LE1B8C11E
COURANT.
1860.
.V. 37. ?A
VRIJDAG 26 MAART.
BINNENLANDSCHE BER1GTEN.
BUITENLANDSCUE BERIGTEN.
AIf
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De prijs der Courant is ƒ3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
LEYDEN, 25 Maart.
Gisteren morgen werd het sloffelijk overschot van den lieer S. van der
Paauw op eenvoudige, maar plegtige wijze ter aarde besteld op de begraaf
plaats aan de Groenesteeg. Aldaar bevonden zich bij de geopende groeve,
nevens de familie, vele vrienden van den overledene en eeneschaar van hen,
die hem hunne hoogachting toedroegen. De heer wethouder Stoffels bragt
in hartelijke taal eene waardige hulde aan den afgestorvene, waardoor al
len, die den man in zijn leven en werken van nabij gekend hadden, zich
innig getroffen gevoelden.
Gisteren werd door de leden der vereeniging het Zilveren Kruis en die
van de tweede sectie van het Metalen Kruis, op plegtige wijze, grafwaarts
gebragt het stoffelijk overschot van den heer J. D. Matthieuin leven ridder
der Militaire Willemsorde en, als versierd met het Zilveren en het Metalen
Kruis, lid der eerstgenoemde vereeniging en lid van het bestuur der laatst
genoemde vereeniging, oud-onderofficier van de vrijwillige jagercompagnie
der studenten onzer hoogescliool in 1830. De slippen van het lijkkleed wer
den gedragen door vier ridders van de Militaire Willemsorde. Bij het graf
hield de voorzitter der vereeniging van het Metalen Kruis eene toespraak
familie, dank betuigd aan de aanwezige ridders en de leden der beide ver-
eenigingen, voor hunne tegenwoordigheid bij deze treurige plegtigheid.
Uit Veur vernemen wij dat het hoofdproduct, de bloemkool, overal is
uitgepoot, maar alle groeikracht mist wegens de scherpe koude, die tevens,
voor andere gewassen zich geducht doet gelden. Vooral is hierbij het zeer'
langdurig gemis van zonneschijn van veel invloed op de komkommerplanten
en andere in de bakken gekweekte gewassen, die niet tot ontwikkeling
komen. Terwijl in Januarij veel gewas begon uit te botten en de weilan
den een volmaakt groen aanzien haddenis voor liet eerste het onontbeer
lijk lenteweder nog niet aangebroken en vertoonen de laatste zich dor en kaal.
Men meldt ons van Katwijk aan Zee, dd. 24 Maart: Met de aankomst
van een 30-tal schuiten werd eene tamelijke hoeveelheid visch aangebragt,
waarvoor weder zeer hooge prijzen zijn besteed, voor tarbotten en tongen
in een koop tot ƒ84, voor de schol ƒ5 en de rog ƒ5.50 per mand, meestal
voor liet buitenland bestemd.
In eene vergadering van stemgeregtigde lelden der herv. gemeente is. met
algemeene stemmen, op een na, besloten het Besluit van hel Algemeen
Collcgie van toezigt van 31 Oct. 18G8 niet aan te nemen.
De wis- en natuurkundige afdeeling der kon. akadeuiie van weten
schappen te Amsterdam zal Zaturdag aanst. aldaar eene gewone vergadering
houden.
Te Alphen is dezer dagen eene afdeeling tot stand gebragt van de
liberale kiesvereeniging te Gouda.
Z. M. de koning heeft voor den in Augustus te houden tweeden natio-
nalen scherpschutters-wedstrijd als eersten corps-prijs voor de weerbaarheids-
vereenigingen, leden van den Ned. weerbaarheidsbonduitgeloofd 20 Rem-
mington-geweren en de daarvoor bestemde patronen.
Voor de internationale tentoonstelling van voorwerpen voor de huis
houding enz. van den handwerksman, te Amsterdam te houden, heeft de
lieer Martin Coster, consul-generaal der Nederlanden te Parijs, voor ƒ1000
ingeschreven in het waarborgfonds, terwijl hij tevens ƒ150 ter beschikking
stelde voor eene gouden medaille.
Ter vervulling der betrekking van leeraar in de wiskunde aan de
hoogere burgerschool en burgeravondschool te Schiedam zijn door burg. en
weth. aan den gemeenteraad aldaar voorgedragen de hh. dr. N. M. Kamte
Leyden, en J. van der Britynte Rotterdam.
