LËIDSCflï
courant.
1870.
JV°. 121
D1NGSDAG 24 MEI.
BINNENLANDSCHE BEBIGTEN.
De Courant verschijnt dagelijks. Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars ƒ3.franco p.p. 13.50;
met het Verslag der Handelingen pan den Gemeenteraad 3.35, franco p. p. 3.8". Het verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor 2.50
's jaars, buiten de expediliekosten. Afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.
De prijs der Adverlentiën is van 14 regels f 1.—. iedere regel meer 25 cents.
LEIDEN, 23 Mei.
De minister van binnenl. zaken beeft ter kennis van belanghebbenden
gebragt, dat het toelatingsexamen, om als kweekeling aan 'srijks vee
artsenijschool te Utrecht te worden opgenomenzal plaats hebben op Vrij-
dag en Zaturdag 8 en 9 Juljj e. k.en dat zij, die tot dit examen wenschen j
toegelaten te worden, zich in persoon of schriftelijk, mits portvrijvóór of
op 15 Junij e. k. bij den directeur der school moeten aanmelden.
De kerkeraad der hervormde gemeente te Heemskerk heeft met een
parige stemmen toezegging van beroep gegeven aan den heer Is. van den
Bergh Jr.candidaat bij het prov. kerkbestuur van Zuidholland.
Men schrijft ons van den Ilijnkant: Naauwelijks drie maanden
geleden maakte men zich in de polders nog bezorgd over het over
vloedig water. Toen men daarvan verlost geraakte, meenden sommigen
toch met de uitmaling nu en dan nog maar te moeten voortgaan. Het had
dan ook den geheelen winter zoo geducht geregend, de sloten waren nog
vol genoeg en het was nog vroeg, het kon nog wel meer regenen. Maar
het regende in die drie maanden niet meer van belang. Intusschen was het
boezemwater reeds op bevredigenden stand gebragt, doch, misschien wel
omdat naar den wensch van sommige ingelanden het spuijen te Katwijk
wat langer werd voortgezet, het begon meer en meer te dalen. Thans
heeft het binnen weinige dagen een stand bereikt, die voor liét jaargetijde
vrij laag is te noemen; eenige polders laten reeds buitenwater in. Het boe
zemwater is tot dusver niet onzuiver.
Blijkens het officieel verslag over de verrigtingen aangaande het arm
bestuur in Nederland over 1867 werd in dat jaar voor onderstand verstrekt
ƒ10,647,119, waarvan regtstreeks door de gemeentebesturen ƒ1,180,671,
door de instellingen door de burgerlijke overheid geregeld en harentwege
bestuurd zoomede door die van gemengden aard ƒ3,852,293, dooi' die van
kerkelijke gemeenten ƒ4,596,192 en door die geregeld en bestuurd door
bijzondere personen of vereenigingen ƒ1,018,026. Die verstrekkingen hadden
dus plaats voor ruim 2/.0 door de gemeentebesturen regtstreeks, voor ruim
7/20 door de burgerlijke overheid en gemengde, bijna 9/20 door de kerke
lijke en omstreeks 2/20 door de bijzondere instellingen van weldadigheid.
De onderstand in geld bestond 3,108,053in geldswaarde ƒ7,539,066. De
onderstand werd bestreden door collecten, inschrijvingen en andere vrijwil
lige bijdragen 3,012,230en voorts door subsidiën, waaronder 2,139,227
van de gemeenten. Alle kosten van armenzorg beliepen in de gemeenten
van 3000 zielen en minder ƒ0.59 per inwoner, van 300110000 zielen
ƒ0.80, van 10001—20000 zielen ƒ1.30 en van meer dan 20000 zielen ƒ1.52.
De gezamenlijke armbesturen ondersteunden gedurende het geheele jaar onaf
gebroken 94341 personen, waarvan 53372 hoofden van huisgezinnen; in den
loop van het jaar slechts een of meermalen 192,289, waarvan 96625 hoof
den van huisgezinnen; te zamen 223.630 personen, waarvan 149,997 hoof
den van huisgezinnen.
Het getal genootschappen tot het verleenen van onderstand aan behoeftige
kraamvrouwen beliep 54; dat der godshuizen 705; der ziekenhuizen 62;
krankzinnigengestichten 11; instellingen ter werkverschaffing aan behoef-
tigen 36; banken van leening 76; zieken- en begrafenisbussen 394; spaar
banken 166.
De reünie van de afgevaardigden der Waalsche kerken zal dit jaar
den 16dcn Junij aanst. te Utrecht gehouden worden.
Door het Bataafsch genootschap der proefondervindelijke wijsbegeerte
te Rotterdam is tot directeur en tweeden secretaris gekozen en tevens be
noemd tot lector van het genootschap de heer dr. Thade, van Doesburgh.
Door de arr.-regtbank te Alkmaar is, ter vervulling der vacature bij
die regthank, door het vertrek van den heer mr. P. van Bemmelen naar
Nijmegen, de volgende voordragt opgemaakt: de hh. m". A. C. Lagerwey,
kantonregter te Beverwijk; W. F. van Deinse, kantonregter te Vlaardingen,
en jhr. J. C. J. ridder van Rappard, advocaat en regter-plaatsvervanger te
Zutphen.
-- Aan de officieren en de bemanning van de Amslel werd Zaturdag
avond door de zorg van den directeur E. de Vries, in het Paleis voor Volks
vlijt te Amsterdam, nogmaals een schitterend huldcbewijs gebragt. De alge-
meene feestvreugde werd verhoogd, toen geheel onverwacht de heer van
Braam tlouckgeest, luit. ter zee lsle klasse van den pas binnengevallen
den
oorlogsbodem Vice- Admiraal Koopmanonder luide toejuichingen in
kring zijner moedige vrienden werd ontvangen.
