BUm:t\L\M)SCHE BEKIGTEiN.
I>KK TELEGRAAF.
l!el Schoolgebouw voor meisjes op de Boominarkt.
weg. Daarna vereenigden zij zich aan een diner, waarbij het niet aan toas
ten ontbrak. Twee hiervan uitgesproken door den lioogl. Buys trokken,
naai' men meldt om de daarbij tentoongespreide welsprekenheid de alge-
meene aandacht; de eerste was gerigt tot de directie, meer bijzonder tot
den secretaris, wiens energie hij bij het op touw zetten dezer onderneming
had leeren kennen; de tweede gold Nijmegen en zijn burgerij, die door eigen
kracht eene aansluiting aan de Duitsche spoorwegen heeft tot stand gebragt
en wier pogingen om de stad barer inwoning ook aan het vaderlandsche
spoorwegnet te verbinden met een schitterenden uitslag, naar hij hoopte,
bekroond mogten worden. Zondag 9 Mei wordt het hotel geopend.
Te Zwolle is een der bakkers, die bekend is «en der goedkoopste te
zijn, op den inval gekomen om onder honderd tarwehrooden er een te doen,
waarin een gulden verborgen is. Binnen een uur tijds waren de brooden
verkocht. De vinder van den gulden, een arbeidsman, kreeg op vertooning
daarvan nog een koek als premie.
- Naar men uit Vlissingen meldt komen er nog dagelijks troepen in
Zeeland aan. De aannemers der werken gaan voort met hunne pogingen
om den Belgischen werklieden het terugkeeren zoo aannemelijk mogelijk te
maken. De beschermende houding der autoriteiten, zoo burgerlijke als mili
taire, zal daartoe wel het meest medewerken. Reeds spreekt men er
van. en ziet men naar de middelen om, om diegenen, die het meest dooi
de aanranding der Hollandsche arbeiders geleden hebbendaarvoor schade
loos te stellen.
's GRAVENHAGE. 5 Mei.
Z. M. heeft, op hnn verzoek, eervol ontslag uit 'slands dienst verleend
aan den O. 1. ambtenaar .1. J. A. Keuchenins, laatstelijk adsistent-resident
van Anjer, thans met verlof hier te lande, en aan den dirigerenden officier
van gezondheid 2,|c kl. bij de militaire geneesk. dienst in Ned. Indië F. L.
\V. Vogler.
Tot ontvanger der directe belastingen te Hardenberg is benoemd de
heer H. It. A. de Bergh, thans ontvanger te Nieuwpoort.
Tot directeur van het postkantoor te 's Hertogeubosch is benoemd de
heer W. 11. Muntendamthans in die betrekking te Gorinchcm.
Z. M. heeft goedgevonden bij het wapen der infanterie te benoemen:
lot leD luit., bij hel le reg. den 2'" luit. W. C. Plet, van het 8~,e reg.bij
het 3,le reg. den 2ID luit. J. Stork, van het G,le reg.
De minister van binnenl. zaken zal Zaturdag aanst. geen gehoor verleenen.
De eerste kamer heeft in hare heden gehouden zitting het wets-ont-
vverp houdende herziening van de kiestabel aangenomen met 22 tegen 14
stemmen en daarna nog eenige andere wets-ontwerpen. De kamer is tol
nadere bijeenroeping gescheiden.
In de zitting van de tweede kamer van heden is de begrootng voor
Suriname en Curacao met algemeene stemmen aangenomen. Ingekomen is
een wels-ontwerp tót uitvoering van eenige bepalingen der Ilijnvaarl-acte.
Op eene vraag van den heer Heemskerk Az.omtrent geruchten nopens
onlusten of ongeregeldheden op Java, heeft de minister van koloniën geant
woord dat bij de regering een telegram was ontvangen, o. a. inhoudende-
«Troubles at Rekassi, troops were sent, disorder finished."
Vrijdag zal de successie-wet in behandeling komen.
