoelmatiger
is dan vóór de verandering in de zaal aangebragt, zijn zij buiten de moge
lijkheid een behoorlijk en eenigzins zamenhangend verslag te geven. Een
gedeelte der sprekers is nog minder hoorbaar dan vroeger. Een ander ge
deelte is niet eens zigtbaar. De verslaggevers zijn meer nog dan vroeger
omgeven door de bezoekers der publieke tribune; in één woord, de plaats
in de hoogte, die zij nu innemen, maakt zelfs een behoorlijk résumé
onmogelijk.]
Advocaat-generaal Smits heeft heden in de zitting van den hoogen
raad (kamer van strafzaken) conclusie genomen in de zaak van A. Willems,
huisvrouw van G. Bruinsma en eenige andere vrouwen, die. zooals in de
vorige week werd medegedeeld, door het kantongeregt te Bolsward tot geld
boeten zijn veroordeeld wegens overtreding van het plaatselijk policie-regle-
ment der gemeente Wonseradeel. De conclusie strekt tot verwerping
van de beroepen in cassatie. De hooge raad zal den 4,lf° October uit
spraak doen.
Gisteren avond heeft de 's Gravenhaagschc afdeeling van de maatschappij
tot Nut van den Javaan ecne vergadering gehouden. Zij heeft daarin de
punten van beschrijving behandeld, die op de algemeene vergadering, welke
morgen te Arnhem zal gehouden worden, ter sprake zullen komen. Maar
vooraf heeft zij beraadslagingen gevoerd over de conclusie van het jongste
algemeene verslag, waarin de heeren Bosch en Enklaar, voorzitter en se
cretaris der maatschappij, den twijfel hebben geopperd, of de maatschappij
by de natie wel die sympathie opwekte, welke men daarvan mogt ver
wachten. De vergadering was van gevoelen, dat hel niet feitelijk is bewe
zen dat het aan de gezindheid ontbreekt bij de natie om het doel der
maatschappij te schragen, maar dat veeleer uit de vermeerdering van het
getal afdeelingen en leden kan worden afgeleid, dat de maatscheppij voor
ontwikkeling vatbaar is. De vergadering billijkte de teleurstelling, welke
hel hoofdbestuur had bevangen wegens de vritchtelooze pogingenwelke bet
had aangewend om de gedwongen suikercultuur niet nog gedurende een
aantal jaren Ie bestendigenmaar meende, dat de teleurstelling geene aan
leiding mogt zijn om zich onlmoetigd te betoonen en in ijver voor ecne
goede en regtvaardige zaak te verflaauwen.
BUIT KNLANDSC I IE B E III GTEN
ENGELAND.
LONDEN12 September.-
Bij besluit der koningin zijn de wetsbepalingen tot wering der vee
pest toepasselijk verklaard op het uit Franschc havens komend vee, zullende
dat vee alzoo, van 14 September af, binnen 10 dagen na de ontscheping in
eene haven van het vereenigd koningrijk daar ter plaatse geslagl moeien
worden.
Volgens den Parjjschen correspondent van de Times bleef men in de
Fransche hoofdstad reikhalzend uitzien naar eene bemiddelende tusschcn-
komst der mogendheden. Wel was men niet geneigd aan de mogelijkheid
van eenen voor Frankrijk vernederenden vrede te gelooven, maar wanneer
men de vraag doet, of men dan tol het einde toe zal vechtendan ontwaart
men op menig gelaat verlegenheid, ja moedeloosheid. Er bestaat groote
vrees dat de stad zal geraken onder de magt der roode partij, wier woord
voerders behooren tot de liedendie het luidruchtigst verwering lot het
uiterste prediken en om verdediging tot eiken prijs schreeuwen. Al de
voorname familie» verlaten de stad en vele van de financiële inrigtingen en
handelshuizen vestigen kantoren te Boulogne. De sluiting der voornaamste
winkels en de afdanking van het aldaar gebezigde personeel heeft nu reeds
velen in armoede en gebrek gebragt; en uit al wat men verneemt is op te
maken dat de moeijelijkheden van het tegenwoordige tijdsgewricht, wat de
stemming der gemoederen binnen de stad bet reltweldra zoo groot zullen
worden dat bet gouvernement al zijne geestkracht zal behoeven om die
meester te blijven. Er worden in de uithoeken van Parijs door socialisten
volksvergaderingen gehouden, en daarin wordt de republiek zoo als zij thans
bestaat aangevallen. Met eene gedweeheid of gedienstigheid, waarvan wjj
onder het keizerrijk zoo vele voorbeelden zagen, verzwijgen of bewimpelen
de dagbladen wat er in die meetings eigenlijk omgaat; zij erkennen even
wel dat er bedroevende taal gevoerd en bedroevende besluiten genomen zijn.
