LËYDSC1IE
COURANT.
1800.
JX°. 65. i
WOENSDAG 26 MEI.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
De Courant wordt Maandag. Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De prijs der Courant is f3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
Bij deze Courant wordt verzonden IV'. 6 blad 9) der Handelingen
van den Gemeenteraad.
LEYDEX, 25 Mei.
Bij kon. besluit van 22 MeiJ 11. is eervol ontslag verleend aan L. Fore
man als l',c" luitenant bij de dienstd. schutterij alhieren is tot lste" luite
nant bij die schutterij benoemd mr. J. van Heukelom, thans 2,le luitenant.
Het bestuur der vereeniging »Nut en Genoegen" alhier heeft in eene
zijner laatst gehoudene vergaderingen met algemeene stemmen tot eereleden
dier vereniging benoemd de bh. J. Kneppelhout, C. Blansjaar, W. T. Werst
en .1 W. Schaap.
D'. H. N. de Graaf, pred. te Rotterdam, heeft voor het beroep, door
het kiescollegie der Ned. herv. gemeente alhier op hem uitgebragt, bedankt.
Tot leden van de Commissie voor de eeredienst bij de Waalsche ge
meente, welke commissie, volgens de onlangs door die gemeente aangeno
men nieuwe organisatieuit drie leden bestaatzijn bij eene heden gehouden
stemming benoemd de hh. mr. P. du Ilieu, mr. R. van Boneval Faure en
J'. C. Zaalberg Sr. Er waren 54 stembilletten ingeleverd.
Ten postkantore alhier is weder voor de zomerdienst van 1869 ver
krijgbaar een staat houdende aanwijzing van den tijd voor de laatste ligting
der brieven naar verschillende plaatsen van bestemmingzoowel wat betreft
de binnenlandsche briefwisseling als de buitenlandsche correspondentie. Wij
hebben vroeger reeds gewezen op het gemak, dat deze staat voor velen, die
cenige correspondentie hebben te voerenkan opleveren. Voor de. buiten
landsche correspondentie is die staat thans veel uitvoeriger opgemaakt dan
vroccer. en daarop komen ook voor de dagen van verzending der brieven uit
Lcyden naar Ncd. Indië, benevens verschillende inlichtingen en de dienstre
geling ten kantore alhier. De aandacht van belanghebbenden wordt er bij
deze op gevestigd.
Over den Hollandschen spoorweg zijn den eersten Pinksterdag 14868
en den tweeden 32352 reizigers vervoerd.
Be miliciens der ligting van 1868, voor zooverre die bij de onbereden
corpsen nog in activiteit zijn, zullen in den loop der maand Ju lij a. s. in
het genot van onbepaald verlof worden gesteld.
Het kamp te Zeist zal in den loop van dezen zomer worden betrokken
door eene compagnie van het bat. mineurs en sapeurs en vijf compagniën
vesting-artillerie.
Boor den koning is aan den minister van koloniën magtiging verleend
om, met ingang van 1° Januarij e. k.een ambtenaar, onder onmiddellijke
bevelen van den directeur van het dep. van ouderwijs, eeredienst en nijver
heid in Indietc belasten met het ijkwezen en de verdere voorbereiding
der invoering van het metriek stelsel. Daarvoor is aangewezen de heer
11. W. de Roos, ingenieur 3Je kl. bij den waterstaat, thans met verlof hier
te lande. Aan dien ambtenaar is verder opgedragen den overigen tijd
van het verlof zich onder leiding te stellen van den heer A. J. H. van der
Toorn, arr.-ijker tc Amsterdam, die sedert 1863 de invoering heeft voorbereid.
Bij de Ned. herv. gemeente te Hoevelaken en bij die te Veen is tot pre
dikant beroepen d3. Hopster, pred. te Noorden; bij die te Giessen-Ondkerk
d5. Laan te Maassluis; bij die te Onderdendam d'. van der Scheer, pred.
te Cortgene.
Boor het prov. kerkbestuur van Overijssel zijn' als candidaten tot de
h. dienst toegelaten de hh. W. Klercq en N. Brons Middel.
Het prov. kerkbestuur van Overijssel heeft aan ds. H, J. llantink,
pred. te Rijssen, op zijn verzoek, eervol emeritaat verleend.
Te Amsterdam is in het Paleis voor Volksvlijt, onder voorzitterschap
van baron Mackay, eene bijeenkomst gehouden van het hoofdbestuur der
internationale tentoonstelling voor den handwerksman, met afgevaardigden
van de provinciale commissiën, benevens eenige leden der regelings-com-
missie. De bijeenkomst was belegd om de vraag fc overwegen wat er moet
geschieden om te voorkomen dat Nederland op eigen bodemop zijne inter
nationale tentoonstelling, onder de natiën van Europa het minst goed ver
tegenwoordigd zou zijn. Er hebben belangrijke besprekingen en mededeelin-
gen plaats gehad, welke vooralsnog niet publiek kunnen worden gemaakt.
Zaturdag 11. heeft te Amsterdam de heer Kuhne de betrekking van I
hoogleeraar aan het athenaeum illustre aanvaard met het houden eener rede
in de Iloogduitsclie taal, over den invloed der physiologie op de verschil
lende takken der geneeskunde.