Te Utrecht herdacht gisteren morgen de hoogleeraar B. ter Haar, in
de Domkerk, zijne volbragte 40-jarige Evangeliebediening, met eene rede
naar aanleiding van 1 Tim. 15.
Te Wilnis beeft Vrijdag 11. een zware brand gewoed. Veertien wonin
gen, waaronder eene bakkerij en eene grutterij, zijn in de asch gelegd.
Vele huisgezinnen zijn niet alleen van dak, maar ook van alles wat zij be
zaten, beroofd; daar een en ander slechts gedeeltelijk was verzekerd.
Omtrent, den diefstal op het station te Winschoten van een kist inhou
dende ƒ6000, voor de Ned. bank bestemd, meldt de Asser Cour.-. »De jus
titie en policie waren overal inde weer, ten einde den dader of de daders op
te sporen. Vrijdagmiddag telegrafeerde men van Delfzijl naar Groningen,
dat de vermoedelijke dader zich den avond te voren van daar per schuit
naar Groningen had begeven. Den agenten van policie B. Richie en E. Muis
mogt het Vrijdagmiddag gelukken, in het logement van de wed. van der
Wal, voor het Kleinpoortjc, den verdachte van den diefstal, op signalement,
aan te houden. Onmiddellijk gaven genoemde agenten hiervan kennis aan
den commissaris van policie, die zich ook dadelijk derwaarts begaf, waarna
de gevangene door genoemde agenten per vigilante naar het bureau van po
licie overgebragt werd. Deze persoon had zich uitgegeven schipper te zijn.
en de drie laatste jaren in Amerika te hebben doorgebragt; verder dat hij
van Leer was gekomencn eene som geld voor afrekening had ontvangen
wat door verschillende personen was geloofd. De man is genaamd IIcnrich
Windeler, 27 jar«n ohH Van Iteroen arbeider, uit Rotenburg fPruisscn:cn
heeft vroeger reeds vijl jaren in Pruissen in de gevangenis doorgebragt. Hij
heeft wat uitzigt betreft veel van een stuurman. Te Delfzijl had hij vele
nieuwe kleêren aangekocht. Ook te Groningen was hij druk bezig het geld
aan den man te brengen en had zoowel te Delfzijl als te Groningen voor
klinkende specie papiergeld ingewisseld. Hij bekende nog al spoedig, dat
hij in den nacht van 18 op 19 dezer het stalionskoffijhuis te Winschoten
was binnengekomendat hij op het goederenbureau de kist had weggeno
men en naar huiten had gedragen, wat hem bijna onmogelijk was, dat hij
toen met een beitel de kist had opengebroken en zooveel geld in zakken
medegenomen als hij kon dragen, dat hij eene groote som nabij Winschoten
had begraven, daar hij niet alles kon dragen, en dienzclfden morgen naar
Delfzijl was vertrokken en vervolgens naar Groningen. Hij was bij zijne
aanhouding te Groningen nog in het bezit van ruim ƒ1000, aan klinkende
munt en papierengeldterwijl hij voor eene waarde van ongeveer ƒ150 aan
nieuwe kleêren, gouden ketting en ringen bij zich had. In een woord hij
zag er netjes uit. Hij is dadelijk in verzekerde bewaring gesteld, na vooraf
zijue nieuwe kleêren tegen de oude verwisseld te hebben."
Te Sexbierum hadden in de afgeloopen week twee branden plaats, die
gelukkig zijn afgeloopen. De eerste bepaalde zich tot een zoogenoemd
litshüs (stookhok) op eene boerenhieminge, dat geheel uitbrandde, doch
waaruit de aanwezige gereedschappen groolendeels werden gered. De tweede,
die een ernstiger aanzien hadontstond in de bebouwde kom van het dorp
en werd veroorzaakt door het vuur eencr aschbelt, dat zich aan het nabij-
zijnde vlas-braakhok mededeelde en door de vlammen werd vernield. Aan
de spoedig genomen maatregelen is iiet te danken, dat de onmiddellijk daarbij
gelegen timmerwinkel behouden is gebleven en verdere onheilen zijn voor
komen. Dat afzondering van dergelijke hokken en aschbellen hoogst noodig
is, is nu ook hier weder gebleken.
Twee bewijzen van de productiviteit van Friesch vee. 1°. Te Oostercnd
zijn twee schapen geschoren, waarvan het eene 11 en liet andere 12 kilo
wol opleverde. 2'. Te Wijnaldum is een derde-kalfs-vette-koe verkocht voor
de belangrijke som van ƒ325.
Naar men verneemt had voor een paar dagen te Berlikum een droevig
ongeval plaats. Een meisje van 5 en een jongetje van 3 jarenspelende
in de nabijheid der vaart, hadden het ongeluk daarin te geraken. Daar
zij door niemand waren opgemerkt geworden, zijn zij beiden jammerlijk
verdronken.
Te Gulpen in Limburg had dezer dagen een treurig ongeluk plaats.
Na het vogelschie'en brak, bij het ncderlaten van de schietstaak, het boven
einde af en kwam teregt op het hoofd van een 8-jarig knaapje, die daarbij
zulke ernstige verwondingen ontving, dat hij eenige oogenblikken later
overleed.
Tussehcn Luik en Maastricht is een spoortrein gederailleerd9 perso
nen zijn daarbij zwaar gekwetst geworden.