Aan de Pall ilJa'l Gaz. schrijft de heer Milaud uit Bouillon het vol
gende: De nederlaag van den 1,UD September eindigde met eene totale
vlugt; de Fransche soldaten vertrapten elkander in hun paniek. Verraad!
mompelden de officierentoen zij hun zwaard overgaven. Onze hoofdoffi
cieren geven hooge bewondering te kennen voor de Pruissische krijgstucht,
en verklaren, dat de artillerie van den vijand honderdmaal beter is dan de
Fransche. Onze officieren zijn eenstemmig. De oorlog is niet langer moge
lijk tegen zulk een ramp kan niet worden opgewerkt. Parijs alleen kan
tegenstand bicden, doch het heeft geen leger. Wat de mobiele garde, de
reserve-manschappen enz. betreft, zij zijn ongeschikt om zich met de Duit-
schers te meten.
Aan de Times wordt o. a. nog gemeld dat tc Bazeilles, een dorp nabij
Sedanhet vuur vreessclijk moet zijn geweest. Honderden personendie in
de kelders hunner woningen een schuilplaats hadden gezocht, moeten ge
stikt zijn. Ten bewijze hoe fel de vlam zich verspreid heeft, strekke het
feit, dat dieren, die het gemakkelijkst hadden kunnen onlvluglen, honden,
katten en duiven, in grooten getale verkoold zijn gevonden. Ook de strij
denden schijnen door den gloed overvallen te zijnwant nog te midden der
brandende puinhoopen is er woedend gevochten.
FRAAI H K 1.1 K.
PARIJS, 12 September.
Van regeringswege is bekend gemaakt dat de Pruissen Zalurdag eenen
storm op Toni beproefd hebben, dal zij geslagen zijn en 10000 man
ren hebben, en dat al hunne batterijen gedemonteerd zijn. Verdun
digt zich voortdurend en heeft twee sommatiën afgewezen. Montmédj
eenen nieuwen aanval afgeslagen. De Pruissen hebben Meaux omsingeld
zijn in groote getale tc Cre'cy en naderen Noisy.
Omtrent het gebeurde te Laon deelt de Public het volgende
Vrijdag ochtend ten negen uur verscheen eene deputatie van de inti
van Laon, voorafgegaan door een corps van vijf- a zeshonderd PruisseJ
generaal Theremin, bevelhebber der citadel, welke door de mobiele
verdedigd werd. De deputatie verlangde namelijk van den kommand®
overgave der citadel, de eenige sterkte, welke met goed gevolg den ij
wederstand kon bieden. Generaal Theremin stemde in het verzoek a
deed dadelijk de citadel door de mobiele garde ontruimen; maar zoodra
de vijand niet in het fort gekomen, of de generaal, wiens naam lij
nageslacht zal leven, deed de citadel in de lucht vliegen, door eene'
welke hjj had laten aanleggen, te doen springen. Theremin en 600
sen hebben ten gevolge van dit heldenfeit den dood gevonden. Volgi^
reeds medegedeelde regcringsberiglen beeft de generaal Theremin
leven afgebragt. Overigens blijkt het, volgens de officiële Pruissischei|
ten dat, misschien wel ten gevolge van eene te vroege uitbarstin;
honderden mobile gardes bij dit voorval zijn omgekomen.
liet Journ. des Déb. zegt niet te kunnen gelooven dat de Fransd|
velhebber de citadel zou hebben doen springennadat bij zich tot d(
gave daarvan verbonden had; cendeels omdat zulk eene daad, hoe
haftig ook, inderdaad volgens de oorlogswetten niet te regtvaardig«[
zijn, en anderdeels omdat het alsdan niet wel mogelijk zou zijn geij.
dal Fransche soldalen bij deze gebeurtenis waren omgekomen, daarf
het krijgsgebruik medebrengt, dat de vijand in eene overgegeven plaatJ
binnentrekt voordat zij door al hare verdedigers is ontruimd. Het geoj
blad helt er op dien grond toe over om aan te nemen, dat dele
bevelvoerende generaal de poorten der citadel eenvoudig geopend
zonder zich schriftelijk of mondeling tot hare overgave verbonden li|
ben, waardoor hij zijne vrijheid van handelen geheel behield.