Te Alkmaar werd Vrijdag morgen door een policie-agent aangehouden
een wegens zijn loszinnig gedrag bekend persoon, wiens handen bebloed
waren en die, naar de reden daarvan ondervraagd, verklaarde zijne vrouw
te hebben vermoord. De agent spoedde zich naar de woning van den ge
vangene en vond diens vrouw te bed liggende en door een bijlslag op het
voorhoofd hevig verwond. Zij was volkomen bij hare kennis, zoodat hare
hersenen niet beleedigd schenen te zijn. Haar man was opgestaan en had
haar eensklaps een slag met het scherp van een bijl midden voor het hoofd
en bovendien een met den rug meer ter zijde toegebragt. Hij had reeds
meermalen gedreigd haar met dien bijl te zullen ombrengen. De vrouw was
als weduwe met kinderen met hem gehuwd, in weerwil zij herhaaldelijk
daarvoor gewaarschuwd was.
Te Harderwijk overleed dezer dagen iemand plotseling, en het gerucht
beweerde dat hij door zijne vrouw was vergiftigd. Na een ingesteld onder
zoek is gebleken dat lijj gestikt was door een stuk vlecsch, dat hij wilde
doorslikken.
-Door den controleur L. A. Potjes en een zijner ambtenaren is in den
avond van den 22sten dezer op de rivier de Waal, ten westen van Nijme
gen, in beslag genomen een schip groot 26 tonnen, geladen met 10 fusten
spiritus, welke belangrijke partijzijnde p. m. 500 kannen, bestemd was
om frauduleus te worden ingevoerd.
Te Hoogeveen is dezer dagen een persoon aangehouden, die in den
nacht van den 18llen dezer eene koe uit de weide had gestolen en die aan
een koopman te Dedemsvaart voor ƒ125, nagenoeg een derde onder de
waarde, had verkocht.
Te Leeuwarden had Vrijdag 11., onder leiding van jhr. mr. F. H. van
Beyma Thoe Kingma, van Heerenveen, de algemeene vergadering plaats ge
had van de vereenigipg ter handhaving van de eer en de belangen der neu
trale school. Blijkens het jaarlijksch verslag telde de vereeniging 712 leden;
haar financiële toestand was tevens gunstig in weerwil van de kostelooze
verspreiding van vlugschriftjes, die ten getale van meer dan 50000 door het
geheele land waren verzonden.
De landbouwkundige examens te Groningen zijn afgeloopen. De uit
slag is geweest, dat aan de beide geëxamineerden, de hh. Beynen, van
'sGravenhage, en de Vries, van Warffum, leerlingen der landbouwkundige
schoolde verlangde acte is uitgereikt.
De op de kust van Zeeland gestrande walvischdie reeds in vergevor-,
derden staat van ontbinding verkeerde, is voor ƒ500 verkocht. Er is thans
quaestie, wie de regthebbende op die som is en het is niet onmogelijk dat
daaruit nog een regslgeding zal voortvloeijen.
In Limburg klaagt men zeer over het groot aantal rupsen, waardoor
bijna al de vruchtboomcn vernield worden. De boomen zijn of reeds van
blad en bloem beroofd of met duizenden rupsen bezet. Alle aangewende
middelen om die dieren te verdelgen waren vruchteloos gebleven.
Uit het verslag der commissie van de tweede kamer, in wier handen
gesteld is de opgave van den minister van binnenl. zaken tot aanwijzing
der gemeenten, waar het openbaar lager onderwijs kosteloos is, blijkt da
er 252 gemeenten met 687 scholen van dien aard zijn, of circa 18 pCt. de
scholen en 17% pCt. der leerlingen van geheel het land. Uit eene vergelij
king tusschen 1863 en 1866 is het der commissie gebleken dat het koste
loos onderwijs in verhouding tot het geheel gecnc noemenswaardige veran
dering ondergaan heeft. Er schijnt ook meer geneigdheid te bestaan, om
hel heden van schoolgeld in te voeren dan af te schaffen; althans in 18GU
heeft het eerste in 7, het laatste slechts in 4 gemeenten plaats gehad, ter
wijl hiermede, blijkens het schrijven van den minister, later voortgegaan is.
De commissie wijst voorts op het groote verschil tusschen bijzonder en open
baar ouderwijs in de onderscheidene provinciën. Zij vermeet zich niet te
beslissen, waaraan dat groote verschil toe te schrijven is, maar wenscht
slechts te doen uitkomen, dat het niet heffen van schoolgeld daarop geen
invloed, althans van ecnig gewigt, kan uitoefenen. Bovendien bestond
slechts voor 1/6 der bevolking het kosteloos onderwijs, en laat het zich
aanzien, dat dit langzamerhand nog verminderen zal.
'sGRAVENHAGE, 25 Mei.
Z. M. heeft vergunning verleend aan den heer mr. W. A. P. Verkerk
Pistorius, referendaris bij het dep. van financiën, tot het dragen der oude-
scheidingsteekenen van commandeur der orde van den Zaehringer Leeuvi
hem door den groothertog van Baden geschonken; aan den heer W. S. Cra
mer, genees- en heelkundige te Bouthain (Celebes), tot het aannemen der
versierselen van ridder 2dc kl. van de Hert. Saksische Ernestinische Hui-
orde, hem door den hertog van Saksen-Coburg-Gotlia geschonken, en aan
dr. J. C. Ploem, geneesheer te Sindanglaija (Preanger regentschappen), tot
het aannemen der versierselen van ridder 3de kl. van de Kon. Kroon-orde
hem door den koning van Pruissen geschonken.
- Door Z. M. is bepaald dat in dit jaar de bij art. 20 van het reglement
voor het kon. instituut voor de marine tc Willemsoord bedoelde commissie
tot het afnemen van het eind-examen der adelborsten 2,le kl. bij het insti-