Naar men uit Schiedam meldt is aldaar groote behoefte aan werkvolk
in de branderijen.
-Dingsdag avond is te Kralingen de papiermolen van de heeren Siere
Koot in brand geraakt. De brand nam spoedig zoo lievig toe, dat de molen
met daarnevens staand huis en hangschuur weldra geheel vernield waren.
De molenaar heeft alleen zijn bed kunnen redden. Even buiten deze stad
kon men dezen brand duidelijk waarnemen.
Bij gelegenheid van de Palmpaardenmarkt te Utrecht, Maandag II. ge
houden, heeft een persoon een ander, met wien hij in twist was geraakt,
onder een paard geworpen; het paard sloeg achteruit en dejnan werd zoo
danig gewond dat men voor zijn leven vreest.
Dingsdag namiddag brak in het midden der gemeente Driel, bij Zalt-
Bonimel, brand uit bij den broodbakker Sars. In weinige minuten lag diens
huis legen den grond en de felle wind stuwde de vlammen met zulk eene
vaart voort, dat binnen twee uren niet minder dan 26 huizen in de asch
lagen. Dertig huisgezinnen zijn van woning beroofd.
Uit Zwolle meldt men het volgende voorval, dat zich bij de jongste
loting voor de nat. militie te Nieuw-Leussen heeft voorgedaan. Een jonge
ling aldaar begaf zich verleden jaar teil behoorlijken tijde naar het gemeente
huis ter inschrijvingmaar geen der bestuursleden noch den klerk aan
treffende, vertrouwde liij zijne aangifte aan de vrouw van den laatste. De
klerk, die de boodschap werkelijk ontving, vergat echter de inschrijving te
doen, zoodal bij de loting de naam van den niilitiepiigtige op de alpliabe-
tisclie lijst niet voorkwam. Deze heeft daarvoor moeten boetenwant door
gedep. staten van Overijssel is hij als nalatige aangemerkt en zonder loting
tot twee jaren dienstprestatie verwezen.
In de memorie van toelichting behoorendc bij het wets-ontwerp tot
regeling van het hooger onderwijs komt, wat betreft eene raming van kos
ten, het volgende voor: De gymnasia en de latijnsche scholen kosten tegen
woordig aan het rijk jaarlijks ƒ41326. Deze som als subsidie door eenige
latijnsche scholen genoten zal verminderen omdat het behoud van al die
gymnasia niet wenschelijk is. Daarentegen zal het rijk tien gymnasia en
vier progymnasia bekostigen, gemiddeld berekend op 10000. bedragende
ƒ140,000, waarvan moet worden afgetrokken het bedrag der schoolgelden
voor 14 scholen ad 500 leerlingen, tegen ƒ100, makende eene som van
ƒ50000, zoodat door bet rijk voor het gymnasiaal onderwijs zal worden
uitgegeven eene som van ongeveer ƒ90000. De drie hoogescholen vorde
ren tegenwoordig aan gewone uilgaven voor personeel en materieel ongeveer
ƒ320,000. Vólgens het ontwerp zullen er ongeveer 80 hoogleeraren noo-
dig zijn tegen ƒ5000 (middelterm van het minimum en het maximum); de
jaarwedden bedragen alzoo eene som van ƒ400,000. Hierbij komen de ge
wone kosten voor de curatoren, de beambten der hoogescholen, de hulp
middelen. het onderhoud der gebouwen enz., welk een en ander, nu onge
veer ƒ125,000 bedragende, wel tot ƒ150,000 zal klimmen. Buitengewone
uitgaven voor bouw van nieuwe localen enz. blijven hier buiten berekening.
Voorts de kosten der examen-commissiën en van de collcgiën van curatoren
enz., te stellen te zamen op ƒ30000. Voor de hoogescholen zou alzoo
gevorderd worden ruim ƒ580,000. In mindering hiervan komt evenwel
de bijdrage der studenten op 1000 berekend, tegen ƒ150, tot een bedrag
van ƒ150,000. en van lien die enkele lessen volgen, berekend op ƒ5000.
Voorts de opbrengst der diplomata voor de examina, te stellen op ƒ25000.