De minister van oorlog heeft het volgende schrijven van den
schalk Mac Mahon ontvangen: Ik heb de eer u kennis te geven,
van de Pruissische militaire autoriteiten vergunning gekregen heb,
te laten overbrengen naar een klein dorpje, genaamd Pourru-aux-Bois,
gen op eenige mijlen van Sedan, in de rigting van België. Krijgsgnf
zijnde, kan ik volgens de bepalingen der capitulatie niet weder in
treden gedurende dezen vcldlogt; daar ik echter, na de ramp, die hel
waarover ik het bevel voerde, overkomen is. in het lot mijner s«i|
wensch te deelen, gelijk het meerendeel van de officiële» der armei
gedaan, zal ik, zoodra de toestand mijner wonde mij toelaat vernf
wordenhetgeen volgens de geneeshecren in vijf of zes weken het gf
zijn, aan de Pruissische autoriteiten verzoeken geïnterneerd te woril
eene vesting van Duitschland.
De aartsbisschop van Parjjs, gewezen aalmoezenier van het Mul
hof, heeft de geestelijkheid zijner dioecese aangeschreven om de o[d
gebeden voor den keizer te vervangen door gebeden voor de republi}
voor het Fransche volk.
De gouverneur der hoofdstad heeft eene aanmaning tot de mobiH
gerigt, waarin hij de onwilligen onder strafbedreiging gelast de
op de hun aangewezen posten, dat is in de forten van Parijs, telt
verriglen. Ook heeft de prefect van het dep. dn Gard de weggeloopei
schappen der mobile garde opgeroepen om terng te komen, zullen^
geene desertie gedoogen.
Reeds zijn een negental aanzienlijke gebouwen of fabrieken, ditl
meent dat aan de verdediging der hoofdstad in den weg staan,4
vlammen prijs gegeven.
De vereeniging van werktuigkundigen en die van burgerlijke ings|
alhier hebben aan de regering het aanbod gedaan om mitrailleuses
vaardigen; de particuliere industrie zou, naar bet schijnt, veel va|
geduchte krijgstuigen in korten tijd kunnen vervaardigen. De regering
dit aanbod aangenomen en haar de noodige vergunning gegeven; dei
len en de stukken zelve zullen terstond tot hare beschikking worden gf
Door sommigen wordt aangedrongen op het vertrek der vrorn
kinderen uit de hoofdstad. In de Siècle wordt dat denkbeeld besir
De kinderen, zegt men, dit zij zoo, ten minste wat de kinderen van
betreft, die hun in de gewesten een behoorlijk onderkomen kunnenII
gen; maar de vrouwen zijn onmisbaar bij het verdedigen der stad
len niet enkel de ziel van den tegenstand uitmaken, maar daarl#
krachtdadig in persoon medewerken. Elke wakkere vrouw in de stad
tegenwoordigt een man opde wallen. Bijna alle openbare diensten
stad kunnen door vrouwen verrigt worden; de kantoren der posterijei
telegrafender omnibussen kunnen alle door vrouwen worden
vrouwen kunnen gebezigd worden op de drukkerijenin honderden
werkplaatsen, tot het vervaardigen van kleeding en andere uitrust»
van patronen en kogels, tot het doen van verzendingen enz., om niet
al de gewone vrouwelijke, voor de bevolking onmisbare verrigtittg'
gewagen.
-— Van wege de policie is bekend gemaakt dat zij sedert 4 Septa
1400 publieke vrouwen en 3600 deugnieten uit de hoofdstad heeft verwij
Omtrent het binnenrukken der Duitsche troepen te Reims wordt
volgende gemeld: De Franschen, onder bevel van generaal Exea, oogt
12000 man sterkwaren reeds Zondag nacht uit de stad naar Parijs l
getrokken, 's Morgens ten 7 ure kwamen vjjf Pruissische cavaleristen
de stad. Het volk sloot daarop haastig de hekken,vdoch de Pruissen
kozen niet heen te gaan en bleven er voor. Dit duurde tol 10 ure, toenerl
kwam dat er een escadron cavalerie in aantogl was. Zoodra daarvan
den maire was kennis gegevenkwam hij naar builenverzocht den of
ie sp
weini!
verbitl
Hij ve
had o
tocges
tot ri
tegen
bakke
ivinkf
man I
cavalL
loslati
gewoi
galop
den.
deze
weldr
He
de ge
mogti
is zo
biedei
ontva
hoe i
den.
munii
slotei
ontm
zullei
He
werk
Zeil.
bliek
zond
der i
der
een
beid
mani
meri
naar
zainc
afgei
niet;
het 1
nen
Pruii
er n
slote
Dl
steil
tei'ri
over
van
gera
uiet
geer
Vf
was
«ent
niet
twe
dan
1 ei
brei
die
van
jes
zuil
slee
De
mai
afst
les
bew
ziel
doe
is 1
het
tegi