- Bij de Ned. licrv. gemeente te Wageningen en bij die te Zijderveld is
tot predikant beroepen d\ Lazonder, pred. te Berkel; bij die te Harder
wijk d\ de Wilde, pred. te Poortvliet; bij die te Scheveniugen d'. llattink,
pred. te Rhencn; bij die te Ond-Vossemeer d'. van Maanen. pred. te Blit
tcrswijk; bij die te Ter Aa d'. Bax, pred. te Waarder; bij die te IJlst d'
Knottnerns, pred. te Ex mor rabij die te Hantum d». Wisselinghpred. te
Haarlemmermeer; bij die te Nieuwleusen dr van der Weydepred. te
Abcoude.
Aan de Ned. lierv. gemeente te Vuursche is door wijlen mej. A. Rin
geling, te Amsterdam overleden, ƒ1000 gelegateerd; ƒ500 voor de diaconie
en ƒ500 voor de kerkvoogdij.
Zaturdag avond is op den Hollandschen spoorweg van den trein, die
ten 8 u. 25 m. van Rotterdam vertok, tusschcn Schiedam en Delft een con
ducteur van een der wagens gevallen. Hoewel gekwetst, verkeerde hij
echter niet in levensgevaar.
Donderdag II. zou men den stoomketel schoonmaken van de oliefabriek
van de bh. Koperdraat en C\aan den llaagweg, nabij Delft. Een der
knechts, Jacob Garnaat, had de onvoorzigligheid den deksel, waarmede het
zoogenaamde mangat wordt geslotenlos te maken voor dat nog de sloom
geheel was afgeblazenwaardoor hij bij het losspringen van den deksel door
het heetc water en den sloom, die zich toen met geweld een doortogt baan
den vrij belangrijk verwond werd.
Uit Wamel meldt men van 22 Jan.: Heden morgen speelden drie jonge
knapen op het brooze ijs in het veld achter den huize de Lakenburg. M. van
Schaickkoetsier van den heer baron van Delenbij den paardenstal werk
zaam zijnde, hoort hulp roepen en ziet in de verte een der knapen wor
stelen in het water. Spoedig snelt hij toe met een ladder, om over de
breede slooten te kunnen komenen de drenkelingen te naderenen heeft
het geluk en de zelfvoldoening, door zich te water te begeven, alle drie de
drenkelingen te reddenwaarvan een onder het ijs was geschotenen een
ander op het hoofd in het water stond.
-- Belreflende het te Voorst onlangs ontdekte krankzinnige meisje, dat
in een staat van de diepste ellende verkeerde, beval de Zutphensche Cour.
het volgende schrijven uit Voorst: Heeft het betoog dat de barbaarschhedeu
nog niet geheel uit de wereld zijnin de Zutphensche Cour. van 11. Zatur
dag geleverd, elders voorzeker algcmeene verontwaardiging gewekt, in geene
mindere mate was dit hier het geval, met dit onderscheid echter dat die
verontwaardiging hier niet de besproken familie Buitcnweerdmaar uwen
berigtgever geldt, welke, om het op zijn zachtst uit te drukken, zich aan
verregaande onkieschhcid heeft schuldig gemaakt, door in eene, volgens hem
zoo allervrecssclijkste zaak, het onderzoek der justitie vooruit te loopen en
het beklagenswaardig gezin reeds nu met zijne straffen te bedreigen. Het
is ja een feit, dat de bedoelde rijksveldwachters de krankzinnige dochter
geketend hebben gevonden, echter niet naakt, zooals men uit datberigt zou
kunnen opmaken maar wel met den ketting om het bloote lijf. doordien
zij hare kleeding onder dezen had weggetrokken. Zonder nu te kunnen
beoordeelen of het gevoelen van uwen berigtgever juist is, dat geen zwijn
in haar leger zou hebben willen plaats nemen, om de eenvoudigereden.dat
hier ook in dat opzigt de barbaarsche gewoonte heerscht, om die dieren zelve
niet over hunne plaatsing te raadplegenwil ik gaarne aannemendat het
tijdelijk stroo-leger der ongelukkige, bij het bezoek der veldwachters, niet
door zindelijkheid heeft uitgemunt. In den regel toch schijnt daarop bij krank
zinnigen niet geroemd te kunnen wordenzooals dan ook door een der op
geroepen getuigen, vroeger oppasser in het krankziunigengestigt teZutphen,
aan den heer regter-commissaris moet zijn opgemerkt. Hoewel wat sterk
gekleurd is het verhaal dusverre historisch. Het overige echter geloof ik dat
op die qualificatie geenerlei aanspraak heeft. Bijvoorbeelddie pot met
water en brood, waarvan men de bestemming kent, voeder voor een schaap
dat in tegenwoordigheid der veldwachters blijken van bekwaamheid in hel
ledigen van den pot gegeven heeft, wordt met eene bedoeling, die zich ge
makkelijk raden laat, voor de krankzinnige op een tafel geplaatst, hoewel
die tafel op verre na niet onder haar bereikvoor den schoorsteengeplaatst
was. Ook de bewering dat de Arnhemsche heeren bevonden hebben, dat