Vrijdag aanst. zal bij de arrond.-regtbank alhier jhr. mr. B. C. de Jonge
als substituut-officier van justitie worden geïnstalleerden Zaturdag aanst.
zal de heer mr. II. J. Raedt van Oldenbarnevelt als raadheer bij het prov.
geregtshof worden geïnstalleerd.
ENGELAND.
LONDEN 3 Mei.
De stad Londonderry is door de overheid verklaard te staan onder de
exceptionele wetsbepalingen tot verzekering van den openbare vrede. Ten
gevolge der aldaar voorgevallen botsing tusschen protestanten en roomsch-
katholijken zijn twee protestanten gestorven aan wonden, hun door de po
litie toegebragt.
Te Cork is eene groote volksvergadering gehouden om toegenegenheid
voor het hoofd van het stedelijk bestuur te doen blijken; er werd voorge
steld en besloten te verklaren dat de mayor het vertrouwen der bevolking
steeds bezit. De wethouder Lyons en alle anderen, die de oproerige en
tot moord aanmoedigende taal van den mayor hadden afgekeurd, werden
gelaakt, Lyons voor eenen verrader, eenen spion, eenen verklikker uitge
kreten, en de mayor als een slagtoffer van onverdiende vervolging beklaagd.
Ter eere van den mayor werden des avonds teertonnen gebrand en hadden
er volksvermakelijkheden plaats.
Volgens berigt uit Bombay is een Britsch oorlogsschip van Ceylon ver
trokken om de Nieobar-eilanden, tusschen de Andamans en Sumatra gele
gen en door eenen half-wilden menschenstam bewoondvoor de Britsche
Kroon in bezit te nemen.
FKANKRIJK.
PARIJS, 3 Mei.
Men verwacht de uitvaardiging van eene circulaire van den minister
van binnenl. zaken betrekkelijk de verkiezingen; dit stuk zou in eenen zeer
liberalen geest vervat zijn.
Thans is bekend geworden eene circulaire, welke door den minister
van openbare werken aan de spoorweg-maatschappijen gerigt is, en welker
bestaan door de officiële bladen werd ontkend. Deze circulaire deelt aan de
maatschappen mede, dat eene commissie benoemd is bij elke maatschappij
om de verschillende quaesties te bestuderen, welke over het troepen-vervoer
langs de spoorwegen kunnen ontstaan.
De jaarlijksche tentoonstelling von schoone kunsten alhier is Zaturdag
geopend, liet getal der tentoongestelde schilderijen bedraagt 2452 en dat
der teekeningen 758.
BOXMEER, 5 Mei. Tot lid der tweede kamer is in dit kiesdistrict herko
zen de heernP. II. C. F. Eerstens, met 049 van de 054 uitgebragte geldige stemmen.
PARIJS, 4 Mei. De heer Duruy heeft bij den keizer een rapport inge
diend. waarin wordt aangetoond dal er een suppletoir bedrag van 300.01)0
frs. noodig is, lot ondersteuning van onderwijzers en onderwijzeressen, wier
pensioenen onvoldoende zijn, enz. De minister hoopt het bedrag te kunnen
vinden door bezuiniging op eenige voor het onderwijs toegestane posten.
I V Ci E Z N .V "73 3
Ofschoon ongeveer een jaar geleden opmetingen op de Boommarkt geschied
zijn en toen in verband gebragt werden met het zoeken naar eene plaats,
waarop een schoolgebouw met toebehooreii voor de meisjesschool voor meer
uitgebreid lager onderwijs zou kunnen worden opgetrokkenmogt men even
wel aannemen, dat de keuze zich op de Boommarkt hoogst waarschijnlijk
niet zou vestigenbij de vele redenen die er zich tegen moesten verzetten
dat eene markt- en zoo onmisbare laad- en losplaats voor vaartuigenaan
den openbaren dienst zou onttrokkenaan de belendende panden zulk een
aanmerkelijk nadeel zou worden toegebragt. Men hoorde ook weldra van
het plan niet meer reppenen kon ook tot het besluit komendat het ge
heel en al ter zijde was gelegdvooral toen het meer en meer bekend
werd, dat Garenmarkt of gedempte Koepoortsgracht, met of zonder een ge
deelte van de Groote Ruïne, eene meer passende gelegenheid voor den ont
worpen bouw leverdenen door het gemeentebestuur aan ééne dier plaatsen
de voorkeur werd geschonken.