De raming klimt alzoo tot ƒ180,000, en de uilgaaf daarmede verminderd
daalt tot ƒ400,000, hetgeen ƒ80000 meer bedraagt dan hetgeen thans van
rijkswege wordt betaald.
In die memorie noemt de regering de bepaling van het getal der hooge
scholen een lastig vraagstuk ter beslissing. Zij is evenwel van oordeel, dat
«t veel voor te zeggen valt de drie bestaande hoogescholen te behouden,
.ïen moet niet het bestaande, wanneer het in zoo naauw verband staat met
tecdere belangenoude traditiën enz. sloopenten ware het behoud een on-
ovcrkomelijken hinderpaal voor eene deugdelijke regeling stelde. Naast
en in verband met de hoogeschool zijn er in de gemeentenwaar de hooge
scholen gevestigd zijn, andere inrigtingen verrezen, die door de opheffing
van de hoogeschool ook gesloopt zouden worden. Buitendien is een groot
voordeel voor het bestaan van meer dan eene hoogeschool de concurrentie,
de aemulatic. die heilzaam werkt. De verdeeling der studenten over ver
schillende hoogescholen kan ook bevorderlijk geacht worden aan de gron
digheid der studiën. Hierbij kwam ter overweging of de afzonderlijke
faculteiten behouden moeten worden. Naar het oordeel der regering is eene
classificatie van het universitair onderwijs in faculteiten niet wenschelijk.
De wetenschap vormt een geheel, dal zich niet goed laat splitsen. De in
stelling der faculteiten vond haren grond in het tot nog toe gevolgd stelsel
van akademische examina, maar nu deze voordragt de akademische examina
loslaat, kunnen de faculteiten worden gemist.
'sGRAVENHAGE, 25 Maart.
Z. M. heeft vergunning verleend aan J. T. de Vos, te Rotterdam, C.
Clement, te Hoeven, C. Peters, te Iledcl, en S. Zweserijn, te Utrecht, lot
het dragen van het kruis fidei et virtuti, en den laatsten tevens tot het
dragen van de gouden medaille 3dc grootte, hun door den Paus geschonken.
'Aan de hh. mr. J. C. baron Lewe van Middelslum, referendaris, J. II.
F. Jansen, commies, en S. Wolfson, adjunct-commies, allen hij'het dep. van
binncnl. zaken, is eervol ontslag verleend; voorts zijn bij dat dei», bevor
derd; tot commies de adjuncl-commiesen J. Hoogeveen en jhr. E. van Citters.
en tot adjunct-commies M. H. Ph. van den Bergh Van Eysinga, thans
eerste klerk.
Tot burgemeester der gemeente Born is benoemd de heer C. Lebens.
Tot directeur van het postkantoor te Vaals is benoemd de heer F. A.
H. Gudden, thans geagreëerd klerk.
Tot onder-directeur 2de kl. bij den rijks-telegraaf zijn benoemd H. H.
van Eek, thans telegrafist ls,c kl.en J. J. Fredcrikse, thans telegrafist
2de kl.en tot directeur van een der rijks-telegraafkantoren F. E. Duynstee
en J. A. A. Plok, thans telegrafisten 2de kl.
Door den lioogen raad is het arrest van het prov. geregtshof in Lim
burg in zake den heer Russel, uitgever van I' Ami du Limbourg, vernietigd
en de zaak verwezen naar het hof in Noorbrabant.
Zaturdag aanst. zal in eene plegtige zitting van den hoogen raad de
heer mr. J. G. Kist, als raadsheer in dat collegie worden geïnstalleerd.
Men verneemt dat den 14den April aanst. de eerste 12 beschuldigden,
in zake de ongeregeldheden te Rotterdam, voor het prov. geregtshof in
Zuidholland zullen teregtstaan.
Bij den raad van state, afdeeling voor de geschillen van bestuur, is o. a.
ingekomen een kon. besluit van den 13Jen dezerhoudende afwijzing van het
beroep van A. T. Hopman c. s. te Leyderdorp, van een besluit van gedep.
staten van Zuidholland, waarbij aan P. Kooreman Pz. vergunning is ver
leend tot oprigting van drie kalkovens te Leyderdorp.
ENGELAND.
LONDEN 23 Maart.
In het lagerhuis is de beslissing gevallen over het bekènde voorstel
van den lieer Gladstone betreffende de opheffing der Iersche staatskerk.