de ongelukkige door haren vader, broeders en zuster op eene onmenschelijkc
wijze is behandeld gewordenvindt hier al heel weinig geloof, daar men
de overtuiging heeft, dat de gehoorde getuigen eenparig verklaard hebben,
dat de familie de ongelukkige steeds met de meeste iiefde behandelde. He
krankzinnige werd dan ook vroeger nimmer opgesloten. Eerst sedert de
maand December des vorigen jaars is zijwanneer hare bedreigingen van
ontvlngten en zelfmoord daartoe aanleiding gavenvan tijd tot tijd vastge
maakt, waarbij zij dan in den regel te bed lag, met zorg gedekt. Verre
gaande onzindelijkheid, waaraan zij zich nu en dan schuldig maakte, was
oorzaak dat haar bed dan moest worden gereinigd en gedroogd en geene
meerdere bedden beschikbaar zijnde, moest zij dan noodwendig zoolang op
s'.roo verblijven. Zoo vonden haar de veldwachters. Een met zorg ingesteld
onderzoek naar ligchamelijke beleediging moet daarvan geen spoor hebben
opgeleverd; trouwens ieder, die Buitenweerd kent, heeft de volle overtuiging
dat die man buiten staat is iemand, laat staan zijn eigen ongelukkig kind
te mishandelen. Hij viel in een ander uiterstehij was te goed voor zijne
dochter, die daarvan meermalen misbruik moet hebben gemaaktdoor buiten
sporige eischcn, welke bij dim vader maar al te dikwerf ingang vonden.
Onderscheiden blijken van zijn liefde hoorde ik aanvoeren die ik hier niet
alle kan opsommen, doch een ben ik gemagtigd mede te deelen en dit is,
dunkt my, alles afdoende. De geschetste barbaarsche vader heeft bij zijnen
uitersten wil, den 5 November 1863, voor den alhier gevestigden notaris
de Kruyft' verleden, aan zijne krankzinnige dochter, bij vooruit-genieting,
gelegateerd J 50-k Gelijke beschikking heeft, onder dezelfde dagteekening
ook zijne sedert overleden vrouw gepasseerd. Die beschikkingen vonden
plaats in overleg met de barbaarsche broeders en zuster1
Naar men uit Groningen meldt wordt de spoorweglijn Groningen-Assen-
Meppel met den 1"'" Mei a. s. voor het publiek verkeer geopend. Ofschoon
de sectie Groningen-Assen reeds met den ls,<° Januarij geëxploiteerd had
kunnen worden, heeft men daarvan afgezien om de exploitatie-maatschappij
1? vrijwaren voor de verliezen, die zij daarbij zou lijden.
De Staatscourant bevat een uiltreksel van het verslag betreffende de
op 16 November 1869 te 's llage gehouden vergadering der hoofdcommissie
tot oprigling van een nationaal gedeukteeken voor November 1813 enz.
Blijkens dat verslag heeft Z. K. 11. prins Fredcrik in zijne toespraak bij de
opening dier vergadering o. a. het volgende gezegdEen punt is nog onaf
gedaan; het betreft de in het oorspronkelijk programma der hoofdcommissie
opgenomen stichting eener nationale ambachtschool. Dat punt komt straks
aan de orde. Naar mijn oordeel evenwel, in hetwelk door de leden der
huishoudelijke commissie wordt gedeeld, zal de hooldcommissie tot het be
sluit moeten komen dit denkbeeld op te geven, nu, ook sedert de wenken
daaromtrent iu het verslag onzer laatste vergadering aan de plaatselijke
commission gegeven, niet gebleken is van algemcene belangstelling in de
zaak. Ook moet ik toegeven dat de omstandigheden ir. de verstreken zes
jaren aanmerkelijk zijn veranderd, De hoogere burgerscholen hebben aan
het middelbaar onderwijs eene belangrijke uitbreiding gegeven en hier en
daar zijn ambachtscholen verrezen. Die te Amsterdam is aanmerkelijk ver
beterd en voorziet tot zekere hoogte in hetgeen ons bij de voorstelling van
het primitive denkbeeld voor den geest stond.
Z. K. 11. de leiding der vergadering aan den voorzitter van orde overge
geven hebbende, gaf deze laatste een overzigt van de werkzaamheden met
betrekking tot het monument, waarbij bij tevens mededeelde dal behalve de
gelden voor het doel der hoofdcommissie in het algemeen ingekomen, nog
uitsluitend voor de ambachtschool was ontvangen ƒ1806.93 en toegezegd
J 596.70.
Door den penningmeester werd berigt geven van deft staat der kas. Daar
uit bleek dat de ontvangsten in het geheel hebben bedragen (daaronder
27,315.36 aan rente) 173,150.86y2, waarvan was uitgegeven 154.889.83
zoodat nog in kas was ƒ18,261.03, waarvan ƒ12000 iu beleening was belegd
eri f 6000 in prolongatie. Dat bedrag was toereikend om de kosten der op
rigling van het monument geheel te bestrijden; onverminderd de som van
2806.93, uitsluitend bijgedragen voor eene ambachtschool.