liet mag dus wel voor velen onverwacht lieelentoen de dagbladen hier
ter stede het berigt mededeelden, dat door eenige raadsleden een voorstel was
ingediendom toch de Boommarkt aan te wijzen voor den voorgenomen
bouw. Eenige dagen later werd dit voorstel in eene raadsvergadering be
handeld, en met eene meerderheid aangenomen.
Ofschoon zulk eene bedoeling zich aan de zijde der voorstellers niet Iaat
aannemen, heeft het toch allen schijn alsof het plan wel eenigszins bij
overrompeling tot beslissing is gebragt. Zeker ontbrak de noodige tijdom
zoowel de openbare meening in het algemeenals den belanghebben den in
het hijzonder eene behoorlijke gelegenheid le geventot beoordecling en het
indienen van bezwaren, die welligt nu onbekend gebleven, althans niet ge
noeg gewogen zijn. Het is mogelijk dat ik mij vergis, maar ofschoon vrij
getrouw mij op de hoogte houdende van hetgeen in den gemeenteraad wordt
behandeld, was mij het onderwerp van het bedoelde voorstel, en dus ook
de wederoprakeling van het plan van bouw op de Boommarkt, slechts een
drietal dagen vóór de raadsvergadering ter kennis gekomen uit de opgaaf
van de punten van behandeling, in een der stedelijke dagbladen vermeld.
Uit het later gegeven verslag van het verhandelde in de vergadering moet
het menigeen bevreemd hebben, dal door hen die het plan niet goedkeurden,
zoo weinige redenen bijgebragt en dat met niet meerderen klem de redenen
gesteund werden, die tegen de allerongelukkigste keuze pleiten.
Heeft men zich wel eens afgevraagd of met de vereischten voor eene
school de volgende omstandigheden in overeenstemming kunnen zijn
1». Eene liggipg op het noorden, waar wegens de breede ruimte van Rijn
en Apothekarsdijkde noordooste en noordwesle winden schier onbelem
merd al hun geweld op de schoolzalen, tuin en speelplaatsen kunnen en ook
zullen doen werken. Ramen op het noorden zijn, wat het licht aangaat,
verkieslijk voor schoollokalen, maar versche lucht is dit ook, en wie de
Boommarkt bewonen, kunnen hel getuigen, dat men niet dikwerf zijne
vensters aan de noordzij openzettenen tevens in het vertrek vertoeven kan.
2°. Is volslagen gebrek aan zon gedurende het geheele jaar, voor tuinen
speelplaats niet een overwegend bezwaar? Zal zulk eene speelplaats voor
de gezondheid van de jongere kinderen die de buitenlucht niet missen kun
nen, niet allernadeeligste gevolgen hebben?
3°. Zal gedurende een gedeelte van den zomer de allerwalgclijkste stank,
die nu en dan ook uit het water aan de Boommarkt oprijst en zeer dik
werf het luchten der woningen volstrekt onmogelijk maakt, niet vooral
nadeelig zijn voor eqn gebouw, dat zijne versche lucht zoo noodig heeft?
Bij lagen waterstand verpesten bovendien deboven den waterspiegel uitmon
dende riolen (de bewoners weten het bij ondervinding), de lucht in dubbele
mate.
4". Zal de vrijheid zoowel in het schoolgebouw als voor de op de Boom
markt uitkomende woningen, niet zeer beperkt worden door de nabijheid
der tegenover elkander gelegen vertrekken aan beide zijden van de zeker
niet breede nieuwe straat?