De secretaris deed voorlezing van den uilslag der verschillende aanbeste
dingenWelke voor het monument Willemspark hadden plaats gehad. Fun
dering, K. Moushouwer 69; 5, steigers en loodsen. B. I' Schippers ƒ5974,
Bollendorfer-steenwed. X. de St. Hubert ƒ7938, modellen der beelden
Joseph Jaquet; voor de modellen op l/iO 23(>5voor de modellen zelve
ƒ14175, voor de vervroegde oplevering "7 2350. Overbrenging in metaal
J. M. van Ivetnpcn: voor de overbrenging zelve ƒ29000, voor vervroegde
oplevering ƒ1500. StcenhouwerswerkLaurent Philips en O. 22470, Bas-
reliefs, Th. C. Simons ƒ4000, ornering, Laurent Philips en O. ƒ5376,
totaal ƒ112.133.
in den verderen loop der beraadslagingen werd door den voorzitter het
punt der ambachtschool aan de orde gesteld. Zooals de hh. vernomen heb
ben zeide hijis er eene som van 2806.93 in kasaan geldendie ons
zijn toevertrouwd met uitsluitende bestemming voor de ambachtschool.
Daarbij komt nog de boven gespecificeerde som van ƒ596.70. bij zes plaat
selijke commissiön uitsluitend voor dit doel beschikbaar of toegezegd. De
heeren zullen zich herinneren, dat in het verslag der tiende vergadering
van de hoofdcommissie aan de plaatselijke commission is te verstaan gege
ven dat zij zich mogten verklaren omtrent het aanwenden van nieuwe
pogingen ten einde alsnog de benoodigde gelden voor de stichting eener am
bachtschool bijeen te brengen. Slechts vijf plaatselijke cominissiën hebben
zich daartoe bereid verklaard. Het behoeft niet gezegd te wordendit aan
bod. hoe welwillend ook. belooft ons geen resultaat, evenredig aan de be
hoefte. En werkelijk is. gelijk Z. K. H. zoo straks met een enkel woord
heeft gezegd, de toestand van 1869 geheel verschillend van die van 1863.
Er is inmiddels zooveel voor het middelbaar onderwijs gedaan, dat hel niet
geraden schijnt voor eene instelling als de hier bedoelde een nieuw beroep
te doen op de natie, Ik zou dus in de eerste plaats van den lieer penning
meester wenschen te vernemen, hoe hij zou denken over het opvragen der
gelden, die tot heden nog bij ettelijke plaatselijke cominissiën voor eene am
bachtsschool werden bewaard.
De heer van Cocverden was van meening dat die gelden konden worden
opgevraagdmits daarbij tevens hunne bestemming worde aangewezen. De
I voorzitter van orde zeide dat de huishoudelijke commissie van meening was
datnu de aanwezige gelden toch niet kunnen strekken tot verwezenlijking
van het groole plan, deze niet beter aan hunne beslemming kunnen worden
dienstbaar gemaakt dan door ze over te dragen aan de ambachtsschool te
Amsterdam, overeenkomstig den daartoe reeds voor gcruimen tijd, door tus-
schenkomst der plaatselijke commissie aldaar, overgebragtcn wensch. Na
voorlezing der correspondentie door den secretaris, werd het tweeledig voor
stel door de vergadering eenparig aangenomen.
's GRAVENHAGE24 Januarij.
Aan Zr. M' adjudant in buitengewone dienst luit.-generaal 0. Th. van
Meurs is. op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als lid van den raad van
toezigt op de spoorwegdiensten, ouder dankbetuiging voor de in deze be
trekking bewezen dienstenvoorts zijn benoemd tot lid en voorzitter van
den raad van toezigt op de spoorwegdiensten de lieer J. G. W. Fijnje,
höofd-ingenieur bij de maatschappij tot exploitatie van staatsspoorwegen,
en tot ingenieur aïgemecn opziener op het stoomwezen der spoorwegdiensten
de beer II. J. P. van Meurs, onder toekenning van eervol ontslag uit de
betrekking van ingenieur bij 's rijks stoomwezen.
- Tot burgemeester der gemeente Stramproy is benoemd de heer R.
Vel: mans.
- Tot l'"'11 luitenant a la suite bij het corps kon. scherpschutters van de
juwte
Neih
- To
:tnd:
irmac
voor
De
i het
zer
i Eer
- Z.
ir A,
5. K.
dez
- II
e ho
Oud
- r
il n
itcn-
- I
n ot
ing
imen
n b:
inbe.
ndsc
arer
hier
In
igd
oelc
an
:OOS
verl
erh
am
',hel
voo
Ing
,e
mij
ren
lijk
lijk
vai
Or
m;
te;
hi
Ei
bt
g<
g'
g'
R
v;
si
z
2
1
t