5°. Zal de vrij drukke-beweging van rijtuigen, bestelwagens enz. van en
naar het spoorwegstation, maar vooral liet geraas en gejoel op de markt
dagen, voor de bij het onderwijs zoo noodige stilte en rust geen grooten
overlast aanbrengen? De bewoners van de Boommarkt kunnen ook hier uit
ondervinding getuigen.
6°. En eindelijkom ook iets meer in het belang van de eigenaars of be
woners der daar of in de nabijheid gelegen panden in te brengen, is het
billijk (al mogen er geene regtsgronden tegen kunnen worden aangevoerd),
dat een maatregel, zoo plotseling, zoo onverwacht, zoo zonder eenigen tijd
van voorbereiding, door een gemeentebestuur genomen wordt, waarbij de
belangen van inwoners der gemeente op zulk eene drukkende wijze gekrenkt
hunne eigendommen of bezittingen zoozeer in waarde verminderd worden
Mij is bekend dat ondershands de verkoop van een pand heeft plaats gegre
pen eenige dagen vóór het genomen raadsbesluitdie nu welligt nieten zeker
slechts tegen eenen aanmerkelijk verminderden prijs tot stand zou gekomen zijn.
Waarom de Garenmarkt of gedempte Koepoortsgracht nu op eenmaal on
geschikt zijn geworden, weet ik niet; uit het verhandelde van den gemeen
teraad is het, naar ik meen, niet gebleken. Dat de verklaring van den
garnizoens-kommandant, omtrent het volstrekt, onmisbare van ook slechts
een klein gedeelte der geheele Ruïne-vlakte voor de oefeningen van het
garnizoentegen het vestigen van de keuze op die plaatsen een overwegend
bezwaar leverde of mogt en moest leveren, dit zal wel niet zoo gaaf wor
den aangenomen. Zal men dan die open vlakte ten eeuwigen dage uitsluitend
voor het garnizoen beschikbaar houden? Mij dunkt, zoo de Regering het
noodig acht in Leiden kavalerie te huisvesten, dan moge van w.ege het
departement van oorlog de gemeente te gemoet gekomen worden in de kos
ten voor een behoorlijk exercitieveld buiten de stad. Maar ik neem de
vrijheid te betwijfelen, of hier de uitspraak van den garnizoens-kommandant
zooveel gewigt in de schaal mag leggendat daardoor het krenken van de
belangen van een aantal ingezetenen behoorlijk te verdedigen is.
Mogt de bedaarde overweging van het bovenstaande, de goede werking
versterken, die wij van de, tegen het bouwplan bij den gemeenteraad naar
wij vernemen ingediende verzoekschriftengaarne hopen.
Leidex, 3 Mei 1869. T.
Op de tcencn getrapt!
Gevoelige voeten te hebben, is een ongemak, dat bijzonder t' huis schijnt
te zijn bij geleerde en hooggeplaatste lui, ten minste de heer L. J. Egeling
toont vooral, aan dat roct-euvel, mank te gaan, en is boos-kwaad-nijdig als
een spin, omdat ik in mijne "Dulcamariaantjes" eenige nuttige wenken en
raadgevingen aan mijn vriend gegeven heb en hem (in mijne onschuld hoor!)
gezegd heb dat de benoeming van DL Hanlo, die, volgens een ingezonden
stuk in de N. 11. CL van 3 April N". 92, Ven wordt verzocht dit nog eens
na te slaan), als geleerde een veel te onbeduidend persoon was, geschied
was «op voorspraak of voordracht" van hem inspecteur. De heer E. acht
het dus eene vreeselijke beleedigivg (niet zeer vleiend voor dr. II.!) om ge
houden te worden voor den persoon die den titularis heeft aanbevolen. Indien
de heer E. echter meent dat hij door zijne gevoeligheiddaar ik hem op
de teenen schijn getrapt te hebben, de zaak van Il's benoeming verdedigd
heeft, geloof ik dat hij zich leelijk bedriegt, en in ieder geval had hij zich
liever moeten keeren en in postuur stellen tegen den inzender van het bo-